Þjóðviljinn - 03.02.1963, Blaðsíða 10

10 SÍÐA
ÞJÓÐVILJINN
Sunnudagar 3. íebrúax 1963
GWEN BRISTOW:
HAMINGJU
LEIT
vörulestimar komu, voru húsin
hvítkölkuð til heiðurs komu-
xnönnum.
Milli húsanna við enda torgs-
ins var kirkja með breiðu
klukknaporti og við torgið nqrð-
■anvert var löng, lág bygging
með súlum og bogum. Það var
höll landstjórans, þar sem
Armijo digri átti heima. Á sléttt-
unni umhverfis bæinn voru
brúnir skókassar á víð og dreif.
Þar bjó fólk sem var of fátækt
eða of makrátt til að kalka hús-
öi. Handan við þau voru bú-
garðar og þar voru stórar
hjarðir sauða og geita. Engin
teygðu úr sér í norðurátt. milli
þeirra voru vatnsskurðir sem
glitruðu í sólinni eins og silfur-
þræðir og handan við sléttum-
ar risu fjöllin aftur.
Luke færði þeim kistu úr
farangursvagninum. Oliver fór í
hvíta skyrtu og svört föt, setti
úpp háan silkihatt, fór í gljá-
íægða skó og setti á sig svarta
geitaskinnshanzka. Garnet fór í
mynztraðan musselínskjól, setti
á sig stráhatt með blómum og
bleikum böndum, fór í hvíta
sokka og svört geitarskinnsstíg-
vél með silkibryddingum. Þau
settust úpp í vagninn. Luke var
búinn að bursta rykið úr sætun-
um og fága málmstengurnar sem
báru þakið uppi, og svo óku
þau inn í Santa Fe.
Heimamenn voru löngu búnir
að koma auga á lestina. Nú var
fjölmenni á götunum, fólk í
þúsundatali og allir tjölduðu því
sem tii var — karlmennjmir
voru í útsaumuðum jökkum og
stígvélum með silfursporum,
stúlkumar i skrautlegum kjól-
um úr silki og bómull. Indíán-
ar sem komnir voru til borgar-
innar til að verzla. voru með
viðhafnarmálningu og ullará-
breiður yfir sér. Indíánarnir
stóðu aftast í hópnum og horfðu
þögulir á, meðan allir hinir
hrópuðu húrra og fögnuðu ákaft
þegar lestin þokaðist áfram.
Kaupmennirnir veifuðu háum
höttum og hneigðu sig eins og
þeir væru sigurvegarar í stríði.
Á eftir þeim komu vagnarnir
brakandi og riðandi.
Hús Senors Silva stóð hjá
torginu. Það var fjögur herbergi
ög gangur aðskildi þau tvö og
t<Vö. Á hverju sumri þrengdi
fjölskyldan sér inn í tvö af
herbergjunum og eftirlét Oliver
hin Ivö. Fjölskyldan samanstóð
af senor og senoru Silva og
yngstu börnunum þeirra tveim-
ur, stúlkum á aldrinum þrettán
og fjórtán ára. Eldri börnin voru
gift og flutt að heiman ög þess
vegna gat Silvafjölskyldan auk-
ið tekjur sínar með því að leigja
kaupmanni hluta af húsinu.
Húsbóndinn var glæsilegur í
rauðum jakka og bláum buxum
og kvenfólkið var i rósóttum
bómullarkjólum, flegnum á háls-
inn, með víðum pilsum sem voru
svo stutt að öklamir sáust. Þær
hneigðu sig og buktuðu og brostu
Og töluðu með hljómfögrum rödd-
um og Garnet brosti líka með-
an Oliver túlkaði orð þeirra.
Þau voru himinlifandi yfir því
að Don Olivero skyldi hafa með
sér eiginkonu í ár. Þau horfðu
á hana forvitnisaugum, smá-
telpurnar og mamman réttu
fram ákafar hendumar til að
strjúka hin framandlegu föt
hennar.
Oliver svaraði hundruðum
spuminga, og Garnet skammaðist
sín næstum fyrir að skilja ekki
hvað sagt var. Hún sá Oliver
hlæja og hrista höfuðið þegar
hann svaraði einhverju, sem sen-
ora Silva spurði um.
— Hvað er hún að segja Oli-
ver?
— Hún er að spyrja, hvort þú
eigir von á barni.
Garnet tók andköf yfir þess-
um ósköpum. — Drottinn minn!
— Oliver. skilur hún hvað ég
segi?
— Ekki eitt orð.
— En af hverju er hún svona
ósvífin?
— Hún er ^kki ósvífin, vina
mín. Gift korna er alltaf spurð
að, þessu fyrst ,^f öþu. Það ,væri
ókurteisi að spyrja ekki úm það.
Senoran strauk handlegginn á
Garnet og sagði eitthvað. Oliver
þýddi orð hennar:
— Hún segir að þú skulir ekki
taka það nærri þér. Þú ert ung
og hraustleg og þú verðir áreið-
anlega bráðum barnshafandj.
Garnet vonaði að hún hefði
ekki roðnað, en hún var þó
hrædd um að svo væri. Hún von-
aði að hún myndi eignast börn,
en hún var fegin því að auka
ekki á vandræði ferðalagsins með
því að verða ófrísk undir eins.
Það hafði verið ein ástæðan
til þess að móðir hennar grét í
brúðkaupinu, það vissi hún.
Paulína hafðj verið hrædd um
að Garnet myndi uppgötva, að
hún vær; bamshafandi einhvers
staðar í þessu skelfilega ferða-
lagi. En hún hafði ekki orðið
vör við slík einkenni enn. Hún
sneri sér aftur að Oliver, sem
túikaði.
— Senora Silva segist ekki hafa
vitað að hún myndi hafa þann
heiður að hýsa hefðarfrú, en
hún voni að herbergin séu jafn-
vistleg og þú eigir að venjast.
Þau eru það reyndar ekki. en
þau eru hrein og notaleg. Nú
spyr hún hvort þú sért svöng.
— Því get ég svarað! sagði
Garnet feginsamlega. sneri sér
að senoru Silva og sagði með
áherzlu: — Si, si. senora! Tengo
habbre — gracias.
Allf Silvafólkið hló og talaði í
senn og Gamet spurði Oliver:
— Hvemig á ég að segja að
mig langi í bað?
— Þú getur beðið um agua
caljente, það þýðir heitt vatn.
Ég skal segja þeim það.
Senoran kinkaði kolli og gaf
dætrunum fyrirmæli. Telpurnar
hlupu af stað og Oliver leiddi
Gamet inn í herbergin, sem þau
áttu að búa í.
í herbergjunum voru kalkað-
ir veggir. Á veggjunum allt í
kring í axlarhæð, héngu bóm-
ullarteppi með sterkum mynztr-
um. Oliver sagði að þau væru
til þess að kalkið eyðilegði ekki
fötin. Engir stólar voru inni,
en á tvo vegu í báðum herbergj-
unum-voru innbyggðir bekkir og
í þeim margir púðar. í öðru
herberginu var borð, í hinu
rúm. í svefnherberginu var
þvottafat og leirkanna við end-
ann á einum bekknum og í báð-
um herbergjunum héngu speglar
á vegg. Gólfið var úr troðnum
leir ög á því teppi með ofnu
mynzstri í svörtu og hvítu. Yf-
ir rúmið var breitt teppi sem
leit eins út og gólfábreiðurnar.
Gamet þreifaði á ullarteppinu.
Það var dásamlega létt og mjúkt
— Heldurðu að þú kunnir við
þig héma? spurði Oliver.
— Já, áreiðanlega. Hugsaðu
þér, að í kvöld sofnum við í al-
mennilegu rúmj og fyrst getum
við þvegið okkur úr heitu vatni!
Ég er næstum búin að gleyma
hvemig heitt vatn er. Það er
munaður, Oliver. Þú getur sagt
þeim að ég hafi sagf þetta. En
svo leit hún dálítið undrandi í
kringum sig og hann spurði:
— Að hverju ertu að leita?
— Húsgögnunum. Notar þetta
fólk ekki stóla eða fataskápa
eða neitt þess háttar?
— Ekki nema auðkýfingar. Tré-
/nunir eru sjaldgæfir her.
— En hér er heilmikill skóg-
vr.
— Aðeins víðir. Hann er fal-
legur en gagnslítill. Alltof mjúk-
ur.
— Ég skil. Garnet tók af sér
hattinn. — Hér er dásamlega
svalt.
Oliver leiddi hana að glugg-
anum og hún sá að útveggurinn
var þriggja feta þýkkur. Hann
sagði henni, að það væri til þess
að. halda . húsunum . köldum á
sumrin og hlýjum á vetuma. í
báðum herbergjanum voru lítil
egglaga eldstæði. byggð inn í
hornin. En eldiviður var dýr.
Víðir var Hka lélegur eldivið-
ur. Við varð að höggva uppi í
hlíðunum og flytja hann á smá-
ösnum sem ka!laðir voru burro.
Húsin voru höfð svo traust-
byggð að fólk þyrfti ekki hita
nema um háveturinn.
í gluggunum voru þykkir tré-
hlerar í staðinn fyrir gler. Þeg-
ar hlýtt var í veðri eins og
nú var hægt að hafa þá opna
allan tímann, vegna þess að þeir
vissu ekki að götunni. heldur
að litlum garði bakvið búsið.
Herbergið með borðjnu í — sem
Gamet þóttist vita að kalla
mætti dagstofu til aðgreining-
ar frá svefnherberginu — var
með dyrum sem opnuðust út í
sund sem lá frá götunni og skildi
hús þeirra frá nágTannahúsinu.
Þau gátu tekið á móti gestum
án þess að ónáða Silvafjöl-
skylduna
Oliver og Senor Silva hjálpuð-
ust að því að draga inn fata-
kistur þeirra. Dætumar komu
með könnur með heitu vatni.
Þær fóru tregar út úr herberg-
inu aftur og Oliver sagði við
Garnet:
— Það er bezt þú takir upp
línið í dag og þú skalt ekki
verða hissa þótt þær rannsaki
hverja einustu spjör í krók og
kring. Þú ert ekki fyrsta banda-
ríska konan sem þær sjá —
stundum eru kaupmenn með kon-
ur sínar með sér — en þú eít
sú fyrsta sem hefur átt heima
hjá þeim. og þær eru að rifna
af forvitni eftir að vita í hverju
þú ert undir þessum skrýtna
kjól.
Gamet hló og sagði að það
gerði ekki mikið til.
Þegar þau voru búin að fclæða
sig aftur, fóru þau fram í her-
bergið með borðinu. Senora
Silva og dætur hennar báru
fram rauð og blá leirföt með ó-
venjulegum mat sem ilmaði af
kryddi. Garnet settist á bekk-
inn og Oliver rétti henni fat
með flötum, kringlóttum kök-
um sem minntu á pönnukökur.,
Hún tók upp gaffalinn.
— Nei, nei. sagði Oliver.
— Sjáðu.
Hann tók eina pönnukökuna
með fingrunum og xúllaði
hennj upp.
— Hvað er þetta eiginlega?
spurði hún.
— Tortillur. Brauð staðarins.
Gert úr maís Qg mjög ljúffengt.
Hún reyndi að rúHa upp sinni
köku líka. Tortillan var heit og
mjög bragðgóð. Senora Silva
fyllti disk hennar af jafningi
sem gerður var úr kindakjöti,
lauk, baunum og chili-pipar.
Hún skenkti rauðvíni úr flösku.
Jafningurinn var mjög kryddað-
ur og í fyrstu sveið Garnet í
tunguna, en hún var svo svöng
að hún sinnti því engu. Vínið
var Ijómandi gott. Oliver sagði
henni að allir drykkju vin með
öllum máltíðum, bömin lífca.
Og svo mætti hún ekki biðja
um vatn fyrr en hún væri búin
að borða. Það væri ókurteisi.
Senora Silva tæki það svo sem
gesti hennar þætti maturinn
vondur og vildi hreinsa bragð-
ið úr munninum
Þau luku við kjötréttinn og
ost og skál með vínþrúgum. Ost-
urinn var mjög sterkur Qg bragð-
ið sérkennilegt, en eftir fyrstu
munnbitana þótti henni hann
býsna góður. Þrúgurnar voru
þær beztu sem hún hafði nokk-
urn tima bragðað. — Er þetta
veizlumatur, eða borðum við
svona á hverjum degi? spurð’
hún Oliver.
— Svona borðum við á hverj>
um degi. Og á morgnanna færðu
þykkt, sterkt súkkulaði inn í
svefnherbergið þitt.
Gamet stundi af hrifningu.
— Morgunverð i rúmið! Eftir
allar þessar vikur sem hún hafði
orðið að fara á fætur í dögun
án þess að fá vott né þurrt.
— Oliver, segðu henni að mat-
urinn hafj verið dásamlegur. og
mér líð; svo vel héma að ég
geti ekki lýst því, en ég von-
ist til að læra svo mikið i
spænsku að ég geti sagt henni
það sjálf.
Oliver túlkaði. Senora Silva
brosti og hneigði sig og sagði
honum að unga konan hans væri
elskuleg og hún óskaði þeim
Nú ætti þráðum sjómönnum að Iítast á mig.
SKOTTA
■— Láttu mig vita, þegar myndin byrjar.
Minning
Sveinn Bjarnason
frá Neskaupsfað
Mig setti hljóða, er ég heyrði
að Svejnn Bjamason væri dá-
inn, hefði orðið bráðkvaddur á
heimleið frá vinnu sinni þann
26. jan. sl. Við slíkar fréttir
finnst manni bilið skammt
miUi lífs og dauða.
Allir NQrðfirðingar þekktu
Svein i Tungu, þann glaðlynda
og góða dreng. Sveinn var
fæddur i Norðfirði 30. maí
1927, sonur sæmdarhjónanna
Bjarna Sveinssonar frá Við-
firði og Guðrúnar Friðbjörns-
dótfur, ættaðri af Fljótsdals-
héraði. Hann var 7. í röðinni
af 8 börnum þeirra hjóna og
jafnframt eini sonurjnn.
Þau hjón hafa átt barnaláni
að fagna, öll börnin komizt
upp og getið sér hið bezta orð
og borið góðu uppejdi vitifi í
hvívetna. Systurnar eru alljar
giftar og búsettar á ýmsum
stöðum á landinu. Sveinn er
fyrsta bamið, sem þau verða
að sjá á bak, ðejns 35 ára
gömlum.
TJngur hóf Sveinn nám í
skipasmíði við Dráttarbrautina
í Neskaupstað. Hnn átti ekki
langf að sækja það að vera
hagur í höndum, því alljr Norð-
firðingar vita, að hamarinn hef-
ur Idrei verið langt frá Bjarna
í Tungu. Á þessum árum vann
maðurinn minn um tíma með
Sveini og hann hefur sagt mér
að á vinnustað hafi Sveinn
komið sér mjög vel, bæði ver-
ið duglegur og handlaginn, og
svo átti hann þessa .léttu lund
og var fljótur að sjá það skop-
lega ; tjlverunni. Minnjngar
þær, sem ég á um Svein frá
þessum liðnu árum eru á sama
veg, hvort sem þær eru frá
Veriíðarfélkið
Framhald af 7. síðu.
Að endingu þetta.
Öryggiseftirlit ríkisins þarf
að hafa meira og betra eftir-
lit með frystihúsum í landinu
en nú er og fylgjast með að
eðlileg endurbót fari fram á
þeim húsplássum sem ætluð eru
sem verbúðir. Þá verða heil-
brigðisyfirvöld að gefa út hæfn-
isvottorð um að staðimir upp-
fylli lágmarkskröfur sem gera
verður til vinnupláss og heim-
ilis vertíðarfólks. Ennfremur
þurfa heildarsamtök verkalýðs-
ins að fylgjast með þessum
málum gaumgæfilega og lög-
gjöfinni. Sé um að ræða gömui
lög eða reglugerðir verður að
endurskoða þær reglur á raun-
hæfan hátt.
Vertíðarfólkið, kjami hinn-
ar uppvaxandi kynslóðar í
landinu, fólkið sem bjargar
verðmætunum fyrir þjóðarbúið,
á ekki að verða fyrir vonbrigð-
um. Það má ekki meta það
minna en dauðan þorskinn eða
úrganginn úr fiskafurðum.
Páll Helgason.
þeim tíma þegar við voruxn
samtíða í Æskulýðsfylkinguiíni,
eða þegar Þróttarfélagar fóru í
skíðaferð í Oddsdal, alltaf var
Sveinn hinn glaði og góði fé-
lagi.
Eftir að Svejnn laufc við iðn-
nám sitt, var hann um tíma h'já
systrum sínum, fyrsj; á Húsa-
vík og síðan í Hafnarfirði, en
bangað mun hann hafa komið
1952 og dvaldist þar til dauða-
dags. f Hafnarfirði vann hann
lengst af í skipasmíðastöðinni
Dröfn h.f. utan tvö síðustu
árjn, að hann vann við húsa-
smíði.
Eftirlifandi konu sjnní Mar-
íu Hjálmarsdóttur kvæntist
Sveinn svq 14. maí 1954. Ég
kynntist ekki konu hans, en
það segja mér allir, sem kunn-
ugastjr eru, að þar hafi Sveinn
hlotið sjtt stóra „happ“ í líf-
inu. Þeim varð fjögurra bama
auðið, tveir synir og tvær dæt-
ur._Auk þess átti Sveinn eina
stjúpdóttur, sem hann unni sem
sínum eigin bömum. Þau hjón-
in byrjuðu fljótlega að byggja
sér hús að Köldukinn 30. Það
getur orðjð býsna erfitt efna-
litlum manni ag fcoma þaki yf-
ir höfuðið á sér á okkar afin-
ars góða landi. Frístundirnar
vilja verða fáar og í öfugu
hlutfalli við erfiðið. Með dugn-
aði og samstjlltuátaki tekst
margt og þau hjón voru löngu
flutt i húsið sitt og hamingjan
virtist brosa við þeim. En ,allt
er í heiminum hverfult. Sveinn
kemur ekki oftar til fjölskyldu
sinnar að Köldukjnn 30. Yfir
því heimili grúfir nú sorgin
og hlutskipti Maríu er erfitt
með bömin beirra fimm, öll
undir fermingaraldrj, það
yugsta aðeins 9 mánaða gam-
alt.
Sár harmur er og kveðinn að
öðrum vandamönnum Sveins,
öldruðum foreldrum, systmm
og tengdaforeldrum, en dýrmæt
er þeim og verður minningin
um_ góðan dreng.
Útför Sveins vérður gerð frá
Fossvogskirfcju á morgun
(mánudag). Við -sendum ást-
vinum hans öllum dýpstu sam*
úðarkveðjur. Anna Jónsdóttir.