Þjóðviljinn - 11.01.1962, Blaðsíða 5

Hneykslanlegur úrskurður vesturþýzka
sambandsdómstélslns I Karlsruhe
Neitar verkamanni um skaSabœtur sem
dvaldist árum saman i fanaabúSum
Dómur sem vesturþýzki sambandsdómstóllinn í Karls-
ruhe kva'ð upp nýlega í skaðabótamáli sem höföa'ð var
af einu fórnarlambi nazista hefur vakiö hneyksli, enda
sýnir liann ljóslega aö nazistísk viöhorf eru enn í há-
vegmm höf'ö í Vestur-Þýzkalandi.
Kaupmannahafnarblaðið Xnfor- Kettur í fangelsi og þar sat hann
mation, sem ekki getur kallazt ó- til stríðsloka.
vinveitt stjórnarvöldum Vestur- | Að stríðinu loknu fór hann
Þvzkalands segir frá dómnum fram á skaðabætur vegna heilsu-
undir stórri fyrirsögn á forsíðu missis sem fangabúðadvölin hefði
og kallar dóminn „en fantastisk valdið honum. Það var ekki fyrr
kendelse“. Málavextir eru þessir: ’ en árið 1959 að Bremendeild
Árið 1939 fékk 25 ára gamall þeirrar stofnunar sem annast
greiðslu á skaðabótum handa
fórnarlömbum nazismans kvað
upp úrskurð í máli hans og var
honum þá neitað um skaöabætur
á þeirri forsendu að hann hefði
verkamaður í Bremen, sem hafði
verið flokksbundinn sósíaldemó-
krati, fyrirskípun um að mæta
til herþjónustu. En hinn ungi
maður hlýddi ekki fyrirskipun-
inni, heldur reif hana í tætlur.
Hann var handtekinn og leiddur
fýrir herrétt og dró hann þá
enga dul á andstöðu sína við
nazismann. Herrétturinn dæmdi
hann í 3'/2 árs fangelsi og þegar
hann hafði afplánað þá refsingu
var hann sendur í fangabúðir og
síðan á austurvígstöðvarnar. Þar
var honum sem öðrum föngum
falin hvers kyns hættustörf, m.
a. að grafá sprengjur í jörð, en
hann neitaði því á þeirri forsendu
að hann vildi ekkert hafa með
morðvopn að gera. Enn var hann
ekki orðið fyrir barðinu á vald-
níðslu nazista, heldur hefði hann
sjálfur átt sök á því hvernig
fyrir honurn fór, þar eð hann
heíði neitað að gegna herþjón-
ustu.
Málinu var áfrýjað til fylkis-
réttarins í Bremen, síðan til yf-
irfylkjaréttarins og alla leið til j
sambandsdómstólsins í Karlsruhe. J
Yfirfylkjarétturinn dæmdi hon-j
um 10.500 mörk í skaðabætur á
þeirri forsendu að verkamaður-
inn hefði neitað að gegna her-
þjónustu af pólitískum ástæð-
um, vegna andstöðu sinnar við
nazismann. Stjórnarvöldin í
Bremen, en þar eru vel að
Framhald á 11. síðu.
Isvestía heiðrar minningu
Túkatsévskís marskálks
Rubirosa yfir-
beyrður vegna
gamals morðméls
NEW YORK — Porfirio Rubirosa,
hið fræga kvennagull og svallari,
sem eitt sinn var tengdasonur
Trujillo einvaldsherra í Domini-
kanska lýðveldinu og var síðan i
utanríkisþjónustu hans, hefur
verið yfirheyrður af lögreglunni
í New York vegna morðs sem
framið var þar í borg fyrir 26 ár-
um, en hinn myrti var einn af
andstæðingum Tiaijillos, Sergio
Bencosme.
McCarthy gengur
aftur í USA
NEW YORK — Bandaríska út-
varps- og sjónvarpsfélagið, NBC,
heíur viðurkennt að það hafi
krafið söngvara í kvartett nokkr-
um um hátíðlegar yfirlýsingar
þess efnis að þeir væru ekki
kommúnistar. Þegar þeir neituðu
að undirrita slíkar yfirlýsingar
var aflýst dagskráratriði sem þeir
áttu að taka þátt í.
MOSKVU — Málgagn sovét-
stjórnarinnar, Isvestía, birti fyrir
nokkrum dögum grein þar sem
heiðruð er minning Túkatsévskís
marskálks, sem var yfirmaður
sovézka hersins, þar til liann var
handtekinn og dæmdur til Hfláts
árið 1937.
Greinin er birt í tilefni þess að
um áramótin 1919—1920 var
Túkantsévskí sæmdur einu æðsta
heiðursmerki Sovétn'kjanna fyrir
vasklega framgöngu í borgara-
styrjöldinni, en hersveitir undir
hans stjórn sigruðu þá hvítliða i
Ömskhéraði. Blaðið rekur fræki-
legan feril Túkatsévskís, frá því
að hann slapp úr fangabúðum
Þjóðverja árið 1917 og komst
heim eftir miklar raunir. Hann
gekk þegar í Rauða herinn og
var þá. aðeins 25 ára gamall,
settur yfir hersveitir Rauða hers-
tms á austui’vígstöðvunum og
síðan yfirforingi 5. hersins. Hann
gersigraði hvítliðahershöfðingj-
ann Kolt-sjak í Síberíu og var
síðan fluttur til suðurvígstöðv-
anna, þar sem hann vann fullan
si.gur á hersveitum Ðenikins í
öldinni. Það var mikið áfall fyr-
ir Rauða herinn þegar Túkat-
sévskí og aðrir helztu foringjar
hann voru settir af og teknir af
lífi fyrir upplognar sakir, en svo
virðist, segir Isvestía, að skjöl
þau sem sanna áttu hlutdeild
þeirra í njósnum fyrir Þýzkaland
hafi verið falsaðar af Gestapo og
komið áleiðis til Sovétríkjanna
fyrir milligöngu Benesar, þáver-
ándi forseta Tékkóslóvakíu.
Klæðum késtað í Hollywood —
í Holly-
wood hafa
kvikmyndaframlciðendur til skamms tíma þctzt feikna siðsamir
enda dauðskelkaðir við allskonar vandlætingarpostula sem vaða
uppi í Bandaríkjunum. Það hcfðu einhvern tímann þótt tiðindi
að kvenmaður sæist á nærfötunum einum í bandarískri kvikmynd,
cn nú er þetta breytt, eins og sjá má á myndinni hér að ofan. Hún
er úr kvikmynd scm nú er verið að taka fyrir vestan og segir þar
frá ósköp prúðri og saklausri hjúkrunarkonu sem missir allt taum-
hald á sér í svallvcizlu og kastar klæðum. Leikkonan heitir Caroll
Vlarrison.
Langvarandi dvöl úti í geimnum dreg-
ur talsvert úr vinnuþreki geimfaranna
11.790 manns
brunnu inni í
USA í fyrre
NEW YOKK — Um 11.709
manns, þeirra á meðal fjöldi
barna, brunnu inni I eldsvoð-
um í Bandaríkjunum á síðasta
ári. Frá þessu er sagt í skýrslu
National Fire Protection Asso-
ciation sem einnig skýrir frá
því að tjón af völdum bruna
í Bandaríkjunum í fyrra hafi
numið 1.615 milljónum dollara
eða um 80 miilljörðum króna.
MOSKVU — Geimfarar sem
verða að þola þyngdarleysi í
langan tíma munu sennilega sýna
á- sér ýms veikleikamerki. Draga
mun úr viðbragðaflýti þeirra og
Vanlíðan gera vart við sig. Sov-
ézka geimfaranum Hermann Tít-
o£f sem var úti í geimnum í rúm-
Kákasus. Þá var hann sendur á an sólarhring leið nær allan tím-
vestúrvígstöðvarnar. í greininni ann eins og hann hefði hitavellu
er sagt að Túkatsévskí hafi per- og þetta dró úr vinnuþreki hans.
sónulega stjórnað áhlaupinu þeg- Frá þessu er sag't f bráðabirgða-
ar bundinn var endi á Kronstadt-j skýrslu um ferðir þeirra Gagar-
uopreisnina. Lenín kallaði hann, ins og Títoffs úti í geiminn sem
þá til Moskvu og sendi hann Vísindaakademía Sovétríkjanna
gegn glæpamannasveitum Anton- [ hefur birt,
offs í Tambo-héraði. Þar vann
hann einnig fullan sigur. Að
borgarastríðinu loknu var Túkat-
sévskí settur yfir foringjaskólá
Rauða hersins og árið 1924 stjórn-
áði hann fyrstu endurskipulagn- j
ingu hersins. Á árunum 1932—
1936 vann hann mikið starf við
aðra endurskipulagningu hans og
breytingu á vopnabúnaði, en ár-
®ngur uþess jStarfei,átti,gftiiv,pð.
koma .í ljós í síðari. heimsstyrj-
Tveir helztu sérfræðingar Sov-
, étríkjanna í nýjustu grein
læknavisindanna, geimlækning-
j um, þeir O. G. Gaténko og V. J.
Jatjdovskí, hafa stjórnað þjálfun
igeimfaranna og stjórnað þeim
margháttuðu athu.gunum, sem
gerðar voru á þeim eftir að þeir
komu úr ferðum sínum, og á
grundvelli þeirra athugana hafa
þéir 'sárnið áðurnefnda skýrslu.
Margt' athyglisvert kom í Ijós
í ferðum þeirra Gngaríns og Tít-
offs í Vostok-gej.mskipunum. Á
hvorugan reyndi meira en bæri-
legt væri þegar geimskipunum
var skotið á loft o.g þegar þau
lentu aftur og hinir sovézku
„geimíæknar" telja jafnvel, að
LONDON — Einum af bilum (mannslíkaminn geti þolað miklu
hinnar frægu brezku lögreglu meira álag en menn hafa hingað
Scotland Yard var stolið nýlega. | til talið. Ástæðan fyrir því að
Bíllinn, splunkunýr Vanguard, fyrri skoðanir manna um þetta
stóð fyrir framan sjálfa lögreglu- j hafa ekki staðizt er sú að hinar
stöðina, rétt við innganginn, þeg-jmiklu skilvinduvélar sem til-
ar henni var stolið, einhvern raunir hafa verðið gerðar í á
tíma rétt eftir miðnætti. Ekki, jörðu, þegar athuga skyldi áhrif
hefur enn hafzt upp á þjófunum. hraðaaukningarinnar, gefa að-
eins ófullkomna mynd af öllum
þeim verkunum sem geimfarar
verða fyrir í reyndinni.
Það kom einnig í ljós að hin
andlega áreynsla sem menn höfðu
óttazt að kynni að verða geim-
förum framtíðarinnar um megn
var miklu minni en búizt hafði
verið við. Höfundar skýrslunnar
þakka þetta tþví hve vel þeir
Gagarín og Títoff hafi verið
þjálfaðir og búnir- undir ferða-
lög sín.
Það kom í ljós að mjög miklar
breytingar urðu á blóðþrýstingn-
um, en þó minni en í hundum
sem áður höfðu verið sendir út
í geiminn. Þrátt fyrir miklar
sveiflur á blóðþrýstingnum í
Gagarín, urðu þær aldrei til þess
'að draga verulega úr starísgetu
hans.
Ekkert bendir til þess að Tít-
off hafi orðið meint af rúmlega
sólarhringsdvöl sinni við hinar
óvenjulegu aðstæður geimsins.
Hins vegar leið honum nær allan
tímann heldur illa, hann hafði
svima og velgju. Hann gat þó
unnið þau verk sem honum höfðu
verið falin, en þau reyndu þó'
nokkuð á hann, eirikum þegar
hann þurfti að snúa sér við til
að fylgjast með mælaborðinu.
Þessi sjúkdómseinkenni hurfu
mikið til meðan hann svaf og
gerðu fyrst aftur vart við sig
klukkutíma eftir að hann vakn-
aði. Þau hurfu þá fyrst alveg
ásamt með þyngdarleysinu þegar
aftur var haldið til jarðar.
Skýrsluhöfundar segjast ekkr
vita hvort allir geimfárár fram-
tíðarinnar rnuni taka geimveik-
ina, eða hvort sumir muni reyn-
ast geimhraustari en aðrir.
Bíi stoEiÍ frá
Sedland Yard
Byggingarfélag alþýðu í Reykjavík.
Ibúð til sölu
Tveggja herbergja íbúð til sölu í 3. byggingarflokki.
Umsóknum sé sk''að á skrifstofu félagsins, Bræðraborg-
arstíg 47, fvrir kl. 12 á hádegi, mánudaginn 22. þ. m.
STJÓRNIN.
SENDLAR ’ÚSKAST
bæði fyrir og eftir hádegi — hjól. Þurfa að hafa
Þ JÓÐ VíLJINN sími 17-500
Fimmtudagur .11. janúar 1962 — ÞJÓÐVILJINN — (Jj