Þjóðviljinn - 29.03.1963, Blaðsíða 3

Föstudagur 29. marz 1963
ÞJÓÐVILIINN
SIÐA 3
VERZLUNARBANKI ÍSLANDS H.F.
ASalfundur
Verzlunarbanka íslands h.f. verður haldinn í veitinga-
hi'isinu Lidó laugardaginn 6. apríl 1963 og hefst kl. 14.30.
Dagskrá:
1. Skýrsla bankaráðs um starfsemi bank-
ans síðastliðið starfsár.
2. Lagðir fram endurskoðaðir reikningar
bankans fyrir síðastliðið reikningsár.
3. Lögð fram tillaga um kvittun banka-
stjóra og bankaráðs fyrir reikningsskil.
Kosning bankaráðs.
Kosning endurskoðenda.
Tekin ákvörðun um þóknun til banka-
ráðs og endurskoðenda fyrir næsta
kjörtímabil.
Tekin ákvörðun um greiðslu arðs.
Lögð fram tillaga um breytingu á reglu-
gerð bankans.
4.
5.
6.
7.
8.
Aðgöngumiðar og atkvæðaseðlar til fundarins verða
afhentir í afgreiðslu aðalbankans, Bankastræti 5, Reykja-
vík, miðvikudaginn 3. apríl, fimmtudaginn 4. apríl og
föstudaginn 5. apríl á venjulegum afgreiðslutíma bank-
ans.
Reykjavík, 28. rnarz 1963.
Bankaráð Verzlunarbanka íslands h.f.
Þ. Guðmundsson.
EgiII Guttormsson.
Magnús J. Brynjólfsson.
FERMINGARGJDF
Kodakctun
Myndavél kr. 286.—
Flashlampi kr. 210.—

«.<ÍSj>
Í'V/.
Hans Petersen h.f.
Sími 2-03-13 Bankastræti 4.
Til sölu
4 herbergja íbúð við Sólheima og 5 herbergja íbúð við
Holtagerði. Félagsmenn, sem vilja hota forkaupsrétt að
íbúðum þessum, snúi sér til skrifstofunnar Hverfisgötu
39 fyrir 3. apríl. '
B S S R Sími 2-38-73.
Rejse paa Island
4ir Martin A Hansen í ó-
iýrri útgáfu, kr. 52.75. Sömu
nyndir og í frumútgáfunni.
k.abúð Máls og menningar,
Laugavegi 18.
Verkfalli lokið í Finnlandi
Ríkisstarfsmenn
hófu vinnu í nótt
HELSINKI 28/3 — VerkfaUi rík-
isstarfsmanna í Finnlandi sem
bófst í byrjun mánaðarins er
iokið og hefja þeir aftur vinnu
á miðnætti aðfaranótt fimmtu-
dagsins
Samninganefndir ríkisstarfs-
manna og ríkisstjómarinnar urðu
fyrst ásáttar um málamiðlunar-
lausn, sem stjóm sambands
ríkisstarfsmanna síðan samþykkti.
Starfsmenn gengu í höfuðatr-
iðum inn á síðasta tilboð ríkis-
stjómarinnar, en þá bætti hún
13 milljónum marka við þær
84 milljónir sem hún hafði áð-
ur boðizt til að hækka kaup
starfsmanna sinna um árlega.
Samtals nemur þessi hækkun um
1.300 milljónum íslenzkra króná
árlega.
Verkfallið leystist á síðustu
stundu, því að bæði hafði stjóm
Karjalainens ákveðið að gera af-
stöðu sína til launakrafna
starfsmanna að fráfararatriði og
fara fram á traust þingsins og
samband flutningaverkmanna
hafði boðað samúðarverkfall með
ríkisstarfsmönnum.
I samkomulaginu er gert ráð
fyrir að haldið verði áfram við-
ræðum um ýms atriði £ kröfum
starfsmanna sem ekki hefur enn
verið gengið frá.
So vézkar flugvélar
í lofthelgi USA?
i
i
Castro um árásirnar á sovézku skipin |
Herskip USAskýla!
árássrmönnunum S
MOSKVU 28/3 — Bandaríkja-
stjóm hefur sent sovétstjórninni
orðsendingu þar sem kvartað er
yfir því að tvær sovézkar fiug-
vélar hafi flogið inn í banda-
ríska iofthelgi 15. marz. s.l. Sov-
étstjórain hefur vísað á bug
þessari umkvörtun.
1 svari hennar segir að við-
komandi sovézlt stjómarvöld hafí
kynnt sér þetta mál og komizt að
þeirri niðurstöðu að flugvélar
þær sem um ræðir í hinni banda-
rísku umkvörtun hafi aldrei farið
inn í bandaríska lofthelgi þegar
þær vom á föstu eftirlitsflugi yf-
ir Beringssundi 15. marz s.l.
Taugaveikin hefur
borizt frá Zermatt
ZERMATT 28/3 — 1 vetrarleikja- '
bænum Zermatt í Sviss hefur j
nú öllum gisti- og veitingahús- j
um verið lokað vegna tauga- !
veikifaraldurslns og allir hinir
mörgu ferðalangar sem þar
dvöldust eru farnir heim Marg-
ir þeirra hafa tekið með sér
veikina.
Vart hefur orðið við að
minnsta kosti 72 tilfelli af tauga-
veiki í Bretlandi, Vestur-Þýzka-
landi, ítalíu, Hollandi og Banda-
ríkjunum og höfðu allir sjúkl-
ingamir dvalizt um skeið í Zer-
matt.
Fundizt hafa ný tilfelli í Sviss
svo að nú er vitað um 192 Sviss-
lendinga sem tekið hafa veikina
síðan faraldurinn kom upp í
Zermatt fyrir tveimur vikum.
’HAVANA 28/3 — Fidel Castro,
forsætisráðherra Kúbu, lýsti í
dag ábyrgð á hendur Banda-
Laugavegi 41 A.
KIPAUTGCRB RIKISINS
Ms. HEKLA
fer vestur um land til Akureyr-
ar 3/4. Vörumóttaka í dag og
árdegjs á morgun tii Patreks
fjarðar, Sveinseyrar, Bíldudals,
Þingeyrar, Flateyrar, Suðureyrar,
Isafjarðar, Siglufjarðar og Akur-
eyrar Farseðlar seldir á þriðju-
dag.
Ms. HERÐUBREIÐ
fer vestur um land í hringferð
4/4. Vörumóttaka á mánudag til
Kópaskers, Þórshafnar, Bakka-
fjarðar, Vopnafjarðar, Borgar-
fjarðar, Mjóafjarðar, Stöðvar-
fjarðar, Breiðdalsvíkur, Djúpa-
vogs og Homafjarðar. Farseðl-
ar seldir á miðvikudag.
Ms. SKJALDBREIÐ
fer vestur um land til Akur-
eyrar 1/4. Vörumóttaka í dag og
árdegis á morgun til Húnaflóa-
og Skagafjarðarhafna og Ólafs-
fjarðar. Farseðlar seldir á mánu-
dag .
ríkjastjóm fyrir árásir þær sem
landll'.ótta gagnbyltingarmenn
hafa gert á kaupför í höfnum
á Kúhu að undanfömu og sagði
m.a. að bandarísk herskip hefðu
verið á sveimi undan strönd
Kúbu meðan árásimar voru
gerðar og hefðu skýlt árásar-
mönnunum.
Verði ekki þegar tekið fyrir
slíkar árásir, sagði Castro,
myndi Kúbustjóm neyðast til að
útvega sér sprengjuflugvélar og
herskip til að vemda aðflutn-
ingsleiðir til lands síns.
Sovétstjómin mómælir þess-
um árásum í harðorðri orðsend-
ingu til Bandaríkjastjómar í
gær, en í dag harmaði banda-
ríska utanríkjéráðuneytið árás-
irnar á sovézku kaupförin, sem
það kvaðst álíta gagnslausar í
baráttunni við hina kommún-
istísku stjóm Kúbu.
í/aFÞÓR. ÓUPMUmsoN
V&siufujcdœ, /7rU öími 2597°
JNNtí&MTAi
\<LÖC FK/SÁ.
Verkföll # fjárar
vikur # Frakkiandi
\
Idag eru liðnar fjórar vik-
ur síðan verkföllin hóf-
ust í Frakklaridi og enn eru
ekki horfur á skjótri lausn
vinnudeilnanna. Það voru
kolanámumenn í norðurhér-
uðum landsins og Lorraine
sem fyrst lögðu niður vinnu,
240.000 talsims. f fréttum hef-
Ur verið skýrt frá kröfum
þeirra. en sú helzta er tafar-
laus ellefu prósent kauphækk-
un. Bkkert bendir til þess að
þeir muni slaka á þeirri
kröfu og enn hefur vinnuveit-
andi þeirra, franska ríkis-
stjómin, ekki gert þeim neitt
aðgengilegt boð. Allar horfur
eru þess vegna á þvi, að enn
um sinn muni engin kol verða
unnin úr jörðu í Frakklandi.
Samheldni námumanna hefur
verið einstök. enda hafa þeir
til all.s að vinna og engu að
tapa. Þeir voru löngum fram-
varðarsveit fransks verkalýðs,
eins og þeir munu minnast
sem lesið hafa ,.Gérminal“
Zola, enda hvíldi iðnaður
landsins á starfi þeirra. Það
var metið að verðleikurn að
síðari heimsstyrjöldinni lok-
inni, þegar ný viðhorf virtust
um skeið vera að ryðja sér
til rúms í frönsku þjóðlífi;
allar námur landsins voru þá
þjóðnýttar og kolanámumönn-
um tryggð betri kjör en öðr-
um verkamönnum. Þótt margt
hafi breytzt síðan Zola rit-
aði bækur sínar á síðustu 5!d,
er starf námumannsins enn
bæði hættulegt og heilsu-
spillandi: Af 70.000 námu-
mönnum í norðurhéruðum
Frakklands hafa 10.000 tek-
ið atvinnusjúkdóm þann sem
nefnist kísillunga.
Það þótti því augljóst að
ef menn ættu að fást til
að hætta heilsu sinni i nám-
unum. yrði að verðlauna þá
lyrir hað. Það ákvæði var
sett inn í kjarasamninga
kolanámumanna, að kaup
þeirra skyldi jafnan vera 20
prósent hærra en kaup málm-
iðnaðarmanna í París. Eitt
af fyrstu verkum stjórnar de
Gaulle árið 1958 var að af-
nema með lögum þetta á-
kvæði í kjarasamningum
kolanámumanna. Síðan hefur
stöðugt sigið á ógæfuhlið fyr-
ir þeim, og er nú svo kom-
ið að kaup þeirra hefur dreg-
izt aftur úr kaupi annarra
verkamanna og er munurinn
einmítt þau ellefu prósent,
sem þeir hafa farið fram ð
að fá kaup sitt hækkað um.
Þeir krefjast þess eins að
þeir fái að njóta jafnréttis
á við aðra vinnandi menn.
Af þessu má skilja hvers
vegna þeir hafa notið
svo almennrar samúðar í
kjarabaráttu sinnj. Það eru
ekkj einungis stéttarbræður
þeirra sem hafa stutt þá. Það
vakti þannig mikla athygli að
verkíræðingar námanna. sem
aldrei hafa viljað hafa neitt
saman við námumenn að
sælda og jafnan verið
þægir biónar vinnuveitenda.
samþykktu þegar í upphafi
verkfallsins að gefa tvenn
daglaun í verkfallssjóð þeirra.
Klerkar og biskupar kaþólsku
kirkjunnar í námuhéruðunum
hafa eindregið stutt verkfalls-
menn, sömuleiðis bæjarst.iórn-
ir og reyndar allir kjömir
fulltrúar í þessum lands-
hlutum. Það á einnig við um
bingmenn gaullista þaðan, og
aðalmálgagn flokksins, La
Nation, befur !ýst kröfur
námumanna réttmætar.
En þrátt fyrir þennan vilja
þjóðarinnar hefur stjóm
de Gaulle ekki fengizt til að
verða við kröfum námumanna.
Hún bauð þeim 2.25 prósent
kauphækkun í janúar og síð-
an aðra 5.75 prósent hækkun
fyrir lok ársins, 8 prósent
samtals á árinu. En hún hef-
ur þverneitað þeirri megin-
kröfu námumanna að laun
þeirra hækki til samræmis
við almennar launahækkan'r
sem orðið hafa í landinu á
undanfömum misseram og
fylgi siðan sjálfkrafa vísitölu
almennra launa. Verðlag hef-
ur farið síhækkandi í kFrakk-
landi undanfarið ár og gert er
ráð fyrir að það hækki um
4—5 prósent a.m.k. á þessu
ári. Átta prósent kauphækkun
handa námumönnum á árinu
myndi því aðeins þýða að
kaupmáttur launanna batnaði
um 3—4 prósent og þar sem
áætlað er að kaup verka-
manna hjá einkafyrirtækjum
muni í ár sem undanfarin
hækka um 7—8 prósent myndi
hlutur námumanna ekkert
batna, miðað við það sem aðr-
ir bera úr býtum, ef gengið
yrði að tilboði ríkisstjómar-
innar. Því var vitaskuld hafn-
að, en námumönnum hefur
ekki verið gert neitt nýtt boð,
og ríkisstjómin hefur ekki
einu sinni látið svo lítið að
ræða við fulltrúa þeirra. Síð-
ast í gær vom þeir gerðir aft-
urreka þegar þeir komu til
Elysée-hallarinnar að færa de
Gaulle forseta skilaboð og
Pompidou forsætisráðherra
sagði, að ekki kæmi til mála
að taka upp viðræður við
námumenn, fyrr en þeir hefðu
aftur horfið til vinnu. Engar
líkur eru til þess að þeir láti
neyða sig, með tvær hendur
tómar niður í námumar eftir
fjögurra vikna verkfall.
Hér hefur eingöngu verið
raett um verkfall kola-
námumanna, en ekki má láta
þess ógetið að í kjölfar þess
hafa komið verkföll í nær öll-
um fyrirtækjum og stofnun-
um ríkisins, en starfsmenn
þeirrá allra gera svipaðar
kröfur og námumenn. Jám-
brautarmenn hafa lagt niður
vinnu fjómm sinnum í mán-
uðinum og komið samgöng-
um í algert öngþveiti. Tekið
hefur fyrir símaþjónustu og
bréfadreifing hefur tafizt
vegna skyndiverkfalla póst- og
símamanna. Ótaldar vinnu-
stundir hafa farið til spill-
is vegna þess að neðanjarðar-
brautin og almenningsvagnar
í París hafa stöðvazt. Starfs-
menn gas- og rafstöðva hafa
gert hvert verkfallið á fætur
öðru. Verksmiðjum hefur ver-
ið lokað vegna skorts á elds-
neyti, sem ekki var of mik-
ið af fyrir eftir langan og
harðan vetur. Þannig blasa
við vandræði hvert sem aug-
um er litið og jafnvel algert
neyðarástand ef svo heldur
fram sem hingað til. En rík-
isstjómin virðist láta sig það
litlu varða og ,,hinn sterki
maður Evrópu“, eins og
Morgunblaðið kallar de
Gaulle, kærir sig kollóttan.
Hann hugðist í upphafi verk-
fallanna beita námumenn
hörðu með því að skylda þá
til vinnu með nauðun gart.il-
skipun, en hóta þeim fangelsi
og öðrum refsingum ella. Fyr-
ir samheldni verkamanna varð
sú ^ tilskipun ekki annað en
ónýtt pappírsgagn sem enginn
minnist á lengur.
Allan þennan mánuð hafa
fréttir af verkföllunum
í Frakklandi verið meðal
helztu tíðinda að utan sem
greint hefur verið frá í blöð-
um og útvarpi og verður
mönnum e.t v. ekki láð þótt
þeir séu orðnir þreyttir á
„sama staglinu upp aftur og
aftur“. Þeim er kannski ein-
hver fróun í þvi að nokkurt
lát kann nú að verða á þeim
fréttaburði: Franskir blaða-
menn lögðu niður vinnu í gær
og starfsmenn hjá fréttastof-
um hafa boðað sólarhrings-
verkfall í dag. ás.
4
<