Þjóðviljinn - 25.10.1962, Blaðsíða 1

Castro: ViB munum ver/a fullveldi okkar
Ve/tir Kúba Kennedy eins og Súez Eden
Gaitskell: HafnbanniB mjög varhugavert
Sjá síðu @
Krústjoff býðst til að hitta Kenneay
hlutlausu ríkin hvetja til samninga
NEW YORK og MOSKVU 24/10 — Svo virtist
seint í kvöld sem horfur hefðu batnað á því að
takast mætti að koma viti fyrir Bandaríkjastjórn
og fá hana til að hætta glæfraspili sínu með friðinn
í heiminum. Krústjoff, forsætisráðherra Sovétríkj-
anna, sagði að sovétstjómin myndi fara að öllu
með gát og sjálfur kvaðst hann fús að hitta
Kennedy forseta. Hlutlausu ríkin hafa haft sig
mjög í frammi til að forða óhöppum og ekki hafa
enn orðið neinir. árekstrar milli bandarískra her-
skipa og sovézkra kaupfara.
Boðskapur Krústjofís birtist
í svari sem hann sendi við til-
mælum frá leiðtoga brezku sam-
takanna gegn kjamavopnum,
Bertrand Russell, til forystu-
manna stórveldanna um að
bægja fró þeirri geigvænlegu
hættu á kjamorkustríði, sem yf-
ir mannkyninu- vofi.
Munu fara að ölln með gát
í svari Krústjoffs segir að
hann myndi telja það gagniegt
að þjóðarleiðtogar kæmu á fund.
Sovétstjómin myndi fara að öllu
með gát og ekki grípa til neinna
óyndisúrræða við óréttlætanlegu
tramferði Bandaríkjanna.
Hún myndi þvert á móti gera
allt sem í hennar valdi stæði til
að forða stríði. Krústjoff ráð-
lagði stjórn Bandaríkjanna að
rasa ekki um ráð fram og hefja
ekki þau sjórán sem hún hefur
boðað og gætu haft hinar af-
drifaríkustu afleiðingar.
Geri hún hins vegar alvöru úr
hótunum sinum. munu Sovétrík-
in nauðbeygð til að verja hend-
ur sínar segir Krústjoff. En
verði valdi ekki beitt. mun hægt
að forða stríði. bætir hann við.
Láti Bandaríkin sér
ekki segjast
f boðskap Krústjoffs segir
ennfremur, að ef Bandaríkja-
stjóm haldi hins vegar áfram að
traðka á alþjóðalögum, kunni
svo að fara, að hin ískyggilega
þróun mála verði ekki stöðvuð,
heldur muni hún leiða til heims-
styrjaldar með öllum þeim
hörmulegu afleiðingum sem hún
myndi hafa í för með sér fyrir
sérhverja þjóð heimsins.
I>að er enn hægt að koma á
stórveldafundi. En grípi Banda-
ríkin til vopna, mun gagnslaust
að halda slíkan fund, segir í
boðskapnum.
Hlutlausu ríkin ganga
á milli
Hlutlausu ríkin innan Sam-
einuðu þjóðanna, og þau eru
um helmingur aðildarríkjanna.
hafa haft forgöngu um að bægja
frá þeirri hættu sem hafnbann
Bandaríkjanna á Kúbu hefur
leitt yfir mannkynið, 45 hlutlaus
ríki. flest í Asíu og Afríku, en
einnig nokkur Evrópuríki (Sví-
þjóð. Finnland. Austurríki. Júgó-
slavía og Kýpur) gerðu út
nefntí á fund U Tants. fram-
kvæmdastjóra SÞ. og fólu hon-
um að leggja að leiðtogum Banda-
ríkianna og Sovétríkjanna að
forðast allt sém gæti torveldað
friðsamlega lausn deilunnar og
í kvöld var tilkynnt að hann
hefði sent þeim Kennedy og
Krústjoff c-iík tilmæli.
Framhald á 3. síðu.
Danska blaðið Informatson:
„Sönnunargögn"
USA eru fölsuð
KAUPMANNAHÖFN 24/10 — Danska blaðið In-
formation, sem er eitt eindregnasta málgagn stuðn-
ingsmanna Atlanzbandalagsins og „vestrænnar
samvinnu“ í Danmörku, segir í dag að myndir
þær sem Bandaríkjamenn segjast hafa tekið úr
lofti yfir Kúbu og sanna eiga staðhæfingu þeirra
um að þar hafi verið komið upp árásarstöðvum,
séu alls ekki af flugskeytastöðvum, heldur af loft-
varnabyssustæðum. Bandaríkjamenn hafi þannig
falsað þau gögn sem þeir hafi lagt fram til að
afsaka hafnbann sitt. Ummæli blaðsins voru bor-
in undir talsmann bandaríska sendiráðsins í Kaup-
mannahöfn, en hann vildi ekkert um þau segja.
Hvernig liði Kennedy í sporum
Krústjoffs?
Kennedy Bandaríkjaforseti
segir að Sovétríkin séu að
koma sér upp eldflaugastöð
á Kúbu, og talsmaður banda-
ríska ' landvamaráðuneytis-
ins lætur fylgja með að það
sé eina sovézka eldflauga-
stöðin á erlendri grund. Af
þessari ástæðu hefur Kenne-
dy fyrirskipað hemaðarað-
gerðir gegn skipum sem eru
í fömm til Kúbu. Hann
kveðst gera sér ljóst að af
þessu tiltæki geti hlotizt
kjarnorkustyrjöld, en á það
verði að hætta til að bægja
frá Bandaríkjunum þeirri
ógn sem stafi af sovézkri
kjamorkuárásarstöð á Kúbu.
Úr því Kennedy telur sig
tilneyddan að grípa til ör-
þrifaráða vegna hálfgerðra
eldflaugastöðva á Kúbu, hvað
myndi hann þá aðhafast ef
hann væri í sporum Krúst-
joffs, forsætisráðherra Sovét-
ríkjanna? Sovézk eldflauga-
stöð á Kúbu er nefnilega ná-
kvæmlega sambærileg við
kjarnorkuárásarstöðvar • flug-
véla, eldflauga og kafbáta,
sem bandarískar ríkisstjómir
hafa raðað umhverfis Sovét-
ríkin og bandamenn þeirra
undanfarinn hálfan annan
áratug.
Bandarískar kjamorkueld-
flaugar em í Tyrklandi fast
við landamæri Sovétríkjanna,
í Grikklandi, á Italíu, í Vest-
ur-Þýzkalandi og á Bretlandi,
svo aðeins séu • nefnd lönd
í Evrópu. Við þetta bætist
urmull flugstöðva, kafbátar
búnir kjamorkueldflaugum
og flugvélaskip; alls hafa
Bandaríkin kjamorkuárás-
arstöðvar í 45 löndum. Af
hverri og einni þessara stöðva
stafar Sovétríkjunum jafn-
mikil hætta og Bandaríkjún-
um af sovézkum kjamorku-
vopnum á Kúbu.
Þessa hættu hafa stjómend-
ur Sovétríkjanna búið við ár
eftir ár án þess að taugar
þeirra biluðu svo að þeir
fyrirskipuðu hemaðaraðgerðir
gegn þeim löndum sem látið
hafa Bandaríkjunum stöðvar
í té. En strax þegar Banda-
ríkjaforseti telur að' Sovét-
ríkin séu að gjalda honum
herstöðvaumsátina í sömn
mjmt, grípur hann til vopna.
Vonandi tekst svo gæfu-
samlega • til að heiminum
verði forðað frá skelfingum
kjamorkustyrjaldar, en hætt-
an sem yfir vofir þessa dag-
ana sýnir hvílík nauðsyn er
að kveða herstöðvastefnuna
niður i eitt skipti fyrir öll,
láta eitt yfir alla ganga og
afnema herstöðvar stórvelda
í löndum annarra þjóða. Þá
væri stórt skref stigið til
að efla frið í heiminum.
Kortið sem hér er birt er
tekið úr bandaríska vikurit-
inu „US News & World
Reix>rt“. Þar er því gefið
heitið „Hringurinn umhverfis
Rússland". Á kortinu eru
sýndar nokkrar helztu kjam-
orkuárásarstöðvar Bandaríkj-
anna og staðir á hafinu þar
sem flugvélamóðurskip og
kjamorkukafbátar eru á
sveimi að staðaldri.
KULDALEGAR, EN MEGA
EKKI MISSA AF NEINU
Guð hvað er gasalega kalt. Eitthvað þessu líkt hafa þær líklega
sagt stúlkurnar á myndinhi, en þó er ekki annað að sjá en að
þær hlakki til að finna sterka arma umlykja sig og
O-- verður sagt o — hó o — hó og úppss. Þá fljúga
it til himins og lenda svo aftur i traustum og
siynvum örmum hetjanna sinna. En gaman, jiminn.
Það er sagt frá „toIlcringu“ menntaskólanema á 12.
tíðu. —• (Ljósm. Þjóðv. A. K.þ
I
k