Þjóðviljinn - 10.02.1963, Blaðsíða 1

Sunnudagur 10. febrúar 1963 — 28. árgangur — 34. tölublað.
Brýnasfa verkefni íslenzks afvinnulifs
í matvælaframleiðslu
fullvinnsla íslenzkra hráefna
• Á síðasta ári nam sjávarafli íslendinga rúmum 800 þús. tonnum,
og er það um 33% aukning frá því sem verið hefur undanfarin ár, en
þá hefur aflinn verið 500—600 þús. tonn.
• Unnt er að margfalda verðmæti þessa afla með fullvinnslu innan-
lands og skapa þannig grundvöll fyrir stórbætt lífskjör almennings.
• Fullvinnsla innlendra hráefna til matvælaframleiðslu er því brýn-
asta verkefnið, sem framundan er í íslenzku atvinnulífi.
Á þetta benti Einar Olgeirs-
son í raeðu sinni á Alþingi sl.
mánudag, er rætt var um frum-
varp hans um áætlunarráð.
Sósíalistaflokkurinn og Alþýðu-
bandalagið hafa um langt ára-
bil barizt fyrir þeirri stefnu í
atvinnumálum og flutt á Al-
þingi frumvörp, sem miða að
því að koma á fullvinnslu sjáv-
arafla og landbúnaðarafurða
innanlands. í 5.—6. hefti tíma-
ritsins Réttar í sumar skrifaði
Einar Olgeirsson m.a. grein er
hann nefnir „Nokkur úrræði
okkar“. Þar er enn ítrekuð nauð-
syn þess að koma heildarstjórn
á þjóðarbúskap íslendinga með
því höfuðtakmarki, að „einbeita
sér að því að koma á sem mestri
fullvinnslu sjávarafurða og land-
búnaðarafurða og annarra hrá-
efna og afurða íslenzkra með
það fyrir augum, að þjóðin megi4>síld.
verða iðnaðarþjóð, er flytur
framlciðslu sína fullunna úr
landi. Samtímis skal efla þá at-
vinnuvegi, er fyrir eru, og stuðla
að uppkomu nýrra atvinnutækja,
er ætla má að hafii heilbrigðan
grundvöll“.
Alhliða uppbygging
innlendrar framleiðslu
Til þess að ná þessu marki
eru nauðsynlegar eftirfarandi
ráðstafanir í íslenzku atvinnu-
lífi:
— fullnýtt sé afkastageta
þeirra framleiðslutækja, svo sem
skipa, hraðfrystihúsa o.fl., sem
til eru,
— komið verði upp víða um
iand niðursuðu- og niðurlagn-
ingarverksmiðjum fyrir fisk og
r"
| Limbó
I
Einnig er bent á fleiri atriði
í umræddri grein Einars eins
og t.d. meiri fullvinnslu land-
búnaðarafurða, t.d. ullarinnar,
aukin fiskrækt, efling skipa-
smíða innanlands og áframhald-
andi rafvæðing landsins.
33% framleiðslu-
aukning s.l. ár
Þegar litið er á þróun at-
vinnulífsins undanfarin ár, sést
bezt réttmæti þessarar stefnu. 1
ræðu sinni á Alþingi sL mánu-
dag minnti Einar Olgeirsson á,
að undanfarin ár hafa Islend-
ingar aflað 500—600 þúsund tonna
af fiski, en sl. ár komst aflinn
í fyrsta skipti yfir 800 þúsund
tonn, en það er um 33% aukn-
ing framleiðshmnar, og skapar
jafnframt grundvöll fyrir stór-

Limbó er nýjasta
nýtt hjá unglingun-
um í höfu'ðstaðnum
þótt margir festi-
valfarar muni
kannast við það
frá heimsmótuniim.
Ekki kemur mönn-
limbó dans eða
þrótt, en frá upp-
runa þess er sagt á
8. síðu blaðsins í
dag. Stúlkan sem
þarna dansar limbó
af mikilli list heitir
Lára Arnórsdóttir,
15 ára og nemandi
í Vogaskólanum.
Áskorun
Eftirfarandi tillaga
var samþykkt ein-
róma á fundi i
Starfsmannafélagi
Hiafnarfj. í gær:
„Fundur haldinn
í Starfsmannafélagi
Hafnarfjarðar 9.
febr. 1963 telur til-
lögur ríkisstjórnar-
innar um kjör op-
inberra starfs-
manna svo fjar-
stæðukenndar og
neikvæðar að þær
feli í sér beina lít-
ilsvirðingu við op-
inbera starfsmenn
og skorar á Kjara-
ráð að standa fast
á framkomnum til-
llögum sínum um
kjör opinberra
etarfsmanna,”
bætta afkomu almennings, ef
rétt er á haldið.
Af þessum 800 þús. tonnum
voru rúmlega 400 þúsund tonn
síldarafli, sem er mun dýrmæt-
ari til vinnslu en t.d. þorskur,
En einungis 40—50 tonn af síld-
araflanum var verkað í salt, —
eða rétt rúmlega einn tiundi
hluti, — hitt fór allt í bræðslu.
Fullnýting sjávar-
aflans fyrsta skrefið
Sú stórfellda tæknilega breyt-
ing, sem orðið hefur í fiskveið-
um okkar og þá einkum síld-
veiðunum kallar á iðnvæðingu i
matvælaframleiðslunni. Með því
mætti ekki einungis stórauka
síldarsöltun og framleiðslu á
flakaðri síld og hraðfrystri, sem
til þessa hefur verið flutt hálí-
unnin úr landi. Brýnasta verk-
efnið er að^ koma upp niður-
iagingar- og niðursuðuverk-
smiðjum fyrir síld og aðrar fisk-
tegundir. Sú tilraun, sem gerð
hefur verið á Siglufirði með
fullviiiinslu síldar sýnir að við
gctum verið fyllilega samkeppn-
isfærir á því sviði. En síldin er
talin bæði ljúffengari og kraft-
meiri fæða en allar kjöttegund-
ir, að undanskildu svínakjöti.
Brýnustu verkefni
íslenzks atvinnulífs
Einar Olgeirsson benti að lok-
um á, að það væri nú brýnna
en nokkru sinni fyrr allan þann
tíma, sem Sósíalistaflokkurinn
og Alþýðubandalagið hafa barizt
fyrir því, að sú stefna yrði tek-
in upp í íslenzku atvinnulííi
að fullvinna hráefnin innanlands,
að fara mn á þessar brautir.
En það er óhjákvæmilegt
að ríkið hafi forgöngu um fram-
kvæmd þessarar stefnu. Þær
tillögur, sem felast í frumvarp-
inu um áætlunarráð, fela því
jafnframt í sér brýnustu verkefni
sem við biasa í íslenzku at-
vinnulífi í dag.
! Hér verða (
\ smlðuð 5
j stélskip
Myndin hér að ofan er
af Stálskipasmiðjunni hj.
í Kópavogi, en það er nýtt
fyrirtæki, sem í framtíð-
inni mun taka að sér að
smíða stálskip. stór og smá
eða allt að 200 tonna. í
húsinu hér að ofan mun
verða hægt að smiða 200
tonna skip. Þetta mun vera
önnur stálskipasmiðjan ut-
an Reykjavíkur, en hin er
við Arnarvog. (Ljósm.
Þjóðv. A.K.).

Þjóðarframleiésla
vex-raunverulegt
kaup lackkar
Gylfi Þ. Gíslason menntamála-
ráðherra skrifar í gær grein í
Alþýðublaðið um „laun og lífs-
kjör“. ítrekar hann þar enn þá
kenningu að „árlegur vöxtur
þjóðarframleiðslu Islendinga hafi
undanfarið verið 4% og jafngild-
ir það því að framleiðsla hvers
einstaklings hafi vaxið árlega
Fyrírlestur um frið-
samlega sambúð
Orðsending til félaga í Eeykja-
víkurdeild MÍR: I dag flytur
sendiherra Sovétríkjanna A.
Alexandrov fyrirlestur á vegum
Reykjavíkurdeildar MlR í MlR-
salnum í Þingholtsstræti 27 ki.
5 s.d. Fyrirlesturinn fjallar um
meginreglur friðsamlegrar
sambúðar í utanríkis-
isstefnu Ráðstjómarríkjanna. Fé-
lagar fjölmennið og takið með
ykkur gesti.
Kosningu í Múrara-
félaginu iýkurídag
1 gær hófst kosning stjómar
í Múrarafélagi Reykjavíkur og
heldur hún áfram í dag kl.
1—10 e.h. Fer kosningin fram í
skrifstofu félagsins að Freyju-
götu 27. I kjöri eru tveir listar:
A-listi, listi fráfarandi stjórnar.
og er Einar Jónsson þar í for-
mannsæti, B-listi, listi vinstn
manna.
Listi vinstri manna er þannig
skipaður. Ragnar Hansen for-
maður, Halldór Ásmundsson
varaformaður, Bergsteinn Jóns-
son ritari, Anton Gunnarsson
gjaldkeri félagssjóðs og Iiafsteinn
Sigurjónsson gjaldkeri styrktar-
sjóða. Varastjórn: Jón Guðna-
Gunnar Sigurbjömsson og Sal-
var Kristjánsson. Trúnaðar-
mannaráð: Matthías Jónsson,
Svavar Vémundsson, Stefán
Jónsson, Svavar Benediktsson,
Sveinn Þorsteinsson og Eggert
Kjartansson. Til vara: Höskuld-
ur Þorsteinsson, Guðbrandur i
Guðjónsson og Guðjón Benedikts-
sos r.
Vinstri menn! Fylkið ykkur
fast um B-listann og sækið
kosninguna vel!
j Kjaradeilu
| BSRB vísað
I
semiara
í gær kl. 2 e. h. héldu
Kjararáð BSRB og samn-
inganefnd ríkisstjórnarinn-
ar fund með sér og náffist
ekkert samkomulag á fund-
inum. Var ákveffið aff vísa
deilunni þegar til sátta-
semjara ríkisins.
r m mt aii !■ iiiiin ■! m 1
í
um 2%. Kenningar um að hægt
sé að tryggja meiri kauphækk-
un en 2% á ári „geta varia
verið ætlaðar fólki, sem talið
er vel gefið og vel menntað".
Þessari athugasemd beinir ráð-
herrann væntanlega til opin-
berra starfsmanna, en hann er
nýbúinn að leggja fram tillög-
ur sem hann kveður jafngilda
15—16% meðalhækkun á kaupi
þeirra og hækkun til einstakra
starfshópa sem hann telur nema
allt upp í 60%.
I kenningu sinni virðist ráð-
herrann þeirrar skoðunar að
heildartekjum þjóðfélagsins sé
réttilega skipt milli þegnanna
og þar verði engu um þokað.
En látum þá skoðun „jafnaðar-
mannsins" liggja milli hluta og
tökum tölur hans gildar að öðru
leyti einnig. Samkvæmt þeim
hefði þá raunverulegt kaup fyrir
hverja vinnueiningu átt að geta
hækkað um 2% á ári undanfarin
15 ár, þannig að kaupmáttur
tímakaupsins lækkað um 30% á
^ærri nú en hann var 1947. Aliir
vita að sú hefur ekki orðið raun-
in, heldur hefur kaupmáttur
timakaupsins lækkað um 30%
tímakaupsins væri meira en 30%
hærri nú en hann var 1947. All-
ir vita, að sú hefur ekki orðið
raunin, heldur hefur kaupmátt-
ur tímakaupsins lækkað uni
30% á þessu tímabili. Almenn-
ingur hefur orðið að tryggja sér
hlut af sívaxandi þjóðarfram-
leiðslu með því að leggja á sig
miklu meira erfiði en nokkru
sinni fyrr.
Þessari herfilegu öfugþróun er
hægt að breyta án þess að farið
sé út fyrir þannrammasemþjóð-
arframleiðslan markar. En til
þess þarf þjóðfélagslegar ráðstaf-
anir sem íhaldsmaðurinn Gylfi
Þ. Gíslason spyrnir klaufum
gegn.______________________
Fjárhagsáætlun Vest-
mannaeyja 1963
Bæjarstjómin í Eyjum hefur
nýlega gengið frá fjárhagsáætl-
un ársins 1963.
Heildarupphæð áætlunarinnar
nemur 20,7 milljónum króna.
Útsvör og aðstöðugjöld nema
16,3 míiffljónum króna. en það er
18,2% hækkun frá fyrra ári.
Hækkun þessi stafar af al-
meninri hækkun dýrtliðar.
«