Þjóðviljinn - 31.10.1962, Blaðsíða 9

ÞJOÐVILJINN

Miðvikudagur 31. aktóber 1962
SlÐA g
Uppsa
Um mörg undanfarin ár og
allt þw til lög um kjarasamn-
inga opinberra starfsmanna
voru samþykkt á síðasta Al-
þingi, hafa laun þeirra verið
ákveðin með launalögum. Lítill
munur hefur verið milli hinna
ýmsu launaflokka. Spítalalækn-
um mun alltaf hafa fundizt, að
of lítið tillit væri tekið til
hinnar sérstæðu vinnu sem
fram fer á spítölunum. Spítal-
ar starfa allan sólarhringinn.
Þar þurfa því alltaf að vera
margir læknar til taks þegar á
þarf að halda, hvenær sem er.
Menn skipta á milli sín vökt-
um um nætur og helgidaga, en
vegna stöðugt aukinnar sér-
hæfingar lækna í hinum ýmsu
greinum kemur það ekki sjeld-
an fyrir, að læknar, sem eiga
,4rí“ þessa eða hina nóttina.
eru kallaðir til starfs og ráða-
gerða og jafnvel aðgerða. þegar
vanda ber að höndum, sem
viðkomandi er talinn færari
um að leysa, heldur en sá, sem
þá er á vakt. Þótt læknir sé að
vinna alla nótt-ina, þykir samt
sjálfsagt að hann haldi áfrarp
næsta dag, eins og ekkert hafi
í skorizt. Þetta aukna vinnu-
álag væri hægt að bæta upp
með því að borga sómasam-
lega fyrir það og sjá fyrir
nauðsjmlegum hvíldartíma.
1954 tók Læknafélag .Reykja-
víkur (L.R.) upp skipulagða
baráttu fyrir bættum kjörum
spítalalækna. Á árunum 1955
—1958 voru öðru hverju haldn-
ir fundir með fulltrúum ríkis-
stjómar og Reykjavíkurborgar
annars vegar og launanefndar
L.R. hins vegar. Auk þess rit-
aði stjóm L.R. stjórnamefnd
ríkisspítalanna 5 bréf um þessi
mál. 1 apríl 1958 tókst sam-
Komulag um lágar greiðslur
fyrir næturvaktir á sjúkrahús-
um og öðrum heilbrigðisstofn-
unum. Námu greiðslumar kr.
150.00 fyrir 18 klst. vakt eða
rúmum 8.00 kr. fyrir hverja
klst., en áður höfðu þessar
næturvaktir álls ekki verið
greiddar á nokkurn hátt.
Læknarnir skoðuðu þetta nátt-
úrlega sem málamynda-
greiðslur fyrir þessa auka-
vinnu, en ekki sem framtíðar-
fyrirkomulag. Samt hefur þessi
greiðsla ekki hækkað síðan 1958
nema með • vísitöluálagi.
Sunnudaga- og helgidagavaktir
hafa aldrei verið greiddar á
nokkurn hátt.
1958 fékkst siglingastyrkur á
4 ára fresti fyrir deildarlækna
og bílastyrkur kr. 750.00 til
1000.00 á mánuði fyrir nokkra
læknanna, og hefur hann eigi
hækkað síðan.
Vinna lækna á þeim stofnun-
um, sem hér um ræðir, hefur
aukizt mjög með hverju árí, og
er það bein afleiðing af stór-
stígum framförum læknisfræð-
innar. Sjúklingunum fjölgar
stöðugt en legutími beirra á
spítölunum styttist, flóknari
viðfangsefni eru tekin fyrir,
tímafrekari og vandasamari
rannsóknir gerðar, og ráðizt í
stærri og erfiðari aðgerðir.
heldur en áður var. Þetta veld-
ur svo aftur því. að vinna við
hvern sjúkling eykst stöðugt og
vindur þessu fram með ári
hveriu.
Vegna aukinnar spítalavinnu
hafa flestir þessara lækna orð-
ið að hætta algerlega eða
minnka mikið við sig önnur
launuð störf, svo sem vinnu á
lækningastofum og fyrir
sjúkrasamlög. Sú litla hækkun.
sem orðið hefur á föstu laun-
unum hin síðari árin, hefur því
hvergi nærri Vegið upp á móti
því sem minnkað hefur frá
sjúkrasamlögum og einkasjúk-
lingum.
31. janúar 1961 ritaði stjórn
L.R. stjórnamefnd ríkisspíta.1-
anna bréf, þar sem mál þessi
voru reifuð, bent á leiðir til
þess að bæta kjör læknanna og
óskað eftir viðræðum um mál-
ið. Ekki var bréfi þessu svarað.
15. júní 1961 var þvi ritað ann-
að bréf, þar sem bent var á
mikilvægi málsins og ítrekuð
ósk um viðræður. Ekkert svar.
Var þá gripið til þess ráðs að
rita heilbrigðismálaráðherra.
sem þá var Jóhann Hafstein.
og óska þess, að hann skipaði
nefnd til viðræðna við launa-
nefnd L.R. Ráðherrann skipaði
þegar nefnd og hófust viðræð-
ur í október 1961 og voru all-
margir fundir haldnir fram að
jólum. Ekkert jákvætt skeði og
þegar fyrir áramót fór þeim
læknum fjölgandi, sem sögðust
muridu s-»gia upp stöðu 'sinni
og hvei * i til annarra starfa
lífvænlegri, eða þá með minna
vinnuálagi. Á síðasta fundi fyr-
jól kom fram, að ríkisstjórn-
in mundi ekki veita fastlauna-
læknum kjarabætur fyrr en
búið væri að ganga frá samn-
ingum milli Sjúkrasamlags R-
víkur cg heimilislækna. Biðum
við því með uppsagnir um
sinn. 1 lok ársins 1961 geröi
siúkrasamlagið bráðabirgða-
samning við heimilislækna. A
fundi launanefndar L.R. og
fulltrúa Reykjavíkurborgar og
ríkisstj órnar í febrúar 1962
gáfu hinir síðamefndu vilyrði
um, að hugmyndir um k.iara-
bætur fastlaunalækna mundu
koma 'fram, þegar sjúkrasam-
lagið hefði endanlega samið við
heimilislækna., Sá samningur
var gerður um mánaðarmótin
marz—apríl. 1 byrjun apríl var
enn haldinn fundur, en full-
trúar ríkisstjórnarinnar og R-
víkur höfðu þá engar tillögur
fram að færa og kváðust ekki
vita hvort eða hvenær það
yrði.
Stjórn L.R. hafði jafnóðum
tilkynnt hlutaðeigendi læknum.
hvernig samningaviðræður
gengu, og þegar hér var kom-
ið sýndist ástæðulaust að halda
þessum gagnslausu viðræðu.n
áfram. Var þetta tilkynnt heil-
brigðismálaráðuneytinu með
bréfi L.R. 13. apríl 1962, og
jafnfrámt tilkynnti læknafélag-
ið að eins og málum væri nú
komið mundi læknafélagið ekki
hafa frekari afskipti af þessu
máli.
Eins og að framan getur
höfðu viðkomandi læknar hver
um sig talað um að segja upp
störfu.m sínum allt frá desem-
ber 1961. Og þegar hér var
komið í apríl 1962 sögðum við
allir: „Nú segi ég unp“. Upp-
sagnir voru með löglegum fyr-
irvara, sem eru þrír máriuðir
og skyldu gilda frá 1. ágúst
1962. Heilbrigðisstjórnin not-
aði sér strax ,.rétt“ sinn til að
framlengja uppsagnarfrest um
þrjá mánuði til 1. nóvember,
eins og það var orðað: „vill bví
með lengingu á uppsagnartím-
anum auka möguieika á sam-
komúlagi milli aðila um á-
greiningsatriði áður en í algert
óefni er kornið".
Heilbrigðisst.iórnin hefur nú
samt ekki notað þessa leng-
ingu á uppsagnartíma betur en
svo. að enginn fundur var
bnldinn fyrr en í byrjun ágiist
og kom þar ekkert tilboð fram
frá ríkisstjóminni. Er því
vandséð, hvers vegna okkur
hefur verið haldið í nauðung-
arvinnu í þrjá mánuði, nema
til að draga málið á langinn.
en lög kunna það að vera.
Síðan við sögðum upp stöð-
um okkar hefur það gerzt. að
launalög ríkisins hafa verið
numin úr gildi, en Alþingi
hefur samþykkt lög um kjara-
samniriga, sem koma til fram-
kvæmda 1. júlí 1963. Vissulega
er þess að vænta, að þessi skip-
an verði til bóta fyrir opin-
bera starfsmenn. En þessi lög
snerta ekkert okkar mál nú.
Fyrstu tillögumar, sem launa-
nefnd L.R. gerði fyrir okkar
hönd, voru að vísu miðaðar viö
framtíðarskipulag, enda hafði
þá enginn minnzt á kjaradóm.
Þær voru miðaðar við það, að
hægt væri að lifa af störfum
á þessum stofnunum, og að
hægt væri að bæta þjónustuna^
fyrir sjúklingana. Þetta mun;
nú því miður verða að bíða
um sinn. En nú erum við að
krefjast bóta fyrir vangoldna
aukavinnu, svo sem vakta-
vinnu. helgidagavinnu og
margskonar aðra vinnu. sem
læknar hafa í æ ríkara mæli
innt af höndum af þegnskap
einum saman, án þess að krefj-
ast greiðslu fyrir þar til nú,
begar undan er skilin mála-
mynda greiðsla fvrir nætur-
vakftr.
Heilbrigðisstjórninni' mun
ekki enn vera orðið ljóst, að
á síðari árum hefur verið að
rísa upp hér nýr starfshópur,
sem sé spítalalæknar. Fram til
þessa hafa læknar við sjúkra-
hús hér í bæ haft lífsviðurværi
sitt af því að vera heimilis-
læknar. en nú er svo komið,
að mikili meiri hluti spítala-
lækna eru hættir að geta sinnt
heimilislæknisstöríum og marg-
i: þeirra geta alls ekki haft
neinn prívatpraxis og er þró-
unin mjög ör í þá átt Snftala-
vinna er semsagt ora.m f-”
komin dagsvinna, auk þes*
tíma sem fer í að kynna sér
nýjungar í læknisfræði. Þetta
á einnig svo að vera, nema við
sættum okkur við að dragast
,njög aftur úr öðrum þjóðum
á þessu sviði.
Þessi greinargerð skal ekki
höfð lengri að sinni. Við skul-
um bíða með að ræða þær um-
bætur á spítalaþjónustunni,
sem fyrir okkur vaka, svo sem
eins og að aðstandendur sjúk-
linga geti fengið að ræða við
læknana um batahorfur sjúk-
linga, eða um bætta eftirmeð-
ferð sjúklinga, eftir að þeir eru
útskrifaðir af spítala, og bó
ekki alltaf orðnir frískir. Við
'-ulum líka leiða hjá okkur að
sinni að tala um heilbrigðis-
stjórnina okkar, bæði fyrr og
síðar, og hvemig hún hefur
rækt störf sín með tilliti til
nútíðar og framtíðar. Kannski
gefst tilefni til þess síðar.
Friðrik Einarsson.
Siglnfjörðer
Framhald af 7. síðu.
reynslan leiða í ljós.
Ráðamenn þjóðarinnar verða
að fara að gera það upp við
sig hvort vegurinn til Siglu-
fjarðar á fyrst og fremst að
vera sumarvegur fyrir „júlí-
bíla“ túrista og síldarspekú-
lanta — eða fyrir fólkið á
Siglufirði. Spekúlanta er
skreppa þangað norður á sumr-
um til að hirða gróðann af
striti fólksins — rétt eins og
einokunarkaupmenn skruppu
til Islands forðum til að sækja
ágóðann af starfi Islendinga til
nota í hallarbyggingar sínar og
veizluhöld. —■ 1 þá daga var
vfirstéttin erlend og bjó við
Eyrarsund. Nú er hún innlend
og býr við Faxaflóa.
Á að gera Siglufjörð að sum-
arverstöð og gróðalind manna
fjörru landshorni — á að
miða veg þangað við þarfir
i-uirs cvm hn.r býr allt árið?
J.B.
N YTT
BLAÐ
BETRA
B L A O
LEGGJUMST A
EITT AÐ GERA
I^ETTA KLEIFT “»
H WIMIII—II ■ l| IIIII IHII ■111
VINNINGAR:
t. Land-Rover ........... 123.000
1. Góðhestur m. hnakk og beizli 25.000
t. Sófasett frá Húsgagnaverzlun
Austurbæjar ..,.......... 17.000
Seguiband, Nordmende .... 11.000
—7. Ferðaviðtæki, Nordmende
' 3x4.400 13.200
■—10. Ferðaviðtæki, Nord-
mende 3x3.600 10.800
Samtals ltrónur 200.000
DREGIÐ VERÐ-
UR 23 QES. —
DRÆTTi EKKI
FRESTAÐ
I