Þjóðviljinn - 17.02.1963, Blaðsíða 6
0 SÍÐA
Þ J ÓÐ V ÍL.TINN
Óvelkominn gestur fjerlægiur Uppljóstranir í París:
,De Gaulleætlarsér
aðleysaNATOupp
Sunnudagur 17. febrúar 1963
nmmilw
Bandarisku lögregluþjónarnir taka ckki mcð neinum silkihönzkum
á stúdenti þessum sem var staddur úti fyrir sendiráði írans í
Washington. Hann var þangað kominn ásamt fleirum til að mót-
mæla landbúnaðaráætlun Iranskeisara scm miðar að því að út-
rýma að nokkru leyti þeim leyfum lénsskiplags scm verið hafa
við lýði í landinu til þessa.
-<S>
lössell seg
Könum ti! syndanna
Fyrir skömmu birti banda-
riska blaðið Washington Post
bréf frá hinum alkunna brezka
vísindamanni og kjarnavopna-
andstæðingi Bertrand Russell.—
'Russell lýsti því yfir í bréfinu
að ofsóknir bandarískra yfir-
valda gegn kjarnavopnaand-
stæðingum séu í litlu samrænu
við fullyrðingar um að Banda-
ríkin séu land frelsisins. Hann
lýsir yfir andstyggð sinni á of-
sóknunum gegn „Nefnd til að
vinna að sanngirni gagnvart
Kúbu og Friðarbaráttu kvenna"
— Þið sem svo oft talið um
hinn frjálsa heim, segir Russell.
ættuð að íhuga hvort leynilög-
regla, kerfi launaðra njósnara,
skrár yfir „ríkisfjandsamlegar“
stofnanir, pólitísk rannsóknar-
nefnd og andrúmsloft móður-
sýkislegrar heiftar er í sam-
ræmi við slíkan boðskap.
3 rtr? fsnrelsi
SEÚL 12/2 — Herdómstóll í
Suður-Kóreu dæmdi í gær John
Chang fyrrverandi forsætisráfl-
herra í þriggja ára fangelsi fyrir
að hafa tekið þátt í samsæri gegn
rikisstjórninni í fyrra. Fullnæg-
ingu dómsins er frestað í fimm
Bertrand Russel
De GauIIe Frakklandsforseti
cr ekki cinungis staðráðinn í
að varna Bretum dyranna að
Efnahagsbandalagi Evrópu held-
ur ætlar hann sér einnig að
sjá til þess að NATÖ verði
leyst upp. Svo Icngi sem NATÖ
verður við lýði er engin
von til að stefna forsetans um
evrópskt „þriðja afl“ nái fram
að ganga.
Þessa ályktun draga þcir sem
gaumgæfilegast hafa kynnt sér
opinbcrar og hálfopinberar yfir-
lýsingar forsetans um Ramb-
oulet-viðræður þeirra Macmill-
ans.
Þessum staðhæfingum hafa
Frakkar að vísu vísað á bug en
samt sem áður staðhæfa mörg
þekkt blöð að þær hafi við rök
að styðjast.
Gamalkunnugt bragð
Brezka blaðið The Guardian
hélt því nýlega fram að allar
líkur bentu til þess að de
Gauile hefði í hyggju að koma
NATÖ fyrir kattamef. Segir
blaðið að „heimildarmenn i
nánum tengslum við hershöfð-
ingjann" sem hafi oft áður
ljóstrað upp um fyrirætlanir
hans hafi látið sér um munn
fara ummæli sem eindregið
bendi í þá átt. Annars er þetta
gamalkunnugt bragð hjá de
Gaulle, segir The Guardian.
Aðferðin er fólgin í því að hug-
myndirnar eru látnar síast át
þannig að unnt sé að kynnast
viðbrögðum við þeim áður en
þær verða hin opinbera stefna.
Yonar að reiðin sjatni
Það sem borizt hefur út um
fyrirætlanir de Gauiles er í
stuttu máli þetta:
De Gaulle telur að reiði
hinna fimm bandalagsríkja
Frakka í EBE vegna útskúfun-
ar Bretlands úr bandalaginu
muni smám saman sjatna og
að EBE muni lifa í þeirri mynd
scm de Gaulle vill. Hann telur
að á tíu árum muni honum
takast að skapa „hið þriðja afl“
og að hann muni halda völduin
að minnsta kosti svo lengi.
Hann hefur í hyggju að gera
samninga við Ítalíu. Holland,
Belgíu og Luxemborg svipaða
þeim sem hann hefur gert við
V-Þýzkaland. Ásökunum um að
hann beiti bandamenn sína of-
ríki mun hann svara með bví
að koma aftur fram með áætl-
anir sínar um vestur-evrópskt
bandalag. Fouchet-áætlunina.
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
\
k
Ta
Bók Solzhenitsíns hælt á hvert reipi — Þýðingarnar á ensku
dæmdar handaskömm — ,,Paris'Match“ fékk skell af ránstilraun
Bækurnar eiga sér örlög
sögu Rómverjar, og það hefur
enn sannazt á stuttri sögu efl-
ir höfund sem enginn hafði
heyrt getlð fyrr en í nóvem-
ber í vetur. Þá birtist í sov-
ézka tímaritinu Novi Mír
fangabúðasagan Dagur úr ævi
Ivans DcnisoVitjs eftir Alex-
ander Solzhenitsín stærðfræði-
kennara í Rjasan, og 95.000
eintök tímaritsins voru rifin
út sama daginn og það kom
í blaðasöluskúra Moskvu. Hér
í blaðinu var á sínum tíma
skýrt frá meginefni sögunnar,
og nýskeð birtist viðtal við
höfundinn, verður það hvorugt
endurtekið hér, en ekki er
með öllu ófróðlegt að kynna
sér feril sögunnar af Ivan
Denisovitsj utan uppruna-
landsins.
—O—
Efnið eitt tryggði að sagari
hlaut að vekja athygli, og
bókaútgefendur frá ýmsum
löndum fóru strax á stúfana.
Sumir höfðu hátt siðaðra
manna og leituðu til umboðs-
manns höfundar eftir heimild
til að láta þýða verk hans,
en aðrir notuðu sér það að
Sovétríkin eru ekki aðili að
Bernarsambandinu né alþjóða-
samþykktinni um höfundar-
rétt, gerðu sér hægt um hönd
og rændu sögu Solzhenitsíns.
Þannig vildi það til að Dagur
í ævi Ivans Dcnisovits? kom
samdægurs í tveim útgáfum i
Bandaríkjunum og á sama
verði. Útgá'fan sem Solzhenit-
sín heimilaði er á vegum
Duttons og hefur Ralph Park-
er annazt þýðinguna, en ráns-
útgáfa Fredericks Praegers er
verk Max Haywards og Ron-
alds Hingley.
—O—
Time lýsir vinnubrögðum
Praegers svo, að hann hafi
lokað annan þýöanda sinn
inni í ellefu daga ásamt tveim
útgáfustarfsmönnum, tveim
vélritunarstúlkum og „feikna-
legum birgðum af skota“. En
skotinn kom ekki að haldi,
segir Time, og dæmir þýðingu
Praegers stórum verri, og séu
þó báðar lélegar. Á sama máli
er Harrison Salisbury, sem ár-
en samkvæmt henni munu
EBE-rikin sex koma á nánari
samvinnu sín á milli í hermál-
um, utanríkismálum og efna-
hagsmálum. ,
Ekkert bendir til þess að rík-
in fimm muni taka Fouchet-
áætluninni betur framvegis en
hingað til. En ef þau fallast
á, að Bretlandi verði haldið utanf^
EBE þá er ekki óhugsandi að
þau samþykki annað í áætlun-
um de Gaulles um framtíð V-
Evrópu.
Bandarískur her á brott
Slíkt verður þó óframkvæm-
anlegt meðan NATÖ er til stað-
ar og bandarískt herlið stað-
sett í Evrópu. Talið er að de
GauIIe hyggist koma því til leið-
ar að Bandaríkjamenn verðí á
brott með her sinn úr Evrópu
áður en fimm ár eru liðin.
De Gaulle mun þó eiga við
ramman rcip að draga þar sem
cru áætlanir Bandaríkjamanna
um samciginlegan kjarnorkuher
Atlanzhafsbandalagsríkjanna. Ef
þær ná fram að ganga mun
NATÖ cklíi sundrast í bráðina
heldur styrkjast.
The Guardian minnir á um-
mæli sem de Gaulle viðhafði
í iúnímánuði síðastliðnum:
— Það er rætt um Evrópu.
Ég tek Evrópu fram yfir NATÖ
og ég fyrir mitt leyti. kann bezt
við Evrópu sexveldánna.
Ef takast á að skapa þessa
Evrópu sexveldanna verður
fyrst að ryðja NATÓ úr vegi
og það er vafalítið að hers-
höfðinginn stefnir að því í ná-
inni framtíð. segir blaðið og
ber fyrir sig heimildarmenn í
París.
The Guardian segir að úti-
lokað sé að fá nokkra staðfest-
ingu á þessum fyrirætlunum.
Hin einstöku atriði hafa borizt
út smám saman og eftir ýmsum
leiðum — en enginn er sá er
hefur fullt traust forsetans.
160 ástarbréf
komu upp
um hann
Rúmlega hundrað ástarbréf
til hjúkrunarkonu einnar komu
í veg fyrir að frönskum lækni
tækist að fremja „hinn full-
komna glæp“.
Fyrir þrem vikum síðan ók
dr. Maurice Ducrooq eiginkonu
sinni á sjúkrahús. .Konan var
með skotsár á höfði og lézt á
leiðinni. Læknirinn sagði að
hún hefði framið sjálfsmorð.
Hann var spurður að því
livort hann hefði verið í tygj-
um við aðrar konur en hann
kvaðst eiga of annrikt til þess.
Við rannsókn komu samt sem
áður í ljós rúmlega hundrað
ástarbréf frá lækninum tii
hjúkrunarkonu einnar í Bord-
eaux. I einu þeirra gat meðal
arihát’s að lesa: „Ef þú leyfir
mér mun ég ryðja konu minni
úr vegi“.
..Brenndu þetta bréf“. hafði
hann bætt við.
En stúlkukindin brenndi ekki
bréfið og nú hefur læknirinn
verið ákærður fyrir morð.
Skóburstarar í Alsír eiga nú
að leera þarfari störf
Ákveðið hefur verið að dreng-
ir þeir í Alsír sem fengizt hafa
við skóburstun skuli hverfa af
strætunum. Koma á þeim fyrir
á sérstökum heimilum þar sem
þeim verða kenndar ýmsar iðn-
ir.
Ben Bella og nokkrir ráðherr-
ar í stjórn hans voru nýlega
viðstaddir skemmtisamkomu
þar sem meðal annars vai
sunginn söngur um bessa drenei
•og örbirgð þeirra. Þegar söngn-
um lauk stóð Ben Bella upp
og skýrði frá því að ákveðið
hefði verið að drengjum þess-
um yrði safnað saman 17. fe-
brúar og yrðu þeir síðan flutt-
ir til hinna nýju heimila sinna.
Sagði forsætisráðherrann að
fjölskyldum drengjanna yrði
greitt fé sem bætur fyrir pen-
inga þá sem drengirnir hafa til
þessa unnið sér inn með því að
bursta skó vegfarenda.
<í>-
„ðsvikin fölsun"
á bréfi frá
Pílatusi
Kona ein í Liverpool var fyr-
ir skömmu að grúska í gömlum
skjölum og fann þá þýðingu á
bréfi sem Pontías Pílatus á að
hafa ritað Tíberíusi keisara.
Sagnfræðingar við háskóla
borgarinnar hafa fengið bréf-
ið til rannsóknar.
1 bréfinu fer Pílatus fram á
aðstoð til að frelsa Jesús og
biður um 2000 hermenn til að
koma í veg fyrir óejrðir. Því
miður komu hermennirnir ekki
fyrr en krossfestingin var um
garð gengin.
Rannsókn hefur leitt í ljós
að bréfið mun vera frá fjórðj
eða fimmtu öld. Quinn próf-
essor við háskólann í Liverpool
segir að bréfið sé varla fölsun
í núverandi merkingu þess orðs,
heldur sé það tilraun til að
varðveita skriflega það sem
fólk trúði um atburði þessa eða
vildi trúa.
Jóhannes
úr
„Óljóð Jóhannesar eru snú-
in af tvejm þáttum: ann-
ar er árás á okkar „svjndl-
araþjóðfélag“. hjnn er
ástríðufull kappræða um
hugsjónir og örlög henn-
ar . ..“
Árnj Bergmann
(Þjóðviljinn)
Vcrð ób. kr. 200.00
Verð ib kr. 240,00.
HEIMSKRINGLA
um saman var fréttaritari
Ncw York Times í Sovétríkj-
unum. Hvorug þýðingin kemsl
að hans dómi nálægt því að
ná þróttinum í stíl Solzhenit-
síns né kjarnmiklu slangur-
máli hans. Þar að auki er
fullt af heiberum vitleysum,
rangþýðingum orða og orðatii-
tækja, í þýðin^u Haywards
og Hingley. svo Parker er
skárri af tvennu illu, segir
Salisbury, en álit hans á sög-
unni á frummálinu er betta:
„Solzhenitsín hefur ekki skrif-
að neitt uppljóstrunarrit í á-
róðursskyni. Hann hefur skap-
að stutt en næstum lýtaiaust
verk sem hefur á sér blæ hins
sígilda, beitt mælsku fáorðrar
frásagnar og afdráttar bannig
að ekki einu sinni kiaufaskap
ur óðagotsþýðingar fær duU*
Hað“.
—O—
Annari ritdómari, Lto,
Schapiro í New Statesman.
er ekki síður hrifinn af bók
Solzhenitsíns á frummálinu.
„Svo vill til“ segir hann.
„að þessi bók er .... meist-
araverk að hætti hinnar
miklu, rússnesku bókmennta-
hefðar". Eins og Salisbury er
Schapiro óánægður með þýð-
ingarnar, en algerlega ósam-
mála honum um hvor sé þó
skárri. Þýðing Parkers er svo
slæm, segir hann, að það borg-
aði sig að synda yfir Atlanz-
hafið eftir hinni. þó gölluð
sé, þar sem hún er ekki á
markaði í Bretlandi
. V rakklandi urðu málafern
útaf sögunni af Ivan Denisov-
itsj. Bókaútgefandinn Julliard
samdi við Solzhenitsín um út-
gáfu bókarinnar á frönsku, en
ritstjórar myndablaðsins Par-
is-Match hugðust birta söguna
sem framhaldssögu í heimild-
"rleysi. Julliard dró útgefanda
ilaðsins fyrir lög og dóm, og
lómur féll á þá leið að Paris-
Match var bannað að birta
söguna og að auki gert að
greiða Julliard háar skaðabæt-
ur, vegna þess að fyrsti kafli
hennar hafði þegar birzt i í*
blaðinu. Þegar dómur var B
kveðinn upp var næsta blað k
með öðrum kafla sögu Ivans H
Denisovitsj komið í prentun. k
og útgefandinn varð að gera 9
svo vel og eyðileggja mestallt k
upplagið og prenta tölublaðið %
á ný með öðru efni í stað b
sögukaflans. M. T. Ó.
!
i
Alexander Solzhcn'itsín
r+WTA