Þjóðviljinn - 13.03.1963, Side 3

MiðvLkudagur 13. marz 1963
ÞlðSVIUINN
SIÐA 3
Fastar, daglegar samgöngur eru
nauðsynlegar fyrir Vestmannaeyjar
ÞINCSIÁ Þ|ÓÐVIL|ANS
Karl Guðjónsson
fylgdi í gær úr hlaði
frumvarpi um nýtt
strandferðaskip fyrir
leiðina Vestmannaeyj-
ar—Þorlákshöfn, en
gerð var grein fyrir
efnisatriðum frum-
varpsins og greinargerð
í blaðinu í gær.
Framsögumaður minnti á, að
öllum mættu vera ljósir þeir
örðugleikar, sem á því væru að
halda uppi blómlegri byggð á
eyju, nema því aðeins að trygg-
ar og greiðar samgöngur væru
Framboðslisti
Alþýðuflokksins
1 gær birti Alþýðublaðið fram-
boðslista Alþýðuflokksins í
Reykjavík við Alþingiskosning-
arnar í sumar. Eru 6 efstu sæti
hans þannig skipuð:
1. Gylfi Þ. Gíslason ráðherra.
2. Eggert G. Þorsteinsson alþing-
ismaður.
3. Sigurður Ingimundarson al-
þingismaður.
4. Katrín Smári frú.
5. Páll Sigurðsson tryggingar-
yfirlæknir.
6. Sigurður Guðmundsson skrif-
stofustjóri.
fyrir hendi. Um það yrði ekki
deilt, að það væri mjög mikils-
vert fyrir þjóðarbúið, að Vest-
mannaeyjar gætu eflzt og þró-
azt á eðlilegan hátt. Það væri
því ekki síður hagur þjóðar-
innar í heild, að svo gæti orðið.
Samgöngur við Vestmannaeyj-
ar hefðu löngum verið aðal-
vandamálið en hin síðari árin
hefði þó orðið stórbreyting á
með tilkomu Herjólfs. Ferð með
Herjólfi milli Reykjavíkur og
Vestmannaeyja tæki þó fullar
10 stundir og væri því í raun-
inni óviðunandi annað en allir
farþegar gætu haft legupláss á
leiðinni. — Sigling milli Þor-
lákshafnar og Vestmannaeyja®-
tæki hins vegar ekki nema 3'A
klukkustund og því ekki nauð-
synlegt að farþegar hefðu legu-
rúm á þeirri leið. Nú væri sjá-
anlegt, að með auknum hafnar-
bótum í Þorlákshöfn opnuðust
möguleikar á föstum samgöng-
um milli þessara staða, en þar
með mætti telja að ný viðhorf
opnuðust í samgöngumálum
Vestmannaeyja. Þessa leið
mætti komast fram og til baka
hvem dag vikunnar, — með
fáum undantekningum yfirleitt,
— en þetta er það, sem verður
að koma, ef eðlileg þróun á að
verða i Vestmannaeyjum. Kari
minnti á, að þær samgöngur.
sem áður hefðu verið milli
lands og Eyja, upp á Land-
eyjasand og undir Eyjafjöll,
hefðu lagzt niður fyrir alllöngu,
en með tilkomu fastra áætlun-
arferða milli Eyja og Þorláks-
hafnar gætu aftur hafizt þau
eðlilegu viðskipti og samgöng-
ur, sem áður hefðu verið 'milli
GLÆSILEGASTA OG TÆKNILEGA EIN
FULLKOMN AST A BIFREIÐ SINNAR
TEGUNDAR Á MARKAÐNUM í DAG.
R AMBLER-K AUPENDUR VINSAMLEG
AST STAÐFESTIÐ PANTANIR YÐAR
STRAX SVO AFGREIÐSLA GETI FAR-
IÐ FRAM FYRIR VORIÐ.
RAMBLER-UMBOÐIÐ:
JÓN LOFTSSON h/f
Hringbraut 121 — 10600.
Rambler Classic Sedan
fró AMC- BELGÍU
er kominn og til sýnis
hjó umboðinu
Karl Guðjónsson.
þessara landshluta. Meðal ann-
ars mætti nefna að mjólkur-
flutningar til Vestmannaeyja
færu nú allir fram í gegnum
Reykjavík. Með komu Þrengsla-
vegarins hefði einnig opnazt
leið til Þorlákshafnar, sem að-
eins væri 55 km, og þannig
þyrfti ferð frá Reykjavík til
Vestmannaeyja um Þorlákshöfn
ekki að taka nema um 4’A
klukkustund, þar af aðeins 3*A
á sjó. Það yrðu því einnig að
þessu leyti alger umskipti, ef
byggt yrði skip til að annast
daglegar samgöngur á þessari
leið. Frumvarpið miðaði að því
að unnt yrði að taka upp slík-
ar samgöngur strax og búið
væri að bæta hafnarskilyrði
í Þorlákshöfn.
Rætt um veitingu
ríkisborgururéttur
Frumvarp um veitingu
ríkisborgararéttar var til
umræðu í neðri deild í gær.
Meiri hluti allsherjarnefnd-
ar lagði til, að frumvarpið
yrði samþykkt að mestu ó-
breytt, en minnihlutinn,
Gunnar Jóhannsson, lagði
til, að umsóknir þeirra 18
Ungverja, sem lagt er til
að veita ríkisborgararétt í
• frumvarpinu, fengju sömu
meðferð og annarra útlend-
inga, þ.e. að þeim yrði
veittur ríkisbongararéttur
að 10 árum liðnum, eins og
kveðið er á um í nugild-
andi lögum.
Björn Fr. Björnsson (F)
hafði framsögu fyrir meirihluta
nefndarinnar. Lagði hann á.
herzlu á, að frávik það frá
gildandi lögum, sem hér um
ræddi, væri einungis varðandi
dvalartíma Ungverjanna hér á
landi. og taldi
að þeir hefðu
nokkra sér-
stöðu í þessu
efni þar sem
þeir hefðu
komið sem
flóttamenn og
j afnvel verið
hvattir til þess af íslenzkum
yfirvöldum. Einnig myndi
þeim hafa verið gefið í skyn,
að þeir myndu fá ríkisborg-
ararétt fyrr en venja væri um
útlendinga. Þá lagði Bjöm á
það áherzlu að þetta flóttafólk
hefði yfirleitt komið sér vel
og hefði hin beztu meðmæii.
Væri því engin ástæða til
þess að draga lengur að veita
því ríkisborgararétt og eðli-
íegt með tilliti til þess að
ýmsar þjóðir teldu rétt að hafa
afbrigðilega meðferð á málum
flóttamanna og myndi Island
vera aðili að alþjóðasamþykkt
um það.
Gunnar Jóhannsson (Alþýðu-
bandalag) sagði, að aðeins i
eitt skipti hefði verið brugðið
út af gildandi lögum um veit.
ingu ríkisborgararéttar, og
hefði sú reynsla raunar ekki
verið til bóta. Nú væri lagt
til að gera
þetta varðandi
þá 18 ung-
versku flótta-
menn. sem á-
greiningur
hefði orðið um.
Þær reglur
hefðu gilt, að
útlendingar aðrir en Norður-
landabúar, skyldu dvelja hér
10 ár, áður en þeir fengju rík-
isborgararétt og sæi hann
ekki ástæðu til þess að bregða
út af þeirri reglu og teldi
það raunar mjög hæpið að
veita undanþágur frá þeim
lagaákvæðum. — Kvaðst
Gunnar á engan hátt vilja
kasta steini að þessu fólki, en
hann teldi rétt að það sætti
sömu reglum og aðrir útlend-
ingar um þetta. Teldi hann
sjálfsagt að veita þeim ríkis-
borgararétt að, 10 árum liðn-
um, en engin ástæða vaeri að
flýta því svo mjög. þar sem
þetta fólk hefði hér bæði land-
vistarleyfi óg atvinnuréttindi.
— Að lokum beindi Gunnar
þeirri fyrirspum til fram-
sögumanns meirihlutans, hvaða
aðilar hefðu veitt gefið loforð
um að þetta fólk fengi rikis-
borgararétt með undanþágu,
eins og framsögumaður hafði
gefið í skyn.
Einar Olgeirsson (Alþ.banda.
lag) tók eindregið undir af-
stöðu G. J. Minnti hann á, að í
eina skiptið, sem slík undan-
þága hefði verið veitt. hefði
viðkomandi horfið úr landi
strax að fengnum réttindum
| sínum. Þá
| væri einnig
j vert að gefa
| því gaum, að
greina bæri
milli land-
vistar og rík-
isborgararétt-
ar. en það
væru rétt-
indi til landvistar sem flótta-
fólk þarfnaðist fyrst og
fremst, og hefði að þessu leyti
gætt misskilnings í framsögu-
ræðu B. Fr. B. um alþjóðasam-
þykktir í þessum efnum. —
Einar taldi eðlilegt, að þing-
menn vildu halda fast við þær
reglur, sem í gildi væru um
veitingu rikisborgararéttar, og
væri það einkum mikilvægt
fyrir smáþjóð eins. og f slend-
inga. Því væri og ekkj að
leyna. að kvartanir hefðu
heyrzt um það, að Ungverjarn-
ir væru seinir að semja sig
að háttum landsmannu. — Það
væri einnig sérstök ástæða til
þess að standa á verði um ís-
lenzkan ríkisborgararétt og
meta hann hátt. þegar famar
væru að heyrast raddir um
það. að sjálfstæði íslands væri
hugtak, sem ættj heima á
þióðminjasafni og fsland ætti
að gerast hreppur i Evrópu-
stórveldi. — þótt nú væri
reynt að fela þessi sjónarmið
fyrir kosningar.
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: fvar H. Jónsson. Magnús Kjartansson, Sigurð-
ur Guðmundsson (áb)
Fréttaritstjórar: Jón Bjarnason. Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjórr - f-.-oiScin auglýsingar. prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Síiml 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 65 á mánuðL
Kjörin skert
J*au eru teljandi loforð og fyrirheit ríkis-
stjórnar íhaldsins og Alþýðuflokkshjáleig-
unnar sem ekki eru orðin að algerum öfug-
mælum í efndum og framkvæmd. Eití það sem
lögð var þung áherzla á í byrjun stjómartímans
var það stefnuatriði að ríkisstjórnin ætlaði
ekki að blanda sér í kjaradeilur vinnu-
veitenda og verkamanna. Allir vita hvemig
við þetta hefur verið staðið. Ríkisstjórn í-
haldsins og Alþýðuflokkshjáleigunnar hefur
gripið freklegar en nokkur önnur ríkisstjóm á
íslandi inn í kjaramálin, og alltaf á einn og
sama veg, tíl óþurftar alþýðu og launþegum og
til hagnaðar auðsöfnurum og bröskurum þeim
sem reka fyrirtækið Sjálfstæðisflokkurinn sem
eitt’ arðsamasta fyrirtæki auðvaldsins íslenzka.
¥Tvað eftir annað hefur stjórnarsams’teypa
Sjálfstæðisflokksins og Alþýðuflokksins mis-
beitt ríkisvaldinu gegn verkamönnum, sjómönn-
um og öðrum launþegum, með beinni íhlutúrt
í kjaramálin, afnámi vísiföluákvæðisins, með
tvennum gengislækkunum, með stórkostlega
auknum sköttum og hvers konar álögum, með
þeirri skefjalausu óðaverðbólgu sem ríkisstjóm-
in hefur beinlínis skipulagt og íþyngir nú al-
þýðuheimilunum svo að tekjurnar hrökkva verr
með hverri viku fyrir nauðsynjum. Eiít vers’ta
verk íhalds og Alþýðuflokksins á þessu sviði var
afnám vísitöluleiðréttingar á kaupi. Verkalýðs-
félögin höfðu knúið fram fyrir tveimur áratug-
um að slík ákvæði yrðu tekin í kjarasamninga'.
Þau voru að vísu ófullkomin verðtrygging
kaupsins, og ríkisstjórnin ga’f með mörgu móti
farið í kringum það að verðtryggingin yrði eins
og efni stóðu til. Engu að síður voru þessi á-
kvæði mikils virði og viss hemill á verðhækk-
anir. Þegar stjórnarflokkarnir réðust með valdí
Alþingis á alla kjarasamninga launþega í land-
inu og ógiltu með lögum þetta ákvæði þeirra um
verðtryggingu kaupsins, var því haldið fram að
stórávinningur yrði til heilbrigðari hátta á þessu
sviði. En langt mun þurfa að leifa eftir tíma
þegar ástand á vinnumarkaðnum hefur verið
ótryggara, og ríkisstjórnin var þegar vöruð við
því um leið að vísitöluleiðréttingin var afnumin.
Launþegar voru sviptir þeirri ófullkomnu verð-
fryggingu sem í henni fólst og verðlaginu um
leið sleppt lausu og gengið fellt hvað eftir ann-
að, beinlínis skipulögð óðaverðbólgan sem nú er
allt að færa í kaf. Verkalýðsfélögin hafa neyðzf
til að segja upp samningum hvað eftir annað
og hafa lausa samninga tímum saman. Þau ha’fa
reynt að fá ríkisstjórnina til að hafa einhvern
hemil á hinni óstöðvandi verðhækkunarskriðu,
en árangurslaust, og hafa því ekki átt um aðra
leið að velja en ýta kaupinu upp á við.
4 thyglisverðar staðreyndir um þessi mál koma
fram í ræðu Eðvarðs Sigurðssonar, for-
manns Dagsbrúnar, sem Þjóðviljinn birtir í úf-
drætti í dag. Þar er einnig lögð áherzla á gagn-
sókn verkalýðshreyfingarinnar, sem hlýtur að
rísa gegn vinnuþrælkun hins óhóflega vinnudags
og kjararýrnunmni.