Þjóðviljinn - 22.01.1963, Blaðsíða 9
í>riiðjudagur 22. janúar 1-&68 -
Vetrarvertíðin á þorskveið-
um byrjar hér á Suðurlandi í
byrjun janúar og hefur svo
lengi verið. Sú breyting hefur
á orðið hin síðari ár, að bátar
hafa byrjað þorskveiðar í öðr-
um landshlutum miklu fyrr en
áður þekktist. Þetta á við um
Norðui'Iand, Vestfirði óg raun-
ar Austfirði líka.
Það má því segja að um
þetta leyti hefjist þorskveiðar
í minni eða stærri stil frá flest-
um útgerðarbæjum landsins.
Það verður algengara með
hverju ári, að bátar úr fjarlæg-
ari lándshlutum hætti að
stunda veiðar með viðlegu hér
við Suðurland, en í þess stað
sæki sjó úr heimahöfn. Hér kem-
ur hvort tveggja til, að bá'ar
eru nú stærri og betur búnir til
sjósóknar en áður þekktist, og
svo einnig hitt, að göngur
þórsksins á mið fyrir Vestur-,
Norður- og Áusturlandi koma
nú fyrr á ári en áður þekktist,
og valda því að líkindum beytt-
ir hafstraumar síðustu áratug-
ina.
Þessi breyting stuðlar að
betri áfkomu fólks í fiSkíbæj-
um og þorpum hinna ýrnsu
landshluta, þar sem áður var
algjört atvinnuleysi á þeim
tíma árs, þegar uppgrip voru
hvað mest hér á miiðunum við
Suðurland. „Hollur er heima-
fenginn baggi,“ segir ilslenzkt
máltæki. og mun það sannast
hér með breyttum atvinnuhátt-
um og tilhögun.
Nokkrar ábendingar
Það er erfitt að sjá um þorsk-
afla vélbátaflotans í byrjun
vertíðar, en ef marka má eitt-
hvað aflann í fyrstu röðrum
eins og frá honum hefur veráð
sagt. þá er freistandi að halda,
að afli muni heldur vaxa en
minnka frá s.l. vetrarvertíð.
En hver svo sem aflabrögðin
verða á vertíðinni, þá er eitt
nauðsynlegast af öllu, og það
er að gera þennan afla eins
verðmætan og kostur er á. Að
góð samvinna sé á þessu sviði,
á því velta ekki aðeins hags-
munir sjómanna, útvegsmanna
og verkafólks, sem vinnur að
hagnýtingu aflans, heldur bein-
línis hagsmunir þjóðarinnar
allrar. Góðir sjómenn! Hafið
þetta jafnan hugfast í hinu
erfiða starfi við veiðarnar. Vel
með farinn og vel blóðgaður
fiskur. hann er sterkasta vopn
ykkar, til að fá hækkað hrá-
efnisverðið.
Sama gildir um meðferðina á
fiskinum eftir að í land er
komið með hann. Því betri og ná-
kvæmari sem meðferðin er, og
minna fer til spillis. þeim mun
sterkari verður grundvöllurinn
undir hlutdeild verkafólks í
aflanum, — hækkuðu kaup-
gjaldi.
Við getum deilt um allt
mögulegt á milli hitnins og
jarðar, en um þetta verður ekki
deilt, því að þetta er stáð-
reyndin sjálf, og hún haggast
ekki hvað svo sem sagt er.
Vanmat
Vinna við hagnýtingu á sjáv-
arafla er fagvinna, þó að lög-
gjafinn hafi ekki hér á ís-
landi viðurkennt hana sem slíka.
T.d. hefur flatning á fiski verið
talin fagvinna í áratugi í Nor-
egi, og verið greiddur fyrir
slíka vinnu hæsti fagvinnutaxti
sem þekktist þar i landi. Hér
hafa menn fengið greiddan lág-
markstaxta verkamanna fyrir
slíka vinnu. Þetta er vanmat,
sem hefur komið og kemur
niður á saltfiskframleiðslunni
hér í alltof miklum flatnings-
göllum, sem orsaka verðrýruun
framleiðslunnar. Hér sannast
hið fornkveðna. að það er dýrt
að hirða eyrinn en kasta krón-
unni.
Það er fróðlegt að athuga
skólakerfi okkar. hvernig það
er uppbyggt, af stöðinni til at-
vinnuvega okkar. Sjávarútveg-
ur og landbúnaður eru okkar
höfuðatvinnuvegir. Við eigum
tvo búnaðarskóla og það er
ekki ofmæl't þó sagt sé, að rík-
isvaldið hafi um langt skeið
van-gert við þessa þýðingar-
miklu skóla samanber Hóla-
skólamálið. En ég er hér ekki
að ræða landbúnaðar- heldur
sjávpr'i'i’-«;mál og mun pvi
b'' ’ ' ið þeim þætti þessa
SfDA 9
HSKIMÁL - Effir Johtmn J. E Kúld
Frá einni verstöðinni: Þeir eru að landa fiskinum — engum smátittum.
mál. Við höfum hér góðan sjó-
mannaskóla, samanborið við
aðrar siglinga- og fiskveiði-
þjóðir, þó að áreiðanlega mætti
bæta þar um með aukinni
fræðslu í notkun nýrri fiski-
leitar- og öryggistækja, ásamt
fræðslu um meðferð á fiski í
fiskimannadeild skólans. Þegar
þessu sleppir í uppbyggingu
skólakierfis okkar, þá hefur
allt annað gleymzt í skólakerf-
inu viðvíkjandi okkar höfuð-
útflutningsatvinnuvegi, sjávar-
útveginum. Fiskiðnaðarskóli er
enginn til á íslandi, og þó
verður sjávarútvegurinn að
bera uppi meginhlutann af
kostnaði við skólahald í
landinu. Þetta er óraunhæft
mat, sem kostað hefur þjóðina
milljónatugi á undanfömum
árum. vegna verðminni afurða
af vöidum vankunnáttu. En
þrátt fyrir þetta eigum við hóp
af mönnum. sem aflað hafa
sér svo mikillar fagþekkingar
á þessu sviði í gegnum reynslu
og sjálfsnám, að hægt væri að
jafna við háskólanám. En þetta
dugir bara ekki til, í okkar
vaxandi iðnaðarþjóðfélagi, þar
sem svo mikil verðmæti velta
á því, að hver einasti einstaki-
ingur sem að framleiðslunni
vinnur kunni sitt starf til
fullnustu og að honum hafi
verið kennt að vinna það á
réttan hátt.
Hér verður að spyrna vlð fót-
um, og breyta um stefnu.
Það sagði eitt sinn gamal-
reyndur bóndi að ef mjólkur-
kýrnar væru vanræktar, þá
hættu þær að mjólka ogvelferð
heimilisins væni í voða. Þessi
ummæli má vel heimfæra upp
á sjávarútveginn eða, þó öllu
heldur þá grein hans sem snýr
að hagnýtingu aflans.........
Ríkisvaldið hcfur vanrækt og
vanrækir í dag hagnýtingu
sjávaraflans. Þar er hvorki séð
fyrir almennri fræðslu í skóla-
kerfinu um meðferð og hag-
nýtingu á þeim vcrðmætum, sem
standa verða undir öilum okk-
ar innfluningi tii landsins, né
heldur er séð fyrir sérnámi
manna, sem stjórna verða fram-
leiðslu fiskafurða, og þó bygg-
ist velgengni þjóðarbúskapar
okkar í dag á því, að þarna
sé allt framkvæmt af fullkom-
inni fagþekkingu. Þetta minnir
á búskaparhætti Bakkabræðra
og er hart til þess að vita, á
okkar miklu tækni- og skóla-
öld.
mm Öryggi í akstri
liftái - hreinar bílrúður - •vh- ■a.i.-MiMntnuuuu-. ir.. lífui ’tiifSiii ’íjjiiijiuiimiitili 'iiiiiimÍiiliiÍifUm.
‘?r; WINDIJS gluggaþvottalögur
/ffly'' '■ '■ <,;í:4 er hentugur og fljótvirkur.
ipppp^ WINDUS fæst í mjög þægi- legum umbúðum, og því handhægur í hverjum bíl.
WINDUS þekkja allar hús- mæður.
I iis::":: m EINK AUMBOÐ: I
1 K H. A. Tulinius
Tómstunda- og félagsiðja
ÆSKULfÐSR&ÐS REYKJAVÍXUR
jan. — apríl 1963.
Starfsemin hefst að nýju mánudaginn 21. janúar.
Starfsstaðir:
Lindargata 50. Ljósmyndaiðja, bast- og tágavinna, bein-
og homiðja, fiskirækt, leðurvinna, málm- og rafmagnsiðja,
flugmódelsmíði.
Klúbbar: Kvikmyndaklúbbur bama, sýningar laugard. kl.
4 e. h.
Leikhús æskunnar, fundir á miðvikud. kl. 8.30 e. h.
Ritklúbbur æskufólks, fundir annan hvern mánudag kl.
8 e. h.
Frímerkjaklúbbur, fundir miðvikudaga kl. 6 e. h.
Taflklúbbur, fundir fimmtudaga kl. 7.30 e. h.
„Opið hús“ laugardaga kl. 8.30 — 10 e. h.
Innritun daglega frá kl. 2—4 e. h. og 7.30—9 e. h.
Sími 15937.
Bræðraborgarstíg 9. Starfað á þriðjudögum og föstudög-
um kl. 5 —10 e. h.
Ýmis fönduriðja, leiklistarklúbbur, skemmtifundir.
Innritun á staðnum þessa daga kl. 5 — 6 e. h.
Golfskálinn. Vélhjólaklúbburinn Elding, fundir á þriðju-
dögum kl. 8 e. h. Fræðafélagið Fróði, fundir annan hvem
fimmtudag kl. 8 e. h.
Skemmti- og hljómlistarklúbburinn Styrmir, fundir á föstu-
dðgum kl. 8 e. h.
▼Iðgerðarstofa Ríkisútvarpsins. Radíóiðja á miðvikudög-
um kl. 8.15 e. h.
Háagerðisskóli. (í samvinnu við sóknamefnd Bústaðasókn-
ar).
Bast-, tága- og perluvinna og leðuriðja, miðvikudaga kl.
8.30 e. h.
Kvikmyndasýningar: Laugardaga kl. 3.30 og 4.45 e. h.
Ármannsheimili. Sjóvinnunámskeið mánud. og föstudaga
kl. 5 — 9 e. h. sími 23040.
Selás- og Árbæjarhverfi (í samvinnu við Framfarafélagið).
Bast- og leðuriðja á þriðjudögum kl. 8.30 e. h..
Tjamarbær. Ungfilmía: Sýningar annan hvern laugardag
kl. 3 e. h.
Kvikmyndasýningar, leiksýningar og annað efni eftir
daglegum auglýsingum.
Annað starf auglýst nánar síðar. Allar upplýsingar í
síma 15937 daglega frá kl. 2 — 4 e. h.
Skrrfstofustúlka
Dugleg skrifstofustúlka óskast til starfa í skrifstofu okkar
að Skúlagötu 20. Viðkomandi þarf að hafa nokkra æfingu
í meðferð helztu skrifstofuvéla. Góð vinnuskilyrði. Nán-
ari upplýsingar í skrifstofunni Skúlagötu 20.
SLÁTURFELAG SUÐURLANDS.
VDNDUÐ
F
Styurþörjónsson &co
Jiúfmœtmti 4-
Hugmyndasamkeppni um
skipulag á Akureyri
Samkeppnisgögn eru afhent hjá Ólafi Jens-
syni, Byggingaþjóustu A.l að Laugavegi
18 A, alla virka daga kl. 13—18, nema laug-
ardaga kl. 10—12.
Dómnefndin.
4