Þjóðviljinn - 25.01.1963, Page 1

ÚTLIT FYRIR UMHLEYPINGA
Föstudagur 25. janúar 1963 --- 28. árgangur — 20. tölublað.
Loiðigjarn þykir oss út-
synningur mcð sínum ólukku
éijagangi og vindrokum. Hann
ber líka ábyrgð á þessari gler-
hálku á götunum. En vcrst
eru áhrifin á skaplyndið; ó-
hjákvæmilega vcrða menn
mislyndir í svoddan veðri.
Við hringdum í gær á Veð-
urstofuna i von um eitthvað
betra.
— Það er útlit fyrir um-
hleypingatíð, sagði Knútur
Knudscn veðurfræðingur, og
hitinn rokkar svona sitt hvor-
um megin við frostmark. Það
má búast við að vestan áttin
haldist fram eftir deginum i
dag (föstud.), en með kvöldinu
fer ný Iægð að hafa áhrif og
er líklegt að hlýni í nótt með
suðlægri átt og rigningu. —
Það er þó kannski skárra. FT
Eftir íkkurra daga óvenjuleg hlýindi var aftur komiið vetrar-
veður 1' • í Reykjavík í gær. Snjóföl var komið á göturnar í gær-
morgun og hríðarél voru öðru hverju í gær og kuldanepja og
þrestirnir hópuðu sig og leituðu skjóls í greinum tjánna eins og
sjá má á þessari mynd, ef hún prentast vel og glöggt er að gáð.
(Ljósm. Þjóðv. A. K.)
Eðvarð Sigurðsson á Dagsbrúnarfundinum:
Til nýrrar sóknar
Afíéttum vinnuþrældómnum!
Réttlátu hlutdeild verku-
munna í þjóSartekjunum!
• Dagsbrúnarmenn! Treystum um helgina fylk-
ingar okkar til nýrrar sóknar í kjaramálunum.
Afléttum vinnuþrældómnum. Heimtum réttlátari
hlutdcild verkamanna í þjóðartekjunum.
• Látum B-listamennina — þau öfl er að honum
standa og hafa brennt upp í verðhækkunum
kauphækkanir verkamanna — fá makleg mála-
gjöld. — Kjósum A-listann!
T/ö banaslys af
Idum umferðár
Síðd"' ‘i í gær og í gærkvöld
urðu tv " banaslys af völdum um-
ferðar I r í nágrenni Rcykjavík-
Báts saknað
með 1 manni
Síðdegis í gær týndist
trillubátur með einum
manni er fór frá Korpúlfs-
stöðum um kl. 16 og ætlaði
til Reykjavíkur.
Maðurinn heitir Valberg
Sigurmundsson, Bárug. 14.
Þegar báturinn var ekki
kominn til Reykjavíkur um
kl. 19 í gærkvöld var farið
að grennslast eftir honum
en hann kom hvergi fram.
Var þá brugðið við og hafin
leit. Fór björgunarbátur
Slysavarnafélagsins, Gísli J.
Johnsen, út um kl. 21 og
um sama leyti lögðu af stað
leitarsveitir í þrem bílum
til þess að leita með strönd-
inni. Er blaðið átti tal við
Henrý Hálfdánarson um-
miðnætti hafði enn ekkert
spurzt til bátsins. Var
björgunarbáturinn þá bú-
inn að setja menn á land
í Þerney til þess að leita
þar með ströndinni, en úti-
lokað er talið að bátinn
hafi rekið til hafs.
Fyrra slysið varð laust eftir
klukkan 18.00 í gær á Mosfells-
sveitarveginum á milli Blikastaða
og Korpúlfsstaða. Bar það að
með þcim hætti, að Jeppabifreið,
sem var á Ieið úr bænum, mun
hafa snúizt á hálku á veginum
og skall hún framan á vinstra
horni stórrar vöruflutningabif-
réíðar er kom á móti. Við árekst-
urinn fór jeppabifreiðin gersam-
lega í klessu og beið ökumaður
hennar samstundis bana.
Siðara slysið varð á Reykja-
nesbraut rétt við Kópavogsbraut
um klukkan 21.00 í gærkvöld.
Varð 14 ára stúlka úr Kópavogi
þar fyrir jeppabifreið og beið
hún þegar bana.
Slys þesSi voru bæði í rann-
sókn i gærkvöld og er ekki unnt
að birta nöfn hinna latnu þar
sem ekki hafði náðst til allra
aðstandenda í gærkvöld.
Á þessa lejð fórust Eðvarð Sig-
urðssynj orð á kosningafundi
Dagsbrúnarmanna í Gamla biói
í gærkvöld.
Fundarefnið var samnin,gamál-
in, en Dagsbrún sagði upp
samningum 15. okt. sl. — rúm-
um 4 mán eftir að samningarn-
ir tóku gildi.
Ástæðan var einfaldlega sú,
sagði Eðvarð, að verðlag hafði
farið svo mjög úr skorðum á
þessu. 4ra mánaða tímabili að
við töldum ekki annað fært.
Kauphækkun sú er verkamenn
fengu 1. júní s.l. mun til jafn-
aðar hafa verið um 10%, en í
október hafði verðlag hækkað
um 8% eða 9 stig frá því samn-
ingar voru gerðjr.
Fyrsta verk okkar. sagði Eð-
varð, var ,að ræða við ríkis-
stjórnina. Gerðum við þá kröfu
að kaup verkamanna væri tryggt.
þannig að það hækk.aði sjálf-
krafa ef verðhækkanir yrðu, eða
að settar yrðu skorður við verð-
hækkunum, þær helzt bannað-
ar, eða hverjar aðrar ráðstaf-
anir er næðu sam,a árangri.
Viðræðum við ríkisstjórnina
lauk í desember og fékkst rík-
isstjórnin ekki til að gefa neina
tryggingu fyrir þvi að kaup sem ^ túninu. Afköstin eru um
nú væri samið um yrði tryggara ! tunnur a solarhring.
en siðast.
Þetta hlaut að móta kröfur
okkar í viðræðum við atvinnu-
rekendur. sagði Eðvarð. Við
lögðum ekki fram neinar sund-
urliðaðar kröfur, en rökstuddum
mál okkar með þeim verðhækk-
unum sem orðið höfðu síðustu
mánuði, og þvj að þeir verka-
menn sem fyrstir sömdu höfðu
borið minna úr býtum en þeir
sem síðar sömdu. Þá vék Eð-
varð að sérstöðu hafnarverka-
mann-a er ekki hafa unnið eftir
hádegi á laugardögum að vetrar-
lagi, vegna þess að atvinnurek-
endur hafa neitað að greiða
helgidagakaup. Þessar kröfur
hafði Dagsbrún margrætt við
Vestan ruddi
og landlega
Akranesi 24/1 — 1 dag er vesr-
an ruddi og enginn á sjó, og
verður ábyggilega ekkert farið
til sjávar í kvöld. Tveir línubát-
ar reru í gær, voru með rúm
4 tonn hvor. Yfirleitt hefur afl-
inn hjá línubátunum verið treg-
ur það sem af er.
Síldarbátarnir eru allir heima.
Þeim hefur nú fækkað, þrír hafa
tekið upp næturnar, Keilir, Sig-
rún og Sigurvon, og fara þeir
væntanlega á línu.
Síldarverksmiðjan á enn eft.ir
viku vinnslu; nú er verið að
bræða síldina, sem geymd var
4000
Sigurðsson
Vinnuvejtendasambandið, en það
ævinleg-a neitað. í umræðunum
nú, sagði Eðvarð, sögðum við
þeim að ekki yrði samið upp á
annað en gengið yrði að þess-
ari kröfu. Auk hafnarverka.
manna hefðu frystihúsamenn
gert þessa sömu kröfu, en frest-
uðu framkvæmd1 á að hætta
á laugardögum meðan samn-
ingaumræður stæðu yfir. Jafn-
framt lögðum við til að stytta
vinnuvikuna almennt með ó-
skertu kaupi.
Atvinnurekendur neituðu að
verða við þessum kröfum. Marg-
ir fundir voru haldnir með full-
trúum þeirra, en án árangurs.
Fyrir viku má segja að komið
væri að því að uppúr slitnaði.
Við sögðum atvinnurekendum að
við myndum leggja málið fyrir
fund í Dagsbrún.
Á sama tíma fóru fram samn-
ingaviðræður á Akureyri. Var
þeim frestað til sl. föstudags til
að bíða fregna af Dagsbrún. Á
föstudaginn stakk svo fulltrúi
Vinnuveitendasambandsins upp á
því á Akureyri að hækka kaup
um 5% án nokkurrar skuldbind-
ingar. Stjóm Dagsbrúnar hafði
samband við verkalýðsfélögin
nyrðra og lagði þá spumingu
fyrir atvinnurekendur hér hvort
Dagsbrún stæði einnig til boða
5% hækkun. Ekkert svar. Þá
samþykkti Dagsbrúnarstjómin að
krefjast svars, já eða nei, fyrir
Dagsbrúnaríundinn.
Atvinnurekendur óskuðu við-
ræðufundar á miðvikudaginn.
Þar kváðust þeir hafa tilboð:
„Sumartími“ við höfnina og á
fiskvinnslustöðvunum skyldi
gilda allt árið, og í öðm lagi
5% almenn kauphækkun. Þetta
skyldi háð þv£ skilyrði að það
gilti til 1. júní. Og ef við vild-
um binda samninga til 1. nóv.
6kyldi kauphækkunin vera 6%.
Við ncituðum að gera nokkra
bindandi samninga upp á þctta,
sagði Eðvarð. Klukkan 3 í fyrra-
dag ræddi stjóm Dagsbrúnar
þetta og hafnaði einróma
þessu tilboði atvinnurekenda. En
meðan verið var að bóka þá
niðurstöðu kom nýtt tilboð frá
atvinnurekendum.
Enginn efi er á að átök hafa
orðið í forystu Vinnuveitenda-
sambandsins. Þeir sem þar réðu
ferðinni um morguninn fengu
eltki að ráða eftir hádegið.
Þetta tilboð var um 5% al-
menna kauphækkun og að greitt
skuli helgidagakaup eftir hádegi
á laugardögum við höfnina og i
frystihúsunum — og nú án þess
að binda samninga.
Við ákváðum að taka þessu.
En hvert er mat okkar á þessu?
1. Þetta uppfyllir engan veg-
inn þær kröfur er verkamenn
verða að gera til bættra kjara.
2. Þetta bætir ekki nema að
röskum helmingi þær verðhækk-
anir sem orðið hafa frá því í
sumar.
3. Það er engin trygging fyrir
því að þessi kauphækkun verði
ekki gerð að engu með verð-
hækkunum.
Þetta fullnægir ekki kröfum
okkar, sagði Eðvarð. Takmark
Framhald á 2. síðu.
Rtthöfundafélogið efnv
til upplestrarfundar
Rithöfundafélag íslands efnir
til upplestrarfundar n.k. sunnu-
dag, 27. þ. m. kl. 3 e. h. i veit-
ingahúsinu Glaumbæ og munu
9 rithöfundar lesa þar upp úr
verkum sínum. Eru það Ari
Jósefsson, Baldur Óskarsson, Geir
Kristjánsson, Jón úr Vör, Ragn-
heiður Jónsdóttir, Sigríður Ein-
arsdóttir, Sigurður A. Magnús- ■
son, Sveinbjörn Beinteinsson og
^órbérgur Þórðarson.
Allir eru velkomnir að hlýða
i upplesturinn og verður að-
■mgurinn seldur á kr. 20. Er í
’i að efna til fleiri slíkra
'P.rlestrarfunda síðar í vetur. Er
þess að vænta að menn kunni
vel þessari nýbreytni Rithöfunda-
félagsins og sæki fundinn vel.
!
l’ólskur „njósnatogari**'.
að leggja úr hðfn íh
Reykjavík eftir að®
% {, ■ hafa tekið vatn. Sér-
stök athygli er vakin^
á liinum óven julega |
JÍn.ltW á lininrhalri^
útbúnaði
á brúarþaki|
skipsins. Það er ekkil
einu sinni ratsjá, bara||
I citt miðunarloftne*.
Hvert skyldi feröinniú
vera heitiö? Sjá greinl
^ á bls. 12. (Ljósm.?
Þjóðv. G. O.)
SísÍÉÍÉ C
I
'i
\
&
í