Þjóðviljinn - 03.05.1962, Blaðsíða 6

!
ÐV9UIN
^tscSanúl: ficamixilnccrflofckmt cll'fSc — Sóaf&Hstafiolxknnnn. — EltBtfðr&fi
Mcsnúi Kjartftosson (4b.), Magnú* Torfl Ólafsaon. StgurBur QuBœnndaaon. -
tmutaritatjórar: frar H. Jónaaon, Jðn BJarnaaon. — Austlýslngaatjórl: QuBgalr
Maenöaaon. - RJtsttðrn, afgretSsla. auglýetngar, prentamiBJa: SkólavBrBnat. 1«.
aúBl 17-600 (S Unur). Aakrtftarverð kr. 65.00 á mán, - Lauaaaöiuvorð kr. S.OO.
FrantamlBia WóBvtliana b-1
Dýrmæt reynsla
það er hægt að hafa fána nokkurra verkalýðsfélaga
læsta inni í skáp 1. maí, eins og stundum hefur
verið að undanförnu þegar Alþýðuflokkurinn og Sjálf-
stæðisflokkurinn hafa getað komið fram ósamlcomulagi
>um hátíðahöld dagsins. Það er hægt að taka þessa
fána úr skápnum, líka fána Sjómannafélags Reytkja-
víkur sem minnir á fána Bárufélaganna, fána togara-
sjómanna sem staðið hafa í 51 dags verkfalli, og fara
með þá niður á Lækjartorg á íhaldsfund 1. maí. Þetta
er thægt, vegna þess að menn í nokkrum verkalýðsfé-
lögum hafa í andvaraleysi faíið .ALþýðuflokknum og
Sjálfstæðisflokknum sameiginlega að fara með stjórn
félaga sinna, en það eru íhaldsburgeisamir og auðklík-
•urnar í Vinnuveitendasambandinu svokallaða, sem ráða
Sjálfstæðisflokknum. Og Alþýðuflokkurinn lætur nú
algerlega að stjórn íbaldsins, samkvæmt þeim gefnu
yfirlýsingum Alþýðublaðsins að vilji Alþýðuflckkurinn
láta að sér kveða, eins og t.d. að heimta tafarlausa og
heiðarlega lausn togaradeilunnar, verði ráðherrum hans
sparkað úr ríkisstjórninni.
B
I
1
1
I
I
1
I
I
l
I
T7n þó þetta sé gert og þetta sé hægt vegna þess að
stjórnendur Alþýðuflokksins þjóna undir íhaldið,
er hins vegar ékki hœgt að eyðileggja 1. maí sem há-
tíðisdag reykvískrar alþýðu. Það er ekki hægt með
þessu móti að afstýra því að þúsundum saman gangi
alþýða Reykjavíkur kröfugöngu og baldi einn fjöl-
mennasta útifund sem haldinn hefur verið í Reykja-
vík 1. maí, mótmæli eindregið kjaraslkerðingunum, sem
ríkisstjórn Sjálfstæðisflokksins og Alþýðuflokksins
hefur dengt yfir launafólk og alla alþýðu landsins, og
lyfti hátt kröfunni um kjarabætur. Stjórnarflokkarnir,
sem reyndu að snúa deginum upp í hallelújasamkomu
til dýrðar „viðreisninni” og morðbandalaginu sem
nefnir sig Atlanzhafsbandalag, eru tvímælalaust reynsl-
unni ríkari eftir 1. maí. Þess er að vænta að þeir menn,
sem létu íhald og toppkrata hafa sig til að reyna að
sundra röðum verkamanna í. Reykjavík þennan 1. maí,
geri ekki fleiri slíkar tilraunir, að fenginni reynslu
sinni á Lækjartorgi.
i
Mál sem íhaldið skilur
lT,ogaraburgeis>ar Sjálfstæðisflokksins, sem öll völd
hafa í Félagi íslenzkra botnvörpuskipaeigenda,
bafa nú neytt sjómenn til. að standa í togaraverkfalli
í 51 dag, með því að neita að ganga til samninga um
sanngjarnar og sjálfsagðar kiarabætur sjómönnunum
til banda, kjarabætur sem alltof lengi hefur dregizt
að fá fram. Svo ætlar þessi sami Sjálfstæðisflokk-
ur að koma til sjómanna og vandamanna þeirra nú
seint í mánuðinum, og þiðja um að sér verði þökkuð
framkoman í garð sjómanna með því að kjósa þennan
floikk til valda í borginni!
nTogaraburgeisar Sjálfstæðisflokksins sendu 'þá úr-
slitakosti inn á Alþingi að ekki verði samið um
neina kauphœkkun til togaramanna nema Alþingi af-
nemi vökulögin í núverandi mynd og verði togaraút-
gerð annars lögð niður á íslandi. Ekki er annað vitað
en þessi fábjánalega og ósvífna hótun togaraburgeisa
Sjálfstæðisflokksins standi enn, og því er jafnvel lætt
út að einhverjar breytingar á vökulögunum kunni að
verða gerðar til „samkomulags“ með þráðabirgðalög-
um eftir bæjarstjórn'arkosningar. En fyrst ætla íhalds-
sendlarnir að fara inn á sjómannaheimilin, inn á heim-
ili alls iþess fólks í verkalýðssamtökunum sem veit
hívað togaravökulögin tákna, og biðja þetta fólk að
ikjósa flokkinn sem ábyrgð ber á árásinni á vökulögin,
Sjálfstæðisflokkinn. Því er hægt að svara, og svara
eftirminnilega á máli sem íhaldið skilur, 27. maí,
með kjörseðlinum. — s.
Reykvísk alþýða.
I dag, á hátíðis- og baráttu-
degi verkalýðsins, er verkaiýðs-
hreyf.'ngin í Reykjavík með tvo
útifundi — það er deilt um
það, hvort í dag eigi að fela
sannleikann eða segja sannteik-
ann.
Engan dag veit ég óheppi-
legri til þess að draga úr rétt-
mætum kröfum og að iþegja
yfir ljótum staðreyndum en 1.
maí.
Inntak 1. maí er bræðralag
og barátta, en ekki úrtölar og
yfirhylmingar.
Það hefði sjálfsagt verið
■þægilegra fyrir eínhverja á at-
vinnuleysisárunum fyrir stríð
að minnast ekki á atvinnú-
leysj í 1. maí ávarpi. Og það
hefði að sjálfsögðu vérið á-
rekstrarminna þegar baráttan
var háð fyrir vökuiögum á
togurum að sesja í 1. maí ræðu
að vinnutíminn á to.gurum væri
dálítið langur í stað þess að
segja sannleikann að bað væri
þrældómur nótt og dag meðan
nokkur stóð á fótunum.
Verkalýðáhreyfingin má aldr.
ei vera ne.'tt tæk; sem va'd-
hafar eða fyrirmenn geta lækk-
að í tóninn ]>ó sannleikurinn
sé óþægilegur, verkalýðshreyf-
ingin verður að vera hin vök-
ula rödd og baráttutæki fólks-
ins, mátt sinn og afl verður
hún að sækja í samtakamátt
fólksins sjálfs.
En þýð.'r nokkuð að vera að
fela sannleikann í kjaramál-
unum fyrir reykviskri aliþýðu,
hefur ekki hver óbreyttur al-
þýðumaður fundið það frá
mánuði til mánaðar unaanfar-
in ár hvað laun hans fyrir um-
samdan dagvinnutíma hrökkva
skemur og skemur og gengur
ekki nógu illa að láta launin
nægja fvrir lífsnauðsynjum þó
vinnutíminn sé langt fram á
kvöidið og á helgum dögum? Og
er það ekki staðrevnd að 8
stunda vinnudagurinn hefur
verið að fjarlægjast undan.farin
Til okkar koma hagíræðingar
í spámannskuflum og reikna út
að kjörin hafj ekki verið skert.
Bæ3a GuSmsndar J.
Guðmundssonaz
varaformanns Ðags-
bmnar af útifundin-
um við Miðbæjar-
skólanum
Athugum þe.'rra ’eigin tölur: í
febrúar 1960 var vísitala vöru
og þjónustu sögð 100 stig, í dag
2 árum seinna er sama vísitala
132 stig eða 32% hærri. Hvað
hefur kaup' hækkað á sama
í verkfallinu í f.vrra
kaup Dagsbrúnar-
manna um 10%/— Þarna eru
hlutföllin 32% á móti 10%.
Svona mætt: telja endalaust.
Tökum aðra staðreynd: í
janúar 1959 var tímakaup
verkamanna 23,86 á klst. Nú,
þrem árum seinna eftir tvær
gengislækkanir er timakaup
verkamanna 22,74, eða 1,12
minna á klukkustund. — Hús-
mæður alþýðuheimilanna hafa
veríð að velta því fvrir sér
hvort þær séu orðnar eyðslu-
samari — sannieikurinn er sá
að á þessum þrem árum hefur
kaupið lækkað en allar lífs-
nauðsynjar stórhækkað.
Ég þarf ekki að minna á
árin 1959 og 1960, það vo.ru <<
ár stórhækkaðs verðlags og
minnkandi kaupmáttar. Öll-
um var ljóst í fvrrávor, að ekki
varð staðið á móti kröfum
verkalýðsfélaganna um bætt
kjör, rikiSstjórnín tók að sér
að vera á móti lækkun verð-
lags en atvinnurekendur með
aðstoð ríkisstjórnar á móti
hækkun kaupgjalds. — Margra
mánaða sairmingat.'lraunum
var neitað oÉ verkfall hófst -—
eftir að samvinnufélögin sömdu
var séð hvernig samið yrði. en
. atvinnurekendur og ríkisstjórn-
in héldu verk.fallinu. áfram í 3
vikur, fj-rst undlr bví yfir-
skini að þeir gætu ekki greitt
10% kauphækkun og síðan
undir því yfirskini að láglauna-
félög mættu ekki fá sjúkra-
sjóði og því gíður stjórna þeim
sjálf.
En t.'lgangurinn með lengingu
verkfallanna var raunverulega
sá, að brjóta verkalýðsfélögin
á bak aftur, skapa vantrú hjá
verkamönnum á verkföll og
vantrú á samtök sín.
Af sama toga var gengis-
lækkunin. Fyrst ekki tókst að
-oeygja verkalýðgfél.ögin, þá
varð að sýna með ríkisvaldi að
slík barátta væri árangurslaus,
það varð að skapa vantrú hjá
verkamönnum á samtök sín og
baráttu þeirra. — Gengislækk-
unin var lögleidd, og allar
kauphækkanir voru teknar aft-
ur og me'ra til.
Gleymd var yfirlýsing ríkis-
stjórnarinnar, að hún þyldi
6% kauphækkun.
Gleymd var yfirlýsingin um
að atvinnurekendur yrðu að
bera kauphækkanir sjálfir.
■ tíma?
ár. vegna sáendurtekinna árása hækkaði
á lífskjörin?
g) — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 3. maí 1962