Þjóðviljinn - 10.11.1962, Blaðsíða 5

Þjóðviljinn - 10.11.1962, Blaðsíða 5
Föstudagur 9. nóvember 1962 ÞJÓÐVILJINN SÍÐA 5 W (t ÞINCSJÁ ÞJÓÐVILJANS Fullnýting íslenzkra hrá- efna undirstaða þróunar Otgefandi: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sósfallstaílokk- urinn. — Ritstjórar: Magnús Kjartansson. Magnús Torfi Ólafsson, Sigurður Guðmundsson (áb.) Fréttaritstjórar: tvar H Jónsson. Jón Bjarnason. Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar. prentsmiðja: Skótavörðustig 19. Simi 17-500 (5 linur) Áskriftarverð kr 65.00 á mánuöi. Einar Olgeirsson hefur lagt fram frumvarp til laga um áætlunarráð ríkisins og hefur hann gert á því nokkrar breytingar frá eldri frumvörp- um, sem hann hefur flutt um þetta efni. Hér verður á eftir gerð grein fyrir nokkrum meein- atriðum fnimvanjsi«c 1 fyrstu grein frumvarpsins eru ákvæði um, að Alþingi kjósi að loknum hverjum þingkosningum 5 manna á- ætlunarráð. Ráð þétta skal semja tvenns konar heildar- áætlanir um þjóðarbúskap landsmanna: 1. Heildaráætlanir um þróun atvinnulífsins og fjárfestingu fyrir 5—10 ára tímabil. 2. Áætlanir fyrir eitt ár i senn. Framfarir og atvinnuöryggi t 1 þriðju grein er nánar kveð- ið á um markmið áætlunarbú- jSkaparins og skulu áætlanir miðaðar við eftirfarandi: 1. Að sjá um að framlciðslu- geta þjóðarinnar sé nýtt til fulls og tryggð sé næg og ör- ugg atvinna. 2. Að nýta auðlindir lands- ins í þágu þjóðarheiidarinnar til þess að tryggja afkomu þjóðar og einstaklinga og varð- veita og efla sjálfstæði þjóð- arinnar. 3. Að efla innlenda atvinnu- vegi og skapa nýja til þess af auka fjölbreytni í atvinnu- lífinu, en þó fyrst og fremst þær atvinnugreinar, scm skapi sem beztar forsendur fyrir bætt- um Iifskjörum þjóðarinnar. Áherzla lögð á full- vinnslu innl. hráefna Þá koma ákvæði um gerð áætlananna og ráðstafanir til þess að þess að tryggja sem bezt framkvæmd þeirra. 1 7. grein er vikið nánar að brýnustu verkefnum næstu ára o£ segir bar svo: „Áætlunarráð skal við gerð fyrstu 10 ára áætlunarinnar hafa þá höfuðstefnu, er hér segir: Á fyrri hluta þessa tímabils skal einbeita sér að því að koma á sem mestri fullvinnslu sjávarafurða og landbúnaðaraf- urða og. armarra ,„hrá^£na og. afurða ísíenzk’ra með það fyrir augum, að þjóðin megi verða iönaðarþjóð. er flytur fram- leiðslu sína fullunna úr laricli. Samtímis skal efla þá atvinnu- vegi, er fyrir eru. og stuðla að uppkomu nýrra atvinnu- tækja, er ætla má .að hafi heilbrigðan grundvöil. Á fyrri hluta tímabilsins skal undirbúa áætlanir um að fram- kvæma á síðari hluta tima- bilsins stórvirkjun fallvatna og rannsaka til hlítar, hvers kon- ar iðnaði í allstórum stíl yrði bezt upp komið á því skeiði til hagnýtingar raforkunnar þannig að slík fyrirtæki séu 1 senn undir yfirráðum Islend- inga, hagnýti vinnuafl og fjár- á biíreiðör magn haganlegast í þágu þjóð- ar og einstaklinga og hægt sé um leið áð tryggja sem allra mesta sölu á framleiðslu þeirra úr landi til langs tíma, svo að áhætta þjóðarinnar verði sem minnst. Áætlunarráð skal setja sér það sem mark að vinna að þvi, að framleiðsla bjóðarinnar vaxi að raunhæfu verðmæti um ■10°/( á ári að meðaltali á næstu 10 árum“. Taki við störfum milliþinganefnda Áttunda til ellefta grein frumvarpsins fjallar um endan- lega samþykkt áætlana ráðsins, framkvæmd þeirra, svo og starfsmenn ráðsins að öðru leyti. Gert er ráð fyrir að ráð- ic taki við störfum milliþinga- nefnda eins og t.d. atvinnu- málanefndar ríkisins og rann- sóknamefndar á milliliðagróða og verði nefndimar þá lagðar niður. Nánari ákvæði um störf ráðsins verði sett með reglu- gerð. Tveggja kosta völ. Alllöng og ýtarleg greinar- gerð fylgir fmmvarpinu. 1 upp- hafi að greinargerðinni segir m a.: „Eins og málum er stillt á Islandi, virðumst vér aðeins eiga tveggja kosta völ: Annar kosturinn er sá að koma á heildarstjóm á þjóð- arbúskapnum, fyrst og fremst á fjárfestingunni, en helzt á öllum þjóðarbúskapnum, sam- kvæmt fyrir fram gerðum á- ætlunum til 5 og 10 ára, svo og eins árs áætlunum. Þetta er sá háttur, sem nú er að ryðja sér til rúms í gervöll- um heimi, fyrst og fremst í þeim löndum, er komið hafa á hjá sér sósíalisma, — og þar er auðveldast og öruggast að skapa skjótar efnahagslegar framfarir með áætlunarbú- skapwum. — en einnig þær þjóðir, sem nú eru að öðlast frelsi og hingað til hafa fyrst og fremst verið hráefnafram- leiðendur, hefja nú margar hverjar áætlunarbúskap til þess að koma upp hjá sér afkasta- miklum iðnaði og tryggja efna- hagslegt sjálfstæði sitt. — Hinn kosturinn er að gef- ast upp við að stjórna íslandi sem sjálfstæðu ríki og inn- lima land vort sem nokkurs konar dreifbýlishrepp í Efna- hagsbandlag Evrópu. Þá verð- ur það fyrst og fremst komið undir geðþótta og gróðrafíkn auðhringanna í Vestur-Evrópu, hvort hér verða reist fyrir- tæki og hvers konar, — og þá munu þeir setja skilyrðin. Skal þessi kostur eigi ræddur frekar. enda hefur Alþiftgl Ts'- lendinga stofnað lýðveldi á ts- landi til þess að halda sjálf- stæðinu eftir 600 ára nýlendu- kúgun. en ekki til að farga því“. Nánar verður vikið síðar að emstökum köflum greinargerð- arinnar. Ný þingmál Innílutningsgjald Þingfundir í gær Þórarinn Þórarinsson flytur ásamt nokkrum öðrum Frams,- þingmönnum frumvarp til laga um að niður falli innflutnings- gjald á bifreiðar, sem notaðar eru í atvinnuskyni. Nái þessi ákvæði til landbúnaðarbifreiða. læknabifreiða, leigubifreiða. og vörubifreiða. Pundur var 1 gær i efri deild Alþingis voru 2 mál á dag- skrá fundarins Var fyrst á dagskrá rannsókp kjörbréfs Valtýs Kristjánssonar. bónda ' Nesi en hann er 3 varamað- ur Framsóknar t Norðurlands- kjördæmi eystra. Kjörbréfið var samþykkt samhljóða og tekur Valtýr sæti Ingvars Gíslasonar. sem hverfur af þingi um sinn Jón Skaftason (Frams.) kvaddi sér hljóð utan dagskrár og beindj þeirri fyrirspurn ti’ sjávarútvegs. málaráðherra hvað ríkis- stjórnin hyggð ist gera ti lausnar sílri. veiðidei!unni Taldi hann ekki líklegt að samkomu’.ag næðist milli deiiuaðia Ríkisstjórninn’ bæri að verja huta af gengis- gróðanum til þess að fá út gerðarmenn til þess að fallast á hugsanlega lausn, enda mætti rekja órógnn á vinnumarkaðn- um til gengisfellingarinnar í Fræðslustoínun fyrra, Það gæti heldur ekki tal- i i izt ,.prinsipbrot“ þótt ríkis- ld.Unpega stjórnin beitti sér fyrir slíkri lausn eftir fyrri afskipti henn ar af vinnudeilum 1 byggð landsins og eru fjórir aðrir þingmenn Framsóknar meðflutningsmenn að frum- varpinu Frumarpið gerir ráð fyrir að Alþingi kjósi fimm manna „jafnvægisnefnd“. og skal hún „þegar þörf þyk- it til þess, gera áætlanir um framkvæmdir í einstökum byggðarlögum. enda séu þær við það miðaðar, að með þeim sé stuðlað að jafnvægi í byggð landsins". — Þá eru í frum- varpinu ákvæði um „jafnvæg- issjóð“ til þess að standa und- ir kostnaði við slíkar fram- kvæmdir. Gylfi Þ Gislason, mennta málaráðherra varð fyrir svör- um Hann kvað ríkisstjórninni °kki hafa verið kunnugf um bað að fyrir bessum fundi ’ægi annað en afereiðsla kjör. bréfs. og þvi væri qiávarútvegsmálaráðherra ekki viðstaddur Er, hann kvaðsi mundn u,<— t —— Eggert G. Þorsteinsson og Friðjón Skarphéðinsson flytja Pro,r4.1,rlrr ' frumvarp til laga um fræðslu- ■Drsyiinga.r d stofnun launþega. Frumvarpið tryaaÍnaarlÖCTUm mælir svo fyrir að slíkri stofn- un skuli komið á fót og skal hlutverk hennar vera að veita meðlimum verkalýðsfélaganna raunhæfa fræðslu um hlutverk verkalýðsfélaga. ÁtengisvarnarsióðuT Þórarinn Þórarinsson flytur frumvarp til laga um áfeng- isvamasjóð. Skal sjóðurinn annast áfengisvamir og eink- um veita fræðslu um skaðsemi ifengis. Skal sjóðurinn fá 3°/( if hagnaði Áfengis- og tóbaks- ítir pessa vfiny.sip erzlunar ríkisins til starfspm- herra.. mun forsetum ekki haf sinnar. bótt sætt á að halda á-fram frídi a Fór-^vi aðein« fram Ráðstaíanir til jair atkvæðaareiðsla um að visa t J til nefndar nokkrum málum. VægÍS 1 byggð landsiní sem búið var að ræða. en því næst voru önnur má’ tekin út Gísli Guðmundsson flytur af dagskrá og fundi slitið. frumvarp til laga um jafnvægi Ríkisstjórnin hefur lagt fram frumvarp til laga um breyting á lögum um innlenda endur- tryggingu. stríðsslysatryggingu skipshafna o.fl. — Ennfremur frumvarp til laga um bráða- birgðabreytingu á lögum um a lmannatryggingar. Hið síðar- nefnda frumvarp er samið af nefnd, sem vinnur að endur- skoðun laganna um almanna- tryggingar. Rannsókn á brúargerð ”ÍÍT Lagarfliót >nas Pétursson flytur tillögu þingsályktunar um fullnað- rrannsókn á brúargerð yfir ^agarfljót við Lagarfoss. Til- legan fjallar um að lokið verði fullnaðar kostnaðaráætlun haustið 1963, Tilraunir með mannkynið /^thygli almennings víða um heim beinist þessa dagana að réttarhöldum í Belgíu. Þar er kona ákærð fyrir að hafa stytt nýfæddu barni sínu aldur, en það fæddist vanskapað af völdum lyfsins thalidomid. Og enn ræðir fólk það gam- alkunna siðfræðilega vandamál hvort heimilt sé að stytta manneskju aldur ef ljóst er að til- vera hennar getur aldrei orðið annað en örkuml og þjáningar. En til þessara réttarhalda i Belg- íu er stofnað á röngum forsendum. Móðirin sem ákærð er fyrir að hafa stytt barni sínu aldur er sjálf fórnardýr og hefur orðið að þola hin- ar þungbærustu raunir. Þeir sem raunverulega eru sekir og ættu að standa fyrir rétti eru eig- endur auðhringa þeirra sem framleiða og aug- lýsa eitt lyfið af öðru án þess að hafa hug- mynd um áhrif þeirra og eru að gera mann- kynið að tilraunadýrum sínum. Þessir lyfja- hringar eru starfræktir sem gróðafyrirtæki. arð- urinn er eini tilgangurinn með at.höfnum þeirra, og þeir beita allri auglvsingatækni nútímans til þess að koma framleiðslu sinni í verð án tillits til þess að einmitt efnavísindin geta raskað hinii hárfína jafnvægi náttúrunnar sjálfrar. Þessir lyfjahringir hafa leitt sárar persónulegar raunir yfir mikinn fjölda fólks sem einatt kiknar undir áhyggjum sínum, en eigendur hringanna halda áfram að safna því s.em þeim þykir mest um verf. Qróði og átök um völd eru hættuleg leiðarljós þegar vísindamenn eru að kanna ný þekk- ingarsvið. Öllum ber saman um að kjarnorku- sprengingar séu háskaleg tilraunastarfsemi með framtíð mannkynsins, en engu að síður halda sprengingar þessar áfram með þeim rökum að ekki megi raska tilteknu valdajafnvægi. En eng- inn vísindamaður treystir sér til þess að stað- hæfa, að jafnvægi náttúrunnar hafi ekki þegar verið raskað svo mjög að mannkyninu séu bún- ar raunir af. Enginn veit með vissu hver áhrif kjarnorkusprengingar í háloftunum kunna að hafa á veðurfar og önnur náttúruöfl. Enginn erfðafræðingur getur sagt fyrir hversu mörg vansköpuð börn eiga eftir að fæðast með ó- komnum kynslóðum vegna þessara tilrauna, hversu margar mæður eiga eftir að horfast í augu við sömu þungbæru raunirnar og móðirin í Belgíu. Það er verið að framkvæma stórfelld- ustu náttúruvísindatilraunir sögunnar, og það ó- vissa í tilraununum er framtíð mannkynsins sjálfs þeir sundurvirku þjóðfélagshættir sem hafa gróðann að markmiði og leiða valdastefnuna yfir heiminn eru þess ómegnugir að opna mann- kyninu ný þekkingarsvið þannig að hagsæld hljótist af, ávinningurinn og háskinn vega æv- inlega salt. Tækni nútímans er orðin svo stór- felld og viðfangsefni náttúruvísindanna svo við- kvæm að mannkynið þarf nú öllu öðru fremur á að halda samvirkum þjóðfélagsháttum sem -ryggja Það að vísindin hafi að leiðarljósi þekk- iguna eins og umhyggjuna fyrir manninum. — m. í i k ‘

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.