Þjóðviljinn - 12.03.1963, Blaðsíða 4
4 SÍBA
HðÐVILIINN
Þriðjudagur 12 marz 1963
I
I
*
Skipstjóri er ekki aðeins
konungur í sínu litla ríki.
Hann er líka auðmjúkur
bjónn þeirra, sem hann er að
flytja fyrir, og hann fær orð
í eyra, ef hann skilar í höfn
grotnuðum og skemmdum
matvörum og ryðguðum vél-
um. En á þessu getur skipa-
™ svitinn átt sök. og þann óvin
þarf farmaðurinn því að
þekkja sem bezt og vopnin
gegn honum
Tröllafoss leggur af stað frá
New York með ýmislegt gott
W innan borðs, bar á meðai
I ávexti. Það er molluhiti, þeg-
að skipað er út, 30 stig, og
k daggarhitinn 25 stig. En dagg-
J arhitinn er mælikvarði á raka
loftsins og segir. hvað loft-
hitinn þarf að lækka f til
þess að loftið verði raka-
J mettað. Meiri kólnun hlýtur
H að valda því, að slagi mynd-
ist í lestunum. Þegar Tröll-
I inn er kominn norður i Is-
? iandsála, er lofthitinn orðinn
I 0 stig. Þess vegna er allt
í farið að flóa í vatni í lok-
■ uðum lestum, appelsínurnar
k grænmygla, og Silla og Valda
q dreymir illa. — Og þó.
k Svona hagar sér enginn skio-
q stjóri. Hann lætur viðra lest-
k irnar. hvenær sem til þess
gefur. Með þvi hreinsar hann
ekki aðeins burt hið raka
New-York-loft, heldur líka
þá uppgufun, sem aldinin
^ hafa gefið frá sér. Hann sér
| til þess, að daggarhitinn í
1 lestunum sé alltaf lægri en
I hitinn þar. Þetta er sá veð-
w urfræðilegi galdur, sem þarf
I til þess. að ekki rætist vond-
W ir draumar ávaxtakaupmanna
^ og fjörefnalausra neytenda.
k Þessa aðferð, að viðra lest-
4 ir skipanna, hafa menn not-
k að um aldir. og þegar á dög-
^ um Hansakaupmanna voru til
k fyrirmæli um það að loft-
I ræsta skipin í komflutning-
k um hvenær sem veður leyfði,
x en skipstjóri var ábyrgur. ef
B út af var brugðið. Sennilega
J hefur maðkaða mjölið á ein-
| okunartímunum ekki fengið
ð svo góða aðhlynningu.
En ekki er það alltaf holit
k að viðra lestirnar mikið, og
^ stundum er það betur ógert.
Sé til dæmis hleypt mikiu
heitu lofti að jámvörum. sem
skipað var út í kulda og raka,
getur það einmitt orðið til
þess. að vatnsgufa þéttist á
, farminum, sem hefur hlýnað
k mjög hægt f lokuðum lest-
Jl um. Ekki bætir þá úr salt-
■ ið i sjávarioftinu. Þama var
I betra að viðra ekki.
E Meðal farmanna í hitabelt-
J inu eru illræmd kuldsvæði 1
I sjónum. svo sem undan Vest-
25
20
15
;io
engi ann X • 1 SI r~ i loftros* ars dre< g raka — .tingu! jur trmb — rið *Hl
' loftra róðlö kslrn sting gS til W gar ^
\\\W\N \\W\W W\W\\\\
loft rœsting nauðsyr ileg
til i& forð ast slagc i
m?o 90
60
50
!
80 70
rakastig
Teikning eins og þessi er ekki dýr eða merkileg. En hún
getur jafnvel verið milljóna virði. Þetta eru leiðbeiningar um,
hvernig fara skuli með timburfarm, sem inniheldur 8% raka
og má ekki breyta sér verulega á sjóferðinni. Loftræsting
er hér nauðsynleg í minna en 14 stiga hita, en sé hlýrra,
fer það eftir rakastigi. hvort ávinningur er að lofræsting-
unni. Ekki er ósennilegt, að nokkuð svipuð meðfcrð henti
saitfiski. þcgar hann er fluttur tii heitu landanna.
SKIPASVITÍ
HRELUNG
I
Handknattleiksmótið í 1. deild
IR vann FH og Víkingur KR
Þá er 1. deildar keppnin haf-
in að nýju en á henni hefur
verið um það bil mánaðar hlé
vegna utanfarar landsliðsins og
ferðalags Hafnfirðinganna til
Þýzkalands. En nú eru allir
komnir heim aftur og vonandi
eru þeir reynslunni ríkari svo
ekki sé sterkara að kveðið.
Á sunnudagskvöldið fóru
fram tveir leikir í 1. deild og
verður það markvert að teljast
að ÍR sigraði FH með 30:27
eftir að hafa verið undir í hléi
11:17.
Víkingarnir áttu í erfiðleik-
um KR og sigruðu naumlega
25:23.
IR — FH
Það var vitað mál að ef IR-
ingamir tækju verulega á þá
myndi þeim vegna vel gegn
FH. En að þeir myndu sigra
held ég að engum hafi dottið
í hug. En þannig fóru leikar
samt að iR-liðið átti glæsileg-
an síðari hálfleik og FH-ing-
arnir vissu ekki hvaðan á sig
stóð veðrið í leikslok. Vörn
Hafnfirðinganna var i molum
og Hjalti hætti á tímabili að
verja. iR-ingar héldu uppi
heiftarlegri sókn og brutu á
bak aftur hinar fálmkenndu
vamaraðgerðir Hafnfirðinganna
og skoruðu aftur og aftur að
minni fannst úr vonlausri
stöðu.
Hafnfirðingar byrjuðu mjög
vel í upphafi leiks og settu
fyrstu fjögur mörkin og höfðu
Framhald á 8. síðu.
l'Knattspyrna
Pétur hefur komizt í gegn og skotið við Iínu. Rósmundur horfir
stjarfur á það sem fram fer. — Ljósm. Bj. Bj.
ANNA ! Námskeið fyrir unglinga-
I
ur-Afríku. Þarna vellur upp
kaldur sjór neðan úr djúp-
inu. Þegar yfir þau er siglt,
fer allt að slaga, einkum við
hliðar skipsins og botn. Þetta
er því verra, þegar fluttar
eru vörur frá heitum og rök-
um löndum, því að þær inni-
halda gjarnan mikið af vatns-
eimi eða gufu. Og íslenzkir
skipstjórar hafa fengið að
kenna á erfiðleikum við að
koma saltfiski óskemmdum
yfir miðbaugssvæðin.
Þetta sýnir, að skipstjórar
verða að vera allvel að sér
í veðurfræðum, þó ekki sé
nema í þessari grein þeirra.
Og það sýnir líka, hversu
seskilegt er hafa um borð ör-
ugga hitamæla og rakamæla
og lesa oft á þá. Þess vegna
er skiljanlegt, að skipstjórar
telji sér það bæði til gagns
og sóma að taka að sér at-
huganir og skeytasendingar
fyrir Veðurstofuna. Hún legg-
ur til tækin Páii Bergþórssoi
í
Afríku-stúdent hnekkir rógi
um kynþáttamisrétti í Sovét
Sunnudaginn 3. marz efndi unglinganefnd Knatt-
spymusambands ísland til þjálfaranámskeiðs fyrir ung-
lingaþjálfara og var námskeið haldið í samráði við
tækninefnd KSÍ í Gagnfræðaskóla Austurbæjar undir
stjóm Karls Guðmundssonar íþróttakennara. — Alls
sóttu 19 þjálfarar námskeiðið, sem var tvíþætt — fræði-
legt og verklegt — og heppnaðist það mjög vel.
Á námskeiðinu fluttu erindi
Reynir Karlsson, Gunnar Felix-
son og Guðjón Einarsson, en
Karl Guðmundsson og Ámi
Njálsson sýndu ýmsar æfing-
ar og leiki f leikfimissal skól-
Einn þeirra sem mótmæit
hafa gróusögum um kynþátta-
misrétti í sósíalistísku ríkjun-
um er Nandessvarlall Nepoi frá
eynni Mauritius, en hann er við^
nám í Lumumba-háskólanum i
Moskvu. Nepol ritaði banda-
risku fréttastofunni Associated
Press opið bréf. Hann lýsir þvi
yfir að grein ein eftir frétta-
ritara stofunnar í Moskvu.
Stanley Johnson, sé helber lýgi.
Fréttaritarinn fullyrðir að
margir Afríku-stúdentar við
Lumumba-háskólann vilji yf-
irgefa Moskvu en geti það ekk'
vegna fjárskorts. Nepol skýrir
frá því að samkvæmt reglun
háskólans getur sérhver stúden'
fengið fé til heimferðar.
Nepol bendir á að fyrir
skömmu lagði háskólinn til
fé handa tveim stúdentum sem
sendir voru heim vegna lélegs
árangurs í námi sökum áhuea-
leysis.
Þvert ofan í fullyrðingar
Johnsons lýsir Nepol bví vfir
að „ekki einn einasti Afríku-
stúdent vill vfirgefa SovétrfV
íp og fara til Bandarfkjanna
bar sem negrar eru meðhöndi
aöír verr en þrælar“
F.nrfrpmur spyr Nepol:
TT"it ekki mr. Johnson að
stúdentar frá 80 löndum stunda
nám og búa saman á Vináttu-
háskólanum án nokkurs mis-
réttis á þjóðemislegum, kyn-
þáttalegum eða stéttarlegum
grundvelli?
Eða er það ekki staðreynd að
Framhald á 8. síðu.
Hafnbann gegn Kúhu
værí ólöglegt nú
ans.
Gunnar Felixson, formaður
unglinganefndar KSl, setti nám-
skeiðið og bauð þjálfarana vel-
komna. — Hann benti á þýð-
ingu námskeiða fyrir knatt-
spymuþjálfara, en námskeið
eins og þessi eru að verða fast-
ur liður í starfsemi KSl. enda
sívaxandi skilningur fyrir nauð-
syn þeirra.
Knattþrautir í ólestri —
Ieikreglur — unglinga-
þjálfun
A námskeiðinu flutti Gunnar
Felixson fróðlegt erindi um
knattþrautir Knattspymusam-
bandsins, sem hann sagði að
nú væru í mesta ólestri. Hann
sagði m.a. „Þrautimar voru á
sínum tíma sniðnar eftirsænsk-
um þrautum og allt fyrir-
komulag hér miðað við, að þær
mættu verða sem auðveldastar
í framkvæmd og útbreiðsla
þeirra sem mest. Með þeim
átti að hvetja unglingana til að
læra undirstöðuatriði knatt-
spymunnar — þ.e. að spyrna
og skalla rétt.
Það hafa orðið okkur mikil
vonbrigði, að ábyrgir menn f
ýmsum félögum hafa virt allar
reglur í þessu sambandi að vett-
ugi og hafið svo kallaða fjölda-
framleiðslu á bronz- og silfur-
og gulldrengjum. — Hefur
þetta skapað virðingaleysi gagn-
vart þrautunum og gert þeim
svo mikinn óleik. að áhugi
pilta er víða orðinn lítill eða
enginn fyrir þeim“.
Ennfremur sagði Gunnar að
það væri hin mesta nauðsyn
að endurvekja áhuga fyrir
þrautunum, enda hefði það sýnt
sig, að drengir. sem hefðu tek-
ið þær á réttan hátt væru
miklu betur undirbúnir fyrir
kappleiki en hinir, sem ekki
hefðu glímt við þær.
Að loknu erindi Gunnars,
flutti Reynir Karlsson erindi
um unglingaþjálfun almennt.
— Hann skýrði m.a. frá á
hvaða aldri væri hæfilegt að
kenna unglingum úthaldsæfing-
ar og hvaða hættur gætu ver-
ið því samfara að hefja slík-
ar æfingar of snerama. Einnig
ræddi Reynir um tækniæfingar
f gegnum flokkana.
Að lokum flutti Guðjón Ein-
arsson, yngri, stutt erindi um
leikreglur og þann gagnkvæma
skilning, sem ríkja þarf milli
dómara og leikmanna.
Hvernig tækikennslu
er hagað
Eftir þessi erindi sýndu þeir
Karl Guðmundsson og Árni
Njálsson ýmsar æfingar í leik-
fimissal skólans og voru þeim
til aðstoðar nokkrir piltar. sem
sýndu framkvæmd þeirra. —
Karl sýndi m.a. stöðvaþjálfun
og þvemig tæknikennsla er
byggð upp frá grunni — enn
fremur sýndi hann nokkur
skipulagsatriði. en Ámi sýndi
ýmsa leiki.
Námskeiðið hófst kl. 2 og var
slitið kl. rúmlega 5. — Voru
þjálfararnir, sem sóttu náms-
skeiðið mjög ánægðir með
framkvæmd þess, enda heppn-
aðist það að öllu leyti vel.
Fyrir skömmu lýsti banda
ríski öldungadeildarþingmaður
inn Wayne Morse því yfir að
viðskiptabann gegn Kúbu væri
lögleysa og myndi fá ríki sem
máli skiptu virða það. Morse er
formaður þcirrar ncfndar öld-
ungadeildarinnar sem fjallar
um samskipti Bandaríkjannf
við Rómönsku-Amcríku.
Morse sagði. að samkvænv
rannsóknum le.yniþjónustunna'
benti ekkert til þess að Kúbe
ógnaði nágrannaríkium sínum
með árásarvonnum. Því væn
verzlunarbann bað sem Gold-
'vater öldup'1'- ’ !’J'>rmaður frá
Arizona legð! ‘ú ólöglegt.
— Bretar. Kanadamenn og
aðrar stærri þjóðir myndu aldr-
ei taka þátt í ólöglegu verzlun-
arbanni, bætti hann við.
Morse sagði í ræðu sinni að
full ástæða væri til þess að
vera á verði gegn þeirri móður
sýki gegn Kúbu sem nú gerb
vart við sig i Bandaríkjunum
Hann sakaði marga stjórnmála
menn um að þeir reyndu að
nota ástandið sjálfum sér
"ramdráttar.
Kennet Keting, einn af öld
ungadeildarmönnum repúblik
ana, er meðal þeirra sem heim'
að hafa ofsóknaraðgerðir geg'
Kúbu. Meðal annars hefur hanr
lagt til að Bandaríkin hætt
allri efnahagsaðstoð við þa.
ríki sem eru Kúbu hjálpleg ð i
einhvem hátt.
rá þjálfaranámskeiði unglinganefndar KSl. Á myndinni sést hluti þeirra þjálfara sem sóttu
rámskeiðið, þeir sem lengst cru að komnir eru frá Selfossi. — Aftast til vlnstri eru þeir Reynir
Karlsson, Óli B. Jónsson, Arni Njálsson og Karl Guðmundsson.