Þjóðviljinn - 20.01.1963, Blaðsíða 5

Laugardagtsr 15. jaasóar 1565
SlÐA 5
KFéBVILJINN
Sfcéklséttur - Ritstj. Svemn Kristinsson
Konur að tafli
í>ótt sterk-
asti einstak-
lingur skák-
borðsins sé
kvenkyns. bá
virðist kon-
um yfirleitt ó-
sýnna um að
tefla skák en
karlmönnum.
Ýmsar skýring-
ar hafa komið
fram á þessu.
Meðal beirra
er sú, að önn-
ur hugðarefni
sseki fastar á
konuna. t. d.
hannyrðir ým-
iskonar, tón-
list, bók-
menntir sam-
kvaemislif o. fl.
o. fl. Þá er og
bent á, að kon-
ur séu oftast
bundnari við
heimilisstörf
en karlmenn.
Þá telja
margir. að
konur séu al-
mennt óhlut-
lægari í hugsun en karlmenn.
Þeim sé tamara að láta stjórn-
ast af tilfinningum sínum eða
óskhyggju.
Á þetta skal ekbi lagður
dómur hér.
En ekki þætti mér ólíklegt,
að ein skýringin á ofangreindu
fyrirbæri sé sú, að konur hafi
ekki sama keppnisskap, ekki
sömu skaphöfn og karlmenn.
Það þarf talsvert mikla
hörku til að tefla skák, og sá
sem vill ná góðum árangri í
henni þarf að geta hleypt all-
sterkum straumum illsku og
æðruleysis um afltaugar sín-
ar, er mest á reynir. Þvi er
ekki óeðlilegt, að hið svo-
nefnda veikara kyn standi
hallari fæti en karlmennimir
í þessari grein.
Margir hallast þó að því, að
núverandi heimsmeistari
kvenna, grúsíska skákkonan
Nína Gaprindasjvili sé jafnoki
meðalstórmeistara af hinu
sterkara kyni. Hún vann
heimsmeistaratiti'iinn á síðast-
liðnu hausti af Elísabet Byk-
ogu (einnig frá Sovétrílkjun-
um) með hinum einstæðu yfir-
burðum 9 vinningum gegn 2.
Hefur jafnmikilvægur titill í

10. c3, 0—0 11. Hdl, De8 12.
Bg5
(Þessi leikur sýnist vafasam-
ur. 12. Rb—d2 kæmi eigi síður
til greina).
12.------hfi 13. Bh4, Rh5
(Nína er útsjónarsöm. Eftir
14. Bxe7, Dxe7, þá væri-------
Rf4 óþægileg hótun).
14. Bg3, Bc5 15. Rb—d2, Hd8
16. Rfl, Rf4 17. Bxf4, exf4 18.
h3
(Eftir þetta tekur að halla
alvarlega undan fæti fyrir
hvítum. 18------Rf—d2 virðist
betra).
18.-----Bxf3 19. Dxf3, Re5!
(Á þennan hátt skemmir
Nína hvítu kóngsstöðuna. 20.
Dxf4 strandar nefnilega á 20.
-----Rd3).
20. De2, f3 21. gxf3, Rg6 22.
Rg3. De5 23. Khl, Df4 24.
Hxd8, Hxd8 25. Ddl, Hxdlt 26.
Bx dl, Dh4 27. Kh2, Rf4 28.
Dfl, g6 29. Bc2
(Nína hefur þrengt mjög að
andstæðingi sínum, en lið hef-
ur fallið allmjög af báðum og
vörn hvíts virðést alltraust. En
nú kemur snotur leikflétta, sem
gerir' línurnar skýrari og sýnir,
að staða hvíts er vonlaus).
29. — — Bxf2!
(Hvað ætli margir kven-
menn í heimi kunni að flétta
svona snoturlega?).
20. Dxf2, Rxh3 31. Del, Rg5t!
(Þvingar kónginn til g2 og
vinnur þannig manninn aftur
með ábata).
32. Kg2, Dh3t 33. Kf2, Dh2t
34. Ke3, Dxc2 35. f4, Re6 36.
f5, Rc5 37. Dd2
(Hvitur má heita knúinn í
drottningarkaup, en eftir þau
er staða hans auðvitað volaus,
þegar til lengdar lætur).
37. — — Dxd2t 38. Kxd2,
Kg7 39. b3, Kf6 40. fxg6,fxg6
41. Ke3. Ke5 42. c4, b4 43. Rc2
(Hyggst svara 43.------Rxe4
með 44. Rd4, hótandd bæði
Rc6f og Rf3t- Nína gefur ekk-
ert færi á slíku. enda liggur
henni ekkert á).
43.------Re6 44. Rgl, Rd4
45. Rh3, g5 46. Rf2, Rc2t 47.
Kd2, Ra3 48. Ke3, h5 49. Rd3t,
Ke6 50. Rxb4, a5 51. Rc6
(Lið er nú jafnt. en hin sam-
stæðu frípeð svarts ráða úr-
slitum).
51. -----Rc2t 52. Kd2
(Betra 52. Kf3).
52. -----h4!
(Hvítur hefur ekki tíma til
að hirða riddarann vegna
svörtu frípeðanna).
53. Ke2, g4 54. Kf2. Kd6 55.
Rxa5, Ke5 56. Rc6t, Kxe4 57.
Re7, g3t 58. Kgl, h3 59. Rg6
Rel og Bykova . gafst upp.
Gaprindasjvili.
ríki skákarinnar víst aldrei
verið unninn með slíkum yfir-
burðum.
Á skákmótum hefur Nína
lika sýnt mikla hörku og stað-
ið uppi í hárinu á fílefldum
karlmönnum.
Hér fer á eftir 7. skákin úr
einvígi þeirra Nínu og Elísa-
betar.
Eg vil sérstaklega hvetja
kvenþjóðina til að rannsaka
hana gaumgæfilega og leggja
lærdómiinn sér á hjarta.
Hvítt: Bykova.
Svart: Gaprindasjvili.
SPÁNSKUR LEIKUR.
1. e4, c5 2. RÍ3, Rc6 3. Bb5,
a6 4. Ba4, Rf6 5. 0—0, b5 6.
Bb3, Be7 7. d4
(Sennilega er sterkara fyrir
hvitan að leika 7. Hel, eins og
algengast er).
7. ----d6
(Svartur verður að gæta sín
í byrjuninni. 7. — — Rxd4
væri t. d. afleitt vegna 8. Bxf7t
Kxf7 9. Rxe5t og síðan Dxd4).
8. dxe5
(Þessi uppskipti einfalda
taflið of mikið. Sterkara er 8.
c3).
8.------dxe5 9. De2, Bg4
SKÁKÞING
REYKJAViKUR
IhaldiB dæmir skut-
tegorzna ótímabæra
Á siðasta borgarstjórnarfundi
ffutti Guðmundur Vigfússon Si!-
lögu um að fela BUR að athuga
um kaup á skuttogara og hvort.
rétt væri að láta byggja verk-
smiðjutogara. Framsöguræða
Guðmundar fyrir tillögunni var
birt hér í blaðinu í gær en frétt
um afgreiðslu hcnnar og urn-
ræður um hana varð að bíða
birtingar vegna þrengsla.
Að lokinni framsöguræðu Guð-
mundar tók Geir Hallgrímsson
horgarstjóri til máls. Hann ia.i-
aði lengi um erfiðleika togara-
útgérðarinnar og erfiðan fjár-
hag. Meðalafli á veiðidag hefði
lækkað verulega og skuldir ut-
gerðarinnar við framkvæmdn-
sjóð stórhækkað. Þessvegna væri
rangt að BÚR réðist nú í rniKla
flórfestingu, meðan enn heföi
ekki fengizt tryggur reksturs-
grundvöllur fyrir þá togara sem
til eru. Ennfremur talaði hann
um þann skort á vinnuafli sem
liáir togaraútgerð, gerði ráð fyrir
að erfitt myndi reynast að manna
verksmiðiutogara Islendingum.
þar eð þeirra væri svo
lirngur toHí hann tillögu
Skákþing Reykjavíkur 1963
hófst í vistlegum húsakynnum
að Laugavegi 18 (Snorrasal)
sunnudaginn 13. janúar. Þátt-
takendur eru alls 45, þar af
24 í meistaraflokki, 8 í fyrsta
flokki og 13 í öðrum flolcki.
Meistaraflokki er skipt i
þrjá 8 manna riðla, og munu
2 efstu menn í hverjum riðli
síðan tefla til úrslita um
Reykjavíkurmeistarartitilinn,
ásamt þeim Friðriki Ólafssyni
og Inga R. Jóhannssyni, sem
boðið hefur verið til þeirrar
keppni. Munu þannig alls 8
menn tef'la til úrslita.
Verður þetta því alllangt
mót fyrir þá sem tefla bæði í
undanrásum og úrslitum, en þó
ætti lengd þess ekki að há
vígfúsum og orustuglöðum
keppendum.
Fengur er að því að fá þá
Friðrilc og Inga í úrslitakeppn-
ina. en þó finnst manni svolítið
andkanalegt, að gengið skyldi
framhj á sj álfum Skákmeistara
Reykjavíkuir. Benoný Bene-
diktssyni, þegar boðið var til
mótsins.
Keppendur í meistaraflokki
skiptast svo í hina 3 riðla.
taldir eftir töfluröð:
A-riðiLI:
1. Gylfi Magnússon,
Utgefandi:
2. Sigurður Jónsson,
3. Ólafur Einarsson,
4. Björn Þorsteinsson,
5. Þorsteinn Skúlason,
6. Jóhann Sigurjónsson,
7. Egill Valgeirsson,
8. Guðmundur Ársælsson.
B-riðilI:
1. Bragi Björnsson,
2. Haukur Angantýsson,
3. Helgi Guðmundsson,
4. Jóhann Þ. Jónsson,
5. Magnús Sólmundsson.
6. Júlíus Loftsson,
7. Jón Kristinsson,
8. Gísli Pétursson.
C-riðill:
1. Jónas Þorvaldsson,
2. Kári Sólmundarson,
3. Benedikt Halldórsson,
4. Geirlaugur Magnússon.
5. Bjarni Magnússon,
6. Benoný Bemediktsson.
7. Jón Hálfdánarson.
8. Hilmar Viggósson.
í A-riðli sýnast Björn Þor-
steinsson og Sigurður Jónsson
sigurstranglegastir, í B-riðli
Magnús Sólmundarson og Jón
Kristinsson en erfiðast er að
segja um C-riðil, sem ég tel
langsterkastan. Þar koma Jón-
as, Kári, Bjarni. Benoný og
Jón allir til greina.
þessa ekki tímabæra og vildi
visa henni frá.
Guðmundur Vigfússon svaraði
borgarstjóra. Hann kvað Geir
hafa miklað mjög fyrir sér erfið-
leika togaraútgerðarinnar, og þar
að auki væri sú hætta ekki yfir-
vofandi strax á morgun að BÚR
yrði að leggja í mikla fjárfesl-
irigu. þótt umræddar athugatiir
yrðu gerðar. Og þótt það væri
kannske rétt, að BÚR hefði m.
a. það verkefni að fylgjast með
nýjungum í fiskveiðitækni, bá
teldi hann sjálfsagt að borgar-
stjórn hefði sína skoðun á svo
rr.ikilvægu máli. Tímabundnir
erfiðleikar togaraútgerðarinnar
rr.ega ekki verða til þess að yrð
höldum að okkur höndum. Vtð
höfum ekki efni á því að fyigj-
ast ekki með þeirri þróun sem
nú gerist meðal annarra fisk-
veiðiþjóða, keppinauta okkar.
Síðan var frávísunartillaga
borgarstjóra samþykkt með 9
atkvæðum íhaldsins gegn fimm
atkvæðum Alþýðubandalags og
Framsóknar. Óskar Hallgrímsson
sat hjá að vandm.
Dtgáfa isienzkrar bókar
á ensku ráógerð af CCC
Birgir Thorlacius ráðuneytis-
stjóri er nýkominn heim 'rá
Strasbourg, þar sem hann sat
fund í Samstarfsráði Evrópuráðs-
ms um menningarmál (CCC). —
A fundi þessum var samþy.'Ott
fjárhagsáætlun fyrir menningar-
málastarf Evrópuráðsins á árinu
1963. Er þar m. a. gert ráð fynr
íé til að gefa út á ensku bók
íiá Islandi, en Evrópuráðið héf-
ur að undanförnu veit fé til að
gefa út á einhverju heimsmáli
bækur, sem ritaðar eru á tungu-
málum, sem fáir lesa.
Hefur einu sinni áður ver'ð
gefin út bók frá Islandi í þessum
bókaflokki. Þá var veitt fé t>l
þess að gera tveimur starfsmönxi-
um Sinfóníuhljómsveitar lslands
kost á að fara utan til að kynr.a
sér rekstur hljómsveita. Rætt
var um endurskoðun á kennslu-
bókum í landafræði, sem unnið
hefur verið að um skeið á veg-
um Evrópuráðsins. Er í undir-
búningi, að sérfræðingar á þessu
sviði komi saman á ráðstefnu
hér á landi árið 1964. — Á fund-
inum í Strasbourg fóru fram
rmræður um stofnun evrópskr-
ar menningarstöðvar í Delfi ó
Grikklandi. Evrópuráðið hefur
þegar heitið framlagi til þessar-
ar stöðvar, og á fundinum kom
fram. að Danmörk. fsland. Nor-
egur og Svíþjóð munu sameig-
ir.lega leggja íram nokkurt fé
til hennar.
Þ.V.
Sameiningarflokkur alþýðu — Sósialistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: ívar H. Jónsson. Magnús Kjartansson, Sigurð-
ur Guðmundsson (áb)
Fréttaritstjórar: Jón Bjarnason. Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjórn, afgreiðsla. auglýsingar. prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 65 á mánuði.
•gjBágl
KosiS um kj 'érin
j merkri grein sem Hannibal Valdimarsson, íor-
seti Alþýðusambands íslands, skrifaði hér í
blaðið fyrir nokkrum dögum rifjaði hann upp
að síðasta ár hefði verið eitt mesta kjaradeilu-
ár í sögu þjóðarinnar. Það ár lauk kjaradeilu
á togurunum; stóð hún 1 130 daga og er lang-
vinnasta kjaradeila sem íslenzkir sjómenn hafa
átt í. Síldveiðiflotinn stöðvaðist tvívegis vegna
þess að atvinnurekendur og stjórnarvöld lögðu
á það ofurkapp að skerða kjör sjómanna. Al-
mennu verklýðsfélögin áttu öll í kjarasamning-
um fyrri hluta ársins og hafa öll talið sig knú-
in til að segja upp samningum á nýjan leik und-
ir árslok. Félag járniðnaðarmanna átti í löngu
verkfalli sem stafaði af því einu að stjórnar-
völdin neituðu að fallast á samninga sem búið
var að gera en urðu að lokum að samþykkja
þá og talsvert meira. Trésmiðir áttu lengi í
árangursríkri vinnudeilu. Prentarar, þjónar,
starfsfólk á veitingahúsum og ýms fleiri sam-
tök verkafólks áttu í hliðstæðum átökum um
kaup og kjör. Sömu sögu er að segja um opin-
bera starfsmenn. Kennarar bjuggu sig undir
að ganga úr störfum og neyddu stjórnarvöldin
þannig 'til samninga, sjúkrahúslæknar gerðu
verkfall í fyrsta skipti í sögu landsins, og sam-
tök opinberra starfsmanna í heild bjuggu sig
í stakkinn til að knýja fram stórfelldar breyting-
ar á kaupi og kjörum; mun árangur þeirrar
sóknar koma í ljós á þessu ári. Og einmiít þessa
dagana standa enn yfir samningaviðræður um
kaup og kjör hjá fjölmörgum verklýðsfélögum.
síðasta ári leið þannig ekki svo dagur að ekki
væri fjallað um alvarlegar kjaradeilur.
Stjórnarblöðin halda því einatt fram að þessí
átök séu eingöngu afleiðing af undirróðri illra
kommúnista, en þó vita stjórnarflokkarnir eins
vel og aðrir að launþegar hafa staðið mjög sam-
huga að þessum aðgerðum, verkafólk og opin-
berir starfsmenn í heild. Sú stefna stjórnar-
valdanna að skammta kaup og kjör án nokkurs
samráðs við launþegasamtökin og hafa skammt-
inn mun naumari en áður, hefur aðeins leift
til ófarnaðar. Sú stefna veldur þjóðinni í heild
álvarlegu tjóni, og afkoma þjóðarbúsins sannar
bezt að hún verður ekki studd neinum efna-
hagslegum rökum. Og launþegar hafa nú tæki-
færi til að hrinda þessari stefnu á eftirminni-
legan hátt með því að beita samtökum sínum
af einurð og festu.
Jginmitt þess vegna munu stjórnarflokkarnir
reyna að ná sem mestum árangri í stjórnar-
kosningum þeim sem nú eru að hefjast í verk-
lýðsfélögunum. Þeir munu reyna að smeygja
erindrekum sínum inn alstaðar sem þeir fá færi
á, og hlutverk þeirra verður að reyna að koma
í veg fyrir að launþegar fái þá leiðréttingu mála
sinna sem óhjákvæmileg er. Þess vegna þurfa
launþegar allir að hafa kjaramálin í fyrirrúmi
begar þeir ganga til kosninga í félögum sínum,
hvað sem ágreiningi um önnur mál kann að
og vísa á bug þeim mönnum sem af annarlegum
hvötum eða skammsýni vilja svipta lannþega
þeim árangri sem nú er i •soilingnr1-- s - m.
i
4
i
i