Þjóðviljinn - 09.01.1963, Blaðsíða 2
r* /
» n i n i i v -r
' < - ./ • ■ ' '
<«• -/
ihaldið taldi Bandalag kvenna
ekki dómbært um uppeldismál
Við afgreiðslu fjárhagsáætlunar Reykjavíkur-
borgar fyrir árið 1963 sem fram fór rétt fyrir jól
flutti Adda Bára Sigfúsdóttir borgarfulltr. Alþýðu-
bandalagsins 6 ályktunartillögur varðandi uppeld-
ismál, en sá þáttur borgarmála hefur verið van-
ræktur af hálfu borgarstjórnarmeirihlutans á und-
anförnum árum. Og íhaldsmeirihlutinn í borgar-
stjórn sýndi enn hug sinn til þessara mála með
því að vísa öllum tillögum Öddu Báru frá nema
einni sem vísað var til nefndar. Hinum 5 var ekki
einu sinni sýndur sá áhugi, að láta athuga þær í
nefnd.
Ályktunartillögur Öddu Báru
voru birtar hér í blaðinu á sín-
um tíma en frá umræðum um
þær og afgreiðslu þeirra hefur
ekki verið sagt annað en það,
að engin náði fram að ganga.
Hér er hins vegar um svo mik-
ilsverð mál að ræða. að Þjóð-
viljanum þótti rétt að vekja
sérstaka athygli á þeim og af-
stöðu íhaldsmeirihlutans í borg-
arstjórn til þeirra. Sneri blaðið
sér þvi til Öddu Báru og átti
við hana viðtal af þessu tilefni.
ert af þeim tillögum hefur ver-
ið framkvæmt. 30. apríl í vor
tilkynnti borgarstjóri, að hann
hefði falið ákveðnum arkitekt
að teikna hús er ætti að koma
í stað Silungapolls og Reykja-
hliðar, en í stað þess að leggja
fram fé á fjárlagaáætiuninni til
þessarar byggingar lagði borg-
arstjómarmeirihlutinn fram
þriðju áætlunina. Að tillögu
minni var vísað frá þýðir. að
það á að sleppa framkvæmdum
í þessu máli en láta nægja áætl-
anir eins og hingað til.
Dagheimili — viku-
vistarheimili
Ön.nur ályktunartillagan var
um það, að borgarstjórn áteldi
að ekki skyldu enn hafa verið
hafnar framkvæmdir við dag-
heimilið í Grænuhlíð o.g legði
áherzlu á, að byggingu þess
yrði lokið á næsta ári. Ennfrem-
ur fjallaði tillagan um undirbún.
ing dagvöggustofu í Vesturbæn-
um og starfrækslu dagvösgu-
stofu í gamla húsinu að Hliðar-
enda.
— Hefur heimilið í Grænuhlíð
verið lengi í undirúningi?
— Nú eru liðin rúmleea 2 ár
frá því ákveðið var að hefja
framkvæmdir við heimilið í
Grænuhlíð en þær hafa ekki
enn verið hafnar. Virðist því ekki
ástæðulaust að borgarstjóm
gerði sambykkt um að verkið
skyldi hafið og því lokið á
þessu ári. í ágúst í sumar var
visað frá i borgarstjórn tillögu
frá mér um það, að borgarstjóm
fæli borgarráði og borgarstjóra
að siá um. að framkvæmdir hæf-
ust tafarlaust við þessa bvgg-
ineu Var tillögunni vísað frá á
þeirri forsendu, að hún væri ó-
þörf þar sem framkvæmdir væru
að hefjast. Reynslan hefur hins
vegar sýnt. að tillögunni var
vísað frá af því að hún var
þörf en ekkj óþörf eftirreksla,
því að borgarstjórnarmeirihlut-
inn vissi. að ekki yrði byrjað á
framkvæmdum í sumar.
í>að er ljóst, að þörfin fyrir
dagheimili verður ekki leyst með
því að byggja eina eða tvær
byggingar heldur verður að
byggja upp þessar stofnanir á
sama hátt og barnaskóla. Á-
standið nú í þessum málum er
svo frá’.eitt. að það eru aðeins
til 12 dagvöggustofup’áss í borg-
inni og 288 pláss fyrir börn upp
að 6 ára aldri. Ég flutti í haust
tillögu um bað í borgarstjórn
að starfrækja aqqvö?gustofu í
gam.la húsint: q* Hlíðarenda er
það losnaði en um það hefur
engin ákvörðun fengizt tekin
ennþá
* -íi-evkólar
Þriðja tillagan fjallaði um
leikskóla b.e. að borgin reyndi
að útvega húsnæði fyrir þá
starfsemi i þeim hverfum sem
verst eru sett í þeim efnum og
jafnframt verði unnið að bygg-
Vistheimili
Fyrsta ályktunartillaga Öddu
báru var um það. að borgar-
sjóm teldi óhjákvæmilegt að
hefja á næsta ári framkvæmdir
á þeirri áætlun um byggingu
vistheimila. sem borgarstjóri
lagði fram á fundi borgarráðs
30. apríl s.l
— Hvaða vistheimili eru það
sem um ræðir í þessari tillögu
og hver var áætlun borgar-
stjóra?
— Tillagan lýtur að vistheim-
ilum fyrir börn sem borgin verð-
ur að taka í fóstur að öllu
leyti um lengri eða skemmri
tíroa, Þau böm sem svo er á-
statt um eru nú 48 svo að ekki
ættu að vera óyfirstíganlegir
erfiðleikar fyrir borgina að
koma upp heimili yfir þau.
Reyndin hefur hins vegar orðið
sú. að Reykjavíkurborg hefur
flækzf með börnin úr einu hús-
næði i annað eins og fátækur
baraamaður. Borgarstjórnar,
meirihlutinn hefur haft uppi
miklar ráðagerðir um að leysa
þetta vandamál Árið 1957 voru
lagðar fram ýtarlegar tillögur
um stofnun vistheimila en ekk-
• Vv
Börn aö leik á götu í Reykjavík. Hve lengi á ga tan að vera leikvöllur meirihluta reykvískra barna?
Sterk-
ir menn
„Hinn sterki maður Evr-
ópu“ heitir ein forustugrein
Morgunblaðsins i gær. Þar
segir svo; „Um það verður
naumast deilt. að de Gaulle.
forseti Frakklands, er hinn
sterki maður Evrópu árið
1963 Hann hefur bjargað
Frakklandi frá fjárhagslegu
og pólitísku öngþveiti . . .
Charles de Gaulle hefur tryggt
Frakklandi styrka og sam-
henta ríkisstjóm. Franska
þjóðin hefur sýnt að hún
kann að meta stefnufestu hans
5 baráttunni gegn flokka-
gíundroðanum og þeirrj póli-
tísku spillingu. sem fylgt
hafði í kjölfar hans“.
Þeta er ekki i fyr=+q skipti
sem Morv,"u'''A:* klappar
pólitískurr r ' ’nönnum
lof í lófa og vegsamar þá sér-
staklega fyrir baráttuna gegn
stjómmálaflokkum og þing-
ræði. „Hinir sterku menn Evr-
ópu“ hafa ævinlega verið
guðir blaðsins, og svipleg ör-
lög þeirra flestra virðast ekki
enn hafa dregið minnstu vlt-
und úr foringjadýrkuninni.
Þessi aðdáun á pólitískum
kraftajötnum er að þvi leyti
alvarleg að hún sýnir Ijóslega
hvers konar stjórnarfar Sjálf
stæðisflokkurinn myndi taka
upp á íslandi ef hann fengi
aðstöðu til; einnig hann myndi
þá afnema þingræðið og taka
upp ,,sterka“ stjórn. Hins veg-
af munu fleiri en einn og
fleiri en tveir af leiðtogum
flokksins hafa hug á að i-
klæðast gervi aflraunamanns-
ins Vissulega mun Bjarn;
Benediktsson telja sig hafr
alla burði til slikra verka-
Birgir Kjaran mun telja sir
sjálfkjörinn vegna ævilangrar
aðdáunar á sterkum mönnum;
og meira að segja Eyjólfur
litlj Konráð. mun vafalaust
hafa litið í spegil þegar hann
var búinn að skrifa forustu-
greinina um de Gaulle.
A-
byrgir menn
„Allir ábyrgir íslendingar
verða að sameinast um það
að standa trúan vörð um ís-
lenzku krónuna og koma í veg
fyrir að ný skörð verði i
hana höggvin og að verðbólgan
flæði á ný um allar gáttir."
Þannig endar ein forustu-
grein Morgunblaðsins í gser.
og er ekkj annað að sjá en
böfundur hennar sé kominn i
stjómarandstöðu. Það er ekki
aðeins fslandsmet heldur trú-
lega heimsmet að skerða gengi
gjaldmiðilsins tvívegis á einu
ári eins og núverandi stjóm
hefur gert. Engin önnur ís-
lenzk rikisstjórn hefur komið
bvi í verk að hækka vísitölu
vöru og þjónustu um melra en
fvo fimmtu á tveimur árum
^r þess að vænta að margir
qf lesendum Morgunblaðsinc
>'ji sig í hópi ábyrgra f=
iendinga og snúist gesn þvi
likri stefnu. — Austrl.
ingu nýrra leikskóla, og við það
miðað, að smíði ’.eikskóla verði
lokið i hverju nýju íbúðahverfi
um sama leyti og þau eru tek-
in í notkun.
— Hvernig er ástandið nú í
leikskólamálunum?
— Um það skal ég vera ákaf-
lega fáorð. Það heíur enginn
leikskóli verið byggður hér í borg
síðan 1954. Nú er það almennt
viðurkennd staðreynd, að öll
börn sem ekki eru á dagheimil-
um þurfa að eiga þess kost ein-
hverntíma á aldrinum 2—6 ára
að dveljast á leikskóla. I nýjustu
tillögum borgarstjómarmeirihlut-
ans um vistheimili er líka gert
ráð fyrir því að böm sem dvelj-
ast á' uppeldisheimilum „sæki
skóla í grenndinni — allt frá
leikskólum og áfram svo sem
aldur segir til um“. Arkitektar
hafa heldur ekki gleymt að setja
leikskóla á fyrirmyndar skipu-
lagsuppdrættina sem þeir hafa
gert. Það skortir ekkert annað
í þessu efni en það. að borgin
láti reisa leikskólana.
Leikvellir
Fjórða ályktunartillagan var
um auknar framkvæmdir við
leikvallagerð, þar sem m.a. var
ályktað að brenns konar leik-
svæði þyrftu að véra í hverju
íbúðarhverfi. Þetta var eina til-
lagan sem vísað var til athug-
n » * v » ír" V v v • y y t y * v ^ v
Adda Bára Sigfúsdóttir
unar, þ.e. til leikvallanefndar.
— Er ástandið í leikvallamál-
unum svona slæmt? Treysti í-
haldið sér ekki til þess að vísa
þessari tillögu alveg frá eins og
öllum hinum?
__ Það er fullkomlega fráleitt
að láta viðgangast, að meirihlut-
inn af börnum í borginni hafi
aðeins götuna að leikvangi. Og
eigi að koma í veg fyrir að svo
verði í framtíðinni þurfa leik-
vellirnir ekki aðeins að vera til
heldur og þannig úr garði gerð-
ir, að börn á öllum aldri vilji
vera þar. Nú eru vellimir að
mestu miðaðir við ung böm. Það
er hins vegar nýjung sem tillag-
an felur í sér, að gerður verði
greinarmunur á þrenns konar
leikvöllum. 1 fyrsta lagi lokuð-
um gæzluvöllum fyrir lítil böm.
1 ööru lagi völlum þar sem börn-
in geta komið og farið að vild en
vellirnir samt afgirtir og eftirlit
haft ' með börnunum, því að það
er lítið gagn í því að láta börn-
in leika sér eftirlitslaus á óaf-
girtum völlum við aðalumferðar-
götur eins og t.d. á sér stað við
Sigtún. í þriðja lagi þurfa að
vera stór, opin leiksvæði fyrir
stálpuð börn, en slík svæði vant-
ar nú alveg.
Skólaheimili
1 fimmtu tilllögu öddu Báru
fölst nýroæli og skal hún því
birt hér orðrétt.
„Þar sem augljóst er, að sex
ára börn og yngstu aldursflokkar
skólabama þurfa að getá átt
kost á sambærilegri umönnun og
dagheimilin veita yngri bömun-
um, ef mæður þeirra vinna utan
heimilis eða aðstæður eru erfið-
ar á heimilum þeirra, ákveður
borgarstjóm að verða við þeim
tilmælum Bandalags kvenna að
hefja starfrækslu skólaheimila,
og felur borgarráði að athuga
möguleika á því að útvega hús-
næði í grennd við bamaskóla
borgarinnar og gera tilraun með
þessa starfsemi í 2—3 skóla-
hverfum næsta haust“.
— Hverjar voru tillögur Banda-
lags kvenna í þessu máli?
— Bandalag kvenna í Reykja-
vík sendi borgarstjóm í vetur
erindi um nauðsyn dagvistar-
heimila fyrir börn sem komín
eru yfir aldUrstakmörk bama-
heimilanna en njóta ekki nauð-
synlegrar aðhlynningar á heimil-
um sínum, benti Bandalagið m.
a. á að tekið yrði á leigu hús-
næði í nágrenni nokkurra skóla,
s. s. Melaskóla, Laugarnesskóla
og Hlíðaskóla, fyrir þessa starf-
semi. Var þessi tillaga Banda-
lagins nú i vetur ítrekun á sams
konar ábendingu um þetta efni,
er aðalfundur Bandalagsins sendi
borgarstjóm.
Þessari tillögu Bandalagsins
var ekki einu sinni sá sómi sýnd-
ur, að hún væri lögð fram 1
borgarráði eins og venja er með
slíkar tillögur heldur stakk borg-
arstjóri henni undir stól og fékk
borgarráði aðeins til afgreiðslu
tillögu Bandalagsins um reksturs-
styrk því til handa. Ályktunar-
tillögu minni var svo vísað frá
af meirihluta borgarstjómar á
þeirri forsendu, að það væri ver-
ið að rannsaka, hvort yfirleitt
væri nokkur þörf á því að yeita
6—9 ára bömum einhverja um-
önnun, ef mæður þeirra stunda
vinnu úti yfir daginn. Banda-
lag kvenna í Reykjavík var ekki
talinn dómbær aðili um þetta
máL
Sumarbúðir
Síðasta ályktunartillaga öddu
Báru var um það að fela Æsku-
lýðsráði að gera tillögur um
sumarb 'rfsemi fyrir börn og
unghnga á skclaaldri og miða
Y ' / y r r t f f -y , y, » » • I < ■ -
við, að hægt væri að hefja þá
starfsemi næsta sumar að ein-
hverju leyti. Ennfremur að fela
barnaverndarnefnd að leita eftir
sumardvalarstað fyrir böm á
skólaaldri, er gæti á næsta sumri
létt þeirri kvöð af upptökuheim-
ilinu að Silungapolli að taka á
móti sumardvalarbörnum.
— Er þetta síðasttalda atriði
varðandi Silungapoll ekki brýnt
úrlausnarefni?
— Jú, af öllu skelfilegu í sam-
bandi við uppeldisheimilamál
borgarinnar held ég að þetta sé
það versta. Á Silungapolli dvelj-
ast nú 34 börn. Þetta er þeirra
eina heimili og forstöðukonan og
starfsfólkið reyna að ganga þeim
í foreldra stað og vinna mjög
gott starf. Svo gerist það, að
á sumrin koma 60 böm til við-
bótar á heimilið. Starfsfólkið
verður að sinna beim bömum
ásamt hinugi og börnin sem fyr-
ir eru verða m. a. að /láta af
höndum leikstofuna sina fyr>r
svefnherbergi handa sumardval-
arbömunum. Sumardvalarbömin
eiga foreldra og þau fá heim-
sóknir og gjafir og fá að hverfa
heim til sín á haustin en hin
verða að sitja eftir. Það er al-
gerlega óviðunandi ástand að
þurfa að blanda saman tvenns
konar ólíkri starfsemi, enda legg-
ur forstöðukona heimilisins á bað
höfuðáherzlu að fá þessu breytt
og að fá að vera í friði með
börnin. Það verður að leysa vand-
ann í sambandi við sumardvöl
reykvískra bama á annan hátt
en þennan. Það má ekki gera
það á kostnað barnanna sern
fyrir eru á Silungapolli.
★
Það má að lokum geta þess,
sagði, Adda Bára. að eftir að
borgarstjómaxmeirihlutinn hafði
vísað þessum tillögum öllum frá
samþykkti hann tillögu um að
gera framkvæmdaáætlun um
byggingu dagvistarheimila _og
leikskóla, en við afgreiðslu fjár-
hagsáætlunarinnar fyrir árið 1962
felldi hann sams konar tillögu
frá fulltrúum Alþýðubandalags-
ins.
Er hættur
störfum
í lækningastofu minni Sól-
eyjargötu 5.
SNORRI
HALLGRfMSSON
&
KIPAUTGCRB RÍKISINS
Þar sem m.s. Hekla fer vestur
um land í hringferð 12. þ. m.
þá hefur verið ákveðið, að m.s.
Herðubreið fari austur um land
10. þ. m. en ekki vestur eins og
áætlunin segir.
Skipið kemur á allar hafnir frái
Hornafirði til Kópaskers.
Trúlofunarbringai steinbring-
tr hálsmen, 14 og 18 karata.
+ÍAFÞÓR ÓUPMUmSON
V&s'iuh^eCía. /7,vwj óóní 'llSJo
INbZMElMTA
LÖOFfíÆ.Qi3TÖ12F>