Þjóðviljinn - 16.01.1963, Blaðsíða 2

2 SfBA
ÞJÓÐVILJINN
-.r- , ^
vmr"*"
Þótt fullgerðum ibúðum i Rvík hufí fækkuð um300frú 5 7
Guðmundur Vigfússon.
Eins og Þjóðviljinn skýrði frá fyrir jólin þegar
fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar var afgreidd í
borgarstjórn flutti Guðmundur Vigfússon borgar-
fulltrúi Alþýðubandalagsins allmargar ályktunar-
tillögur um atvinnu- og húsnæðismál í sambandi
við áætlunina. Eins og einnig hefur verið getið um
í blaðinu náði engin þessara tillagna fram að
ganga: íhaldið ýmist felldi þær, vísaði þeim frá
eða vísaði þeim til ráða og nefnda.
Þar sem ekki var færi á að
rekja hér í blaðinu umræður
um tillögurnar. sem fram fóru
að næturlagi í mestu jólaönnun-
Um. þykir rétt að rekja þessi
mál nokkru nánar. Blaðið sneri
sér því til Guðmundar Vigfús-
sonar og bað hann að segja les-
endunum í stuttu máli frá til-
lögum þeim, er hann flutti um
húsnæðismálin.
— Þú lagðir til að borgin hæfi
á þessu ári byggingu 300 nýrra
íbúða?
— Já. við Alþýðubandalags-
menn fluttum þá breytingartil-
lögu við siálft fjárhagsáætlunar-
frumvarpið að framlag borgar-
sjóðs ti' íbúðabygginga yrði
hækkað úr 9 millj. í 15 millj.
kr. fhaldsmeirihlutinn vildi
halda framlaginu óbreyttu. sem
auðvitað þýddi beinan samdrátt
vegna vaxandi dýrtiðar og hækk-
unar á byg.gingarkostnaði.
Ég flutti svo ályktunartillögu
um byggingu 300 nýrra borgar-
íbúða á þessu ári. Meirihluti
borgarstjórnar Sjálfstæðisflokks-
fulltrúarnir 9 samþykktu að.
vísa tillögunni til borgarráðs.
en gegn því greiddum við 6 full-
trúar minnihlutaflokkanna at-
kvæði
— Hvernig var tillagan?
— Tillagan var á þessa leið:
„Með hliðsjón af þeim hættu-
lega samdrætti. sem orðið hef-
ur á síðustu árum á sviði í-
búðabygginga og sem greini-
— Hvað er að segja um sam-
drátt íbúðabygginga hér í borg-
inni á síðustu árum?
— Samdrátturinn í íbúðabygg-
ingunum er mjög áberandi og
ískyggilegur síðan ,,viðreisnin“
hófst og þar hefur ríkisstjórnin
náð tilætluðum árangri. Hér voru
fullgerðar 935 íbúðir árið 195?
og 865 íbúðir 1958, síðasta ár
vinstri stjórnarinnar. Tala full-
gerðra íbúða hér í borginni lækk-
aði svo niður í 740 árið 1959,
þegar Alþýðuflokkurinn „stjórn-
aði“ með aðstoð Sjálfstæðis-
Reykjavkurborgar hefur hins
vegar látíð þá skoðun í ljós í
nýútgefinni skýrslu um bygging-
arþörfina að 700 íbúðir kunni
að nægja á ári fram til 1970, en
eítir það aukist þörfin nokkuð.
Byggir hagfræðingurinn þetta á
því að íbúaáukningin í Reykja-
vík muni verða minni en ráð
var fyrir gert við rannsókn próf.
Bredstorfs. í báðum tilfellum er
miðað við líklega fjölskyldufjölg-
un og að unnið verði að útrým-
ingu óhæfs og hsilsuspillandi
húsnæðis, en heilsuspillandi íbúð-
Mtööúaft
REYKJAVfK 349. Í1;ÖÖÖÖ;D:Ö:
487 SíiClÉíÖ Cí ö Ö DÚ
564 í ÖÖÖ Ö fi Ö Ö ÖÍlö ú;
705 löööööööööööööö
935 öööööööööðööööööööö
AÐRIR-
KAUPSTAÐIR
865
>40 Dtöööööööööööööú:
642 ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ ÖÖÖ
ib2 he. L 8 tm hb Esa .fciH .Baa JHl. hB._BBi.0M. ifcaL
1952 HHE 131
1953 iPÍIafíBhSh^ 229
1954 jnflnnDHnf 199
1955.1nl1nhn|-|n|1nhn|^ -338
1956 1afínNn}1nþ|ntlnl-1nii9 382
1957 jSllnlinþlStlnþiBij^ 347
1958 lq[jnjjn|1n[-(nH '203
1959 -1nljn|1nljn|jnrinljohnþ£ 430
1960 Al^njjnr^fínrintlnrint 451
1961 jiirinnnriarinflDlinrfii 376,
A myndinni hér fyrir ofan, sem tekin er npp úr Fjármálatíðindum, sést samdrátturinn í ibúða-
byggingum í Reykjavík frá tímum vinstri stj irnarinnar til ársins 1961. Samkvæmt skýrslu bygg-
ingarfu'Jtrúans í Reykjavík voni árið 1962 fullgcrðai 535 íbúðir hér í borg. Samdrátturinn nemur
því hvorki meira né minna en 400 íbúðum frá 1957
Iega er að leiðg jil aukins«hús,!fIokksips. Með,... „viðreisninni“
næðisskorts og hækkandi hús
næðiskostnaðar, telur borgar-
stjórnin að ekki verði hjá því
komÍ7,t að auka að miklum mun
framkvæmdir borgarinnar í
íbúðabyggingum frá því, sem
verið hefur. Borgarstjórnin á
kveður því að hefja á árinu
1963 byggingu eigi færri en
300 íbúða. er jöfnum hiindum
fari til útrýmingar heilsuspill
andi húsnæðis og til að leysa
vanda húsnæðslausra fjöl-
skyldna."
í svonefndum „punktum“
ræðir Alþýðublaðið í gær um
árangur viðreisnarinnar og
kemst m. a. svo að orði:
„Verzlunarjöfnuður er hag-
stæður, nokkur gjaldeyrissjóð-
ur til, allar skuldir greiddar
á réttum tíma og fé, sem
hafði verið flutt úr landi,
hefur sumt komið heim aftur.“
Fróðlegt væri að fá nánari
skýringu á þessari síðustu
staðhæfingu í málgagni við-
skiptamálaráðherrans. Hvert
er það fé íslendinga erlendis
sem tekið er að streyma til
landsins aftur? Er ef til vill
farið að flytja til landsins
fjármuni þá sem voru í hinum
frægu leynisjóðum Vilhjálms
Þórs seðlabankastjóra í
Bandaríkjunum? Hafa íslend-
ingar komizt yfir milljóna-
fúlgu þá sem flutt var úr
þessum sjóðum til Sviss? Er
farið að flytja inn til lands-
ins fjármuni þá sem safúazt
hafa í Bretlandi og Þýzka-
landi í sambandi við útflutn-
ing á ísuðum fiski eða summ-
ur þær sem safnazt hafa í
ítalíu, Spáni og Grikklandi í
sambandi við útflutning á
saltfiski? Er ef til vill farið
að flytja inn til landsins aft-
ur milljónatugi þá sem S.H.
hafði ráðstafað erlendis í al-
geru heimildarle.ysi? Eru
faktúrufalsarar í heildsala-
stétt teknir að flytja inn ó-
löglegan ábata sinn?
Það væri ekki aðeins fróð-
legt að fá skýrslur frá Al-
þýðublaðinu. um þessi atriði,
heldur hlýtur saksóknari rík-
isins þegar í stað að taka rit-
stjóra blaðsins til yfirheyrslu.
Fjárflótti er alvarlegt lögbrot
og á að sæta þungum viður-
lögum, og ritstjóri Alþýðu-
blaðsins virðist bæði vita að
verið sé að flytja slíkt þýfí
til iandsins og að aðrar fúlg-
ur séu enn varðveittar erlend-
is: framburður hans ætti að
vera þeim mun þyngri á met-
unum sem hann er málþípa
sjálfs viðskiptamálaráðherr-
ans. — Austrt.
1960 fæk-kaði fuHgerðum íbúðum
niður í 642. Þessi fala fullgerðra
íbúða lækkaði svo enn um 101
árið 1961 eða í 541, og árið
1962 voru hér aðeins fuilgerðar
535 íbúðir. Samdrátturinn nemur
hvorki meira eða minna en 400
íbúðum frá 1957.
— Og þessi þróun hefur auð-
vitað vaxandi húsnæðisskort í
för rreð sér?
— Það er greinilegt. Húsnæð-
isskortur hefur ekki um langt
árabil verið jafn ábe'randi og
mikið vandamál og nú. Sé íbúð
auglýst til leigu eru tugir e'f
ekki hundruð manna komin á
vettvang. eins og einn af blaða-
mönnum Vísis upplýsti skil-
merkilega. fyrir sk'ömmu Margt
tmgt, fóík. sém er áð stófna
heimili. á ekki annan kost en
liggja. upp . á foreldrum eða öðr-
um va’ndamönnum. Barnafjöl-
skyldur sem eru í húsnæðishraki
verða ýmisf að kauþa íbúðir
eða ráðast í að byggja hvað
sem það kostar og þót't engin
leið virðist til að standá undir
kostnaðinum. því þarhafólk á
ekki upp á pallborðið hiá hús-
eigendum sem leigj'a út íbúð-
ir. það má heita í algeru bafmi.
Er það sannarlega ekki fagur
vitnisburður um viðhorf húseig-
enda.
Þetta.ástand hækkar líka húsa.
leiguna samkvæmt lögmáli fram-
boðs og ^ftirspurnar. Litlar í-
búðarkyrtur eru leigðar á 1500—
2000 krónur á mánuði og þar
yfir og fyrirframgreiðsla yfirleitt
eitt ár. Þetta eru kostirnir sem
fólki eru þoðnir eigi það ekki
sjálft íbúðir, sem oftast er einn-
ig erfitt og dýrt, jafnvel dýrara
•en að leigja.
— Hver er byggingarþörfin
hér í Reykjavík nú?
— Einhversstaðar á milli 700
og 930 íbúðir. Samkvæmt athug-
un sem próf. Peter Bredstorff
gerði á byggingarþörfinni í sam-
bandi við rannsókn sina í skipu-
Iagsmálum Reykjavkur og grann-
héraðanna árið 1961 taidi hann
að hér í Reykjavík þyrfti að
bygg.ia um 930 íbflðSr að meðal-
tali á ári til 1989. Hagfræðingur
ir sem eru í notkun teiur borg-
arlæknir nú um eða yfir 600.
—- Og þrátt fyrir þessar stað-
reyndir um slíkan mismun þess
sem byggt er og þarf að byggja
fellir borgarstjórnarmeirihlutinn
að borgin ráðist í áframhaldandi
íbúðabyggingar oe auki athafn-
ir sínar á því sviði?
— Borgarstjórnarmeirihlutinn
hefur aldrei ötilneyddur fallizt
á íbúðabyggingar á vegum bæj-
arins. Það hefur ávallt þurft að
berjast fyrir bæjarbyggingum í
Reykjavik og sú barátta hefur
staðið við hinn ráðandi meiri-
hluta. Þetta er því ekkert nýtt
viðhorf þótt það sé ábyrgðar
laust og skammsýnt. f raun og
veru er það skoðun Sjálfstæðis-
flokksins, eða þeirra sem þar
ráða mestu. að borgin eigi alls
ekki að „vera að vasast í bygg-
ingum“. lausn þessa vanda sé
einkamál hverrar fjölskyldu.
jafnt fátækra sem ríkra og af
þessu eigi borgin ekki að skipta
sér. Lengi vel var þessi stefna
játuð hispurslaust o:pinberlega,
þótt það þyki nú ekki lengur
vænlegt til fylgis. Undanhaldið
sem borgarbyggingar síðari ára
ber vott um er árangur af bar-
áttu sósíalista og Albýðubanda-
laesmanna í borgarstjóm og al-
þýðunnar sjálfrar fyrir því að
bæjarfélagið láti til sín taka á
þessu mikilvæga hagsmunasviði
almennings.
— Þú reiknar þá ekki með að
málið sé endanlega úr sögunni?
— Ég geri ekki ráð fyrir því
að borgarstjórnarmeiriWutinn
treysti sér að svo stöddu til að
hverfa með öllu frá íbúðabygg-
ingum á vegum borgarínnar. en
ég óttast að framkvæmdirnar
verði ’ alltof smáum stíl miðað
við þörfina. Ég er þeirrar skoð-
unar að skylda borgarstjómar
sé að grípa inn í með auknum
borgarbyggingum, begar slíkur
samdráttur í byggingastarfsem-
inni á sér stað sem nú. Og sé
það ekki gert sjá allir hverjar
afleiðingarnar verða. Óléyst í-
búðáþörf hrannast upp og vanda-
máiið verður lítt viðráðanlegt og
veldar almenningi o-g bæjarfé-
laginu stórauknum og illleysan-
legum erfiðleikum. Ég vil aðeins
benda á, að þegar auglýstar vom
til sölu 64 borgaríbúðir við Álfta-
mýri fyrir skömmu sóttu' um
þær 380 fjölskyldur, sem flest-
ar eða allar voru í heiLsuspill-
andi húsnæði eða húsnæðislaus-
ar.
— Hvemig miðar útrýmingu
braggaíbúðanna?
— Allto:f hægt, en alveg í sam-
ræmi við athafnir og skiln-
ing borgarstjórnarmeirihlutans.
Bröggunum verður aldrei út-
rýmt með byggingu söluibúða,
til þess þarf að byggja leigu-
íbúðir og leigan að ákvarðast í
samræmi við greiðslugétu fólks-
ins. Allt annað er blekking. Það
hefur reynslan sýnt. Hér eru
enn 160—170 fjölskyldur í brögg-
um og langflest barnafólk. Margt
af þessu fólki hefur búið í
■ Miðvikudagur 16. janúar 1963
bröggunum i nær 20 ár og þar
aiizt upp heil kynslóð reykvfskra
unglinga sem aldrei hefur búið
í raunverulegum íbúðarhúsum
við r.útíma aðstæður og þseg-
indi Þetta er svartur blettur á
Reykjavík en þó öllu fremur á
stjórnendum hennar.
Það segir sína sögu að þrátt
fyrir ótvíræðan forgangsrétt
braggabúa til borgaríbúðanna við
Álftamýri fara þar inn í bezta
falli aðeins 11 fjölskyldur úr
bröggum. Og þó eru þetta hag-
kvæmustu kjör á söluíbúðum
sem um er að ræða hér hjá okk-
ur. En þau eru ofviða tekjulágn
og fátæku fólki. Það fær ekki
risið undir afborgunum og vöxt-
um uPP á 30—40 þúsund kr. á
ári hvað þá hærri upphæðum.
Vandi þessa fólks verður ekki
leystur nema borgin byggi leigu-
húsnæði. eins og við Alþýðu-
bandalassmenn höfum rnargsinn-
is krafizt og fært rök fyrir.
LðGFSÆDI-
S T Ö 1 F
hæstaréttarlögmaður og lög-
giltur endurskoðandi.
Endurskoðun og fasteigna-
sala.
Racrnar Ólafsson
Sími 2 22 93.
Karmðiiiiaskar Karlmannaskór áður 415,20 — nú 298,00
— 393,65 — — 250,00
Karlmannaskór — 540,00 — — 270,00
Karlraannaskór _ 560,00 — — 280,00
Karlmannaskór 248,00 — — 200,00
Drengfaskór stærðir 38 og 39. ... 200,00 — — 150,00
Kvenbomsur m/loðkanti, m/hæl og flatb. 200,00 — — 98,00
Kveukuldaskór — 340,00 — — 240,00
Kvenknldaskór — 198,00 — — 150,00
og nokkrar fleiri gerðir seljast ódýrt o. m. fl.
Skóverzfunin
Framnesvegi 2.
l/tsulu —
Kvenpeysur, verS frá kr. 75,00.
Kvenundiikjolar, veið frá kr. 125,00.
Kvenundirpih á ki. 39,00.
Dömubuxur á kr. 29,00.
Barnakjólar, verð frá kr. 75,00.
Barnahúfur á kr. 50,00.
Barnapeysur. verð frá kr. 75,00
ocr margt f leira
ALDREI MEIRA CRVAL —
— K0M2Ð OS GERIÐ GÖÐ KAUP. —
Verzlunin Ása
Skólavörðustíg 17.
Sími 15188.
*
i