Þjóðviljinn - 07.07.1962, Blaðsíða 4
Alþýðuflokkurinn í sórum
Bitur uppskera af auðvalds
bjónustu foringjanna
Alþýðublaðið er reitt í fyrradag út af því að atvinnu-
rekeiulavaldið hefur nú tekið völdin í Hafnarfirði, fé-
sýsluflokkarnir skriðið þar saman. Blaðið vill kcnna vond-
um kommúnistum um það að Framsóknarflokkurinn skuli
hafa unnið eitt bæjarstjórnarsæti af Alþýðuflokknum!
Það er að vísu mannlegt að reiðast ósigrinum og skiljan-
legt, að reyna að kenna öðrum en sjálfum sér, — en það
er karlmannlegast að horfast nú í augu við staðreynd-
irnar og skynsamlegast að kryfja orsakir ófaranna ró-
lega ti! mergjar.
Það er eins og að skamma sam-
vizku siálfs sín, er menn finna
til samvizku-bits yfir illum
ve-rkum, er menn hafa framíð,
— í stað þess að læra og
drý-gja ekki illverk oftar.
★
Þá er einnig rétt fyrir Al-
þýðuflokksmenn að hafa í huga
hvort það hafi vterið heilla-
vænlegt og sigurstranglegt í
Hafnarfirði að bola út af lista
Af hverju fór fylgi frá hon-
um til Framsóknar í Hafnar-
firði, — til „atvinnurekenda-
valds“ eins og Alþýðublaðið
orðar það?
Svarið liggur í augum uppi:
Framsóknarflokkurinn er í
stjórnarandstöðu. Hann er þá
mjög róttækur og hefur staðið
með kröfum verkamanna um
kauphækkun, — með öðrum
orðurn: tekið svipaða afstöðu í
Það er mjög mikilvægt að
verkalýðurinn á íslandi og
ekki sizt í Hafnarfirði leggi nú
fyrir sig spurninguna um or-
sakir tapsins og svari henni
rétt. Ef það tekst að skilgreina
orsökina rétt, þá er líka hæg-
ar'a að finria úrbótiria.
Höfuðspurningin er: Af hverju
tapar Alþýðuflokkurinn NÚNA
í Hafnarfirði?
Ritstjóri Alþýðublaðsins
svaraði þessu af hreinskilni
fyrstu dagana eftir bæjar-
stjórnarkosningarnar: Óvin-
sældir stjórnarstefnunnar hafa
bitnað á Alþýðuflokknum.
(Bendikt Gröndal sagði í ,,Eft-
irþönkum í 3, júní: „Að mínu
áliti er höfuðorsökina fyrir tapi
Alþýðuflokksins að finna í
launamálunum“ .... „Stjórnin
hfefur algerlega klúðrað mál-
inu, misst forustuna og gat að-
eins sagt eftir á að þetta væri
það, sem hún hefði viljað.“)
— Það virðist hinsvegar vera
tilgangur forsíðuleiðarans í
fyrradag að hefja á ný hinn
hatursfulla andkommúnistaá-
róður, sem gsngur af Alþýðu-
ilokknum dauðum.
Athugum kringumstæðurnar:
Það situr að völdum harðvít-
ugasta auðmannastjórn, sem
með völd hefur farið í tvo ára-
tugi. Þessi stjórn hefur beitt
ríkisvaldinu til vægðarlausari
árása á lífskjör alþýðu, en gert
hefur verið í tuttugu ár. Einn
ráðherra Alþýðuflokksins hef-
ur Iýst yfir því að það sé eng-
inn ágreiningur við íhaldið um
þessar aðgerðir gegn alþýðu
manna. Hingað til hefur Al-
þýðuflokkurinn hinsvegar látið
það varða stjórnarslitum eða
höfnun á stjórnarþátttöku að
vinna þau verk, sem núverandi
stjórn vinnur:
1938 og 1942 fer Alþýðuflokk-
urinn út úr ríkisstjóm vegna
þess að sett eru gerðardóms-
lög til þess að leysa vinnudeilu.
— Nú setur hann gerðardóms-
Iög sjálfur.
1949 neitar Alþýðuflokkurinn
að (aka þátt í gengislækkun. —
Nú lækkar hann gengið í tví-
gang og í síðara skiptið með
bráðabirgðalögum.
Með öðrum orðum: Alþýðu-
flokksforustan framfylgir nú
stjórnarstefnu, sem hún áður
undir forustu Haraldar Guð-
mundssonar og Stefáns Jóh.
Stefánssonar neitaði að fram-
fylgja, af því þeim forustu-
mönnum og flokknum í heild
þótti slík stefna of afturhalds-
söm.
Þessl stjómarstefna er óvin-
Lœrdómurinn sem draga ber af ósigrinum
í Hafnarfirði er að verkalýðsflokkarnir
verði að þjappa sér saman
sæl, sem eðlilegt er. Við að(
framfylgja henni bakar Al-j
þýðuflokkurinn sér eðlilega . ó-,1
vinsældir og fylgismissi.
Það hjálpar ekkert að reka1
upp vein út af slíku og hrópa
ókvæðisorð um kommúnisma.
Það á að læra af þessum ó-
sigri og lærdómurinn getur að-
reins verið einn:
Alþýðuflokkurinn á ekki að
taka þátt í að reka stjómar-
stefnu, sem gengur svona í ber-
högg við hagsmuni almennings,
en þjónar peningavaldinu.
Þá er og rétt að athuga séi
staklega aðstöðu Bæjarútgerð-
arinnar í Hafnarfirði í kosn-
ingunum, — einmitt þessa
bjargvættar alþýðunnar í Hafn
arfirði. Togarar hennar lágu
bundnir. Ekki var það verk-
fall vondum kommúnistum að
kenna, heldur því atvinnurek-
endavaldi, sem forusta Alþýðu-
flokksins er í ríkisstjórnar-
bandalagi við. — Vandamál
togaraútgferðarinnar var óleyst.
Það var sjálfur formaður Al-
þýðuflokksins, sem var sjávar-
útvegsmálaráðherra. — Dettur
Alþýðuflokknum ií hug að slíkt
ástand hafi hiálpað til að skapa
honum sigurmöguleika?
Meðan hinsvegar Alþýðu-
flokkurinn og Alþýðubandalag-
ið sátu saman í vinstrí stjórn
og Lúðvík Jósepsson var sjáv-
arútvegsmálaráðherra, þá
stöðvuðust togararnir ekki og
afkoma hraðfrystihúss bæjarins
var tryggð.
★
Út af ásökunum Alþýðublaðs-
ins til Kommúnistaflokksins að
kenna honum um ófarir sínar
er rétt að minna á að valda-
ferill Alþýðuflokksins í Hafnar-
firði hefði aldrei staðið nema
12 ár i stað 26, ef fylgi komm-
únista hefði ekki komið til.
1938 sigraði sameiginlegur listi
Alþýðuflokksins 05 Kommún-
ista í foæjarstjórnarkosningun-
um í Hafnarfirði með aðeins
14 atkvæða mun yfir íhaldinu.
Það er barnalegt -af Alþýðu-
blaðinu að vera að reyna að
kenna vinstra armi verkalýðs-
hreyfingarinnar ófarir sínar.
Alþýðuflokksins þeim Alþýðu-
flokksmönnum, sem mest traust
höfðu hjá almenningi til rót-
tækrar baráttu, en knýja inn á
listann í staðinn þá, er trygga
mætti telja ríkisstjórnarsam-
starfi við „atvinnurekenda-
vald“ það sem Alþýðublaðið
lýsir nú svo ófrýnilega.
Það er alltaf sama orsö'kin
til ógæfunnar: óttinn við rót-
tækni og 'alþýðlegt samstarf, —
tillitssemi og þjónusta við „at-
vinnurekendavald" og aftur-
hald. Það að loka augunum
fyrir þessum orsökum er að
ganga blindandi fram af hömr-
um, — eða ef menn vilja held-
ur vélaaldar Ekingu: að stííga
benzínið í botn á bílnum, þeg-
ar bílstjórinn sér að hann er
kominn svo rieðarlega í hallann
að hengifluginu að það sé nokk
uð erfitt að „bakka“, en fljót-
gert að fara fram af — undir
enn háværara bölvi um vonda
komma en nokkru sinni fyrr.
Þá er rétt fyrir Alþýðuflokk-
inn að spyrja sjálfan sig:
vissum málum og Alþýðuflolck-
urinn gerði cinu sinni!
Það kemur þessu máli ekki
við þótt Framsókn sé i eðli
sínu að áliti Alþýðublaðsins
fésýsluflokkur og atvinnuriek-
endavald. Margt fólk dæmir
hann eftir því hvað hann sýn-
ist vera. Sjálfstæðisflokkurinn
var líka „róttækur“ í kaup-
gjaldsmálum 1958 og græddi á
því atkvæði, — og Alþýðublað-
ið virðist samt ekki í efa um
eðli þess flo'kks eftir forsíðu-
leiðaranum að dæma! Og það
má einnig minna á að nazista-
flokkurinn þóttist Vera mjög
róttækur á móti auðvaldi á
meðan hann var að komast til
valda, — sósíalistískur verka-
mannaflokkur“ o. s. frv.
Með öðrum orðum: Vegna
þess að Alþýðuflokksforustan í
ríkisstjórn bregzt hagsmuna-
málum þess alþýðufólks, sem
fylgt hefur flokknum, verður
það vonsvikið og fellur fyrir
loforðum Frams. um vinstri
pólitík og kýs hana í trausti
þess. — Auðvitað notar Fram-
sókn slíkt fylgi til þess að
mynda stjórn með íhaldinu i
Hafnarfirði og mun eins að ári
mynda nýja helmingaskipta-
rikisstjórn með því, ef fólk
lætur glepjast til að kjósa
hana.
Hvað ber þá Alþýðuflokkn-
um að gera, þegar síðasta og
traustasta vígi hans er fallið,
— vegna auðvaldsþjónustu
flokksforingjanna við annan
fésýsluflokkinn í ríkisstjórn og
vegna lýðskrums hins fésýslu-
flokksins, sem er sem stendur
í stjórnarandstöðu?
Alþýðuflokkurinn á aðeins
eina skynsamlega stefnu til:
Samstarf við Sósíalistaflokkinn
og Alþýðubantlalagið, — sam-
starf um að efla verkalýðssam-
tökin og gera þeim fært að
hrinda af sér öllum þeim árás-
um, sem atvinnurekendavaldið
nú fremur, — og auðvitað leið-
ir það af sjálfu sér að Alþýðu-
flokkurinn hætti að vera sjálf-
ur aðíli að slíkum árásum.
Þetta er það, sem verkamenn
Alþýðuflokksins og allir þeir,
sem enn unna þeim hugsjónum,
sem liann einu sinni átti að
þjóna, ættu fyrst og fremst að
íhuga.
Ef Alþýðuflokksmenn varast
að láta andkommúnistaáróður
auðvaldsins og sendla þes9
brjála sig og leiða flokk sinn
til pólitísks sjálfsmorðs, þá er
þetta sú leið ein, sem getur
bjargað þeim flokki og skapað
um leið forsendur fyrir vold-
ugri og sterkri einingu verka-
lýðssamtakanna og vinnandi
stétta á íslandi.
Einar Olgeirsson
Lífil síSJvsföi fyr-
ir Norðurlandi
Þrjú eða fjöguri skip hofðu
boðað komu sína til Siglufjarð-
ar í gær, er blaðið átti tal við
fréttaritara sinn þar síðdegis í
gær. Skipin höfðu fengið síld-
ina við Kolbeinsey og fer hún
til söltunar, en eina söltunar-
hæfa síldin, sem nú veiðist, et’
við Kolbeinsey. Anna frá Siglu-
firði var með mestan afla, 600
tunnur. Síldar hefur orðið vart
á vestur svæðinu og við Grímsey
en hún stendur djúpt og erfitt
að veiða hana og er flotinn kom-
inn mestallur austur fyrir land.
Veður hefur verið hálfleiðinlegl
fyrir norðan undanfarið og í gær
var rigning á Siglufirði.
ORLOFSFERÐ Alþýðusambandsins til Norfoirlsnda.
Vikudvöl á Borgundarhólmi — sólskinseyjunni
í Eystrasalti.
Alþýðusamband fslands cfnir til orlofsferðar
til Norðurlanda hinn 2. ágúst n.k. Flogið verð-
ur til Malmii í Svíþjóð, ferðast um Suður-Sví-
þjóð, flogið til Borgundarhólms og dvalizt þar
á góðu hóteli í vikutíma. Gefst gott tækifæri
til hvíldar og hressingar á þessari frægu eyju,
sem hefur vcrið nefnd sólskinseyjan í Eystra
salti. Að lokinni dvöl á Borgundarhólmi verður
haldið lil Kaupmannahafnar, borgin skoðuð
og dvalist þar nokkra daga. fslcnzkur leiðsögu-
maður verður með í förinni, sem er slcipulögð
í samvinnu við ferðaskrifstofu sænsku alþýðu-
samtakanna, RESO. Konstnaði er mjög stillt í
hóf. Þátttaka í ferðinni kostar 8800 krónur, sem
vcrður að teljast Iágt þegar miðað er við aðr-
ar ferðir. Nauðsynlegt er að tilkynna þátttöku
til skrifstofu Alþýðusambandsins í síma 19348
fyrir hinn 12. þ.m.
BORGUNDARHÓLMUR —
Sólskinseyjan í Eystrasalti, „er einhver fegursti
staður sem hægt er að hugsa sér. Kjörinn
orlofsstaður. Klettabclti — hrífandi sjávarströnd,
sáðsléttur, skuggsælir skógar. Hér eru lítil
hugþekk fiskiþorp, seiðandi skemmtanalíf á
kvöldin og hljóðir gangstígar, baðaðir í tungl-
skini“. Borgundarhólmur — sólskinscyjan í
Eystrasalti.
ALÞÝÐUSAMBAND ÍSLANDS.
4) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 7. júlí 1962