Þjóðviljinn - 18.05.1962, Qupperneq 4

i og Uruguay,
pg víðar, hafa

Bezt úsýni yfir heimsmóts-
borgipa Hgls.ngfors, er talið
vera-.það sem blasir-við.hér á
myhclinni, Suðúrhcínin 'seÖ af
Stjörnuturnshæð.
Heimsmót æskunnar verður
haldið þar í borg í sumab dag-
ana 26. júlí til 5. ágúst.
Haldið verður frá Reykjavík
24. júlí og komið aftur 8 ágúst.
Kostnaður er 10.000 kr. á mann.
Óþarfi er að endurtaka að
hér gefst einstakt tækifæri til
að kynnast æsku frá öllum
icndum heims og öllu því, sem
hún hefur fram að færa í list-
um, íþróttum og margvíslegum
skemmtunum.
Fjöldi samtaka í . mörgum
löndum eins og samband alira
japanskra æskulýðsfélaga, öll
helztu stjórnmálafélög ungs
fdlks í löndum eins og Ekvador
Bolivíú, Brazilíu
Ghana, Ceylon
lýst yfir stuðningi sínum við
heimsmótið. Þjóðhöfðingjar eins
og Gaulart, forseti Brazilíu,
frú Bandaranaika, forsætisráð-
herra Ceylon, Nkrumah, for-
seti Ghana, Nehru, forsætis-
ráðherra Indlands og margir
fleiri hafa lýst yfir stuðningi
sínum við mótið.
Fjölmennið; á 8. heimsmót
æskunnar í Helsinki. Þátttöku-
tilkynningar eiga að berast í
Pósthólf 238. Fyrirspurnum er
svarað daglega í síma 15586 kl.
6—7 e.h
r
i'
r. . r:
Á þriðja cg síðasta fundinum sem ÆFR j
i ’
hélt um borgarmálefni flutti Guðmundur ,
Vigfússon erindi um húsnæðismál, skipu- j
lagsmál og gatnagerðarmál. ^
SKIPULAGSMÁL
HÚSNÆÐISMÁL
Guðmundur kvað það líklega
einsdæmi að ekkert heildar-
skipulag væri til af jafn stór-
um bæ og Reykjavík, afleiðing-
in væri sú, að Reykjavík væri
illa skipulögð, með fáum und-
antekningum. Nefndi' Kánn^fð^
an mörg dæmi um þáð. hvern-'
ig heil hverfi hefðu vei-'ið i eyði-
lögð með léleguötiskipulaái
(Skólavörðuholtið, Laugarásinn,
Smáíbúðahverfið o.fl.) — þá
kæmi það einnig cft fyrir að
hverfi, sem hefðu verið sæmi-
lega skipulögð, vær.u eyðilögð
með því að veita ýmsum gæð-
ingum undanþágu til að byggja
allt öðruvísi en skipulagið gerði
ráð fyrir. Enn ein afleiðing af
skipulagsleysinu væri( að menn
gætu ekki nýtt eignarlóðir sín-
ar í gamla bænum.
Þá ræddi Guðmundur um út-
þenslu bæjarins, og benti á hve
dýr tími væri fyrir bæjarfé-
lagið. í þessu sambandi kom
hann nokkuð inn á umferðar-
málin, og sagði að ekki væri
hægt að sjá annað, en að þau
væru að verða óleysanleg.
Guðmundur sagði,. að oft
hefði ástandið í skipulagsmál-'
um verið slæmt en aldrei verra
en nú og mætti segja að algjört
stjórnleysi ríkti í þessum mál-
um. Á skipulagsdeildinni væri
nú svo til ekkert starfsfólk, ef
frá væru taldar 2—3 stúlkur, er

i
Guðmundur Vigfusson
málin væru nú falin Pétri og
Páli úti í bæ og • vspru ■ slíli
vinnubrögð langt fyrir neðan
allar hellur.
Að lokum ræddi Guðmundur
um heildarskipulag og yfirlits-
skipulag. í því sambandi-ísagði
'hann að rétt væri að. géra sér
ljóst, að dýrt yrði að fram-
kvæma skipulag miðbæjarins,
vegna eignarlóðanna, en benti
á að bærinn gæti -greit.t ,ejgnax>
lóðir er upp þýrftiað Isaúpá
með •skuldabi’éfum..Þó ‘k.vað
hann það mundi verða mun
betra að skipulagsmál Reykja-
víkur yrðu eingöngu í höndum
Skipulagsnefndar Reykjavíkur,
en óháð skipulagsnefnd x-ikisins
Guðmundur byrjaði a þvi að
segja, að húsnæðismálin yrði
að leysa á félagslegum grund-
velli undir forystu bæjarins, og
væri brýn þörf á að gera ná-
kvæmlega áætlun um bygging-
arþörf næstu ára. Þá geröi hann
grein fyrir þeim byggingum, er
bærinn hefði látið reisa, en gat
þess að allar þessar íbúðin,
nema Höfðaborgin og Skúla-
götuhúsin, hefðu nú verið seld-
ar. Benti hann á hve mikill
ókostur það væri. Guðmundur
sagði að þau kjör sem menn
fengju bæjaríbúðimar með
væru engan veginn nógu góð
fyrir láglaunafólk en þó þau
skárstu sem hægt væri að fá.
Þá minnti hann á að enn væri
mikið í notkun af bröggum cg
öðru óhæfu húsnæði, sem bær-
inn ætti, og því yrði að út-
rýma hið allra fyrsta.
Lánakjör hér sagði Guð-
mundur að væru ekki sam-
bærileg við önnur lönd, en þar
væri yfirleitt veitt 70—90%
lán af kostnaðarverði íbúða og
væru þau með lágum vöxtum
og til langs tíma. Hér væri
(hægt að fá 100.000,00 kr. lán.
1 einstaka tilfellum væri þetta
skárra t.d. hjá þeim er greiddu
í líftryggingasjóð, en þá mundi
viðkomandi mest getað náð í
'50% lán af kostnaðarverði
íbúða sinnai þ.e.a.s. húsnæðis-
málastjórnarlán og lífeyris-
sjóðslán.
Þa vek Guðmundur að brask-
inu með íbúðir, taldi að bezt
yrði að koma því fyrir kattar-
nef með því að stofna með
tilstuðlun bæjarfélagsins al-
mennt byggingarfélag, sem
einnig sæi um alla sölu á íbúð-
um byggðum á vegum þess.
Til þess að slíkt yrði hægt
þyrfti mikið fjármagn og það
yrði að fást með góðum kjör-
um, Ef vel ætti að vera, þyrfti
að vera 'hægt að lána allt að
75% af kostnaðarverði íbúð-
anna úr öflugum byggingar-
sjóði. Guðmundur benti á
nokkrar leiðir til öflunar tekna
handa slíkum byggingarsjóði.
1. Tillag frá Seðlabankanum.
2. Bankar greiddu hluta af
sparifjáraukningu.
3. Fast’ tillag frá ríkinu.
4. Aukinn hluti af tollatekj-
um.
5,. Atvinnurekendur greiddu
ókveðna prósentu á útborguð
vinnulaun.
Þó að þetta fengist þyrfti að
gera aðrar ráðstafanir fyrir þá
lægstlaunuðu, öryrkja og aðra
er ekki réðu við að kaupa eig-
ið húsnæði.. Þessu fólki ætti
bærinn að leigja hentugt hús-
næði, og máetti hu’gsa sér að
byggingarfélag eins og áður
var getið byggði einnig þessar
íbúöir.
Að lokum gat Guðmundur
um samdráttinn sem nú ætti
sér stað í byggingu íbúðai’hús-
næðis hér í bænum.
ynnu sem teiknarar. Skipulags-
Guðmundur sagði, að tækja-
skortur, óhentug tæki, úrelt
vinnubrögð lélegt efni til gatna-
gerðar og litlar sem engar
rannsóknir á því ættu stóran
þátt í því að mikið af því f jár-
magni sem veitt væri til gatná-
að mestu.
gei'ðar og viðhalds gatna færi
í hrein kleppsvinnubrögö. og
sú fjárhæð sem árlega færi í
viðhald væri nær helmingur
þess er færi í nýbyggingar.
Guðmundur sagði, að nú væru
nær 100 km af malar- og mold-
- argötum hér í Reykjavík og yxi
bilið milli malar- og moldar-
gatna annars vegar og malbik-
aðra gatna hins vegar stöðugt.
Áætlað hefði verið, að kostn-
aður við að malbika þá 100 km
sem nú eru ómalbikaðar yrði
um 700 millj kr. miðað við að
GATNAGERÐ
malbikunin yrði framkvæmd á
sama hátt og nú er gert. Lík-
lega mætti þó spara nokkuð
með því að undmbyggja minni
u'míerðagötur mun minna en
aðalumferðargötumar en þó
3rrði kostnaðui-inn við þessa
malbikun aldrei minni en 500
— 600 milljónir.
Til þess að afla þessara pen-
inga taldi Guðmundur aðleggja
ætti sérstakt gatnagei’ðargjald á
allar fasteignir í bænum miðað
við mat á raunverulegu verð-
mæti. Guðmundur kvað það
ekki réttlátt, að þetta gjald yrði
einungis lagt á þau hús er væru
við ómalbikaðar götur, vegna
þess að allir bæjarbúar hefðu
borgað kostnaðinn við þær göt-
ur sem búið væri að malbika
og væri það því ekkert réttlæti
að þeir sem ættu húseignir við
malbikaðar götur tækju ekki
þátt í kostnaðinum við að mal-
bika þær götur, sem útundan
hefðu orðið. Hins vegar yrði aði
stefna að því, að gengið yrði
frá götum hvei’s bæjarhverfis
um leið pg.það byggðist..,-
félagslíf
Ferðafélag íslands fer - tvær
skemmtiferðir á sunnudag-
inn. Reykjanesferð, qkið, um
Hafnir og Reykjanesyitá það-
an til Grindávíkur, Krísuvík-
úr og meðfra’m ■ K'leifarvátni.
Hin ferðin er . gönguferð á
Hvalfell. Lagt af. stað í- báðar
ferðirnar -klukkan níu um
morgunirjp frá .Austurvélli. —
Farmiðar seldir við bilana. —
Uppl. í skrifstofu jlélagsins
símar. 19533 og,,11798.
. i- .iirciZt> -.1. iéi: ciMJ-
Frá Mæðrastyrksncfnd
Núna' á súhriúdagírin ef mæðra-
dagurinn. Foréldárár látið ftörn-
;i.n ’ ykkar hjálþa* til við að selja
lifla, fallega. mæðrablómið á
sunnudaginn, sem afgreitt verð-
ur í eftirtöldum skólu.m frá kl.
9.30: Langholtsskóla, Vogaskóla,
Laúgai’nesskóla, ísaksskóla, Aust-
urbæjarskóla, Hamrahlíðarskóla,
Breiðagerðisskóla, Miðbæjar-
skóla, Melaskóla og Vesturbæj-
arskóla (Gamla stýrimannaskól-
anum), í KR-húsinu við Kapla-
skjólsveg og hjá Mæðrastyrks-
nefnd, Njálsgötu 3. Börnin fá
góð sölulaun.
Mæðrastyrksnefnd.
Pennavinur
Ung þýzk stúlka, óskar eftir ís-
lenzkum pilti rúmlega tvítugum,
sem pennavini, hefur áhuga fyrir
því að fræðast um ísland einnig
áhuga fyrir tónlist. Nafn henn-
ar og heimilisfang er, Edelgard
Sommer Oelsmitz-Vogtland Aug-
ust-Bebelstrasse 49 D.D.R.
A) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagurinn 18. maí 1962