Þjóðviljinn - 15.08.1962, Blaðsíða 5

SAN FRANCISCO 14/8 — í
Bandaríkjunum eru starfandi
samtök sem berjast gegrn því sið-
leysi að dýrum leyfist að ganga
allsnakin. Formaður samtak-
anna hefur nú gengið fram fyr-
ir skjoldu og beitt sér fyrir því
að 'dýruni í dýragarðiiram í San
Francisco verði séð fyrir k’.æð-
um til að ský'a nekt sinni.
Formaður samtaikanma. Clif-
ford Prout, bélt í dag við þriðja
imann til barnadeiidar dýragarðs-
ins. Komu beir jþar að er nokik-
ur allisnakin ráidýr o.g- geitur
ispígisporuðu fram os aftur í ifull-
komnu blygðunarleysi. Mennirn-
ir igripu dýrin, drógu k’æði upp
úr pússi sínu og hófst nú at-
gangiur imikill; þremenningarnir
börðu.st við að byija svívirðileg-
ustu nekt dýranna. en geiturn-
ar kunnu efcki að meta hugul-
Bemina og streittust á móti. Allt
gerði'st betta við mikinn fögnuð
iáhorifenda.
Prout hefur iátið það á þrykk
út ganga að San Francisco sé
ákaflega siðspillt borg. Sagði
ihann að dýr ættu að hegða sér
eins og alimennilegt fóllk og
ganga skikkan’.ega til fara. Enn-
fremur er nekt dýranna stór-
koátleg bætta fyrir umferðina.
Þáð viil oft. brenna við, isegir
Prout, að bifreiðastjórar gæti
ekiki að sér í umferðinni, heidur
stari á nakta uxa. hesta og geit-
ur sem eru á beit í hcigunum.
Prout staðbæfir að í samté’k-
um ihanis .séu nú um 40.000
manns o.g hafi bau yfir gnótt
f.j'ár að ráða. Segir hann að bar-
áttunni muni eikki linna fyrr en
öll idýr í Bandaríkjiunum hafi j
verið færð í þau 'k’æðl isem við
eigi: Geitur iskulu klæðast pi’.s-
um, kýr kjólum, bolahítar knjá-
'buxuim en smærri dýr bera stutt-
buxur.
Eftir athöfnina í dýragarðinum
sagði Prout að nýir með’.imir
saimtaikanna séu rannsakaðir
vandlega og þess sé stráng’ega
gætt að halda öllum smámennum
utan dyra.
Sovétríkin hafa verið í far-
arbroddi frá upphafi geim-
rannsóknanna og afrek þeirra
nú um helgina staðfesta enn
yfirburði þeirra. Þau urðu
fyrst til að senda gervitungl
á braut umhverfis jörðu, þau
sendu fyrsta geimfarið til
tunglsins og umhverfis það og
þau urðu einnig fyrst til að
senda lifandi verur út í geim-
inn og ná þeim heilum
ó húfi til jarðar aftur.
Þau urðu einnig á undan
öðrum að senda mann út í
geiminn og líka til að láta
geimfara vera á braut um-
hverfis jörðu í heilan sólar-
hring. öll þessi afrek, og mörg
önnur, hafa verið unnin á
tæpum fimm árum og hefur
þróun sovézkra geimví-sinda
orðið mi.klu örari en nokkurn
hafði grunað.
'Hér fer á eftir skrá yfir
heiztu geimafrek Sovétríkj-
anna síðustu fimm árin;
4. oklóber 1957: Spútnik 1.
sendur á loft. Hann vó 83,6
kíló og fór umihverfis jörð-
ina í þrjá mánuði.
2. nóvember 1957: Spútnik 2.
sem vó 508,3 ikíló og hafði
meðferðis tíkina Laiku.
Hann eyddist eftir 163 daga.
15. maí 1958: Spútnik 3., sem
vó 1.327 toíló og hafði að
geyma margbrotin rann-
sóknatæki.
2. janúar 1959: Lúnik 1., sem
vó 1.833 fcíló og fór fram-
ihjá tunglinu í aðeins um
5.000 kílómetra fjarlægð.
Hann fór á braut umhverf-
is sólina og varð þannig
fyrsta gerviplánetan.
12. scptember 1959: Lúnik 2.,
sem vó 1.511 kíló og hitti
tunglið eftir 394.000 km
ferð.
4. cktóber 1959: Lúnik 3., sem
vó 1.533 kíló og sendi til
jarðar fyrstu myndirnar af
bakhlið tunglsins. Hann fer
enn á foraut umlhverfis jorð-
ina og tunglið.
15. maí 1960: Geimskip 1, sem
vó 4.500 kíló og hafð.i með
sér geimhylki, sem losað var
frá geimskipinu.
19. ágúst 1960: Geimskip 2,
sem vó 4.600 kíló og hafði
meðferðis hundana Bélku og
Strélku og aðrar lifandi
verur. Þeim var bjargað til
jarðar sólarhring síðar.
1. desember 1960: Geimskip 3,
sem vó 4.563 k'ló og hafðii1
einnig með sér tvo hunda.
Það mistókst að ná þeim til
jarðar.
4. febrúar 1961: Spútnik 4.,
sem vó 6.384 kíló, stærsta*')
gervitunglið hingað til, en
hafði enga farþega með-
ferðis og var heldur ekki
látið lenda.
12. febrúar 1961: Venusarfarið,
geimrannsóknastöð, sem vó
6-13,5 kíló og skotið var frá
gervitungli, sennilega risa-
spútnik af sömu gerð og
Spútnik 4.
9. marz 1961: Geimskip 4, sem
vó 4.700 toíló og hafði með-
ferðis hundinn Térnúsku.
Það var látið lenda á jörð-
inni sama dag.
26. marz 1961: Geimskip 5,*
sem vó 4.695 teíló og hafði f
meðferðis hundinn Svedotju 1
og var látið lenda á jörð- }
inni samdægurs.
12. apríl 1961: Geimskip 6,
Vostok (Austrið) 1, sent frá
jörðu. Það vó 4.725 kíló og
bar fyrsta manninn, Júrí
Gagarín, út í geiminn og
heim aftur til jarðar.
6. ágúst 1961: Geimskip 7, Vo-
stok 2, sem vó 4.731 kíló og
hafði meðferðis annan geim-
farann, Hermann Títoff.
Hann lenti geimfari sínu
daginn eftir, 7. ágúst, og
hafði þá verið 25 klukku-
stundir úti í geimnum og
farið 17 sinnum umhverfis
jörðu.
Fórnarlömb
nazlstanna
handitekin
eað nýju
Vestur-þýzka lögreglan hand-
tók fyrir skömmu formanninn
í samtökvnn þeirra manna í
NcEra Saxiandi er nazistar of-
sóttu á sínum tíma.
Madur þessi heitir Ludwig
Landwehr og sat hann á naz-
istatímanum i fangabúöunum
í Buchenwald. Fyrir nokkrum
mánuðum skýröi hann ásamt
|eirum frá því aö SS-for-
ingjarnir Otto og Bergcr
hefðu tekið kommúnistaleið-
tcgann Ernst Thálmann af lífi
í Buchenwald hausltiö 1944.
Bæði Otto og Berger búa í
góðu yfirlæti í Vestur-Þýzka-
landi.
Myndin var tekin af Popovitsj áður en hann lagði af stað
Framhaid af 1. síðu.'
Pólverjar cfsisma
klausturskóla
WARSJÁ 13 8 — Menntamúla-
ráðuneytið pólska hefur tilkynnt
að það muni taka í sína umsjá
■'il-’á klausturskóla í landinu og
öll barhaheimfýi sem nunnur eða
munkar veita forsíööu. í fyrra
samþykkti pólska þingið lög um
það að trúarleg samtök megi
ekki hafa kennslu með höndum.
Nimnur þær og mu.nkar sem
veitt hafa klausturskólunum fnr-
stöðu verða flutt í önnur klaust-
ur. Slíkir flutningar hafa þegar
átt sér stað á nokkrum stöðum og
ekki alls staðar gengið árekstra-
laust. Segir Wvszynski kardínáli
'frlá því í sérstöku hirðisfréfi að
á einum stað hafi, nunnurnar
reist götuvígi allmikið við inn-
gang klaustursins og hringt
klukkum sem mest þær máttu.
fiiiksir á lofti
BUENOS AIRES 14/8 — Enn eru
blikur á lofti í Argentínu cg leit
út fyrir á þriðjudag að búast
mætti við nýrri uppreisn herfor-
ingja. Herforingjaráðið mótmælti
við hinn nýja hermálaráðherra
skipun Turc-lo hershöfðingja sem
formanns þess. Þegar Turolo kom
til aðalstöðvar herforingjaráðsins,
var hann ekki virtur viðlits og
allir 120 liðsforingjar ráðsins
nema fjórir fóru burt í fússi.
ætt Tjúvasa, sem byggja sjálf-
stjórnai'hérað við Volgu.
Þegar Nikölaéff var yfir
Bandaríkjunum í dag sendi hann
bandarísku þjóðinni kveðjur sín-
ar og óskaði henni árs cg friðar.
Hann sendi einnig þjóðum
Afríku og Asíu kveðjur sínar,
sem og þjóðum sósíalistísku ríkj-
anna.
Geimförin fjarlægjast
Geimförin hafa aftur fjarlægzt
hvort annað, að sögn vísinda-
manna athuganastöðvarinnar í
Jodrell Bank í Englandi. Segja
'þeir að þau hafi í dag verið
2.300 km hvort frá öðru og hafi
bilið milli þeirra farið breikk-
andi. Þegar þau fóru yfir Jodrell
Bank í dag var það með 4 mín.
45 sek. millibili.
Ferð til tunglsins möguleg
Nikolaéff hefði nú sannað með
hinni löngu vist sinni úti í
geimnum að menn gætu lagt í
Anna Alexévna, móðir
Nikolajeffs.
langferðir frá jörðinni, t.d. til
tunglsins.
Ýmsir vísindamfenn hafa getið
þess til að geimfcrin hafi kom-
izt í snertingu hvort við annað
á samei.ginlegri för sinni um-
hverfis jörðu. Starfsmenn athug-
anastöðvar í Cleveland í Banda-
ríkjunum töldu líkur á að slík
snerting hefði átt sér stað á
sunnudaginn. Þetta þykir öörum,
eins og t.d. starfsmönnum Jodrell
Bank, ólíklegt, en þó ekki útilok-
að.
Getgátur um lendingu
Miklar getgátu.r eru u.ppi um
Iþað nú sem fyrr hivenær og hvar
geimíörin muni lenda, og hallast
menn helzt að því að þau muni
lenda á svipuðum slóðu.m og
geimför þeirra Gagaríns og Tí-
toffs, þ.e. í Saratoífhéraði í Suð-
ur-'Rússlandi. Reynist það rétt
mi’.ndi léndingin eiga sér stað
eirihvern tímann á tfmanum
10—11.30 á miðvikudagsmorgun.
Forstöðumaður Jodrell Bank,
-<s-s).r Bernard Lovell, sagði að
Gengnir til náða
Pavel Popovitsj í einkennisbúningi
sovézlta flughersins.
I síðustu tilkvnningu sem gef-
in var út u.m geimfarana í kvöíd
var sagt að þeir væru gengnir til
t náða. Klukkan var þá tæplega 22
samkvæmt Moskvutíma.
Miðvikudagur 15. ágúst 1962 — ÞJÓÐVILJINN — (5