Þjóðviljinn - 02.09.1960, Blaðsíða 12

Smáútvegsmenn í Vestmanna-
eyjum beittir atvinn ukúgun
Lagt hald á eignir manna, sem bolaS
hefur veriS burt úr VinnslustöSinni
Smáútvegsmenn í Vestmannaeyjum eiga nú í miklum stöðu,
örðugleikum vegna yfirgangs og kúgunar Útvegsbænda-
félagsins í Eyjum og -vinnslustöðvanna þar, sem, hafa
neitað þeim um ís til að ísa fiskinn með, svo að þeir
hafa neyðzt til þess að flytja inn ís frá útlöndum fyrir
milljón í erlendum gjaldeyri. Þá haia einnig sumir af
stofnendum Vinnslustöðvarinnar x Eyjum verið flæmdir
úr félagsskapnum og verið lagt hald á eigur þeirra
þrátt fyrir dóm hæstaréttar í málinu.
en á meðan á þeim
Eigendur smærri vélbáta í
Vestmannaeyjum, sem hvergi
höfðu félagslega aðstöðu til að
nytja afla sinn, efndu til fé-
lagsskapar á sl. ári til þess
að skapa sér aðstöðu til fisk-
verkunar, en eigendur smærri
báta í Eyjum hafa með sér
félagsskap, sem nefnist Félag
smáútvegsmanna og standa fé-
lagar þess utan Útvegsbæhda-
félags Vestmannaeyja, sem
stendur undir yfirráðum fisk-
vinnslustöðvanna 'í Eyjum.
Fyrsta viðibragð af hálfu
bæjaryfirvaldanna í Eyjum
gegn þessari sjálfsbjargarvið-
leitni smáútvegsmanna var, að
þeir áttu helzt hvergi að fá
lóð til þess að byggja fisk-
verkunarstöð. Þó tókst að lok-
Ml 1111111111111111111.111111111 i 111 ■ 11IJJ
I Hitaveita)
I i Hliðar-1
I hverfi NA |
= Bæjarráð Reykjavíkur s
= samþykkti á fundi sínum =
E sl'. þriðjudag að hitaveita =
E skuli lögð í norð-austur E
E hluta Hlíðahverfis, svæði 5
E sem markast af Miklu- E
E braut, Lönguhlíð, Flóka- E
= götu, Reykjahlíð og líá- E
E teigsvegi.
E Samþylíkt var að bjóða =
E þetta verk út. Geta verk- E
E takar þá boðið í allt verk- E
E ið eða einstaka hluta E
E þess, þó ekki minna en E
E eina götu. Útboð þetta er E
s nýmæli í rekstri Hitaveit- E
= unnar. Fram til þessa =
E hefur Hitaveitan sjálf E
s annazt allar framkvæmu- H
ir við viðbætur og stækk- E
um fyrir harðfylgi Karls Guð-
jónssonar alþingismanns og
fleiri að fá sæmilega lóðarað-
stympingum stóð tókst fisk-
vinnslustöðvunum að hræða
liina l'ítilsigldari í hópnum til
þess að beygja sig undir okið
og urðu það færri en upphaf-
lega var fyrirhugað, sem stóðu
að stofnun Fiskivers, en svo
nefnist fiskverkunarfélag smá-
útvegsmanna í Eyjum.
Á síðastliðnum vetri tókst
smáútvegsmönnum að koma
Framhald á 10 síflu
Fundir í kvöld í Keflavík og
Skilmannahreppi, Borgarfirði
aukinnar baráttu gegn ame-
ríska hernáminu.
Á fundinum var ávarp til
Islendinga frá framkvæmda-
ráði Þingvallafundarins sam-
þykkt og valin undirbúnings-
nefnd hernámsandstæðinga í
Hafnarfirði. í nefndinni eiga
sæti: Þóroddur Guðmundsson
rithöfundur, Kári Arnórsson
keimari, Sigríður Sæland ljós-
móðir, Guðmundur BöðvarssOn
skáld, Snorri Jónsson 'kennari,
Kristján Besei BlaisSOSI ÍJI<
stúd., Geir Gunnarsson alþing-
ismaður, Eiríkur Pálsson
skattstjóri og Lúðvík Krist-
jánsson rithöfundur.
I gærkvöld, fimmtudag, voru
haldnir þrír fundir í Sand-
gerði, Hveragerði og á Akra-
nesi.
í kvöld, föstudag, verða.
haldnir fundir í Keflavík og
í Félagsheimilinu í Skilmanna-
hreppi í Borgarfirði. Málshefj-
endur á fundinum í Keflavík
eru Jóhannes skáld úr Kötl-
um, Gils Guðmundsson rithöf-
undur og Stefán Jónsson
fréttamaður en á fundinum í
Sk’lmannahreppi Guðmurdur
Böðvarsson skáld, Oddný Guð-
Utanrikisráðherrar araba- mundsdóttir kennari og fleiri.
landanna hafa á fundi sínum Fundirnir í kvöld eru 53. og
í Schtaura í Líbanon sam- 54. fundurinn, til und'rbúnings
iþykkt að sjálfboðaliðar skuli ^ Þingvallafundinum.
s’endir frá arabalöndunum til j Fyrirhugað er að halda enn
stuðnings Þjóðfrelsishreyfingu fjóra fundi til viðbótar og
AMrbúa i styrjöldinni gegn 1 verða þeir væntanlega allir á
Frökkum, i sunnudaginn kemur. Fundirn-
Ráð Arababandalagsins verð- ir verða í Vestmannaeyjum,
E ur að staðfesta þessa ákvörð- Kópavogi, Grir.ijavík og að
iTl111II1111111111111111111111111U1111111111Mi iun til þess að hún öðlist gildi. j FÍúðum í Hrunamannahreppi.
- anir veitukerfisins.
Á miðvikudagskvöld var
haldinn fundur hernámsand-
stæðinga í Hafnarfirði. Var
fundurinn fjölsóttur. Fundar-
stjóri var Eiríkur Pálsson
skattstjóri en framsögumenn
Jónas Árnason rithöfundur,
Gunnar Benediktssón rithöf-
undur, Þóraddur Guðmundsson
rithöfundur og Kári Arnórsson
kennari. Auk þeirra tóku til
máls Sigríður Sæland ljósmóð-
ir, Eirikur Pálsson skattstjóri
og Ólafur Th Jónsson frá
Njarðvík og hvöttu þau öll til
Þjóðnýting á Kúbu
09 í Mexíkó
Stjórn Kúbu gerði í gær upp-
tækar iþrjár bandarískar gúm-
barðaverksmiðjur á eynni. For-
seti Mexikó til'kynnti í gær að
stjórn hans hefði ákveðið að
þjóðnýta allar rafstöðvar í
landinu.
Sjálfboðaliðar
sendir til Alsír
þlÓÐVIUINN
Föstudagur 2. september 1960 — 25. árgangur — 195. tbl.
Krústjoff formaður sovézku
nefndarinnar á þingi SÞ
Tassfréttastofan tilkynnti í hálfbróðir Súvanúfongs, leið-
gær að Krústjoff forsætisráð- j toga hreyfingarinnar. Munu
herra yrði formaður sovézku samningar brátt hefjast þeirra
sendinefndarinnar sem sækir á milli.
allsherjarþing SÞ í haust, en
það hefst í New York 20. þ.m.
Sovétstjórnin lagði til í sum-
ar að stjórnarleiðtogar allra
aðildarrikja SÞ kæmu á þing-
ið- til að ræða afvopnunarmálið.
— Krústjoff fór í gærkvöld frá
Moskvu til Helsinki en þar
verður hann gestur Kekkonens
forseta á sextugsafmæli hans.
Barizt í Kongó
Óljósar fréttir berast nú af
bardögum í ýmsum hlutum
Kongó milM herliðs stjórnar
Lúmúmba og uopreisnarmanna
sem vilja Mða lýðveldið í sund-
ur. Harðast hefur verið barizt
í Baikvanga, höfuðborg Kasai-
fylkis, en lið Lúmúmba tók
hana á vald sitt á laugardag-
inn. Sagt er að mörg hundruð
manna ihafi faMið.
Herstöðvar rýmdar
Stjórnir Marokkó og Frakk-
lands tilkynntu í gær að þær
ihefðu orðið ásáttar um að
Frakkar fljrítu burt allt herlið
sitt úr herstöðvum í Marokkó
fyrir 2. marz næsta ár.
Ögrunarfundir í Berlín
Nú stendur yfir í Berlín
fundur samtaka fyrrverandi
þýzkra stríðsfanga, en gamlir
nazistar og hernaðarsinnar
ráða þeim. Annar fundur ihefst
á laugardag og verða á honum
fulltrúar þess fólks sem í
stríðslok hraktist úr hinum
gömlu austurhéruðum Þýzka-
lands. Austurþýzka stjórnin
hefur vegna þessara funda-
halda lokað Austur-Berlín fyr-
ir cllum vesturþýzkum borgur-
um.
Pathet Lao styður
Súvanúfúma
Þjóðfrelsishreyfingin Pathet
Lao í Laos sem kommúnistar
ráða hefur iyst yfir fuilum
7 dogar
til Þingvallafundar
Eftir rétta viku hefst full-
trúafundurinn á Þingvöllum
eða á föstudaginn 9. septem-
ber. Laugardaginn 10. sept-
em’ber kl. 3 e.h. hefst síðan
fjöldasamkoman, er haldin
verður á vestari bakka Al-
mannagjár. Eru ýmsir þjóð-
kunnir listamenn nú að vinna
að skreytingum fundarsvæðis-
ins. Sunnudaginn 11. septem-
er verður loks útifundur í
Reykjavik.
Ritið Þingvallafundur 1960,
sem út er gefið í tilefni af
Þingvallafundinum, verður
væntanlega tilbúið á mánudag
eða þriðjudag í næstu viku.
Nú eru að verða síðustu
forvöð að velja fulltrúa á
Þingvallafundinn og verða
þær héraðsnefndir, sem það
eiga eftir að liraða störfum.
Nauðsynlegt er, að þeir, sem
valdir hafa verið sem fulltrú-
ar, hafi samband við skrif-
stofu fundarins í Mjóstræti 3,
sími 23647.
Þeir, sem tekið hafa söfn-
unarlista, eru áminntir um að
gera skil sem allra fyrst, því
að enn vantar fé til undir-
búnings Þingvallafundinum.
Einiúg. arn höí« séni' ' þ?faö
hafa ákveðnum framlögum
hvattir til þess að greiða inn
á þau.
EIGA KAUPHÆKKANIR RETT A SER?
„Það má ekki selja fjár-
magninu sjálfdaemi um að á-
kveða, hver verða skuli hlutur
vinnunnar af framleiðslutekj-
uin þjóðarinnar".
Með þessum orðum lýkur
ritstjórnargrein í nýútkomnu
hefti af Vinnimni, málgagni Al-
þýðusambands íslands. í grein
þessari segir ennfremur:
„Daglega má sjá það í út-
breiddum dagblöðum að það
væri nánast afbrot eða ódæði
gagnvart þjóðfélaginu, ef
verkalýðshreyfingin beitti sér
aiú fyrir hækkuðu kauppi.
Lítum nú af fullu raunsæi á
þessi mál.
Allt kaup var lækkað með
lagasetningu í febrúar 1959.
Síðan hefur kaupið verið ó-
breytt, en ofsalegar verðhækk-
anir átt sér stað á öllum vör-
um og allri þjónustu.
Þannig hefur lífskjörum
launastéttanna hrakað stórlega
á seinustu tveimur áruin.
En á sama tíma hafa þjóðar-
tekjumar aukizt mjög veru-
lega, því að við höfum búið
við mikið góðæri til lands og
sjávar.
Þetta þýðir það, að heildin,
sem var til skiptanna milli þjóð-
félagsþegnanna, er nú stærri
en nokkru sinni. Og af því
leiðir, að hlutur annarra en
launþega hefur aukizt.
SkiptahlutfiiHum þjóðfélags-
ins hefur verið gjörbreytt.
Verkalýðsstéttin, já, allar
launastéttirnar, svo og bænda-
stéttin, hefur fengið minni hlut
af þjóðartekjunum en áður, en
vissir fjáraflamenn og ákveðin
fjáraflafyrirtæki hafa makað
krókinn — fcngið stóraukinn
hlut af tekjum þjóðarinnar.
Og þá vaknar spurningin: Er
það skylda verkalýðssamtak-
aiina að una þessum breyttu
skiptahlutföllum?
Verkalýðsráðstefna Alþýðu-
sambandsins ræddi þessi mál.
Og hennar ákveðna svar var:
NEI. Kjaraskerðingin er orð-
in svo gífurleg, að óhjákvæmi-
legt er að láta til skarar skriða
og knýja fram hækkað kaup“.
Af öðru efni þessa 4.—6.
heftis Vinnunnar 1960 má
nefna greinarnar Afnám verk-
íallsréttarins er ósvífnasta
árás á helgasta rétt verkalýðs-
samtakanna, Verkalýðshreyf-
ingin krefst afnáms laganna.
Þar er sagt frá ráðstefnu ASÍ
um kjaramál. .Hvitfaldur
Bárunnar” nefnist viðtal við
Kristján Guðmundsson á Eyr-
arbakka. einn elzta verkalýðs-
íélagsformanninn. grein er
um Félag járniðnaðarmanna i
Re.vkjavík 40 ára, kvennaráð-
stefnuna. sjómannaráðstefn-
una, afmælisgreinar- um Elisa-
betu Eiríksdóttur og Eðvarð
Sigurðsson, og ýmislegt fleira
efni, styttri greinar fréttir
o.s.frv