Þjóðviljinn - 20.03.1963, Blaðsíða 5

Mlðvikudagur 20. rnar2 1963
ÞlðÐVILHNN
SÍÐA g
Holrhenkolleristökkið
Torbjörn Yggeseth
var hetja dagsins
Sigurvegari í næstsíðasta stökki dagsins,
og setti þá brautarmet
OSLO, áuríriud. 17. rríarz — Þeir sém mest
ógnuðu norskum sigri voru tveir Banda-
ríkjamenn, og mátti ekki á milli sjá hver
jrrði hlutskarpastur. Aðstæður á stökkbraut-
inni gerðu einnig mót þetta þannig, að allt
gat gerzt, og það sannaðist þegar í fyrstu
umferð. Toralf Engan, sem talinn var örugg-
ur sigurvegari í stökkinu, misheppnaðist al-
gjörlega stökk sitt.
Holmenkollen-stökkbrautin
hefur alltaf verið talin einhver
erfiðásta stökkbraut heimsins.
óg hvað það snertir hefur hún
ekki breytzt, þó hún hafi vérið
stækkuð. Nú var brautin not-
uð í fyrsta sinni á opinberu
móti eftir stækkunina.
Það sem líka gerði stökk
képpnina tvísýna var vind ir
sem blés þvert yfir brautina oe
gerði stökkin „óróleg", ef menn
lerttu í stormsveipum. Þó va'
kulið ekki meira en 1—2 vind-
stig, en það þarf ekki meira til.
Ótryggt veðurútlit
Daginn fyrir keppnina voru
véður-tilkynningar tvísýnar
Spáð var köldu veðri og kalda.
og nokkurt útlit var fyrir svo-
litla snjókomu. Var ekki laust
við að nokkur uggur væri i
mönnum um það hvernig allt
færi: Hvernig brautin reyndist.
hvemig veðrið yrði, hvort urn
yrði að ræða þá hátíð sem
Holménkollenmótið alltaf er og
Norðmenn kalla hálfgerðar
„þjóðhátíðardag".
Hr þessu rættist þó, því þegar
Oslóarbúar litu út um glugga
sína á sunnudagsmorgun var
nokkuð bjart yfir, þótt þykkt
væri í lofti, og dálítið kul niðrt
f bær.um.
Það mátti því snemrna sjá
fólk ferð-búið, klætt hlýjun;
fötum og í hátíðaskapi. Ýmist
lögðu menn leið sfna niður að
Holmenkollenbrautinni, til þest
að bíða þar ef til vill í 1-2 klst
í biðröð eða þá að menn fóru
fótgangandi á Holmenkollen, op
margir eru þeir sem það gers
til þess að taka sem mestao
þátt f hátíðinni.
Norðmenn líta á þá göngu
sem einn þáttinn í hátíðahöld-
unum, og mátti sjá á öllum
aðliggjandi götum að brautinni
þéttan mannfjöldann, sem
mjakaðist áfram eins og lygn
elfur. Þar var fólk á öllum aldn
líka börn og gamalmenni. Flest-
ir höfðu með sér nesti og kaffi-
sopa, og meðan á keppninni
stóð, eða milli þátta. fékk það
sér hressmgu. Á því er heldur
ekki vánþörf því margir eru
komnir þangað tveim klukk:.-
stundum áður en keppnin byri-
ar, éða jafnvel fyrr, því nú var
búizt við óvenjulega mörgum
áhorféndum. Þrátt fyrir kuldanr.
og vaxandi kul sóttu mótið um
100 þúsund manns.
Að sjálfsögðu er áhorfenduin
skemmt með hljómlist, og
norskir þulir hafa lag á því að
fá svolitla tilbreytingu í lífið
með hjali sínu við áhorfendur
Þulur gat þess t.d. að þeir
sem týndu börnum sfnum gætu
vitjað þeirra í ákveðið hús þar
sem fóstrur gættu þeirra, en
minnti það á að muna nú eft-
ir að taka bömin með sér þega'
það færi heim. þvf það hefð'
komið fyrir að hinir stökk-
áhugasömu áhorfendur hefðu
farið heim og gleymt barninu!
Miklir spádómar
1 blöðum fyrir keppnina voru
miklir spádómar -og voru þeir
á einn veg að kalla. Torali
Engan var talinn öruggur sig-
urvegari, og annað komst varla
að.
Finnar voru þó taldir að
mundu geta ógnað norskum
sigri, en varla veruléga gert
ráð fyrir að Bandarikjamenn
mundu koma þar við sögu. Þó
voru menn svolítið smeykir við
Vestur-Þjóðverjann George
Thoma. sem vann tvíkeppnina
bæði stökkið og gönguna.
1 vikunni fyrir keppnina gekk
bað fjöllunum hærra hér að
Engan værj lagstur veikur í
inflúenzu og yrði ekki með.
Sannleikurinn var sá, að har.r
lagðist á miðvikudaginn var os
fékk þá nokkum hita. en tald
sig þó vera orðinn það góðar
rð geta keppt. Þó er ekki sð
vita néma að árangur hans ‘
mótinu hafi að einhverju levt
átt rætur að rekja til bessa la*
leika.
Sjálfur var Engan ergilegui
yfir þessum spádómum um sie-
ur hans, og hann skrifaði í ei'/
af dagblöðunum í Osló í dae
m.a. á þessa leið:
..Ég hef lesið í blöðunum oe
bað hefur verið sagt við mis.
að ég sé öruggur sigurvegari :
Holmenkollen-stökkinu! Það r-
að sjálfsögðu reginvilla.
Enginn er öruggur að vinna
slíkt stökkmót.. — . Það eru svo
Ragnar Persson frá Svíþjóð sigr-
aði í 50 km. skíðagöngu í fyrsta
sinn sem hann keppti í þeirri
grein.
margir góðir stökkvarar sem
taka þátt í mótinu f ár. að bað
er alveg óvíst hver það verður
sem sigrar!
Það eina sem ég get sagt er
að ég vona að ég verði hepp-
inn og að mér takist að verðr-.
með þeim beztu. Takist bað. ba
er ég ánægður.
Það er sem sagt margt sem
getur gerzt. og ég held að svo
geti farið að ekki verði öruggt
með úrslitin, fyrr én síðas+'
maður hefur stokkið."
Mótið hefst —
90 keppendur
Stökkmótið hefst ragnveru-
lega þegar konungsfjölskyldan
er sezt í stúku sína, og það
skeður nákvæmlega á tilsettum
tírna 13.15 oe er há leikin
Olimpfumeistarinn George Thoira sýnó i giæsilcgan stökkstíl í keppninni.
Bandaríkjamennirnir Gene Kolatrek (til vinstri) og John Halfanz
'gnuðu sigri Norðmanna í skíðastökki.
jjóðsöngur Norðmanna. Taka
flestir undir og syngja með, og
er það hrífandi að heyra í 100-
þúsundmanna kór!
Á keppendaskránni voru
skráðir 90 keppendur, og komu
flestir til leiks. Voru þar sam-
ahkomnir allir beztu keppend-
ur heimsins að Austur-Þjóðverj-
anum Rechnagel undanskildum,
en Austur-Þjóðverjar fá ekki
képpnisleyfi í NATÓ-ríkjunum.
Þama voru auk Norðmanna
Svía og Finna: Tveir Banda-
ríkjamertn, þrfr Þjóðverjar, þrír
Italir, tveir Japanir. Austurrík-
ismaður, tveir Tékkar, tveir
Júgóslavar og tveir Rússar.
Sigmund Ruud stökkstjóri
hafði svo fyrir mælt að ekki
skyldi þora hærra en í næst-
efstu aðrennslishæð. Var það
gert til þess að menn fengju
betur ráðið við sig í svifinu, os
eins og hann hafði sagt „svo
þeir lentu ekki utan við braut-
ina!“ Vindmælir var stöðugi
hafður í gangi og reynt að hafa
það þannig að menn færu al
stað eftir vindhviðu. Fengu
stjómendur stökksins mikið lof
fyrir stjómina, þrátt fyrir 000
að það þýddi svolitlar tafir .
stökkinu.
Það kom fljótt f ljós að vind-
urinn hafði sín áhrif þannig að
menn voru óstöðugir í svifinu
og þó misjafnlega.
Fyrsti maðurinn i stökkinu
sem verulega vakti athygli var
Norðmaðurinn Ole Amtsen.
náði 75 m stökki og fékk 102.2
stig, og sá fyrsti sem komst. yfir
100 stig fyrir eitt stökk. Hann
er aðeins 16 ára og vegur að-
eins 56 kg. og þótti það undrum
sæta að hann svo ungur skyldí
ná svona langt. öll stökk hans
voru svipuð. hin þó aðeins lak
arj, og varð hann i 20. sæti.
Finnarnir Onionen. Kivilá
sérstaklega Lurio Erkki náðu
allgóðum stökkum sem gáfu vf
ir 100 stig, Erkki 107.7.
Bandaríkjamaðurinn Gene
Koltárek kom á óvart með á-
gætu stökki sem gaf yfir 100
stig. og nokkru síðar kom ann-
ar Bandaríkjamaður enn meir
á óvart með því að ná bezta
stökkinu til þessa í keppninai
sem gaf 110.6 stig. en hann
hafði rásnúmer 80. Á eftir hon-
um komu svo þrfr Norðmann-
anna sem mestar vonir voru
við bundnar: Fyrst (84) Brandt-
zæg sem fékk 79 m stökk og 103
stig og no. 86 kom svo Toralf
Engan, sem blöð og allir nema
hann sjálfur höfðu gera fyrir-
fram að sigurvegara. Áhofend-
ur æptu ákaflega þegar þeir
vissu að hans var von og
„heyjuðu“ sem ákafast. En hon-
um mistókst uppstökkið og ba
varð svifið óöruggt og það hafði
áhrif á lendinguna og hanr
kom niður eftir 73 m flug. Það
fór hryggðarkliður um mann-
fjöldann.
Yggeseth var þó eftir, og nú
settu áhorfendur allt sitt traust
á hann. Hann brást heldur ekki
— náði ágætu stökki — 80 m.
og fékk 109.3 stig. En það dugði
ekki, Bandaríkjamaðurinn Bal-
fanz var efstur eftir fyrstu um-
ferð, Yggeseth var næstur. og
svo var langt í næsta Norð-
mann.
Halda Ameríkanar
forystunni?
Vindkulið helzt og trufla
begar önnur umferð hefst. Lengi
vel fær enginn yfir 100 stig
Ungi pilturinn Arntzen nær góðe
stökki en fær ekki nema 99 2
stig. Það er fyrst Halvor Næs
sem lætur að sér kveða, ?■
hann er gamalkunnur stök i
maður. Náði hann 78 m stök'r
g fékk 106.2 stig fyrir það.
Pólverjinn Lakiak Anto-
skkur rétt á eftir og na
M.2 stigum. Næst stekkur s"
mdaríkjamaðurinn Kotlar.
eð rásnúmer 63 og það
•einilegt að hann nær gó« •
mnsli, og spyrnu. öruggur
vifinu, og það er ótrúler
vvað hann ætlar -«ð svífa. Að
dáun áhorfenda brauzt út >
miklum fagnaðarlátum, þegai
þeir sáu hið snjalla stökk, a?
þó vissu þeir ekki nema þetVE
góða stökk yrði það sem réði
úrslitum. Andinn kringum
Holmenkolmen stökkbrautina
mótast einmitt af þessari i-
þróttamennsku, að dá hið góða
afrek hver sem vinnur. og Kot-
larek nær 82.5 m stökki sem er
bezti árangur til þessa og gaí
í stigum 114.2. Þessi árangui
eykur spennuna í keppninni
svo mönnum hitnar um hjarta-
rætur og visa kuldanum á bug.
Vonin þeirra Yggeseth er eftir
og ef til vill Engan.
Japaninn Mitsuo nær fallegu
stökki sem gefur honum 104
stig. Bandaríkjamaðurinn Bal-
fanz nær ekki alveg eins góðu
stökki og áður, eða 77.5, sem
gaf honum 103 stig. Brandzæg
frá Noregi nær 77 m eða aðeins
lakara en áður og þá má heyra
að eftirlætisstökkvarinn kemui
næst. Áhorfendur taka að hrópa
Engan, Engan, og svo kemur
Engan en allt fer á sömu leið
og áður. Að vísu aðeins lengra
stökk, en óöruggt, og sama sorg-
arstunan líður frá brjóstum á
horfenda nema ennþá átakan-
legri; hann er úr leik í barátt-
unni um sigurinn! Nú var það
Yggeseth, sem var í rauninni
eina vonin til að bjarga heiðr'
Noregs í skíðastökki.
Og hann brást heldur ekki aö
þessu sinni. Stökk 80 m og fékk
110.3 stig fyrir stökkið. Þar með
tók hann forustuna og komst
fram úr Bandaríkjamanninum
með litlum mun.
Tekst Yffgfeseth
að sigra?
Vafalaust hefur hver einasti
spurt sig þessarar spumingar
og henni varð ekki svarað með
neinni vissu. allt gat komið fyr-
ir. Útlendingamir sóttu að Ygg-
eseth frá öllum hliðum, og
hann stóð einn af Norðmanna
hálfu í þeim darradansi.
Eftir tvær umferðir standa
þeir Bandaríkjamennirnir tveil
næstir og Rússinn Peter Koval-
enko, sem náði ágætu öðru
stökki, og svo aðrir neðar.
Kotlarek tekst ekki eins vel
upp og i fyrri stökkunum náði
79 m stökki. Við það minnkuðu
möguleikar hans, en landi hans
Balfanz sækir sig og stekkur
81.5 sem gaf honum 110 stig og
var hann þar með kominn upp
í 224 stig en Yggeseth var með
222 stig.
Svíinn Sjöberg hafði náð góðu
stökki í annarri umferð og var
eftir hana í 11. sæti, en gerði
sér lítið fyrir og náði mjög
óvænt 82.5 m stökki í þriðiu
umferð og skauzt uppí þriðja
sæti.
Hinn gamli heimsmeistari Ju-
hani Karkinen náði líka í síð-
ustu umferð góðu stökki með
sínum gamla góða stíl, eða 80
m.
Torger Brandtzæg tókst ekki
að bæta við sína stökklengd.
stökk 77 m. Engan var að vísu
eftir en' hann gat engu bjargað,
hann náði þó góðu stökki eða
81.0 og fékk fyrir stökkið 112.5
stig.
Aðeins Yggeseth var eftir.
Hróp og eggjunarorð stigu tii
himins frá þessum 100 þúsund-
um til þessarar einu „vonar“.
Hann varð að stökkva lengra
en Balfanz og fá nokkrum
stigum meira. Ekkert mátti
mistakast, ef þetta ætti að tak-
ast. Þegar hann birtist efst í
turninum, tilbúinn til ferðar,
hljóðnaði hópurinn og fyltist
hljóðri eftirvæntingu. Hann
rennur vel, spymir ákveðið frá
pallinum, og hann nær miki'.'li
hæð. Það er greinilegt, að hann
ætlar að komast langt, og fólkið
byrjar að æpa og hrópa, og
manni virðist að maðurinn ætli
aldrei að koma niður, það var
eins og hann flyti lengra ofan
Framhald á 4. síðu.

Svo bregðast krosstrc . ... Torall Engan í mlsheppnuf
stökki á Holmenkollenkeppaiimi.
Frímann Helgason skrifar
t
k
»
4
(
4