Þjóðviljinn - 18.10.1962, Blaðsíða 2
2 SÍÐA
ÞJÓBVILJINN
Fimmtudagur 18. október 1982
TiHum pakkagjald
á Norðurlöndunum
Á fundi í Norræna krabba-
meinsfélagasambandinu (Nordisk
Cancerunion) sem haldinn var í
Helsingfors 30/9—2/10 sl. þar sem
formenn og ritarar krabbameins-
félaga Norðurlanda voru saman-
tión af reykingum inn í skólana,
sérstaklega bamaskólana, áður en
börnin byrja að reykja. Þessi til-
laga hefur fengið góðar undir-
tektir hjá heilbrigðisyfirvöldun-
um hér og hefur landlæknir þegar
komnir til að ræða sameiginleg | mælt með henni til heilbrigðis-
áhugamál, skýrði fulltrúi Islands' málaráðuneytisins.
frá því, að Krabbameinsfélag Is- Formönnum hinna norrænu
lands hefði á þessu ári farið krabbameinsfélaganna þótti þessi
þess á leit við heilbrigðisyfir- | tillaga svo merkileg og svo sann-
Völdin, að lagður verði 25 aura; gjöm, þar sem sýnt hefur verið
skattur á hvem sígarettupakka og ! fram á að reykingar em höfuð-
renni þeir peningar til Krabba- j orsök lungnakrabbameins, sem
meinsfélags Islands til að standa fer vaxandi á öllum Norðurlönd-
straum af kostnaði við baráttuna unum, að þeir samþykktu að út-
gegn krabbameini. Einkum var búa samskonar tillögu, hver í
gert ráð fyrir miklum kostnaði, sínu landi, til að leggja fyrir
við að koma fræðslu um heilsu- 1 ríkisstjómir sínar.
Bókasaf nið í Haf n-
arfirBi fertugt
Bókasafn Hafnarfjarðar er 40
ára í dag, tók til starfa 18.
október 1922.
Aðalhvatamaður að stofnun
safnsins var Gunnlaugur Krist-
mundsson kennari og sand-
græðslustjóri; áður höfðu smá
lestrarfélög starfað í bænum, en
átt erfitt uppdráttar sakir fjár-
skorts. Gunnlaugur var lengi
gjaldkeri og tilsjónarmaður
safnsins, hann var og formaður
bókasafnsnefndar og átti sæti
i henni til dauðadags.
Safnið var fyrst til húsa í
emni af kennslustofum gamla
bamaskólans, en fékk allgott
húsnæöi í nýrri byggingu Flens-
borgarskólans 1938. Á hálfrar
aldar afmæli Hafnarfjarðarkaup-
staðar, 1. júní 1958 tók safnið
til starfa í nýrri byggingu sem
neist var yfir það við Mjósund.
Þetta er gott hús og vel búið,
með útlánasal, lestrarsal, náms-
herbergi og leskrók fyrir böm.
Það er vafasamt að aðrir Is-
lendingar eigi myndarlegra bóka-
safnshús en Hafnfirðingar.
Hafnfirðingar hafa ekki valið
bókaverði sína af verri endan-
um. Meðal þeirra sem þessu
eetarfi hafa gegnt má nefna á-
gæt skáld og rithöfnda eins og
Óm Amarson, Stefán Júlíusson,
Magnús Ásgeirsson, og bókavörð-
um til aðstoðar hafa verið menn
eins og Guðmundur Böðvarsson
og Þóroddur Guðmundsson. Anna
Goðmundsdóttir er nú aðal-
bókavöröur.
Safnið hefur vaxið ört, eink-
rrm á síðustu árum. Því hafa
borizt góðar gjafir frá vinabæj-
um Hafnarfjarðar í Danmörku
og Svíþjóð, Fredriksberg og Upp-
sölum. Mikill fengur var safn-
íiíu að 2000 binda safni Guð-
largar Pétursdóttur og Friðriks
Bjamasonar tónskálds, sem því
var afhent samkvæmt arfleiðslu-
skrá árið 1960.
Þegar safnið tók til starfa voru
í því um 1000 bindi. Nú eru í
safninu um 22.0000. I fyrra lán-
aði það út um 32.000 bækur.
Séð inn eftir nýju vefnaðarvörubúðinni.
Vefnaðarvörubúð KSB
endurnýiuð og stækkuð
Akranesi — Nú í haust hefur
Kaupfélagið látið endumýja og
stækka vefnaðarvörubúð sína við
Skólabraut, eina aðalgötu bæjar-
ins.
Er þar nú komin vistleg og
rúmgóð verzlun, því að húsrými
hefur stækkað um helming við
það að Kaupfélagið tók við verzl-
unarhúsnæði Sverris Sigurjóns-
sonar, þegar hann í haust flutti
til Ölafsvíkur, en hann rak befn-
acarvörubúð undir nafninu
„Skemman" í sama húsi og sam-
liggjandi verzlun Kaupfélags-
ins
Kaupfélagið hefur nú samein-
Síldarleit allt árið
Fyrri umræða um þingsálykt-
unartillögu þriggja Framsókn-
arþingmanna, Jóns Skaftason-
ar, Eysteins Jónssonar og ól-
afs Jóhannessonar, fór fram í
gær.
Tillagan cr á þcssa leið: „Al-
þingi ályktar að skora á ríkis-
stjórnina að gera ráðstafanir
til þess, að síldarleit eigi sér
stað allan ársins hring allt um-
hverfis Iandið“.
Jón Skaftason fylgdi tillög-
unni úr hlaði. Benti hann á, að
nú mætti telja, að örugg vit-
neskja væri fengin fyrir því, að
síldveiðamar færu að verulegu
leyti eftir því, hvort unnt væri
að hafa leitarskip stöðugt á
miðunum til leiðbeiningar flot-
anum. Einnig bentu allar lík-
ur til þess, að síldin væri hér
við land árið um kring. Það
gæti því verið mikill spamað-
ur fyrir útgerðina — og einnig
þjóðhagslega séð — ef onnt
væri að stunda sömu veiðamar
árið um kring án þess að
þurfa að skipta um veiðarfæri.
Einnig væru þá meiri h'kur á,
að unnt væri að hafa úthald
frá sömu stöðunum allt árið,
en þá mætti nýta vinnslustöðv-
amar allan ársins hring, en
það ætti að geta stuðlað að ó-
dýrari vöru.
Eysteinn Jónsson (Frams.)
kvaöst vilja nota tækifærið til
að láta í ljósi þá skoðun að
halda hefði átt áfram síldarleit-
inni í haust. Og þar sem engin
sfldarleit væri núna, vildi hann
beina þeirri fyrirspurn til ráð-
herra, hvort ekki mætti vænta
þess, að hún yrði hafin tafar-
laust. Einnig kvaðst Eysteinn
vilja skora á ríkisstjórnina að
beita sér fyrir tafarlausri lausn
síldveiðideilunnar, — þó ekki
með gerðardómi og taldi ýmsar
aðrar leiðir færar.
Gylfi Þ. Gíslason (Alþýðufl.)
kvað 250 tonna skip (austur-
þýzkt) búið hinum fullkomn-
ustu tækjum til reiðu til leitar,
en síldveiðideilan hefði valdið
því, að skipið hefur ekki enn
verið látið hefja síldarleit.
Eysteinn Jónsson tók aftur til
máls og sagðist álíta að það
væri alltof lítið að hafa ekki
nema eitt skip til síldarleitar.
Þá væri nauðsynlegt að sfldar-
leitán héldi áfram ótrufluð,
enda þótt síldarflotinn lægi í
höfn.
★
Þingsályktunartillögunni um
síldarleit var því vísað til ann-
arrar umræðu og fjárveitinga-
nefndar með samhljóða at-
kvæðum.
300 tonn í niðursuðu
^ í aflaskýrslu Fiskifélags
íslands fyrir tímabilið 1. jan-
úar til 31. júlí kemur m. a.
þetta í ljós:
^ Heildaraflinn á tímabil-
inu að meðtalinni síld, rækju
og humar er 456,964 tonn en
á sama tímabili í fyrra var
hann 404,347, hér er því um
52 þús. tonna aukningu að
ræða. Mest munar um síld-
ina, en af henni veiddust á
þessu tímabili 244,230,6 tonn, •
en það er um 66 þús. tonnum
meira en í fyrra.
4^ Þorskaflinn á tknabilinu
er um 12 þús. tonnum minni
en í fyrra, en annar fiskur
er svipaður nema karfi, sem
hefur minnkað um 10 þús.
tonn. Rækjan hefur minnkað
um ein 50 tonn, en humarinn
aukizt um 400 tonn.
9 ísfiskur erlendis hefur
minnkað á tímabilinu og er
þar togaraverkfallinu fyrst
og fremst um að kenna. Af
þorskaflanum er mest fryst
og saltað. Af síldaraflanum
hefur langmest verið brætt,
en eitt hið athyglisverðasta
við nýtingu hennar á tímabil-
inu, er að 289,5 tonn hafa
verið soðin niður, en ekkert
í fyrra.
að þetta verzlunarhúsnæði, breytt
innréttingu og málað allt að
nýju.
Verzlunin er í tveim deildum.
Herradeild með tilbúnum fatn-
aði yzt sem innst, skófatnaði,
Gefjunarteppum, skinnum, gær-
um og snyrtivörum fyrir herra.
Dömudeild: selur kjólaefni og
flesta fáanlega metravöru, tilbú-
inn fatnað, telpublússur, regn-
kápur, baðsloppa, gardínuefni,
undirföt og allskonar snyrtivör-
ur fyrir dömur.
Oskar eftir lóð
við hefniia
Friðrik Jörgensen hefur sótt
um 2000 fermetra lóð fyrir starf-
semi sína við höfnina, við
Grandagarð eða í örfirisey.
Lóðarumsóknin var lögð fram á
fundi borgarráðs í fyrradag og
var þá samþykkt að vísa henni
til hafnarsstjómar til umsagnar.
vopn alþýðu
Ég heimsótti Sigurð Guðna-
son á heimili hans í gær.
Sigurður var sem kunnugt
er lengi formaður Verka-
mannafélagsins Dagsbrúnar
og um skeið alþingismaður.
Hann er einn af stofnendum
Sósíalistaflokksins og hefur
um áratugaskeið verið í fylk-
ingarbrjósti íslenzks verka-
lýðs í baráttunni gegn auð-
valdi og kúgun og þeim rétt-
indaafsölum, sem þjóðin hef-
ur orðið að þola allar götur
síðan lýðveldið var enn í
burðarliðnum.
— Hvemig lizt þér á nýja
Þjóðviljann. Sigurður.
— Mér lízt vel á hann og
eiginlega betur eftir því sem
ég les fleiri blöð. Gamli Þjóð-
viljinn var góður, en þessi er
betri og ég er yfirleitt ánægð-
ur með hann.
Þjóðviljinn hefur frá upp-
hafi verið lifakkeri okkar
verkamannanna, en oft hefur setunni og þeim
verið erfitt að halda í honum um valdhafanna
tórunni. Samt hefur það allt- okkur i Efnahagsbandalg Evr-
af slampazt með góðum vilja ópu og afsala þar með sjálf-
og ég man þá tíð. að við vor- stæðinu um tima og eilífð.
um komnir á fremsta hlunn Gagnvart þessum málum má
með að minnka blaðið. héld- blaðið aldrei sofna á verð-
um samt í horfinu og stækk- inum og ég treysti að svo
Sigurður Guðnason
Mikilvægustu mál okkar í
dag önnur en verkalýðsmál-
in og sem þó eru þeim ná-
tengd, eru baráttan gegn her-
fyrirætlun-
að flækja
uðum það skömmu síðar,
Hann heíur verið okkar eina
vopn í baráttunni og hann
hefur aldrei brugðizt. Ég held
að menn geri sér jafnvel ekki
enn þann dag i dag grein
verði ekki.
Að lokum óska ég ykkur
Þjóðviljamönnum til ham.
ingju með blaðið Þið hafið
farið vel af stað og verðið
að halda skriðnum Þjóðvilj-
fyrir því, hverja þýðingu inn er enn sem fyrr eina
blaðið hefur haft fyrir ís- vopn oe von alþýðunnar í
lenzkan verkalýð til þessa baráttu hennar við kúgara
dags. og landssala. — G. O.
Þriðja þingi Sjómanna-
sambands Islands lokið
Þriðja þing Sjómannasam-
bands Islands var haldið í Reykja-
vík dagana 13. og 14. okt. sl.
Á þingið voru kjömir 28 full-
trúar frá 7 aðildarfélögum sam-
bandsins, og sátu þeir flestir
þingið.
Þingforseti var kjörinn .Sigfús
Bjamason, Reykjavík og Hannes
Gu.ðmundsson, Hafnarfirði, til
vara. Ritari þingsins var Hilmar
Jónsson, Reykjavík.
Formaður sambandsins Jón Sig-
urðsson flutti skýrslu um það
helzta sem unnið hafði verið að
sl. 2 ár og las reikninga sam-
bandsins, er voru samþykktir.
Um skýrslu formanns urðu
litlar umræður en flestir voru
sammála um að sambandið hefði
vaxandi hlutverki að gegna, þar
sem æ meira færðist í það horf,
að kjarasamningar sjómanna
væru gerðir sameiginlega fyrir
landið allt.
Samþykkt var að hækka skatt-
inn tfl sambandsins úr kr. 10,00
á mann í kr. 15,00.
Smávegis lagabreytingar voru
gerðar og sú helzta var að fjölga
um tvo í stjóm og voru því
kosnir 7 menn í stjóm í stað j
5 áður. Varamenn voru 3 en eru j
nú 5.
I lok þingsins var kosin stjóm,
varastjóm og endurskoðendur til
tveggja ára.
Formáður var einróma endur-
kosinn Jón Sigurðsson, Reykjavík.
Aðrir í stjóm voru einróma
kjömir samkv. tillögu kjömefnd-
ar.
Ragnar Magnússon, Grindavík,
Sigríkur Sigríksson, Akranesi,
Magnús Guðmundsson frá Mat-
sveinafélagi S.S.I., Hilmar Jóns-
son, Reykjavík, Sigurður Péturs-
son, Hafnarfirði, Geir Þórarins-
son, Keflavík.
Varamenn:
Jóhann S. Jóhannsson, Akranesi,
ólafur Sigurðsson, Keflavík, Vil-
Hagfræðileg að-
stoð fyrir bændur
Magnús Jónsson flytur í sam-
einuðu alþingi tillögu til þings-
ályktunar um hagfræðilegar
leiðbeiningar fyrir bændur. Er
gert ráð fyrir, að rikisstjómin
láti fara fram athugun á því í
samráð við „helztu stofnanir
landbúnaðarins og samtök
bænda, hvort eigi sé nauðsyn-
legt að gefa bændum kost á
leiðbeiningum um skipulagn-
ingu búa sinna og öðmm hag-
fræðilegum upplýsingum um
hina ýmsu þætti búrekstrar í
samræmi við aðstæður á hverj-
um tíma, og þá hvemig leið-
beiningastarfsemi verði hag-
að“.
mar Guðmundsson, Keflavík, Ól-
afur Ólafsson, Hafnarfirði, Pétur
óiafsson, Reykjavík.
í Sjór -nasambandinu eru nú
7 félög með samtals rúmlega
2400 félagsmenn.
(Skv. fréttatilkynningu frá Sjó-
mannasambandi Islands)
SÍS mm sð síld-
arsölunni ásamt
Selumiðstöðinni
Sl. laugardag birti Sölumiðstöð
Hraðfrystihúsanna fréttatilkynn-
ingu um sölu á hraðfrystri suð-
urlandssíld og síldarflökum. 1
fréttatilkynningunni er þess get-
ið að Sölumiðstöðin hafi nýlega
ger.gið frá sölusamningum á um
20 þús. smálesbum af frystri síld.
Til að fyrirbyggja misskilning
skal upplýst að Samband ísl.
Samvinnufélaga vann að þessum
sölusamningum ásamt Sölumið-
stöðinni og er Sambandið aðili
að samningunum, ásamt S. H.
Þetta er nauðsynlegt að komi
fram, þar sem fréttatilkynning
Sölumiðstöðvarinnar er villandi,
að því leyti að þar er aðeins
tekið fram að S. H. hafi gert
þessa samninga. (Frá SlS)