Þjóðviljinn - 25.09.1962, Blaðsíða 11

f Skáldsaga eftir RICHARD CONDON:
Endaþótt Bourne væri kominn
í æsingi var röddin alltaf jafn-
lág, ögn lægri en 'venjulegt kurt-
eisissamtal. Hann glennti upp
augun og baðaði út höndunum
og stundum var engu líkara en
hann ætlaði í handalögmál, en
hann hækkaði ekki röddina.
Loks lét hann faillast niður í stó’l
og greip báðum höndum fyrir
andlitið. Hú.n blandaði sterkan
whiskysjúss í glas og fékk hann
til að drekka, en hann leit ekki
á hana. Hún vafði ís inn í
handklæði . og neri & honum
hnakkann. Hann drakk whiskýið
með hægð, svo ,þreif hann í
■höndina á henni og fór að kyssa
toana varlega. Hún laut fram
og kyssti hann á ennið, á kinn-
arnar, i hnakkann o.g á meðan
hvíslaði hún ,,ástfn mín, ástin
min‘‘, hvað eftir annað.
ótt og títt, meðan hún starði inn
í myrkrið og reyndi að greina
vangasvip hans.
Hann rétti út toandlegginn og
tók sígarettupakka af náttborð-
inu. Með hægum hreyfingum
kveikti hann í tveimur sígarett-
um. Hún sá andlitið á honum
meðan logaði á eldspýtunni. Það
var eins og marmaralikneski.
Hann rétti henni aðra sígarett-
una og -b'és þungt frá sér.
Hún setti öskubakkann á beran
magann. Þau reyktu begjandi.
Þegar bau voru toúin að drepa
í sígaréttunum, tók hún ösku-
bakkann af maganum o.g lagði
hann á gólfið.
Varir hans voru mjúkar og
munnur hennar opnaðist fil að
taka við kossinum. Það var eins
og' !þau hefðu aldrei kysstst áð-
ur og kossinn væri þeim lífs-
skilyrði.
Bourne var að ræða við yfir-
matsveininn um innkaup fyrir
næstu tvo mánuði, þegar Vict-
oriano Munoz hringdi, tuttugu
mínútum eftir að Eva hafði ek-
ið af stað á fiugvöllinn með
pappahylkið. Munoz hafði feng-
ið sér ítoúð í Calle Furtuny og
bauð Bourne i te i næstu viku,
þegar hann væri búinn að koma
sér fyrir og svo framvegis.
Bourne þakkaði fyrir og sagð-
ist þiggja það með glöðu geði,
'þótt ferðamannastraumurinn
færi að komast í algleyming og
svo framvegis. Úr þessu varð
Bjðrn
langt samtal og Bourne sagði
mestrhegnis... já og já, jneðan
hann léit ’á yfirmatsveinlnn og
hugsaði um Evu.
Þegar hann var búinn að
leggja tólið á. neyddi hann sjálf-
an sig til að skrifa hjá sér
stefnumótið við Munoz. Svo reis
hann snögglega á fætur, bað yf-
irmatsveininn að gera nauðsyn-
legar ráðstafanir upp á sitt ein-
.dæmi og fór útúr her.berginu til
dð torjóta eifiajiaf í meg.iinrefelu,rhf
sínum meðisþvlí ■■■$& aka-<á ílu|g-!
völ'linn.
Fyrr þennan sama morgun
hafði Eva klætt sig og sett nið-
ur farangur sinn. Síðan hafði
hún kysst Bourne með talsverð-
um hita. vegna þess að þau
höfðu orðið ásátt um, að þegar
málverkin væru komin heilu og
höldnu til< Parísar væri verkefn-
ið farsællega til lykta leitt, þá
kæmi hann og tæki hana með
sér til Madrid og kynnti hana
sem eiginkonu sína. Þau höfðu
athugað hvo.rt öllu væri óhætt
í ganginum. Síðan hafði Bourne
kýsst hana aftur og farið en
hafði áður fullvissað hana um
að allt myndi gánga vel og hún
þyrfti engu að kvíða. Hún hafði
brosað mildilega og strokið hon-
um um vangann þegar hanrf.
smeygði : sér út um ’ dyrnar.
Hún kveið ekkert fyrir.
Bourne hafði séð fyrir öllu og
þáð gerði hana öruggá. Henni
leið ekki verr en hún ætlaði að
reyna að koma sigarettupakka
gegnum tollinn, svo vel var hann
búinn að þ.iá’fa hana. Hún
hringdi eftir vikadreng og leigu-
bíl.
.. Tveir ^bu.rðarmena . , komu á
.v^ttvf^g, end^þótt , húþ)(: hefði
sagt að hún rhefði bara .tvær
töskur. Auk þess birtist Elek
varaforstjóri.
Bourne ko.m siglandi sem að-
alforstjóri til að kveðja ungfrú
Quinn á spænsku, síðan sigldi
I hann áfram. Hann var dálítið
hvumsa yfir þessum mannsöfn-
uði. Hann hafði talið sér trú
um, að það væri hann einn sem
kynni að meta fegurð hennar. Nú
varð honum allt í einu ljóst,
að kannski væri hún nógu falleg
til þess að bæði matsveinninn,
dyravörðurinn og a'.lt annað
starfslið hefði hug á að hjálpa
henni með farangurinn.
Burðarmennirnir tveir vísuðu
Evu inn í -leigubíl, en aðeins
annar þeirra vildi þiggja þjór-
fé. Hinn brosti út undir eyru,,
þrýsti hönd hennar. hneigði sig
og, hVarf. Senor Elek rétti- -henni
pappahylkið, óskaði henni góðr-
Rðgnvaldsson
Fáein kveðjuorð
Nóttin mjakaðist áfram. Þau
lágu grafkyrr í myrkrinu.
Bourne lá á bakinu og teyg-
aði loftið eins og þyrstur mað-
ur svaladrykk. Kviðurinn á hon-
um hófst og hneig eins og á
lafmóðum hnefaleikamanni. Eva
lá á hliðinni. Hún andaði líka
8.00 Morgunútvarp (Bæn —
Tónleikar — 8.30 Fréttir —
8.35 Tónleikar — 10.10 Veð-
urfregnir).
12.00 Hádegisútvarp (Tónleikar —
12.25 Fréttir og tilkynning-
ar).
13.00 „Við vinnuna”: Tónleikar.
15.00 Síðdegisútvarp (Fréttir, til-
kynningar og tónleikar. —
16.30 Veðurfr. — Tónleikar
— 17.00 Fréttir — Endur-
tekið tónlistarefni).
18.30 Harmonikulög — 18.50 Til-
kynningar — 19.20 Veður-
fregnir.
19.30 Fréttir.
20.00 Tónleikar: Introduktion og
allegro fyrir strengjakvart-
ett og strengjasveit op. 47
éftir Edward Elgar (Fíl-
harmoníusveitin i New
York leikur; Sir John Barb-
irolli stjórnar).
20.15 Erindi: Hjátrú og hugsýki
(Sigurjón Bjömsson sál-
fræðingur).
20.45 Gítarmúsik: Andrés Segovia
. .. léikur .lög: eftir'Crespoj iTum
ina, Ponce og Torroba.
21.00 „Brauðið og ástin”, kafli úr
skáldsögu eftir Gísla Ást-
Þórsson (Rúrik Haraldsson
leikari les).
21.20 Tónleikar: Slavneskir dans-
ar op. 46 og 72 eftir Dvorák
(Sinfóníuhljómsveitin í
Minneapolis leikur; Antal
Dorati stjórnar).
21.45 íþróttir (Sigurður Sigurðs-
son).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Lög unga fólksins (Gerður
Guðmundsdóttir).
23.00 Dagskrárlok.
Risahönd, svo mikil um sig
að hún náði yfir brautir reik-i-
stjarnanna, teygði úr sér og tók
stjörnu niður af himninum. ‘
Síðan aðra og enn eina. Á hverri
nóttu kom höndin aftur og tók
fleiri stjörnur. Næturnar urðu
dimmri og lengri, en enginn tók
eftir því, af Iþví að enginn leit
upp framar.
Hertogafrúna verkjaði í aug-
un, en hún hélt áfram að prjóna.
Þegar hún var ein prjónaði hún
mestalla nóttina.
Frú Pickelt svaf fast. Hún lá
ofaná rúmteppinu í undirkjóln-
um og hafði gleymt að fara úr
skónum. Pickett sat við skrif-
bo.rðið og skrifaði með fjögra
lita kúlupenna á þunnan hótel-
pappírinn. Skriftin var svo smá-
gerð að það var eins og tug-
þúsundir bókstafa þektu örk-
ina í fjórum mismunandi litum,
vegna þess að ha,nn skrifaði að-
eins upphafsstafi og notaði lit-
ina til mismunandi áherzlu-
merkja. Hann lagði frá sér
pennann og fór að lesa ritsmið-
ina frá upphafi. Pickett Troilus
v'ár á vegi til heimsfrægðar.
•Dri Munoz-avaf á’toakinu,: cjg
hendur hans voru krepptar ofan'S’
maganum. Efri vörin var hulin
hvíta, fituga bartabindinu. Hann
brosti örlítið í svefninum, eða
svo virtist að minnsta kosti.
Cayetano steig fram úr rúm-
inu og klæddi sig með hægð.
Stúlkan talaði við hann og hann
svaraði kurteislega. Hún tók i
handlegginn á ho.num, en hann
sleit sig lausan, klappaði henni
á vangann og hélt áfram að
kiæða ste. ... .......
Það mun hafa verið baustið
1949, sem ég.hsyrði naín Björns
Rögnvaldssonár nefnt í fyrsta
skipti. Siðan brá því nokkr-
um sinnum fyrir eyru mér á
ýmsum stöðum; en manninn
isjá'lfan sá ég ekki fyrr en
sumarið 1959, er hann fluttist
hingað á Laugateiginn með
fjölskyld'U sinni. Eftir það átt-
um við heima undir sama þaki,
unz hann filyzt nú í dag i ann-
an varanlegri bústað.
Með okkur Birni var aldurs-
munur heillar kynslóðar; og
það væri of mikið sagt, að
kynni okkar hafi orðið náin.
Hann var auk þess hlédrægur
maður og hafði sig hversdags-
lega Jítið í frammi. En við
áttum talsverð skipti vegna
sameiginlegrar eignar, hittumst
oft á stéttinni og í garðinum
og stöldruðum nokkrum sinnum
hvor í annars herbergjum og
áttum tal isaman. Það er út af
fyrir sig ekki í frásögur fær-
iandi; en nú þegar hann er
farinn "og kemur ekki aftur,
langar mig að þakka honum
isamskiptin. Á þau bar ekki
skugga. Hann var í sannleika
sag't einhver hugþekkasti mað-
ur, sem ég hef kynnzt. Það var
Hjúft að vifa hann í návist
sinni, frá ho.num stafaði tolýju,
mannkostirnir geiisluðu allt i
kringum hann. Skynsemi hans
var Ijós cg dómgreind hans
traust, og hugsun hans var ó-
trufluð af annarlegum sjónar-
miðum sérhagsmuna eða per-
'sónustreitu. Hann hafði vakandi
áhuga á málefnum landis og
þjóðar, fylgdist vel með þeim
tiðindum sem hverju sinni voru
að gerast og þótti gott að ræða
þau — á kyrrlátan og ástríðu-
lausan hátt, Ég held, að 'skoð-
unum okkar á jandsmálum hafi
borið fátt í mi'lli. Sá blær, sem
stóð af yeru- og persónu Björns
Röghvaidssonar. kenndi mér
betur en umsögn annarra
manna hefði mátt, að hann
væri vammlau's maður og víta-
laus; en mér finnst þeim mun
meira vert um d.vgð hins eina
sem traust mitt á giftu fjöld-
ans sætir fleiri og þyngri á-
föllum.
Björn Rögnvaldsson var
starfismaður hjá húsameistara
ríki'sins o.g hafði einkum eftir-
Qit með 'smíði og viðha'ldi op-
inberra bygginga. Það var mjög
erilsamt starf, og vinnudagur
bans var langur. Hann fór
margsinnis til vinnu fyrir all-
ar a’dir, han'n kom tíðufn
seinna heim frá henni en flest-
ir aðrir sem gegna Miðstæð-
um istörfum; og stundum, þeg-
ar ég leit inn hjá honum á
kvöfdin, sat hann þar yfir
teikningum 'sinum og uppdrátt-
um. Hann var enda oft þreytu.
legur ásýndum; og þótt forn
gervileikur hams dyldist ekki,
vírtist hann þó eldri að ár-
um en hann var. En honurm
var þvert um geð að ræða um
sjálfan sig; og nú má mig að-
eims gruna, að bann hafi geng-
ið vanheiill ti'l 'skógar lengur
en aðrir menn vissu með sann-
indum.
Lífið er undarlegt. Um
þriggja ár.a bil hefur það ver-
ið mér eðlileg dagleg isjón að
iíta Björn Rögnvaldsson ganga
um Miðið okkar — alvarlegan,
'silfurhærðan, hægan og þó
einkum hljóðlátan í fram-
göngu, með djúpan hæversku-
brag í svip o.g fasi. Nú getur
allt gerzt, nem-a þetta eitt: að
hann gangi oftar um þetta
hlið — og þó svo ég biði í
hundrað ár. Ég sakna hans úr
búsimu og bænum og lífinu;
og við kona mín vottum Sigríði
konu hans og Guðrúnu dóttur
þeirra og öðrum nánum vanda-
mönnum hugheila samúð. Ef
heimurinn væri þannig inn-
réttaður, að manninum væru
gefin fleixi Q.íf en þetta eina.
vildi ég feginn verða granni
Björns Rö'gnvalds'sonar á ann-
arri strönd.
Bjarni Benediktsson.
blalbariar
Gsímsstaðaholt
Hirmghmut
Sélvallagötu
Tjamargötu
Óöiisgötu
Gimnarsbraut
Blöncluhiíð
Sigtún
leiðargerði
Kársnes
Hýbýlaveg.
Talil' strax við afgreiðsluna sími 17500.
Þriðjudagur 25. september 1962 — ÞJÓÐVILJINN — 'Q'J]