Þjóðviljinn - 16.03.1963, Qupperneq 4

Þjóðviljinn - 16.03.1963, Qupperneq 4
SlÐA ÞIÓÐVILJINN Laugardagur 16. marz Útgefandi: Sameinlngarflokkur alþýSu — Sósíalistaflokk urinn. — Bitstjórar: ívar H. Jónsson. Magnús K.iartansson. Sigurð- ur Guðmundsson (áb) Fréttaritstjórar: Jón Biarnason. Sigúrður V Friðþjófsson. Ritstjó’-" ■ai-piýsingar orentsmiðia Skólavörðust. 19 Siimi 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr 65 á mánuði Rétturinn l^forgunblaðið segir í gær í feitletraðri ritsítjórn- argrein um landhelgismálið að ástæðulaust sé fyrir Þjóðviljann að „fjargviðrast yfir því að við íslendingar höfum lýs't því yfir, að við ætl- um að fara að alþjóðalögum í landhelgismálum eins og öðrum málum.. . Allir vissu þó fyrir, að við íslendingar hygðumst ekki reyna að koma málum okkar fram með ofbeldi, heldur með lögum, og mundum þar af leiðandi hvenær sem væri fúsir til að hlíta lögmætum dómum og úrskurðum.'' Þannig er reynt að réttlæta þann þjóðhættulega verknað stjórnarflokkanna að gera landgrunnið utan 12 mílna að alþjóð- legu svæði sem erlend ríki og erlendir dómstól- ar hafi úrskurðarvald yfir. I^að er sjálfgerðara fyrir íslendinga en nokkra aðra þjóð að fara að alþjóðalögum. En al- þjóðalög fjalla aðeins um samskipti ríkja. ekki innaniandsmál þeirra. Hvert sjálfstætt ríki hefur rétt til óskoraðrar lögsögu á gérvöllu yf- irráðasvæði sínu, og þess réttar gætir hver þjóð sem sjáaldurs auga síns. Það var. afstaða ís- lendinga að yfirráðasvæði landsmanna næði tii alls landgrunnsins og hafsins yfir því, og þann rétt æ'tluðu landsmenn að sækja í áföngum eft- ir því sem færi gæfist, eins og þeir höfðu áður sótt fjórar mílur og tólf mílur. Andstæðingar okkar hafa alltaf haldið því fram að við værurr að brjóta alþjóðalög og beita ofbeldi — mer svipuðum orðum og Morgunblaðið hefur nú uppi — en við höfum ævinlega getað sannað í orði og verki að málflutningur þeirra væri fals- rök. Við höfum alltaf vitað að við yrðum að berjast fyrir rétti okkar og sæta færi og að bar áttan kynni að verða langvinn og erfið, en við vissum að unnt myndi að leiða hana til sigurs ef við afsöluðum réttinum ekki sjálfir. Við vit- um það jafnt úr sögu okkar sem annarra þjóða að réttur, sem um skeið kann aðeins að virð- ast innantóm orð og lagarefjar, breytist í áþreif- anleg verðmæti ef honum er fylgt eftir af ein- huga þjóð. Afbrot stjórnarflokkanna er það að hafa af- **• salað einkarétti íslendinga til landgrunns- ins alls til harðvítugustu andstæðinga okkar og alþjóðadómstólsins. Sumum mönnum sem lítt skyggnast fram í tímann kann að virðast að þetta réttindaafsal skipti litlu máli, en ókomn- ar kynslóðir munu kveða þunga dóma yfir þeim mönnum sem að afsalinu stóðu. Og auðvitar' verður þessu afsali hrundið; samningur serr gerður er í skugga byssukjafta brezka flotam fær ekki staðizt, og engin ein kynslóð hefu’ heimild til að binda hendur afkomenda sinnr Rétturinn mun standa og verða að veruleik þótt þjóðin þurfi ekki aðeins að eiga í höggi vi erlenda ands+^ðmga heldur og slíta af sér fjötr sem skammcWnir innlendir valdamenn hafa í hana lagt. — m. Órofin hringleið umhverfis landið Karl Guöjónsson. Karl Guðjónsson og Lúðvík Jósefsson hafa lapt fram þings- ályktunartillögu um athugun á opnun vegarsambands milli Fljótshverfis og Suðursveitar, en akvegakerfið yrði órofin hringleið kringum landið, ef unnt reynjst að koma á vegar. sambandi milli þessara byggðar- lagða. Tillaga þeirra Karls og Lúðvíks fer hér á efUr, en síð- ar verður skýrt fá greinargerð, sem tillögunni fylgir: „Alþingi ályktar að skora á ríkisstjórnina að láta fara fram athugun á því, hvort unnt sé og hvað kosta mundi að opna á tveimur næstu árum akvega- samband milli Fljótshverfis í Vestur-Skaftafellssýslu og Suð- ursveitar í AusíurSkaftafeJls- sýslu, þannig að vegakerfið myndi órofa hringleið um land- ið. Athugun þessi skal vera við það miðuð, að gerðar verði var- anlegar brýr á þau fallvötn þessarar leiðar, sem enn eru ó- brúuð, en ef slfltar brýr á Núps- vötn, Skeiðará og aðrar vatna- kvíslar á Skeiðarársandi teljast bundnar miklum tæknilegum annmörkum eða vera sérlega kostnaðarsamar má við það miða, að á þær ár verði byggðar trébrýr af tiltölulega ódýrri gerð, sem þá gæti þurft að end- urbyggja eftir meiri háttar jök- ulhlaup. Niðurstöður athugunar þessar- ar skulu lagðar fyrir næsta Lúðvík Jósefsson. reglulegt Alþingi svo snemma að haga megi afgreiðslu fjár- Iaga fyrir árið 1964 í samræmi við þær.“ iKErann Byggingarsjóður aldraðs fólks: AðstoBin nogu a í gær var tii fyrstu umræðu í neðri deild frumvarp til laga um byggingarsjóð aldraðs fólks, en frumvarpið, er kom- ið frá efri deild, þar sem það var samþykkt samhljóða án nokkurra breytjnga. Emil Jónsson, félagsmála- ráðherra, fylgdi frumvarpinu úr hlaði með örfáum orðum. en það er sem kunnugt er samið af nefnd. sem kosin var. af Alþingi 1959 til þess að athuga að- stæður aldr- aðs fólks til þess að nýta starfsorku sína, Ráðherrann minnti á, að hundraðshluti þess fólks. sem kemst á gamals aldur, færi stöðugt hækkand: og miðaði frumvarnið að því að greiða fyrir þessu fólki einkum varðandi hentugt í- búðarhúsnæði. Kvaðst ráðherra vænta þess að mólið fengi afgreiðslu ó þessu þingi Halldór E. Sigurðsson (F) lýsti yfir ánægju með að frum- varp þetta værj fram komið, enda þótt hann hefði óskað að það hefði verið meira mál, en hér væri á ferðinni. Frum- varpið gerð’ aðeins ráð fyrir lausn á ejn um þættj þessa vanda máls. varð- andi íþúðir aldraðs fólks. en æskilegt hefði verið að , komið hefði fram heildar’öggiöf um vist- og vinnuheimili aldraðs fólk', en slíka löggjöf vantaði. Þá hefði hann einnig taiið eðlilegt, að tekjum af happdrætti DAS hefði vexið skjpt jafnt á millj DAS og byggingarsióðs aldr- aðs fólks — Halldór vék að því að stjórnarflokkarnir hefðu reynt að eigna sér þetta mál og íramgang þecs. en hið rétta værj. að nefndin, sem kosin var til þess að fjalla um mál- -ð. hefði verið kosin samkvæm* Mllögu sem nokkrir þingmenn Framsóknar báru fram á binv. inu 1958—59. Emil Jónsson taldi minnstu máli skipta, hverjum þétta •æri að þakka upphaflega. ’-ítt væri aðalatriðið, að mál- * næði fram að ganga. Pétur Sigurðsson (í) þakk li ríkisstjóminni og milli- þinganefndinni, sem unnið hefði að þessu máli, ásámt öðrum aðilum, sem þar hefðu I komið við sögu. Um söguskýringar HES kvaðst hann vilja segja, að elnn mikilvægasti þáttur þessa máls, væri fjórhags- grundvöllur þess, en hann ætti sér langan aðdraganda, í rauninni allt frá stofnun Sjó- mannadagsins fyrir 25 árum, en þó fyrst og fremst með til- komu happdrættis DAS. Höf- uðstóll DAS næmi nú taapl. 35 milljónum króna, bar af væri ágóði af happdrættinu um 29 milljó-nir. Stjóm Dvalar- heimilisins hefði tekið mála- ieitun milliþinganefndarinnar um að nokkur hluti ágóðans rf happdrætti DAS rynni til byggingar-jóðs aldraðs fólks mjög vel, enda eðlilegt og í •amræmi við þá stefnu. sem 'vlgt hefði verið um rekstur Jvatarheimilisins. Samkomulag hefði orðið um skiptjngu tekn- anna en sá hluti sem ætlaður væri DAS væri nauð’ynl. til þess að unnt. væri að l.júka þar fvrirhuguðum framkvæmdum ó næstu 10 árurn, en það væri skilyrðj þess að rekstur heim- ilisins kæmist á hagkvæman grundvöll. Dvalarheimilið rúm- aði nú um 200 vistmenn. og í þeim framkvæmdum sem fyr- ir dyrum stæðu væri gert ráð fvrir verulegri aukningu vinnupláss. En á síðasta ári námu tekjur vistmanna í heim- iljnu af eigin vinnu um há’fri milljón króna. — Að lokum eat Pétur þess, að tekjur af happdrætti DAS hefðu numið frá 4,5—5.5 milljónum króna s.i. þrjú ár. Halldór E. Sigurðsson ítrek- aði þá skoðun sína. að eðli- legt hefðj verið að fara eftir helmingaskiptareglunni varð- andi skiptingu tekna DAS. Eystcinn Jónsson (F) kvaðst fvleiandj bessu frumvarpi, en lét í Ijós nokk. urn ugg um að skerðing á tekjum DAS mundj draga um of úr æski- legum fram- kv., einkum beirri fyrir- ætlun stjórnar DAS iað stuðla að byggingu dvalar- heimila úti um land. Hefði verið æskilegra ef tekna til byggingarsjóðsins hefði verið aflað á annan hátt. en hann vildj hvetja Sjómannadagsráð *il þess að halda fast við þá stefnu að stuðla að bygging\i dvalarheimila út um land. Hannibal Valdimarsson (Al- þýðubandalag), sagðist mundu fylgja þessu frumvarpi, þótt hann vildi bins vegar láta í Ijós þá skoðun sína. að ; ekki væri! bér tekið á þeirri hlið máls- ins. sem mestu varð- aði fyrir aldrað fólk. en '-'J það væri vjnnuað- staða þess. L’áusn’ á t’úsnæðisvandamálum gamals i fólks væri að vím nauðsvnleg, j on eftir sem áður gæti þetta j fólk setið uppi án þess að hafa nokkra aðstöðu til þess að stunda vinnu við sitt hæfi. — Þá spurði Hannjbal. hve mjkið fé mætti ætla að fengi't með beim tekiustofnj sem '’óðnum er ætlaður. b.e. 40% af happdrættismiðum DAS — Það væri evnnig galli á frum- varpinu að ekkj væru i þvi á- kvæði. sem frvsrgðu nð íbúðir »m hvgeðar væru á þennan hátt fyrir a^drað fólk. yrðu áfram ti] ráðstöfunar ; sama ti1ganei. en sætu ekki eeneið kauoum no mlum til hverra 'em væri Hannibal taldi að 'rumvarp h-t*a muodi bafa *akmarkaða hýðineu þar sem "kki væri líklegt að hað eæ+- ->rðið til lausnar á húsnmðis- vandræðum verulega fiölda aldraðs fólks Það værj frem- ur ólíklegt, að fólk sem kom- ið væri yfir 67 óra aldur gæti ráðizt í að kaupa íbúðir, ef það hefði ekki begar áður leyst húsnæðisvandamál sín, og því teldi hann að frumvarpið kæmi ekki að þeim notum sem æskjlegt hefði verið. — Raun- hæfari lausn húsnæðismála, einnig þjóðfélagslega séð. væri að aðstoða fólk þegar á unga aldri við að koma sér upp í- búð. og væri þörfin án efa mest á þvi sviði. Pétur Sigurðsson tók það fram vegna ummæla EJ, að unnið yrði áfram að fyrirætlunum um aðstoð við byggingu dvalar- heimila úti um land. en nauð- synlegt væri að ljúka fyrstfram- kvæmdum í Hrafnistu. Emil Jónsson taldi að andað hefði köldu til frumvarpsins frá Hannibal Valdimarssyni, og væri það ómaklegt. — Ráðherrann sagði, að ekki væri til þess ætlazt að aldrað fólk keypti í- búðirnar heldur að bæjarfélögin byggðu þær og leigðu síðan út. — Hitt mætti fallast á, að hjálpa ætti ungu fólki til að eignast íbúðir en það nyti þegar allrar fyrirgreiðslu. sem eðlileg væri samkvæmt núgildandi lög- um. Hannibal Valdimarsson ítrek- aði það að gefnu tilefni, að hann væri fylgjandi þessu frumvarpi, en hann hefði einungis látið í Ijós ótta um það, að það kæmi ekki að nægilega almennum notum. — Þá kæmi það fram í frumvarpinu, að aðeins bygging bæjarfélaga á íbúðum væri að- eins ein leið af þrem. Þar væri Framhald á 2. síðu. Afnún prests- kosninganna? Frumvarp um afnám almennra prestskosninga var til fyrstu umræðu í neðri deild í gær. Benedikt Göndal fylgdi frum- varpinu úr hlaði fyrir hönd menntamálanefndar, en frum- varpið er flutt að beiðni biskups og einnig hafa kirkjuþing f jallað um það og leggja til að það verðj samþykkt. Gert er ráð fyrir að sérstök kjörncfnd safn- aðanna kjósi presta, en síðan skal veita embættið. Bjarni Benediktsson, dóms- málaráðherra, kvað hér um vandamál að ræða, sem rétt væri að athuga vandlega Á stæðulaust væri að hrað- greiðslu málsins á þessu h og væri ekki óeðlilegt að end I anlee afgreiðsla þess biði næsta þings. Einar Olgeirsson lýsti sig ein- dregið andvígan afnámi al- mennra prestskosninga og benti á, að söfnuðirnir hefðu í hendi sér að afsala sér þesu valdi um val sálusorgara með því að taka ekki þátt í prestskosning- um og væru embættin bá veitt á svipaðan hátt og gert er ráð fýrir í þessu frumvarpi. Einnig væri vitað að söfnuðirnir væru yfirleitt andvígir afnámi prests- kosninganna. í eðli sísnu miðaði fumvarpið að því að draga úr lýðræðislegum réttindum. en öll viðleitni í þá ótt gæti _ skapað ’ættulegt fordæmi á öðrunn sviðum.

x

Þjóðviljinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.