Þjóðviljinn - 14.06.1961, Blaðsíða 10

ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 14. jun'i 1961
Við œskjum vináHu við íslendinga
Framhald af 7. síðu.
■varðar uppskeruhorfur á
J'ossu ári, er það að segja,
eð vér búumst við mestu
nppskeru, sem fengizl hefur
vm mörg undanfarin ár.
Þetta er vissulega að mörgu
leyti undir veðrátlu komið,
en vér vonum, að hún bregð-
ist ekki.
Sovétþjóðin framkvæmir nú
með ágætum árangri sjö ára
áætlun þá um þróun þjóðar-
búskaparins á tímabilinu
1959—1965, þar sem gerl er
ráð fyrir tvöföldun iðnaðar-
framleiðslunnar. Verkefni
fyrsla og annars árs sjö ára
Lrmabilsins voru framkvæmd
á undan áætlun.
Jtr Bætt lífskjör
c
I landi voru er alll. gert,
sem unnt er, til að létta lík-
amlegu erfiði af mönnum. 1
þeim tilgangi flýtum vér sem
inest upplöku sjálfvirkrar
lækni, skiptum á gömlum
’vélum og nýjum og aukum
vélvæðingu framleiðslunnar,
svo að sovézkum þegnum
raegi veitast meiri tími til að
fullnægja á allan há’tt líkam-
legum og andlegum þörfum
sínum.
Frá árinu 1960 er í gildi
7—6 stunda vinnudagur fyrir
alla verkamenn og starfs-
raenn. Innan skamms verður
stytzti vinnudagur í heimi
kominn á í Sovétrikjunum á-
samt beztu lífskjörum al-
raennings. Samþykkt hafa
iverið lög um afnám skatla á
verkamenn og etarfsmenn.
Verið er að framkvæma
geysimikla áætlun um íbúða-
‘byggingar. íbúðarhúsnæði,
sem komið hefur verið upp
I borgum og bæjum á síðast-
liðnum tveim árum einungis,
er að flatarmáli rúmlega 165
railljónir fermetra, og er hér
um að ræða 4 milljónir og
•300 þúsundir íbúða.
Miklar framfarir hafa orð-
-ið með sovétþjóðinni á sviði
alþýðumenntunar, vísinda og
raenningar. í Rússlandi keis-
aranna var ekki um það að
ræða, að verkamenn nytu
raiðskólamenntunar, hvað þá
tliáskólanáms. En nú eru 40
af hundraði sovézkra verka-
raanna miðskóla- eða há-
tskólagengnir. 'I þessu kemur
•vel fram þróunin í þá átt að
afnema hinn mikla mun and-
legrar og líkamlegrar vinnu,
sem nú er að gerast í landi
voru. Menntunaráhugi er
elíkur, að segja má ýkju-
'laust. að hjá oss sé öll þjóð-
in við einhverskonar nám.
Geiitirannsóknir
Það er því að sjálfsögðu
engin tilviljun, að hið sósi-
alska ráðstjórnarríki hefur
orðið fyrist allra larlia í
raannkynssögunni til að senda
gervihnött á braut umhverfis
jörð og sól, senda ske.yti til
tunglsins og ljósmynda þá
■hlið þess, er frá jörðu veit
og vér höfum aldrei áður séð,
senda geimrannsóknarstöð í
átt til Venusar og síðast en
ekki sízt að framkvæma
mesta afrek nútímans, eem sé
að senda hið fyrsta mannaða
geimskip í sögu jarðarinnar
á braut umhverfis hnöttinn,
þar sem var geimfarið
,,Austri“ (Vostok).
Þjóð vor framkvæmir boð-
orð V. I. Lenins, slofnanda
ráðst jórnarrikisins, sem ætið
hélt því fram, að alþýðan
sjálf ætti að stjórna ríkinu.
Stjórnarskrá lands vors veit-
ir þegnunum margvísleg rélt-
indi án greiningar þjóðernis,
þjóðkyns eða trúarbragða. í
öllum sl jcrnarstofnunum,
allt frá héraðsráðum til hinn-
ar æðslu löggjafarstofnunar,
Æðstaráðs, eru fulltrúar
allra þjóðfélagsstétta, það er
að segja, verkamenn, bændur
og menntamenn. Af 1378 full-
trúum í Æðstaráði eru t.d.'
44,6% verkamenn og bændur,
starfandi í iðnaði og land-
búnaði. I ráðinu eru fulltrú-
ar allra stórra og smárra
þjóða og þjóðarbrota lan’s-
ins. 26% þjóðþingsful’trúa
eru konitr.
Þessar framfarir hinnar
sovézku þjóðar hefðu ekki
getað átt sér stað án algers
og endanlegs afnáms kúgun-
ar manns á manni, án af-
náms allra tálmana á vegi
efnahags- og menningarþró-
unar landsins, sem slefnir ^að
alhliða blómgun gáfna og
hæfileika mannsins. Hinum
frjátsu starfsmönnum hins
sósíalska þjóðfélags er
tryggður aðgangur að þekk-
ingu og menningu, og þeir
vila, að þeir eru að vinna að
hagsæld a’lrar heildarinnar,
það er að segia, hagsæld
sjálfra sín. iEn það er auð-
ski-lið, kæru vinir, að til’þess
að geta lokið öllum hinum
geysimiklu áætlunum um
framkvæmd kcmmúnismans
þörfnumst vér friðar, og fyr-
ir honum heyjum vér cinnig
ósleitilega baráttu.
Friðarsiarfið
Sovétrlkin gera allt, sem þau
megna, til þess að bundinn
megi verða endir á vigbúnað. ‘
Fyrir Sameinuðu þjóðirnar
hefur ráðstjórnin lagt tillögu
um almenna og algera af-
vopnun undir ströngu al-
þjóðaeftirliti.
En engin jákvæð lausn af-
vopnunarvandamálsins tókst,
hvorki á tímabilinu milli XIV.
og XV. Allsherjarþingsins né
lieldur á XV. Allsherjarþing-
inu sjálfu. En þetta er ekki
sök Sovétríkjanna.
Eins og kunnugt er, voru
af hálfu vesturveldanna lagð-
ar fram nokkrar ályktunartil-
lögur um afvopnun á XV.
Allsherjarþjnginu, en í þeim
tillögum var satt að segja
ekkert sagt um raunverulega
afvopnun. I þeim var ekki
orð um nauðsyn algers banns
við kjarnorkuvopnum og
öðrum gereyðingartækjum,
né um afnám henstöðva í ann-
arra þjóða löndum. Hins veg-
ar kom það fram í ályktun-
artillögum þessum, að höf-
undar þeirra vi’du lauma
inn eftirliti með vopnabúnaði
í staðinn fyrir eftirliti með
afvopnun, en slíkt hefði alls
ekki orðið til þass að draga
úr styrjaldarhættunni.
Með tilliti þess ástands, að
því er varðar lausn afvopn-
unarvándamálsins, er skap-
aðist í siðari hluta XV. Alls-
herjarþingsins, samþykkti
ráðstjórnin eftir samkomu-
lagi við Bandaríkjastjórn að
fresla umræðum um þetfa
mál. Jafnframt varð að sam-
komulagi, að í sumar skyldu
fara fram afvopnunarumræð-
ur mi!li ríkisstjórna Sovét-
ríkjanna og Bandaríkjanna,
Að sjálfsögðu mun sovét-
stjórnin í viðræðum þessum
gera alli sem í hennar valdi
stendur, til þess að jákvæður
árangur megi takast. En mik-
ið mun að vísu verða komið
undir afstöðu hins aðiljans.
Góðviljaðir menn í öllum
löndum eru með fullum rétti
þe:rrar skoðunar, að fundur
leiðioga tveggja stærstu rikja
i heiminum, sem fram fór í
Vínarborg nýlega, ælti að
geta verið heppilegt upphaf
að viðleitni til að bæla sam-
komulag í a’þjóðamálum og
skapa andrúmslofi trausts og
samstarfs mi’.Ii ríkja. Og nú
veltur mikið á því, að leið-
togar allra ríkja, bæði stórra
og smárra, geri allt, sem í
þeirra valdi sterdur, til að
hreinsa hið alþjóðlega and-
rúmsloft, og að sjálfsögðu
skyldu þeir varast allt það,
er orðið gæti til að auka við-
sjár í alþjóðamálum. Stór-
vsldin bera að vísu aðalá-
byrgðina um varðveizlu
friðar og sátta. En það er
skoðitn vor, að smáríki geti
líka gert ýmislegt til að
stuðla að varðveizlu heims-
friðarins.
Að lokum vildi ég mega
láta í ljósi þá von, að vin-
samleg tengsl þjóða vorra
megi þróast og eflast, að
menningarsambönd íslands
og Sovétríkjanna megi þró-
ast til heilla bæði sovézku óg
íslenzku þjóðinni og til
styrktar heimsfriðinum.
Leyfið mér að óska yður
kæru vinir, og félagi yðar
gó's, árangurs í yoar göfugu
starfsemi.
Þöltk fyrir athygli yðar.
Landsf undurin
Framhald af 3. síðu.
Reykhólum, Barð., Ásg. Hösk-
uldsson, póstmaður, Reykjavík,
Páll Bergþórsson, veðurfræð-
ingur, Rvik og Drífa Viðar,
frú, Rvík.
5. Allsherjarnefnd:
Kjartan Ólafsson, Reykja-
vík, • Björgvin Salómonsson,
Mýrdal, Haraldur Henrýsson,
stud. jur., Rvík, Sigurjón Ein-
arsson, kennari, Elimar Tóm-
asson, skólastjóri, Grafarnesi,
Snæf., Björn Guðmundsson,
forstj., Rvík og Ása Otlesen,
frú Rvík.
Að loknum nefndarkosning-
um flutti Einar Bragi fram-
sögu um baráttu samtakanna
fyrir hlutleysi Is’ands í hern-
aði, lýsli tillögu til ályktunar
í málinu og reifaði greinargerð
fyrir henni.
Gils Guðmundsson hafði
framsögu um ný viðho/f í her-
námsmá'unum og lýst; tillögu
til ályktunar um þau efni.
Ragnar Arnalds flutti fram-
söguræðu um næstu verkefni
samtakanna. Valborg Bents-
íþróttir
Framhald af 9. síðu.
til þessa: Fram — KR 4:1, Val-
ur — Þróttur 3:Q. Fram —- Val-
ur 2:0. Víkingur — KR 1:0, Val-
ur >— KR 1:0 og Víkingur —
Þróttur 4:0.
í 5. ,11. B er Fram efst með
6 stig eftir þrjá leiki, KR 3 st.
eftir þrjá leiki, Fram C 1 stig
eftir tvo leiki, Valur 1 stig
eftir þrjá leiki og Víkingur 1
stig eftir einn leik. Úrslit leikja
þar tl þessa: Fram — KR 4:1,
KR — Víkingur 1:1, Fram —
Valur 3:0, Fram C — Valitr 1:1.
Fram — Fram C 2:0 og KR —
Valur 3:0.
Mótinu lýkur 1. júlí og mun
íþróttasíqan segja frá endan-
legum úrslitum þess siðar.
H.
Friðí má semlíkja við hjónabandið
Framhald af 6. síðu.
íngs hér á landi á sögujegum
forsendum sem ollu rússnesku
byltingunni og þekkíng á þeim
framförum sern siglt hafa i
kjölfar byltíngarinnar og ef-
tilvill aldrei verið jafnhrað-
skreiðar og hin síðustu misseri.
Augljósar staðreyndir um
framfarir á mörgum sviðum
þjócVfJins í Ráðstjórnari'ikji-
um hljóta að afla þessu mikla
ríki virðíngar og viðurkenn-
íngar jafnvel þeirra manna í
öðrum löndum sem vantrúað-
astir voru á framkvæmd sósí-
alisma í Ráðstjórnarríkjum,
eða jafnvel neituðu því að
sósíalismi væri fær um að
flytja þessum þjóðum velmeg-
un og hanhngju. Þó mart sé
ólíkt með þessum tveim ríkj-
Um, íslandi og Ráðstjórnar-
ríkjum, hinu stærsta í Evrópu
og hinu minsta, þá vftum við
að vinátta sem eflist af per-
sónulegum samfundum milli
ráðamanna og ríkisstjórna í
þessum löndum getur aldrei
orðið annað en jákvæður þátt-
ur i friðgerð heimsins.
MÍR er fátækt félag og vér
erum þess ekki umkomnir að
halda svo göfugum gesti sem
frú Fúrtsévu þá veislu sem hún
verðskuldar. En ekki er af
þeim sökum ánægju vor MÍR-
félaga minni að sjá Fúrtsévu
á meðal vor eða þakkir -vorar
síður hjartanlegar fyrir að
mega sitja hér ásanit henni
þessa kvöldstund. Vér viljum
einnig nota tækifærið til að
láta í Ijósi gleði vora yfir hinu
vinsamlega sambandi sem
stofnað hefur verið til með
persónulegum kynnum milli
rikisstjórnar íslands og rikis-
stjórnar Ráðstjórnarríkjanna.
Vér berum fram óskir vorar
um að þessi kynni mættu ekki
niður falla, heldur aukast og
bera ávöxt báðum þjóðum til
heilla. Vér litum á nærveru
yðar hér, kæra frú Fúrtséva,
sem forboða betri tíma.
dóttir hafði framsögu um sum-
arstarfið. Er lokið var fram-
sögum, hófusl almennar um-
ræður, er stóðu allan laugar-
daginn fram á kvöld. Til máls
tóku: Páll Eergþórsson, Jón
Böðvarsson kennari, Kópavogi,
Björn Þorsteinsson, Kjarlan
Ólafsscn, Magnús Kjartansson,
Páll Methúsalemsson, Þórarinn
Haraldsson, Þorvarður Örnólfs-
son, Sigríður Sæland, ljósmóð-
ir, Hafnarfirði, Gunnar Bene-
diklsson, Hal’dór Ólafsson,
Elimar Tómasson, Páll Sig-
björnsson, héraðsráðunautur,
Egilsstöðum, Hlöðver Sigurðs-
son og framsögumenn allir.
Á laugardagskvöld og fyrir há-
degi á sunnudag voru fundir
í nefndum. en kl. 14 á sunnu-
dag var landsfunclur settur á
ný. Skiluðu þá nefndir áliti
og voru öll mál afgreic’d sam-
hljóða að loknum ýtarlegum
umræðum.
Um kl. 18 var fundi frestað,
en settur að nýju í Vathöll á
Þingvöllum um kl. 21.30. Voru
þar fluttar margar ræður yfir
borðum, sungnir ættjarðar-
söngvar, og ung stúlka, Sigur-
veig Hanna Eiríksdóttir úr
Hafnarfirði, flutti skörulegt
kvæði, er ort hafði verið í til-
efni Keflavikurgöngunnar síð-
ustu. Um miðnætti sleit fund-
arstjóri fundi og árnaði fund-
armönnum góðrar heimferðar,
en Eiríkur Pálsson, skattstjóri,
þakkaði fundarstjórum dg öðr-
um starfsmönnum góð störf og
bað menn hylla fcsturjörðina
með ferföldu húrrahrópi.
Vörusala Kaup-
félags Héraðsbua
24 millj. 1960
Reyðarfirði 12/6 — Aðalfund-
ur Kaupfélags Héraðshúa, sá
52. í röðinni var haldinn hér
á Reyðarfirði dagana 8. og 9.
jún:. Fundinn sátu 43 fulltrú-
ar, auk stjórnar og fram-
kvæmdastjóra.
Vörusala félagsins nam 24
millj. króna á sl. ári og varð
tekjuafgangur 92,8 þús. Bætti
félagið hag sinn út á við, en
samdráttur varð í fjárfestingu,
Haldið var áfram byggingu
sláturhúss að Fossvöllum og
endurbætur gerðar á mjólkur-
stöðinni á Egilsstöðum. Byggja
á korngeymslu og húsnæði þar
sem aðstaða verður til þurrk-
unar og mölunar! Byggt verður
við hraðfrystihúsið á Reyðar-
firði í samvinnu við Búnaðar-
félag Austurlands og verður
viðbyggingin ætluð til beina-
vinnslu og í framleiðslu.
Þorsteinn Jónsson fram-
kvæmdastjóri kaupfél. hættir
störfum um næstu áramót en
við mun taka Björn Stefáns-
son kaupfélagsstjóri á Siglu-
firði. w '
Innilegar þakkir til allra þeirra, sem færðu mér
gjafir eða á annan hátt sýndu mér vináttu og
virðingu á sjötugsafmæli mír.ai.
Guðmundur Vilhjálmsson.