Þjóðviljinn - 04.10.1962, Blaðsíða 3

raunverulega tilgang með
gerðardómslögunum, en það
að Jón Þorsteinsson krafðisi
lækkunar á skiptaprósentuniri
til sjómanna innan gerðar-
dómsins.
Þarf ekki að spyrja:
Hve'r á sökina?
Og hvers vegna reyndi Jón
SigTU’ðsson ekki að ha£a áhrif
á formann Aiþýðuflokksins og
■sjá til þess að sjómönnum
yrðu þó að minnsta kosti
tryggð sömu kjör áfram. eins
og jafnan hefur tíðkazt, þegar
vinnudeilur hafa verið leyst-
ai með bráðabirgðalögum.
Kattarþvottur Alþýðublaðs-
in.s blekkir engan, því að
geröir þeirra Emils, og Jón-
anna eru ei.n silkihúfan upp
af annarri og fyrirfram út-
hugsaðir lei.kir til þess að
lækka hlut sjómanna. Það
þarf ekki einu sinni að
spyrja: Ilver á sökina? Allir
vita fulivei, að ríkisstjórnin
og forystumenn Sjómanna-
sambandsins eiga hér jafnan
sök.
Kosið gegn nýjum
gerðarddmslögum
Hræðsla gerðardómsmanna
við framboð starfandi sjó-
manna í Sjómannasamband-
inu er vissulega eðlileg, en
engu að síður brosleg, þegar
litið er á hið fuljkomna „lýð-
ræðiskerfi“, sem. þeir hafa
komi.ð sér upp í Sjómanna-
félagi Reykjavíkur til þess
að tryggja völd sín. Starf-
andi sjómenn hafa ekki vænzt
þess að vinna þessar kosn-
ingar eins og þær aðstæður
eru. En það er miklu meira
í húfi en kjör fulltrúanna á
Alþýðusambandsþing. Fram
undan eru kjarasamningar á
haust- og vetrarsíldveiðunum
cg vetrarvertíð. Ef sjómenn
sýna geröardómsmönnum í
tvo lieimana í þessum kosn-
ingum, munu þeir ekki þora
að setja ný gerðardómslög
um kaup og kjör sjómanna,
en þaö munu þeir ekki hika
við, ef sjómenn veita þeim
ekki dug'.ega ráðningu í þess-
um kesningum.
„Hver á sökiria?", var að-
alfyrirsögn á baksíðu Alþýðu-
blaðsins í gær, enda þótt ekki
væri þar verið að leita að
sökudólgunum í gerðardóms-
málinu í sumar. En bæði á
4. og 7. síðu blaðsins eru
gerðar örvæntingarfullar til-
raunir til þess að hvítþvo Jón
Sigurðsson og kumpána hans
í þessu máli. En hefði ekki
verið fuil ástæða fyrir Al-
þýðublaðið að upplýsa, hver
á sökina þar?
„Nauðsyn að bjarga
fjárkúgurunum“
Alþýðublaðið hefur marg-
lýst því yfir. að það teldi
gerðardómslögin hafa verið
„nauðsynleg" og ekki hefur
Jón Sigurðsson gert athuga-
semd við þann málflutning.
En það er alkunna, að gerðar-
dómslögin voru til bess eins
að bjarga fjárkúgu.narklíku
LÍÚ úr þeirri klípu, sem hún
var komin í vegna ólöglegra
hengingarvixla og hótana
gagnvart útvegsmönnum. —
Og flotinn var að fara á veið-
ar, þrátt fyrir kúgunarað-
gerðir LÍÚ, þegar formaður
Ajþýðuflokksins tók að sér að
seúa gerðardómslögin gegn
sj ómönnum.
Hráskinnsleikur, sem
engan blekkir
En ríkisstjórninni og LfÚ-
valdinu var vel ku.nnugt um
það, að þessi árás þeirra tæk-
ist ekki, ef sjómannasamtök-
in stæðu einhuga gegn gerð-
ardómnum, ekki sízt þar sem
gömlu samningarnir voru enn
í fullu giidi á nær þriðjungi
flotans. Og þá var gripið til
þess ráðs að láta Jón Si.g-
u.rðsson leika sinn hráskinns-
leik: I stað þess að fylkja
sjómannafélögunum saman til
baráttu gegn gerðardómnum,
er liann látinn taka þátt í
störfum hans cg leggja þann-
ig sjálfur hönd að þessu of-
beldisverki. Afstaða sjómanna
lá fyrir og þátttaka Jóns í
gerðardómnum breytti þar
engu, eins og niöurstöðurn-
ar báru með sér. Ilann gat
ekki einu sinni fengið flokks-
bróð”.~ sinr. og bí'igmann Al-
þýóuf'okksins Jón Þorsteins-
son til þess að standa með
sér. Fátt sýnir beliir hinn
Hver á sökina? — Emil?
Pétur Sigurðsson — Jóns-
messifiuetundraumur íhalds-
ins á Alþini: Gerðardómur
um fisltverðið.
Jónsmessudraumur
Svo að þeir þori
aldrei aftur . . .
Ilvert atkvæði sem fellur á
lista starfandi sjómanna er
því mótmæli gegn gerðar-
dómslögunum, og einnig
trygging fyrir því að kjör
sjómanna verði ekki skert
enn á ný með gerðardóms-
lögum í væntanlegum samn-
ingum. Hræðsla gerðardóms-
manna þarf að verða svo mik-
il að þeir þcri aldrei aftur
að reyna þá leið. Hver á sökina? — Jónarnir?
íhaldsins
Sjómenn skyldu minnast
þess. að í vetur settu þessir
sömu menn gerðardómsiög um
ákvöröun íiskverðs, — meðal
annars með fullu samþykki
Péturs stýrimann-3 Sigurðsson-
ar. Og skcramu eftir, að Em-
il Jónsson gaf út gerðardóms-
lög sín í sumar skrifaði
Gunnar Thoroddsen grein í
Vísi og sagði, að gerðardóm-
urinn væri ,.vísbending“ um
iþað hvernig leysa ætti kjara-
dei'.ur. Á máli hans hétu gerð.
ardómslögin „Jónsmessulög'1
og er það sýnilega Jónsmessu-
næturdraumur íhaldsins að
leysa ailar kjaradeilur á þann
hátt.
Jónsmessunæturdraumur
fjármálaráðherra: Fleiri
gerðardóma.
Wj
Flssri nemendur í Stýrimannaskélan-
um í veiur en nokkru sinni fyrr
Nemendur S‘ ýrimannaskólans
verða í vetur fleiri en nokkru
sinni fyrr eða 193 talsins. Þar
af eru fiskimenn 141 í 7 bekkj-
rrrdeúdum og farmenn 53 í 3
deildum.
Skólinn var settur í gær í 72.
sinn. Skólasetningarræðu flutti
Jónas Sigurðsson. Minnt'st hann
í upphafi Friðriks V Ó afsson-
ar skólastjóra, er lézt 19. sept.
sl. Voítuðu vðstaddir hinum
látna skólastjóra virðingu sína
með því að rísa úr sætum.
Farmenn, braulskráðir 1951,
færðu skólanum að gjöf málverk
af Þorste'ni Kr. Þórðarsyni,
stýrimannaskólakennara, sem
lézt fyrir tveim árum. Orð fyr-
ir þeim hafði Pétur Sigurðsson
alþingismaður. Jón Sigurðsson
iþakkaði gjöíina ÍJ’rir skólans
hönd.
Vé'skólinn var einnig settur
;í gær. Nemendur eru al’s 67,
þar af 22 í 1. bekk. 14 í 2. bekk
A, 13 i 2. bekk B og 15 í raf-
magnsde ld.
Kirkjii|i!ng
kaSfai scman
K rkjuþing íslenzku þjóðkirkj-
unnar hefur verið kvatt saman
til fundar í Reykjavík 20. .þ.m.
Kirkjuþing kemur saman annað
hvert ár og er þingtími hálfur
mánuður. Þet a er þriðja kirkju
þing ð sem haldið er.
Við-
skiptabann
Aldrei hefur dýrtíð vaxið
jafn ört á íslandi og í tjð
þeirra f'okka sem nú fara
með völd. Orð það sem Jónas
H. Haralz-fojó til þegar ha.nn
boðaði viðreisnar.stefnuna —
óðaverðbólga — hefur reynzt
fullkomin spásögn um stjórn-
aríarið. Mótmæli aimennings
hafa aidrei verið háværari en
einmitt þessa da.gana. Þannig
tekst húsmóður í gær að
koma inn greinarstúf í Morg-
unblaðið; hún segir: ,,Ég get
ekki orða bundizt yfir aliri
þeirri hækkun á matvörum,
og þó einkum og sér í lagi
afurðum úr sveitunum, sem
til þess.a er að ske'.la á. yerð-
hækkanir eru að meðaltali
3—4 sinnum á ári og kastar
fyrst tólfunum nú. . . Nú
finnst mér ,að tími sé kominn
til að bað verði húsmæður,
sem ekki láti bjóða sér allt
þetta þegjandi og hljóðalaust
en taki höndum saman og
setji á viðskiptastöðvun um
tírpa, eða mjög miklar tak-
markanir á kaupum þessara
afurða, ti'. þess að ,sýna fram
á. að það eru þær, þegar allt
kemur til aHs, sem raunveru-
lega ráða mestu um það,
hvort hægt er að ha’.da vöru
eða vörum svo. dýrum, að
iþað misbjóði kaupgetu al-
mennings. . • Þessi dýrtíð
er raunveru'ega okkur hús-
mæðrum að kenna. Tökum
höndum saman og neytum
ekki þessara vara. þ.e. kjöts
og mjólkurvara í 2—3 daga
nema í brýnustu nauðsyn,
vegna barna t.d., fyrr en hóf-
legt verð er komið á ,aftur“.
Þyngri áfellisdómur um
stjórnarstefnuna hefur ekki
áður toirzt í Morgunto’.aðinu.
En það er misskilningur hjá
húsmóður að beina reiði sinni
gegn bændum; þeir eru fórn-
ardýr viðreisnarinnar eins og
launþegar. Eina aðgerðin sem
hrífur er að setja viðskipta-
toann á stjórnarflokkana í
kosningum og' endranær. og
það er vissulega rétt að þær
húsmæður sem láta það und-
ir höfuð leggjast geta sjálf-
um sér um kennt þegar verð-
lagið misbýður kaupgetunni.
Skiljan-
legar ofsóknir
Það setur hroll að venju-
legum íslendingum þegar þeir
heyra fréttirnar um kynþátta-
ofsóknirnar í Bandaríkjunum.
Ógnar'.egast er þó að þær
eru ekki aðeins leifar af
fordómum liðinnar tíðar,
heldur standa að þeim auð-
ugir og valdamiklir aðilar
í Bancíarikjunum. Morgun-
blaðið hefur það í' gær eftir
einum þeirra sem höfðu for-
ustu fvrir oibeldisverkunum
í Mississippi ,,að hann væri
fórnardýr beirra leynilegu
.afla, innan Bandaríkjanna.
sem hefðu það á stefnuskrá
sinni að ofurselja Bandaríkin
í hendur kommúnista. Fremst-
an í flokki þeirra taldi hann
Kennedy forseta. Dean Rusk
utanríkisráðherra o.fl., en þá
taldi hann fylgjandi undan-
haldsstefnu gagnvart komm-
únistum . . . hann teldi eng-
an vafa leika á því að Hamm-
arskjöld, hinn látni fram-
kvæmdðstjóri S.Þ.. hefði ver-
ið rauðliði." Kynþáttaofsókn-
irnar í Bandaríkjunum eru
þannig einn liðurinn í hinni,
alkunnu „baráttu gegn komm-
únismanum", og í þeirri bar-
áttu hafa ritstjórar Morgun-
tolaðsins sannarlega ekki vilj-
að liggja á liði sínu.
Þeir eiga einnig mjög erf-
itt með að taka skýra af-
stöðu til atburðanna í Missi-
sippi. í forustugrein ; gær um
þá attourði komast þeir svo
að orði: „Hérlendis hefur
hinsvegar af póiitískum á-
stæðum komið til þess ,að of-
toeldismenn hafa gert tilraun-
ir til að hindra sjálfan lög-
gjafann í störfum og við all-
mörg tækifæri hefur verið
efnt ti’. skrílsláta. Með hlið-
sjón ,af slíkum attourður, sem
jáfnvel ^erast lrér á landi.
verður kynþáttavandamilið
skiljanlegra." Cg enn segir
tolaðið svo um afstöðu valda-
manna í Mississippi að það
sé ..fyrirgefanlegt þótt menn
greini á um það. hve víðtækt
valdsvið sambandsríkisins
skuli vera og hve víðtæk
sjálfstjórn fylkjunum sé eft-
irlátin.“
Þeir sem lesa Morgunblað-
ið að staðaldri vita að með
dylgjunum um íslenzka at-
burði er átt við baráttu lands-
manna, gegn. , hernámss.tefn-
unni og að.gerðir verklýðsfé-
laganna til ,að rétta hlut
launþega. Vegna þess að ís-
lendingar vilja vera sjálfstæð
þ.jóð og almenning'ur vill búa
við sómasam’eg lífskjör, verða
ofsóknir gegn blökkumönn-
um í Bandaríkjunum „skiljan-
legri“ og raunar „fvrirgefan-
legar“ ,að mati ritstjóra Morg-
untolaðsins. Enginn þarf að
vera í vafa um hvar þá
væri að finna í flokki, ef þeir
ættu heima í Mississippi.
— Austri.
Fimmtudagur 4. október 1962 — ÞJÓÐVILJINN — (3