Þjóðviljinn - 20.01.1963, Blaðsíða 2

2 SÍÐA
ÞJÓÐVILJINN
Á æfingu á næsta verkefni Þjóðieikhússins
Róbert Amfinnsson
Maður og kona
í>að er verið að æfa nýtt
leikrit í Þjóðleikhúsinu; það er
eftir Francois Billetdoux, ungt
franskt leikskáld og leikara.
Við komum þar að á föstudags-
morgni að æfing skyldi hefj-
ast, og verðum að játa að við
vissum harla lítið um þennan
leik annað en aðalhlutverk eru
aðeins tvö — maður og kona
— og þau eru á sviðinu mest
allan tímann. Róbert Arnfinns-
son leikur Hann — Cesareo
Grimaldi. kaupsýslumann af
ítölskum ættum. og sjálfur seg-
j'st hann aldrei fá að hvila sie
í þessu verki nema i hiuta
eins atriðis að hann iiggur
brenni'vínsdauður uppi í rúmi
Konuna frú Puffy-Picn leikur
Guðbjörg Þorbjamardóttir —
hún fær hví’d aðeins \ einu
atriði. þegar sonur hennar
Bobby (Jóhann Pálssonj er að
gera upp sakirnar við Cesareo.
Guðbjörg Þorbjarnardóttir
Það væri þvi synd að segja
að það sé létt verk og löður-
mannlegt að taka þátt i þessu
undanhaldi með herra Billet-
doux.
Einn maður og ein kona í
ellefu atriðum — það liggur
beinast við að minnast ann-
arra einvígja sem byggð eru
upp á svipaðan hátt. og hafa
orðið ar.vinsael meðal leikhús-
manna hér Enda varð það
fyrst fyrir sð spyrja Baldvin
Halidórsson leikstjóra um þetta
atriði. Nei — hann vildi ætla
að ,,Á undanhaldi“ væri mjög ó-
venju'egt tveggja manna tal.
ó’.íkt þeim samræðum sem við
höfum áður heyrt. Þessum
manneskjum tekst nefnilega
ekki að stofna til ástar.
Ég vissi að vísu að ekki
var ástandið efnilegt þegar
'eikritið hefst: þau frú Puffy-
Picq og Cesareo eiga stefnu-
mót til að ræða um það, að
eiginkona hans er hlaupin til
kúra
Ekki er hátt risið á skrifum
emámsblaðanna um alþjóða-
íál. Hægt er að segja fyrir
íeð öruggri vissu afstöðu
assara blaða til hvers þess
eilumáls sem upp kann að
oma á alþjóðavettvangi, hún
r ævinlega endurómur af af-
töðu bandarískra stjórnar-
alda, enda bergja blöðin öll
f sömu uppsprettulind. Þeim
em þekkja til blaðamennsku
nálægum löndum svíður
>essi lágkúra, því þar er það
drðulegum borgarablöðum
•netnaðarmál að taka einatt
ijálfstæða afstöðu til vanda-
nála og leyfa fróðum blaða-
mönnum að beita persónu-
.egri dómgreind. En hér kem-
jr slíkt ckki fyrir; skriffinn-
ar hernámsblaðanna eru að-
;jns vel þjálfaðir páfagaukar.
Þó tekur í hnúkana að ein-
nitt þessir menn skuli um
angt skeið hafa verið valdir
:il þess að „fræða“ almenning
im alþjóðamál á vegum rík-
sútvarpsins. Fræðsla þeirra er
' því fólgin að endursegja og
aýða — oft af miklum van-
;fnum — einhliða afstöðu er-
endra fréttaskýrenda, en
ildrei kemur það fram í þess-
jm þáttum að þar sé horft
\ vandamálin frá islenzkum
sæjardyrum. Þess er vand-
lega gætt að í þessum þátt-
um komi þeir einir fram sem
hlotið hafa vandaða páfa-
gauksþjálfun, enda þótt í hlið-
stæðum þáttum í nágranna-
löndum, til að mynda í brezka
útvarpinu, sé það algild regla
að mismunandi sjónarmið séu
kynnt. Það er gott dæmi um
málflutninginn að i fyrra-
kvöld var Þorsteinn Thorar-
ensen, fréttamaður Vísis, feng-
inn til að tala um Walter
Ulbricht. Hann hafði það helzt
um þennan erlenda stjóm-
málamann að segja að flytja
um hann óhróðurssögur úr
vesturþýzkum blöðum, m a.
dylgjur um að hann hefði
verið ráðbani Ernsts Thál-
manns. Jafnframt tók þó Þor-
steinn fram af virðingar-
verðri hreinskilni að hann
hefði engar sannanir fyrir
málflutningi sínum. Það virð-
ist þannig vera aðgöngumiði
að þessum þáttum að menn
hafi ekki hugmynd um við-
fangsefni sín.
Á það hefur réttilega verið
bent hvílík niðurlæging það
sé íslendingum að hafa i
landi sínu útvarp og sjónvarp
erlends hemámsliðs. Þó getur
það stundum virzt álitamái
hvort ekki sé hreinlegra að
fara beint í uppsprettulindina
en að láta hana fyrst renna
um andleg meltingarfæri Þor-
steins Thorarensens og félaga
hans. — Austri.
manns hennar. En iUa þótti
mér Frökkum brugðið að þeim
tækist ekki að koma upp em-
hverri ást sín á milli í fjórum
þóttum, ellefu atriðum-
Þau reyna það. sagði Baldvin.
Það tekst bara ekki.
Þannísr hófst það
Æfingin hófst. Inn kem ég
svifandi á apparatinu, segir
Róbert. Þau hjúin sitja á veit-
ingahúsi og eru mjög miður
sín. sem vonlegt er. Hann rek-
ur raunir sínar: hann elskar
heitt konu sína Marguerite, og
hefur unnið fyrir hana alla
ævi. ,.Eg var alltaf að ráð-
gera að reisa höll handa Marg-
uerite. með marmarastigum. Æg
mundi hafa kevpt handa henni
dásamlega. víða slopna. bara
til þess að ganga í niður stig-
ana. Fg ætlaði að halda í höna
ina á henni og ganga með
henni niður. tveim þreoum á
undan henni og horfa á hana
— fyrst annan Jitla fótinn. svo
hinn, — eins og drottningu.
með fallegt gljáandi svart hár
og dökk augu — og svo hefði
hún borðað kökur. já og með
tímanum hefði hún orðið fal-
iegri en nokkur itö’sk kona af
öllum kökunum sem ég ætlaði
að gefa henni.“ Þannig voru
draumar þessa ágæta ítala. en
svo fór konan á spítala og var
skorin ut>p af glæsilegum
iækni; það getur margt kom-
ið fvri„ ef menn leggjast á
siúkrahú': — það er nokkurn
veginn jafnháskajegt og að
ganga í píanótíma,
Læknisfrúin er öðmvísi-
hún er ensk. hún er stolt hún
er ful'l af brambolti og félags-
málum. hún er íorseti Menn-
ingartengsla Englands við önn-
ur lönd. Hún vonaði. að á
þessu stefnumóti hitti hún fyr-
ir mann. Mann sem gæti gert
eitthvað í máiinu En hvað
eigum við að gera? Það veit
Cesareo ekki. Þau vita það
reyndar hvorugt. Og eins og
annað svokallað nútimafólk þá
taka bau það til bragðs sem
auðveldast er: þau ganga út,
fá sér mat og vín. Síðar fá
ba.u sér meira vín. Þanni hefst
hetta ianea undanha'd beirrs.
frá veruleikanum yfir í vínið
“ bangað til eVVí pr f--'mar neinn
^ veruleiki aðeins vín.
| í hléi
Það var gert hlé, og Róbert
k var spurður að þvi. hvort hon-
^ um finndist ekki erfitt og leið-
inlegt að leika þennan vand-
" ræðamikla eiginmann.
R Róbert brosti við. eins og
J vonlegt var: Ætli það þurfi
■ nokkuð að grípa til leiklistar
J til að vera vandræðalegur eig-
B inmaður; er það ekki einmitt
^ það sem menn eru? Hitt er
svo annað mál, að það er
sama hvert hlutverkið er — ef
bú ætiar að taka það alvar-
legum tökum. þá verður það
ailtaf erfitt.
Spurt: Finnst ykkur höfund-
urinn upplýsa það nógu vel
hvers vegna leiðir bessara
persóna ?átu ekki legið sam-
an?
Baidvin: Já. það er alveg full-
komlega sannfærandi hjá hon-
um. Og hvernig á því stendur?
Ætli þau séu ekki svona heið-
arleg.
Róbert: Þau reyndu að vísu
eins og þau gátu en það gat
ekki gengið. Einhverju sinni
eru þau komin upp á hótel-
herbergi, en það rennur allt út
í sandinn. Hann segir: F.g hef
komizt að þeirri niðurstöðu, að
h
\
!
Leikstjórinn: Baldvin Halldðrsson.
Höfundurinn: Francois Billetdoux.
þetta herbergi hefur ekki örf-
andi áhrif á mig. Það lætur
mig ósnortinn. og þú hjálpar
ekki mikið upp á sakirnar. —
Guðbjörg: Cesareo er mjög
laginn að finna ástæður fyrir
vesældómi sínum.
Spurt: Hvað varð svo af því
stolti, sem enska frúin gumaði
af í upphafi leiksins?
Jóhann Pálsson
Guðbjörg: Það fjaraði út
svona smátt og smátt. Og þeg-
ar fram í sækir er það hún sem
er ákveðnari en hann í undan-
haldinu.
Róbert: Já, hún er ensk. Hún
hefur svo mikla skipulagsgáfu.
Á örlagaríku augnabliki kemur
það á daginn. að hún hefur
keypt birgðir af rommi með
tuttugu prósent afslætti.
Baldvin: Frú Puffy-Picq
bjóst við að hitta mann á fyrsta
stefnumótinu. En hann tók
aldrei ákvörðun.
Guðbjörg: Og hún gat fengið
hann til að gera allt. Jafnvel
rífa bréf frá eiginkonunni óles-
in.
Róbert: En hún var alls ekki
meiri persónuleiki en hann. Ég
hiýt að taka upp hanzkann fyr-
ir minn Cesareo. Hann gerði
tilraun til. að komast aðra leið
— hann ætlaði heim til Ítalíu.
En þá kom hún ó flugstöðina
með freistinguna í handtösk-
unni.' Hann gerði tilraun. Og
það er brot af skáldi í hon-
um, mannskrattanum
Ég held annars að mikið af
sögu þeirra beggja sé saman
dregið í nokkrum setningum,
sem hann segir einmitt þarna
á flugstöðinni: „Ég er veik-
geð.ia maður, frú Puffy-Picq.
en ég veit hvað ég vil. Og það
er þó nokkuð. Það er heilmik-
ið. Það er að minnsta kosti
betra en að vera sterkur mað-
ur og vita ekki hvað maður
vill,“
Kunnátta
. . Og æfingunni heldur á-
fram. Höfundur leiðir persón-
umar fyrir einlægan. en af
eðlilegum ástæðum skilnings-
sljóan dómara; Bobby, son
Sunnudagur 20. janúar 1963
Pamelu Puffy-Picq. Hann visar
þeim upp í það fræga hótel-
herbergi sem áður var getið
um. Hann lætur þau hittast í
biðstofu Picqs læknis — það
hafa mikil tíðindi gerzt: lækn-
irinn og kona Cesarero hefðu
getað eignazt bam, Það eru
sagðar skoplegar setningar °2
dapurlegar setningar: stundum
er Cesarero á þessari skoðun:
,,Ég viidi að þau fengju tæki-
færið — tækifæri til að njóta
mikillar ástar“. Og æ fleiri
atvik verða til að styrkja önn-
ur ummæli hans: ,,Ég er ekki
skapaður fyrir svona veröld.“
Þessu undanhaldi heldur á-
fram. án hetjuskapar. Qg án
þess að um raunverulegan
andstæðing sé að ræða fyrir
utan þau sjálf.
Hvað segjum við svo um
verkið sjálft, móral þess, ef
rétt er að minnast á slíkt?
Leikurum og leikstjórum bar
saman um að þetta væri vel
unnið verk Það væri gert af
mjög staðgóðri þekkingu, bæði
á því sérstæða sálarlífi sem
um ræðir og á leikritun. Það
sé sannfærandi og mannlegt.
Og að segja nákvæmiega sögu
alkóhólistans — má vera að
það hafi einhverja jákvæða þýð-
ingu. Ef til vill. Á.B.
Enn auglýst 58
nauðungaruppboð
í fyrradag sagði Þjóðviljinn
frá síðustu hrotu auglýsinga um
nauðungaruppboð i Lögbirtinga-
biaði. Greinilegt er af siðasta
tölublaði LB sem út kom á
þriðjudaginn, að þessi hrota er
ekki um garð gengin því það
sjóð stórhækkað. Þessvegna væri
aruppboðaauglýsingar. samtals
58 og eru öll uppboðin boðuð
í Reykjavík.
Siguiður Bjarnason
íær kommandörkross
Vasaorðunnar
Konungur Svía hefur sæmt
Sigurð Bjarnason, ritstjóra,
kommandörkrossi hinnar kon-
unglegu Vasaorðu. Honum var
afhent heiðursmerkið af sendi-
fulltrúa sænska sendiráðsins hinn
18. þ.m.
LAUGAVEGI 18W. sfMI 19113
íbúðir óskast
Höfum kaupcndur að íbúð-
um af mörgum stærðum,
þar á meðal að: 2—3 herb.
nýlegri íbúð. Mikil út-
borgun.
Einnig kaupanda
að hentugu húsnæði fyrir
rakaraslofu á mjög góðum
stað
Höfum til sölu
iðnaðarhúsnæði á góðum
stað og íbúðir af ýmsum
stærðum.
Hafið samband við
okkur ef þið þurfið
að selja eða kaupa
íbúð.
* Skattaframtöl
* innheimtur
* Lögfræðistörí
* Fasteignasala
Hermann G. Jónsson, hdl.
lögfraeðiskrifstofa.
Skjólbraut 1. Kópavogi.
Sími 1003 J kl. 2—7.
Heima 51245.
v