Þjóðviljinn - 06.01.1963, Blaðsíða 2

2 SÍÐA
- Þ3ÓÐVELJINN
Sunnudagur 6. 'janúar 1963
Hvers á orlofsnefnd
kvenna að gjalda
Ein þeirra tillagna, sem íhaldsmeirihlutinn í borgarstjóm
Reykjavíkur felldi við afgreiðslu fjárhagsáætlunarinnar nú
fynr jólin, var tillaga frá Guðmundi Vigfússyni, borgar-
fulltrúa Alþýðubandalagsins, um 165 þús. kr. framlag til
orlofsnefndar kvenna í Reykjavík vegna orlofs húsmæðra
í borginni og einnig varatillaga frá sama borgarfulltrúa
um 100 þús. kr. framlag í sama skyni.
Allir íhaldsfulltrúamir, 9 tals-
ins greiddu atkvæði gegn báðum
tillögunum, en fulltrúar minni-
hlutaflokkanna allra studdu þær
með atkvæði sínu.
Með þessari afgreiðslu er loku
fyrir það skotið að orlofsnefnd
kvenna fái sjálfstætt og viðun-
andi framlag til þeirrar sumar-
dvalarstarfsemi. sem nefndin
hefur með höndum. Eini stuðn-
ingurinn _ sem nefndin getur
vænzt frá Reykjavíkurborg, er
einhver smáupphæð af því fram-
lagi sem veitt er til sumardval-
arstarfsemi almennt.
Þessi stuðningur við sumar-
dvöl mæðra og barna var að
þessu sinni hækkaður samkvæmt
tillögu Alþýðubandal. úr 400
þús. sem var í frumvarpinu í 500
þús. kr. Augljóst er þó, að þetta
framlag er alltof lágt. þegar því
er einnig ætlað að standa undir
sumardvalarstarfs. orlofsnefnd-
ar kvenna, auk stuðnings við
barnaheimilin og mæðrastyrks-
nefnd.
Reynslan á síðasta ári varð sú
að fjárhagslegur stuðningur
borgarinnar við þessa starfsemi
lækkaði raunverulega vegna
þess að hækkun styrksins var
ekki í samræmi við fjölgun
dvalardaga á sumardvalarheim-
ilum.
Þetta er mjög slæm þróun.
Sumardvalarstarfsemin er mjög
nauðsynleg og félögin sem ann-
ast hana hafa ekki getað sinnt
eftirspuminni. Raunveruleg
lækkun fjárframlagsins hefur ó-
hjákvæmilega í för með sér
hækkun daggjaldanna eða sam-
drátt starfseminnar.
Meðferðin á orlofsnefndkvenna
er svo mál út af fyrir sig, sem
er allrar athygli vert. Orlof hús-
mæðra er ný réttarbót, sem unnt
er að torvelda eða gera að engu
með þeirri framkomu, sem íhald-
ið i bogarstjóm hefur nú sýnt.
í lögunum um orlof húsmæðra
er beinlínis ráð fyrir því gert
að á móti ríkisframlaginu, sem
nemur um 10 kr. á hverja hús-
móður árlega, komi hliðstætt
framlag frá kvenfélögunum og
viðkomandi bæjar- og sveitarfé-
lögum. Kvenfélögin hafa að
sjálfsögðu takmarkaða mögu-
leika til fjáröflunar í þessu
skyni, en hafa þó lagt sig vel
fram t.d. hér í Reykjavik. Reyk-
vískar húsmæður hafa nú i tvö
ár notið nokkurrar orlofsdvalar
á Laugarvatni á grundvelli lag-
anna og framtaks kvenfélag-
anna. en án stuðnings Reykja-
víikurborgar.
Þessi tregða borgarstjórnar-
meirihlutans og raunverulega
beinn fjandskapur hans við or-
lofsnefnd kvenna er því furðu-
legri, sem annar helzti forustu-
maður íhaidsins í borgarstjórn,
Auður Auðuns, tók að sér að
flytja orlofsfrumv. á Alþingi
á sínum tíma, þóttist þá hafa
áhuga fyrir málinu og hefur
reynt að skreyta sig með því
í augum reykvískra kvenna.
En þegar til alvörunnar kem-
ur, þegar til sjálfra framkvæmd-
arma kemur og viljann þarf að
sýna í verki, þá bregst ekki að-
eins íhaldið heldur alveg sér-
staklega Auður Auðuns, sú hin
sama sem hefur þó hrósað sér af
flutningi málsins á Alþingi og
þótzt vera að vinna með því
gott verk fyrir reykvískar hús-
mæður og aðrar húsmæður í
landinu.
Þessi framkoma íhaldsins og
alveg sérstaklega Auðar Auðuns
hlýtur að vekja athygli reyk-
vikra kvenna. Hvers á orlofs-
nefnd kvenna í Reykjavíik eigin-
!ega að gjalda? Er það meining
’haldsins og Auðar að eyðileggja
■ u mardvalarstarfsemi reykvískra
.venna. með því að neita henni
in eðliiegan og sjálfsagðan fjár-
.agsstuðning til starfseminnar?
Er það sæmandi höfuðborg
ndsins að neita að taka þátt í
.mkvæmd laga um orlof þeirr-
ar stéttar, sem vinnur einna mest
þjóðfélaginu og hefur einna
’engstan vinnudag, húsmæðr-
anna?
Fólkið hitar sig upp í „enskum dansi”
Jólin
Lært
af reynslunni
f áramðtagrein sem Her-
mann Jónasson, þáverandi
foirnaður Framsóknarflokks-
ins, skrifaði fyrir tveimur ár-
um ræddi hann um hin stór-
felldu fjársvikamál Olíufélags-
ins h.f. Hann vék máli sínu
sérstaklega að Vilhjálmi Þór
og öðrum slíkum sem túlk-
uðu þá skoðun í orði og verki
„að menn geti unnið trúlega
fyrir hugsjón og framgang
samvinnustefnunnar. þótt þeir
séu ekki samvinnumenn að
hugsjón og séu í pólitískum
samböndum, sem sýna í verki.
að þau vinna samvinnuhreyf-
ingunni alit það ógagn sem
þau geta. Þessa skoðun hafa
einstakir samvinnumenn lát-
ið í ljós opinberlega, og er
oft að því vikið í Morgun-
blaðinu. f samræmi við skoð-
un þessara manna. sem
Morgunblaðið álítur, að sé hin
eina rétta stefna í samvinnu-
málum, hefur SÍS einstaka
sinnum staðið að stofnun
hlutafélaga, m.a. Olíufélagsins
h.f. og Hins íslenzka stein-
olíuhlutafélags." Og Hermann
Jónasson hélt áfram og sagði
að reynslan sýndi „að sam-
vinnuhugsjón og gróðahyggja
geta ekki blandað blóði, án
þess að afíeiðingar þess verði
stórslýs fyrir samvinnuhreyf-
inguna. Eitt er víst, og það
er. að samvinnumenn. hvar í
flokki sem þeir standa. verða
að læra af þessari reynslu
og breyta eftir þeim lærdóm-
um.“
f áramótagrein sinni nú
talaði hinn nýi fonnaður
Framsóknarflokksins, Eysteinn
Jónsson, fátt um hugsjónir
samvinnuhreyfingarinnar. —
Hinsvegar var það eitt síð-
asta verk Framsóknarflokks-
ins fyrir áramót að kjósa Vil-
hjálm Þór sem fulltrúa sinn í
stjórn Áburðarverksmiðjunn-
ar. Vist lærir Framsóknar-
flokkurinn af reynsTunni og
breytir eflir því. — Austri.
Útí
Búðinni
ÞAÐ ER SIÐUR í Færeyjum að
dansa alla þrettándanóttina.
Færeyingafél. hér í Reykja.
vík vill halda þessum sið að
nokkru, og því var efnt til
samkomu í Breiðfirðingabúð
á föstudagskvöldið, til að
..teija út jólin“ eins og þeir
kalla þessa skemmtun. Fyrst
voru dansaðir venjulegir
dansar. eða það sem Fær-
eyingar kalla „enska“ dansa,
en um miðnættið voru ljósin
kveikt og allir tóku ofan
pappírsbattana og svo var
farið að dansa hinn fræira
færeyska hringdans við kvæð.
ið um hann Flóvin Bæna-
diktsson.
FORMAÐUR Færeylngafélagslns,
Ragnvald Uarsen. sagði okk-
ur að í félaginu væru um
30 manns og skemmtanir
væru haldnar annan hvern
mánuð. Hann kvað Það há
mjög iðkun færeyska dansins,
að skortur væri á hæfum
st.iórncndum. Það er nefnllega
ekki nóg að kunna sporið og
kvæðin, heldur verður að
kunna hinar réttu fótaá-
herzlur. en þær fara eftir
efni kvæðisins. Því er það að
íslendingar eiga erfitt með að
fylgja áherzlunum. hó að þeir
kunní sporin. Einnig er það
skilvrði að dansað sé á tré-
gólfi.
■"\SINN LIFIR góðu lifi helma
í Færeyjum. Á Ólafsvökunni.
sem er elns konar þjóðhátið
Færeylnga. er dansað alla
”óttlna og aldrei slitnar
'’ringurinn. en fólk hleynur
>'r dansinum og i hann aftur.
eftir því sem verkast vill.
— G.O.
„Lat meg sova á tínum armi, ríka jómfrúva” er viðlagið í danskvæðinu um hann Flóvin Bæna-
diktsson og allir dönsuðu, konur og karlar, ungir og gamlir, íslenzkiir og færeyskir og af miklu
fjöri. (Ljósm. Þjóðv. G. O.)
bókin um þessi efni, en hefur
nú verið ófáanleg um árabil o.g
hefur bókaskortur í þessari
grein verið mjög bagalegur og
staðið tónlistarkennslu í landinu
fyrir þrifum.
Höfundur bókarinnar, Jón Þór-
arinsson, er í hópi kunnustu
tónskálda og tónlistarmanna ís-
lenzkra og hefur um 15 ára
skeið verið yfirkennari í tón-
‘'ræði við Tónlistarskóiann í
"íeykjavík.
f kennslubék í al-
mennrl söngfræði
Út er komin hjá Bókaútgáfu
Menningarsjóðs ný kennslubók í
almennri söngfræði, „Stafróf
tónfræðinnar“ eftir Jón Þórarins-
son.
Kennslubók þessi er fyrst og
fremst ætluð nemendum í efstu
bekkjum skyldunámsins og í
öðrum framhaldsskólum, svo og
II þús. kr. minn-
ingargjöf til
llgrímskirkjn
Nýverið hefur frú Guðrún
Ryden gefið Hallgrímskirkju 10
þús. krónur til minningar um
föður sinn, Friðrik Bjamason
frá Mýrum í Dýrafirði, í tilefni
af aldaraftnæli ha*©.
nemendum tónlistarskólanna.
Einnig mun hún verða nytsöm
bók fyrir tónlistarkennara, org-
anleikara. söngstjóra og aðra
sem lík verkefni hafa með
höndum. j
Bókin er 127 blaðsíður og
fjallar um undirstöðuatriði a’.-
mennrar tónfræði: nótnaritun og
lestur, hljóðfall, tóntegundir,
tónbil o.s.frv. Þá er í bókinni
skipuleg skrá yfir ítölsk og þýzk
tónlistarorð með þýðingum á ís-1
lenzku, og nákvæm atriða. og
orðaskrá með tilvisunum til
textans eykur nytsemi bókarinn-
ar og gerir hana handhæga í
notkun. Efnissvið bókarinnar er |
að mestu hið sama og fjallað
er um í Almennri söngfræði Sig-
fúsar Einarssonar, en þessi bók
er mun ýtarlegri um flest at-
riði. enda allmiklu stærri. Bók
Sigfúsar var lengi eina tilfseka
Varðsönqur
eftir Krisfin
Reyr
„Varðsöngur“, ljóð og lag eft-
ir Kristin Reyr skáld í Kefla-
vík, er nýlega kominn út á litlu
nótnakveri.
Þetta er skátasöngur. hefur
höfundur tileinkað ljóð og íag
skátahreyfingunni. Helgi s.
Jónsson skátaforingi í Kefiavík
hefur gert forsíðuteikningu
nótnaheftisins. en útgefandi er
Keflavikurútgáfan.
i