Þjóðviljinn - 11.01.1963, Page 10

10 SÍÐA
ÞJÓÐVILJINN
Föstudagur lí- janúar 1963
ljómaði aí ánægju og lífsfjöri.
Hún virtist vera lífsgleðin dæmi-
gerð. Hún gerði það sem hana
langaði til og henni þótti af-
skaplega gaman. Hljóðfallið
breyttist aftur. Söngkonan sveifl-
aði pilsunum, svo að það sást að
hún var með fótieggi, en ekki
svo mikið að það truflaði áhorf-
endur þegar hún hélt áfram.
Mamma sagði alltaf: Ekki má!
Ekki brenna þig karlmönnun-
um á.
Og ég var svo ung og vissi ekki
betur.
En nú er nóg að gera
við að vinna upp allt sem eftir
varð.
Hún hélt áfram að segja þeim
hve bljúg og siðsöm jómfrú hún
hefði verið. Síðan sasði hún frá
ævintýrum sínum. Mörg orðatil-
tæki hennar voru Garnet fram-
andi, en hún beitti augum og
mjöðmum á svo taiandi hátt
að hver hálfvitinn hefði skilið
hvað hún átti við. Áhorfendur
engdust af hlátri. Margir höfðu
sýnilega heyrt sönginn fyrr, því
að þegar hún kom að viðlag-
inu tóku þeir undir. stöppuðu
niður fótunum og klingdu glös-
um, svo að þeir sem þama voru
í fyrsta sinn, hrópuðu til þeirra
að hafa hliótt. Það var talsvert
hávaðasamt en hún lét ekki
komia sér úr jafnvægi eins og
dansmeyjarnar hún hafði full-
komna stjóm á áheyrendum.
Hún var lokkandi og freistandi,
en hún var líka vel að sér í
list sinni vissi nákvæmlega hvað
hún gerði og hún gerði bað svo
vel að Gamet hló og hló. Þegar
söngkonan hafði lokið bessii frá.
bæra atriði og hvarf út af svið-
inu. klappaði Gamet svo mjög
að hún varð aum í lófunum.
Oliver hló lika Hann laut yfir
borðið og sagði: — Var það
þetta sem þú vildir?
Söngkonan var komin inn aft-
ur til að taka á móti hylling-
unni. Garnet leit sem snöggvast
af sviðinu og horfði á hana með
sælusvip-
— Já. já. já! Ég vissi bara ekki.
Oliver. að skemmtikraftarnir á
bessum stöðum væru svona góð-
ir!
— Flestir eru það ekki. sagði
Oliver.
Unga stúlkan fór út og kom
til baka hvað eftir annað. en að
lokum var augljóst að áhorf-
endur ætluðu ekki að gefast upo.
fyrr en hún gæfi aukanúmer.
Hún stanzaði fremst á sviðinu.
Hljómsveitin hóf aftur að leika
lagið og hún bætti við:
Hvað sem guðsmennimir segja,
þá er það alveg víst
að á vegi dyggðanna eru göfug-
mennin sizt!
Hún sendi þeim fingurkoss og
hrópaði glaðlega:
Ég þarf ekki að kvarta, hneyksl-
un fyrirfinnst hér ei!
Hún sneri sér við, veifaði í
kveðjuskyni og sneri bakinu í
þau meðan hún söng:
Ég skal aldrei. aldrei framar
segja nei!
Svo hvarf hún i skyndi bak-
við tjöldin. Garnet sneri sér aft-
ul að Oliver. Hún gaf, honum
merki um að halla sér nær:
— Oliver. hvíslaði hún, —
þessi leikkona — er hún — fall-
in kona?
Hún gat ekki í svipinn munað
eftir öðrum orðum yfir það sem
hún átti við. Oliver hristist af
hlátri. begar hann svaraði:
— Já.
— Hvemig veiztu það?
— Fyrst og fremst hefur hún
útlit til þess. Og þessa skart-
íripi hefur hún ekki keynt fyr-
ir kaupið sitt. Og hvað væri
hún annars að gera hér, ef hún
’roori það ekki?
Oliver hafði aldrei skemmt
sér jafnvel á ævi sinni. Garnet
vissi vel að hann skemmti sér
yfir henni, en hún tók það ekki
nærri sér Hún greip í ermi hans
og hvíslaði aftur:
— Oliver. segðu mér hvað
^að er kallað Segðu mér. hvað
•' huesaðir. hpgar bú sást hana.
Oliver tók blýant uppúr vas-
anum og reif ræmu af spássí-
unni af leikskránni. Það vnr
glettni í augum hans meðan
hann skrifaði og ýtti ræmunni til
hennar yfir borðið. Garnet las:
— Fyrsta fiokks gleðikona.
Garnet kinkaði kolli hugsandi
á svip Hún vöðlaði bréfinu sam-
:>n. og henni var undrun efst i
huffa Hún vissi ekki hvers hún
hafði vænzt, en hún hafði ekki
gert sér í huearlund að ffleði-
kona gæti verið svona frábær.
Hún leit í leikskrána og sagði:
— Juliette L.a Tour — nafn-
ið virðist vera franskt. Það eru
varla margir Frakkar svona Ijós-
hærðir.
— Ég býst ekkí við að hún sé
frönsk Næstum allir sem taka
þátt i svona sýningum taka sér
eitthveri fínt nafn. Sennilega
hefur hún upphaflega heitið
Bessie Jones.
— Æ, vertu ekki svona hvers-
dagslegur. Nafnið er að minnsta
kosti dásamlegt.
Siðan kom karlakvartett. þá
hópur fimleikamanna og síðan
birtist Juliette eða hvað hún nú
hét, aftur. Hún var enn
glæsilegri en áður í prinsessu-
kjól úr bláu flaueli með gull-
keðju um hálsinn og gullarm-
bönd utan á hönzkunum. f þetta
sinn ýoru nokkrir í fylgd með
henni og hún gerði upp reikn-
ingan,a við þá og söng:
— Hvers má ég vænta. eins og
ég lít út?
Þegar tjaldið var dregið fyr-
ir í hléinu. sourði Oliver. hvort
hún vildi meira kampavín.
Hún hristi höfuðið. Hún var
í of miklu uppnámi til að drekka
meira.
Tjaldið var aftur dregið frá.
Stjaman sýndi yndisþokka sinn
í ótal búningum sem heilluðu á-
horfendur en svo voru mörg
atriði án hennar. Og að lokum
kom hún fram í atriði sem í
leikskránni var kallað dans.
Hún birtist í kjól úr svörtu
híalíni yfir bleikum undirkjól og
með háa, svarta hanzka. Tón-
listin var hæg í byrjun. hún
fylgdi henni eftir með sviflétt-
um hreyfingum sem sýndu ótal
marga grisjuundirkjóla sem
bylgjuðust eins og froða um
litlu, svörtu silkiskóna hennar.
Þegar hljóðfallið varð hrað-
ara lyfti hún örmunum og fór
að hreyfa mjaðmimar. Fyrst
með hægð, svo að pilsin gerðu
rétt að bærast. En eftir því sem
hraðinn jókst. fór allur likami
hennar að dilla sér og snúast
og langir, grannir fótleggir henn-
ar komu í ljós, klæddir svört-
um kniplingssokkum. Hún
hreyfði sig hraðar og hraðar,
bleiku undirpilsin þyrluðust upp
um axlirnar, si-gu aftur og hóf-
ust á ný. Nú sáu þau að blúss-
an á kjólnum var mestmegnis
horfin. Eftir voru aðeins tveir
hálfhringir úr svörtum knipling-
um umhverfis freistandi brjóst-
in. rétt eins og hanzkamir og
sokkarni'r ' umluktu handleggina
og leggina. Hraðar. bylgjandi
hreyfingar lyftu pilsunum eins og
rósrauðu skýi umhverfis hana
og sýndu aldrei allt í senn eða
Iengur en andartak i einu og
aldrei eins mikið og fyrirheit-
ið
Þetta var frábært skemmti-
atriði og yfirtaks fallegt. Byrj-
að var að klappa fyrir henni
löngu áður en hún var búin. Þeg-
ar hún gekk út, var lófatakið
sterkara en nokkru sinni fyrr,
blandað hrópum og aðdáunar-
blístri. Garnet sat eins og berg-
numin á stólnum. Hún vissi, að
hún hefði átt að vera hneyksluð.
En hún gat ekki verið það. Oli-
ver hafði sjálfsagt lýst henni
með réttum orðum. Og fyrsta
flokks var hún að minnsta kosti.
Dansinn hélt áfram. Hefðu á-
horfendur mátt ráða, hefði hann
aldrei tekið enda. En loks hvarf
hún. Fagnaðarlætin voru eins og
sprenging þegar hún var hætt.
Gamet stundi af hrifningu. Þessi
syndsamlega — dásamlega —
dansmey, þetta hrónandi fólk,
allt — þetta var Iíflð.
Dansmærin kom inn hvað eft-
ir annað og hneygði sig. En bótt
beðið væri um meira, hló hún
bara og hristi höfuðið. Hlátur
hennar var fjörlegur og stríð-
inn: hann gaf til kynna. að þau
hefðu fengið nóg fyrir aurana
sína og þeir sem vildu meira,
Um tvær Berlínarareinar
Framhald af 7. síðu
mark, en pakki með 10 sígar-
ettum í V.-Berlín kostar i
mark“. Ekki er mér kunnugt
um að svo dýrar sígarettur
séu til í A.-Berlín. Hitt veit
ég að hægt er að fá 20 búlg-
arskar eða kínverskar sígarett-
ur á nærri 4 mörk. Veit Hauk-
ur hvað amerískar sígarettur
kosta í V.-Berlín?
Þá fer greinarhöfundur til
„Alexanderplatz og skoðá HO-
vöruhúsið, sem er ríkisverzlun,
og að mér skilst, stolt a-þýzkra
kommúnista". Hvemig skilst
honum það? Sjálfur segir
hann seinna um húsið: „öll
byggingin er og heldur subbu-
leg innan“.
Á leið sinni um A.-Berlín
fær Haukur „handfylli af á-
róðursbæklingum um uppbygg-
inguna í Berlín o.fl. Er þar
m.a. lýst því sem koma skal,
og myndir fylgja af líkönum
af nýjum borgarhlutum, en
ekkert af þessu er í rauninni
til . . . Rústir blasa við hvar-
vetna og hafa gert frá styrj-
aldarlokum á sama tíma og
Vestur-Berlín hefur á sama
tíma að heita má risið algjör-
lega úr rústum“.
Það er nú einu sinni þannig,
að í áætlunum er venjulega
skýrt frá því, sem koma skal.
Ég býst gið því, að í þeim
bæklingi, sem Haukur fékk.
hafi verið uppdráttur af upp-
byggingu miðborgarinnar. Þar
hefur eflaust mátt sjá þau hús.
sem fyrir hendi eru og skýrt
frá hvaða hús myndi lokið við
á hverju ári. Uppbygging mið-
hluta A.-Berlínar hefur verið
látin bíða, en íbúðarhús í út-
hverfum byggð vegna íbúða-
skorts o.fl. Allsherjar uppbygg-
ing miðborgarinnar var hafin
fyrir meira en ári og er langt
komin og mun að mestu lokið
eftir 2—3 ár. Samkvæmt frá-
sögn Hauks mun hann ekki
hafa séð önnur hverfi í Berlín
en Mitte. Nú gott og vel.
Hvernig gat hann staðið á
Alexanderplatz án þess að sjá
öll þau 10 hæða háu íbúðarhús,
sem nú er verið að ljúka viQ
að byggja þar norður eftir 1
hrönnum? Hvemig tekst hon-
um að ganga frá Marx-Engels-
Platz og út að Brandenborgar-
hliði án þess að sjá að nærri
þriðja hvert hús á þeirri leið
er í byggingu eða viðgerð m.a.
Nationalgalerie, sem hann sá
ruslið fyrir utan? Hvernig hef-
ur honum tekizt að ganga eft-
ir allri Unter den Linden án
þess að sjá þann langa og
nokkurra metra djúpa skurð.
sem þar er grafinn vegna
nýrrar stokkalagningar? Hélt
hann þetta sprengjugíg, — eða
var hann allan timann í skurð-
inum?
Hauki tekst ekki heldur að sjá
útkíkspall handan Brandenborg-
arhliðsins, en — „jafnvel upp
á hliðinu líka voru Vopomenn".
Þrátt fyrir það, að ég hefi dval-
izt í A.-Berlín í 3% ár, hef
ég aldrei lifað þann atburð að
sjá mann standa uppi á því
hliði. Aftur á móti kannast
ég vel við líkneskið, sem þar
stendur.
„Nokkru eftir að við yfir-
gáfum minnismerkið gengum
við framþjá kirkju einni veg-
legri . . “ Á þeirri leið hans
er engin kirkja.
Hauki hefur ekki heldur tek-
izt að sjá rústir í V.-Berlín.
' mmm
c*
<
0 1
fl
p
15 N
O 2
CtZ ,
0 \
n ií
Hann hefur eflaust haldið sig
hjá Zoo og Kurfúrstendamm.
Ég legg það ekki á hann að
taka sér gönguferð út 1 út-
hverfi V.-Berlínar. Nóg ætti að
vera að fara með ódýrasta far-
artæki heims, Borgarbrautinni
(hún er rekin af A.-þjóðverj-
um), einu sinni eftir hringnum
til þess að sjá rústir. Rétt er.
að miðborg V.-Berlínar er enn
meiir og betur uppbyggð en
miðborg A.-Berlínar. En ætli
Hauki séu Ijósar þær óhemju
fjárfúlgur, sem renna beint úr
ríkisstjómarkassanum í Bonn
til V.-Berlinar. til þess að
halda „útstillingarglugga vest-
ursins" í sæmilegu ásigkomu-
lagi. Við afgreiðslu fjárlaga 17.
marz 1961 sagði Etzel fjármála-
ráðherra v-þýzku stjómarinnar
þá upphæð álíka háa og Frakk-
ar veittu í Alsírstríðið.
Enn heldur áfram: „Sann-
leikurinn er sá, að kommún-
istar byggðu í áróðursskyni upp
eina breiðgötu í upphafi“. 1
upphafi hvers, uppbyggingar-
innar? Það virðist vera, að ef
kommúnistar byggja eitthvað,
þá geri þeir það aðeins í á-
róðursskyni.
„Sá hluti götunnar, sem áð-
ur hét Stalin Allee heitir nú
Frankfurter Allee . . “ Ekki
nær þekkingin nú langt, að
geta haft þetta líka skakkt. Og
enn drottnar þekkingarleysið:
„. . . eru flest söfn í A.-Berlín
heldur ómerkilog, ef frá er
talið Pergamon-safnið". Hvergi
í frásögninni ber á þeim fjölda
óperuhúsa og leikhúsa, sem
standa þama nærri í hnapp.
Enn segist Haukur hafa feng-
ið áróðursbæklinga. „Eru þeir
hin furðulegasta lesning venju-
legu fólki. Þar má t.d. lesa
að „í miðjum ágúst 1961 hafi
stjórn Þýzka alþýðulýðvaldis-
ins séð sig tilneydda að beita
ýmsum ráðum til varnar gegn
vandræðum þeim, sem stöfuðu
frá Vestur-Berlín" „Þykist nú
Haukur ekkert vita um tilvist
„borgarinnar á víglíunni" og
„ódýrustu atómsprengjunnar“
eins og fyrrverandi borgarstjóri
V.-Berlínar .., „ .kallaði. ^ hana?
Hversvegna krafði t.d. þjónn-
inn Hauk um gjaldeyriskvitt-
un?
Varðbergsmaðurinn Haukur
tekur svo að lýsa þeim tveim-
ur heiðursvörðum, sem standa
grafkyrrir við Minnismerki um
fómarlömb fasismans, sem
hann kallar í millifyrirsögn:
..Minnismerkið um fómarlömb
tiyerra?" Minnismerki þetta
stendur inni í sal. „Á veggjum
inni og á gólfi voru stórir
blómsveigar frá hinum og öðr-
um félagasamtökum, þar sem
þeirra var minnzt, er létu líf-
ið á valdatímum nazista. En
úti fyrir voru arftakamir, tveir
a-þýzkir hermenn og stóðu
heiðursvörð". Ein myndanna
með grein Ölafs Péturssonar
er tekin áftan að öðrum þess-
ara manna og undir henni stóð:
„Alls staðar er haft auga með
fólki“. Haukur segir áfram:
„Aðeins hjálmurinn er breyttur
frá því, sem var 1945. Og
göngulagið er hið sama . . .“
Sem títt er um heiðursvörð,
standa þeir þama hreyfingar-
lausir. Burt séð frá því: Hefur
Haukur séð v-þýzkan her-
mannabúning?
Tvær spumingar hljóta að
vakna við þessa frásögn Hauks:
Hvers vegna kom V.-Berlínar
lögreglan ekki í veg fyrir þá
árás, sem gerð var á sovézku
hermennina, sem gættu minnis-
merkis síns um fallna sovézka
hermenn í baráttunni gegn
nazistum? Hvers vegna er nú
reynt með dómi í V.-Berlin að
banna í V.-Þýzkalandi og V.-
Berlín (í stað þess að standa
heiðursvörð um) Samtök fóm-
arlamba nazistastjómarinnarj
samtök sem eru starfandi f
öllum þeim löndum, sem liðu
beint undir árásum nazista?
Haukur segir enn um það
minnismerki, sem staðinn er
heiðursvörður við: „Veittum
við því athygli að fólk, sem ledð
átti um götuna, virti það vart
viðlits“. Væri reyndin súj
skyldi maður ekki hrósa happi.
En staðreynd er, að þorri
manna í A.-Berlín virðir þann
hug, sem býr að baki þessu
minnismerki og er leitt að
þurfa að álykta, að í þessari
setningu komi óskhyggja Hauks
fram.
Því til skýringar hvers vegna
grein, sem þessi eftir varð-
bergsmannimf Hauk, er skrif-
uð, vil ég að lokum vísa t£l
nokkurra setninga í Áramóta-
hugleiðingum Einars Olgeirs-
sonar: „Deyfilyfið — eða eit-
urlyfið, — sem beitt er til
þess að svæfa lýðræðisvitund
fólks og eitra hugi þess, er
hið gamla þrautrejmda áróð-
urslyf Hitlers: andkommúnism-
inn . . . Stór hluti íslenzkrar
borgarstéttar hefur, — undir
þrotlausu áróðursfargi blaða
sinna, — verið að sökkva
dýpra og dýpra í forað þess-
arar forheimskunar, jafnhliða
því sem siðspillandi umhverfl
hemumins gróðaþjóðfélags ger-
ir sitt. Beztu menn borgara-
flokkanna fyrirlíta að vísu
þennan áróður, telja sig hátt
upp hafna yfir að beita slíku,
— en þeir hindra ekki penna-
þjóna sína í að beita honum,
því áróður andkómmúnismans
hefur reynzt vænlegur til fylg-
is, ef vel er unnið að for-
heimskun fjöldans af voldugum
dagblöðum. . . . En alvaran í
þessu þjóðfélagsástandi er sú
að slík borgarastétt, scm smá-
saman cr að taka sér ofstæki
Eykons og siðgæði Kristmanns
að andlcgum og pólitískum
Ieiðarvísi, verður íslcnzkri
mcnningu, sjálfstæði og þjóð-
emi að aldurtila, ef hún fær
að ráða“.
Tómas leitar þennan skemmtistað uppi og fær þær
fréttir hjá barþjóninum að söngkonan, Gonchita Perez,
sé frá Evrópu og mjög vinsæl hér.
Þar í nálægu herbergi sitja fjórir menn, þar á meðul
Grosso, eigandi næturklúbbsins, og spila þeir j,Ris ariba",
fjárhættuspil sem bannað er að lögum — en í því er
cft velt stórum upphæðum.
Einn spilamannanna, Don Riccardo d’Almar, hefur þeg-
ar stóran stafla af seðlum fyrir framan sig, og gjó'a
spilafélagar hans til hans illu auga. »
Prentarar!
UMBROTSMAÐUR óskast strax
Gott kaup — Góð vinnuskilyrði
PrentsmiSja ÞjóSviljans
Sendisveinar
t
óskast strax, hálfan eða allan daqinn
Þurfa að hafa hjól.
Þíóðviljinn