Þjóðviljinn - 02.09.1960, Blaðsíða 10
ItO) — I3JÓÐVILJINN — Föstudagur 2. september 1960
Fréftabréf frá OLI Rói
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHi
Framhald af 9 síðu
'hann áður gerði, en tími var
ekki tekinn. Ég sýntli Hilmari
riðiaskiptinguna, sem mér
hafði þá nýverið borizt, og
hafði hann ekki séð hana. Eft-
ir að hafa rannsakað nöfnin
til fullnustu, sagði Hilmar að
hann væri ekki svartsýnn og
gæti vel búizt við að komast í
undanúrslit. Bezti maður rið-
ilsins er Peter Radford. en
í' sumar. Á ]'0,4 sékúndúm háía =
hlaupið Rússinn Ozolin, Banda- E
ríkjamaðurinn Budd og svo E
Hiimar. Grikkjann Georgopol- E
us þekkir Hilmar og hefur E
sigrað hann á móti í Aþenu. E
Georgopolus hefur hlaupið E
bezt á 10,5 i sumar. Sama E
tíma heíur Moustafa Abdel- E
kader náð, en hann keppir fyr- E
ir Arabíska sambandslýðveldið. E
Roberts frá Líberíu hefur náð E
hann hefur hlaupið á 10,3 bezt allgóðum tíma, en ekki er mér =
^ fyllilega kunnugt um hver E
hann er. E
Svavar með Moens í riðli E
Svavar mun keppa í 6. riðli E
800 metra hlaupsins (Hilmar E
er í 9 og' síðasta riðli 100 m E
hlaupsins). Með Svavari eru E
ekki ómerkari menn en leyni- E
lögreglumaðurinn belgíski, Rog- E
er Moens, sem kom til Reykja- =
víkur í sumar og keppti einu =
sinni við Svavar í 800 metr- Z.
unura. Moens hefur náð mjög E
. góðum árangri í sumar og E
hlaupið á 1:46,7 mín. Ungverj- E
inn: Lájos Kovacs er heldur E
ekki af verri endanum, hann E
hefur hlaupið á 1:48,7 í sum- =
ar. Pólverjinn Lewandowsky E
er með 1:49,2. Sama tíma hef- E
ur Sviinn Per Knuts. Svavar E
er ekki langt' að baki, þó E
fimmti sé, með 1:50,5. Lang'- E
verstan tíma í riðlinum hefur E
Dargouth frá Túnis, 1:57,1 mín. E
Ekki er því gott að vita nema E
Svavari takist að komast í E
gegn, - en þrír fyrstu menn, E
bæði í 100 metrunum og 800 E
metrunum komast í undanúr- E
slit. E
Á æfingunni í dag var Jón =
Grænland
Framhald af 7. síðu.
lardi er ekki hægt að glata.
Um þær mundir, sem leiðang-
ursmenn koma til íslands,
eru Englendingar teknir að
sigla hingað árlega stórum
flotum til fiskveiða og verzl-
unar. Þótt Englendingar væru
og séu dágóðir sjómenn, þá
er gjörsamlega óhugsandi, að
þeir hafi verið svo snjallir,
að þeir hafi siglt um hundrað
skipum árlega áratugum sam-
an norður til íslands og verið
ávallt svo veðurheppnir, að
þá bæri ekki af leið vestur
til Grænlands og jafnvel til
Norður-Ameríku löngu áður
€Ti Kólumbus, Cabot og aðrir
frægir iandkönnuðir fundu
þessi lönd að nýju. Á 16. öld
er mér kunnugt um hafskip
frá Hamborg, sem ætluðu til
íslands, en lentu í Grænlandi
og allt fram til 1410 er skip
ávaltt öðru hverju að hrekja
frá íslandi undir strendur
Grænlands. Einnig hefur leið-
angur íslendinganna og dvöl
þeirra á Grænlandi verið svo
frægt fyrirbrigði þegar um
1415, að Englendingar, sem
dvöltíust hér, hafa hlotið að
heyra hans getið. Hér er eng-
inn kostur að rekja þetta mál
til neinnar hlítar, en á nokkr-
ar staðreyndir má minnast.
Minningarorð
Framhald af 4. síðu
óssonar á nærfellt 40 ára kenn-
araferli hans er orðinn stór,
dreifður um lönd og álfur og
starfandi í öllum stéttum þjóð-
félagsins. En hvar sem þeir
búa, og hvar sem þeir starfa,
munu þeir fáir í þeim skara.
sem ekki minnast Haralds
Leóssonar, sem góðs kennara,
vinar og velviljaðs leiðbein-
anda, sem þeir eigi mikla
þakkarskuld að gjalda.
Ég þakka Haraldi Leóssyni
lærdómsríkar og ánægjulegar
samvistir og sendi konu hans,
frú Herthu Schenk-Leósson og
syni þeirra, Hans, sem nú ný-
skeð hefur lokið prófi í hag-
fræði, mínar hlýjustu samúðar-
kveðjur.
Haraldur Leósson lézt á
Fjórðungssjúkrahúsinu á f.sa-
í'irði þann 26. ágúst s.l 76 ára
að aldri. Ævi hans var starf
í trúmennsku. — Minning hans
er vammi firrð.
Hannibal Valdimarsson.
BLOMKAL
Blómkál á að leggja i
hreint, ósalt vatn, áður en'
það er soðið. í því skyni að
maðkar, sem í því kunna að
leynast. skr'ði út. Saltvatn
drepur maðkana. eða þeir
geta legið dauðir inni í kál-
hausnum
Gulleitt og sölnað blómkál
verður fallegra. ef ögn af
mjólk er látin í soðvatnið.
Kállyktin hverfur, ef hveiti-
brauðssneið er látin í vatn-
ið, sem soðið er í.
SÍTRÓNUR
Safamiklar sítrónur eru
fagurgular að lit og börkur-
inn á þeim þunnur.
Sítrónur geymast vel í sagi
eða mómylsnu. Annað ráð er
að þurrka vel börk sítrón-
anna og láta þær síðan í
þurr glös, sem vandlega er
bundið yfir.
Hálfar sítrónur haldast
lengi óskemmdar. ef skurð-
fletinum er stungið ofan í
bolla með ediki eða salti.
Hýði af sítrónum. sem á að
geyma má annað hvort
þurrka vandlega á heitri
plötu eða það er skorið í
þunnar sneiðar, sykur látinn
saman við og geymt í lokuðu
glasi.
Einnig má auðveldlega
geyma sítrónuhýði í vínanda,
en þá verður að skafa hvít-
una innan úr hýðinu áður.
LAUKUR
Ef vatn er látið renna á
lauk á meðan hann er sneidd-
ur niður eða ef staðið er
yfir heitri plötu á meðan,
verða menn ekki voteygðir af
•að vera yfir lauknum.
■airioiaii
Lauk. sem geyma á, er bezt
að láta í net, sem hengt er
upp á þurrum og loftgóðum
stað. Laukur spírar ekki, ef
hann er látinn hanga í reyk
um tíma.
NELLÍKUR
Nellíka þolir litið sólskin
og vex bezt í grasrótamold.
Gott er að gefa henni áburð-
arvatn, þegar hún er að
springa út. Geymist bezt i
þurrum kjallara á vetrinum.
PÁLMAR
Pálmar þola illa þurran
minnst, því sumum hættir til
að fá við það exem í hend-
urnar.
LÓBELÍA
Eí lóbelía á að lifa vetur
af, verður hún að standa i
hlýrri stoíu og íá aðeins lít-
ið eitt af vatni.
MYRTA
Myrta þarf 5—10 stiga hita
að vetrinum og lítið vatn.
Endabrumið þarf að taka af
einstökum greinum, sem vilja
verða of langar, Vex bezt í
sandborinni mold. Á vorin á
að skipta um mold á henni.
FÚKSÍA
Fúksíur eiga að hvílast að
vetrinum. Því er bezt að láta
þær standa á fremur köldum
verður að vökva þá vel með
ylvolgu vatni. Skipta skal um
mold í marzmánuði Bezt er
að nota baðmullarlagð til að
þvo blöðin.
PRÍMÚLA
Prímúla þarf sandborna,
kjarngóða mold. Hún þolir
illa sterkt sólskin og er þvi
bezt að komin. í vesturglugga.
Blöðin skulu handfjötluð sem
stað og vökva þær dálítið.
Þær þurfa lausan jarðveg',
auðugan að næringarefnum.
GRENIGREINAR
Gott ráð er að dýfa greni-
greinum í blöndu af glyseríni
og vatni til helminga og
hengja síðan til þerris. Ef
þessi aðíerð er notuð, falla
nálarnar miklu siður af.
Pétursson eini maðurinn sem =
reyndi sig' og gerði það mjög <<I<IIIIIÍI1II1IIIIÍIIIIIIIII1IIII1IIIIIIIIIIIIIIIIII1I11IIIIIIIIIIEIIII Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlltllllilllll
gott, stökk 2.00 m. mjög létti-
Iega í fyrstu tilraun en reyndi
ekki við hærri hæð. Það má
vel reikna með góðum árangri
Jóns í hástökkskeppninni hér,
en stökkva þarf 2 metra til
að komast áfram, og það ætti
Jóni að takast.
— b i p —
3ja herbergja
íbúð
við Langiholtsveg til sölu.
Upplýsingar gefa Gísli
Einarsson, hdl., Lauga-
vegi 20b — sími 19631 og
Sigurður Baldursson hdl.,
Vonarstræti 12 — s'ími
2-22-93
Atvinnukúgun í Eyjum
Trálofunarhringir, Stein-
hringir, Hálsmen, 14 og
kt gnil
Framhald af 12. síðu.
sér upp viðunandi aðstöðu til
saltfiskverkunar, en þegar vor-
aði og möguleikar opnuðust til
flatfiskveiða í skjóli dragnóta-
veiðileyfanna, þá höfðu fisk-
verkunarstöðvarnar í Eyjum
samtök um að neita að kaupa
af smáútvegsmönnum fisk til
frystingar.
Næstu sjálfsbjargarviðbrögð
smáútvegsmanna voru svo þau
að leiigja dönsk skip til þess
að .flytja flatfiskinn ’ísvarinn
á erlendan markað. Þegar
fyrsta fiskflutningaskipið kom
svo til Eyja, neituðu fisk-
vinnslustöðvarnar að selja
smáútvegsmönnum ís til þess
að ísa fiskinn með og urðu
skipin að fara til fjarlægra
hafna á Suðurnesjum og Aust-
að smáútvegsmenn í Eyjum
gátu hvergi fengið keyptan ís
hérlendis og urðu að sækja
ís til Færeyja og greiða hann
með erlendum gjaldeyri. Hafa
stórar fjárfúigur í erlendum
gjaldeyri gengið til ískaupa.
ÍMeðal helztu forgöngumanna
í ísfiskútflutningnum eru þeir
Haraldur Jóhannsson frá
Grimsey, Ágúst Helgason og
Pálmi Sigurðsson.
Vinnslustöðvarmálið
En sagan er ekki enn öll.
skaut því aftur tU hæstaréttar
og vann Jón Hjaltason, mál-
flyjandi Kristins, málið í
hæstarétti á s.'l. vori og dæmdi
hæstiréttur Kristinn sameig-
anda að öllum eignum Vinnslu-
stöðvarinnar eins og eignimar
voru er fyrirtækinu um s.l. ára-
mót var breytt í hlutafélag.
Breyting Vinnslustöðvarinn-
ar fór ekki fram með þeim
hætti, að eldra félagið væri
formlega gert upp og nýja fé-
lagið keypti eignir þess fyrir
matsverð og sannvirði heldur
er eignayfirtakan hugsuð sem
formlaus yfirtaka í sambandi
við nafnbreytinguna án þess fé-
Eftir lok s'ðustu heimsstyrj- iagSSkaparbreytingin væri sam
aldar stofnuðu útvegsmenn í þykkt af öllum st0,fnendum
Vestmannaeyjum til fiskverk-
unar og fisksölu og nefndist fé-
lagsskapur sá Vinnslustöðin og
var samlagsfélaig, en þar
byggðist atkvæðaréttur á
urlandi til þess að snapa sam- þorskaþyngd en ekki, meðlima-
an ís samtímis því að fisk- tölu og kom fljótt til þess,
vinnslustöðvarnar í Eyjum að yfirgangsseggir innan fé-
virtust ætíð hafa nægan is
til að selja erlendum skipum
sérstæklega norskum fiskveiði-
skipum, sem veiðar stunda í
nágrenni Vestmannaeyja.
Brátt kom pð því a,f ein-
lr/erjum dularfullum ástæðum,
lagsins tóku að reka menn og
flæma úr félagsskapnum og
hugðust leggja undir sig eign-
arhlut þeirra.
Senn íara Listmunauppboðin að hefjast
seljum: Málverk, kjörbækur, listmuni (silfur, gull. filabein, antik). Þeir sem vilja iáta
selja á fyrsta upþboði haustsins eru vinsamlega beðnir að hringja sem fyrst.
LISTMUNAUPPBOÐ SIGURÐAR BENEDI KTSSONAR, Austurstræti 12 — Sími 13715.
fyrra félagsins.
Þrátt fyrir dóm hæstaréttar
hyggja framámenn Vinnslu-
stöðvarinnar halda eignarhlut
Kristins Sigurðssonar og ann-
arra þeirra, sem líkt stendur
á um, en hlutafé hins nýja fé-
laigs mun vera fyririhugað um
5 milljónir króna, og með því
fram’.agi hyggjast menn þess-
ir leggja undir sig án uppgjörs
Meðal hinna burtflæmdu fé- og' félagslegra reikningsskila
laga Vinnslustöðvarinnar var , eignir eldra félagsins, sem
Kristinn Sigurðsson frá Skjald-; mun nema sem lágmark um
breið, bróðir Pálma Sigurðsson- 50—100 milljónum króna.
ar, er að framan greinir. Krist. j 1 Eyjum er fylgzt með gangi
inn fór í mál við stjórnend- þessa rnáls með miklum áhuga
ur Vinnslustöðvarinnar til þess svo og glímu smáútvegsmanna
að fá sameign sína í Vinnslu- j um rétt sinn til þess að geta
stöðinni viðurkennda með dómi dregið sér ti! bjargar vegna
en tapaði málinu fyrir dóm-
yfirgangs og kúgunar framá-
.stóli í Vestmannaeyjum. Hann manna fiskvinnslustöðvanna.