Þjóðviljinn - 07.04.1963, Blaðsíða 6

w
*
SlÐA
ÞIÚÐVILJINN
Fréttamaður brezks íhaídsblaðs segir frá
Lífskjör manna á Kúbu fara batnandi
og æskan stendur öll að baki Castro

Sunnudasur 7. apríl ]963

s:s-:-5
$msMm
Það myndi æra óstöðugan að eltast við allar þær
furðusögur sem blöð á vesturlöndum hafa að segja frá
Kúbu. Ef leggja ætti trúnað á frásagnir sumra banda-
rískra blaða mætti ætla, að á Kúbu væri alger hungurs-
neyð, yfirgnæfandi meirihluti þjóðarinnar í uppreisnar-
hug gegn byltingarstjórn Castros, en aðeins haldið niðri
af öflugri og miskunnarlausri lögreglu. En öðru hverju
birtast í borgarablöðum á vesturlöndum frásagnir heið-'f
virðra blaðamanna sem stinga mjög í stúf við slíkar
grýlusögur.
hver fjölskyldubíllinn við ann-
an á aðalbrautinni frá Havana,
segir hann.
Æskan óskipt að baki Castro
„Hvemig stendur bá stjóm
Castros að vígi að liðnum fjór-
um árum frá valdatökunni?"
spyr Young og svarar: „Vafa-
laust vel að áliti flestra hlut-
Nýlegt dæmi bess er alllöng
grein sem fréttaritari brezka
vikublaðsins Observer í New
York, Gavin Young, birti í
blaði sinu eftir stytta ferð til
Kúbu.
Hann var þar, þegar kjöt-
kveðjuhátíðin stóð sem haest, og
finnst mikið um þá augljósu
lífsgleði sem hvervetna gerði
vart við sig og af frásögn hans
má ráða að Kúburnenn hafa
fyllstu ástæðu til að vera á-
nægðir með lífið.
Young ber á móti öllum
sögusögum um að matvæla-
skortur þjarmi stöðugt meira að
Kúbumönnum. Hann segir að
þvert á móti hafi dreifing mat-
væla farið batnandi og ekki
séu nein merki þess að almenn-
ingur búi við næringarskort,
svq að ekki sé minnzt á sult.
Fólk borði nú betur en áður,
þótt á borðum þess séu e.t.v.
ekki neinar kræsingar.
Hdimsókn til vcrkamanns
Hann segir svo frá verka-
mannsfjölskyldu, sem hann
komst í kynni við:
„Mcr var boðið nokkrum
sinnum hcim til verka-
mannsfjiilskyidu. sem bjó í
einu úthvcrfi Havana. Hún
virtist lítið frábrugðin öðrum
slikum („typical enough“).
Faðirinn vann í verksmiðju,
tveir synir voru í hernum,
sá þriðji starfar á stjórnar-
skrifstofu; þrjár clætur cru
í skóla.
Þau grciða 2.400 krónur
í mánaðarleigu fyrir scx
herbcrgi, cldhús og bað.
Laun bcimilisföðurins cins
eru 12.000 krónur að frá-
dregnum skatfii.
Það er snyrtilegt og við-
kunnanlegt' á heimili þeirra,
Þau eiga bíl, sjónvarpstæki
og ísskáp og hafa hænsna-
kofa á bak við húsið. Á
borðum cr einkum hrís,
kjúklingar cða niðursoðið
rússncskt kjöt, cgg, tómatar
og haunir — Icannski hcldiK
fábreytilegt fæði, en nægi-
Icgt. í flcstum slíkum fjöl-
skyldum borðar hcimilisfað-
irinn á vinnustaðnum, svo
að matvælaskammturinn
cndist bctur“.
Það kann að vera að þessi
fjölskylda scm hinn brezki
blaðamaður kynntist búi viO
betri kjör cn margar aðrar, en
engu að síður er þessi frásögn
hans áþreifanleg sön.nun þess
hve lítill fótur er fyrir áróðr-
inum um léleg lífskjör alþýðu
manna á Kúbu og myndi marg-
ur íslenzkur verkamaður vilja
skipta á kjörum við þann sem
blaðamaðurinn segir frá.
Veitingastaðlirnir troðfullir,
ódýrtbcnzín
Annað dæmi um tiltölulega
velmegun er að dómi Youngs
að veitingastaðir eru troðfuilir
langt íram á nótt. Rommjð hef-
ur að vísu versnað, segir harín.
vegna þess hve mikið af því er
selt úr landi, en Kúbumenn
sætta sig við yngra romm og
nóg er af rússnesku vodka á
svipaðan hátt og Bretar sættu
sig við írskt viskí í stað skota
á stríðsárunum.
Nóg er af ódýru rússnesku
benzfni og á helgidögum er
lausra sjónarvotta — enda þótt
hún myndi kannski ekki lifa af
algert bandarískt hafnbann". '
Margir sem voru tviráðir
gengu stjóminni á hönd þegar
sem mest hættan var á feröum
í október. Æskan, vopnuð, vei
hýst og klædd, virðist standa ó- j
skipt að baki Castro. Og sama
máli gegnir um herinn“.
|
1 VCstur-Bcrlín eru starfandi margir flokkar ungra manna sem
staðið hafa fyrir sprengingum í borginni einkum við múrinn á
milli borgarhlutanna, en eínnig hafa þeir unnið skemmdarverk
með sprengingum á húsum í borginni, m.a. sovézku ferðasknifstof-
unnl Intúrist. Um daginn varð geysimikil sprcnging í íbúðarhúsi
i borgarhlutanum og kom á daginn að þar átti hclma ungur mað-
ur að nafni Bischoff, scm stóð fyrlr einum slíkum flokki spcll-
virkja. Hann bcið bana í sprcngingunni og myndin sýnir hvcmig
ðtiits var í íbúð hans cftir liana.
Kjarnavopnum mót-
mælt í 12 löndum
Um páskana munu kjarn-
orkuandstæðingar í 12 löndum
ganga mótmælagöngur. Bretar
munu að vcnju ganga frá Ald-
ermaston til Trafalgar Squari í
London. 1 Vestur-Þýzkalandi
verða farnar átta göngur og
mun brezkur þingmaður ganga
í fararbroddi hverrar þeirrar.
Franskir kjarnavopnaandstæð-
ingar munu ekki efna til mót-
mælagöngu fyrr en i maí, cn
uin páskana munu göngur fara
fram í Brctlandi, Vestur-Þýzka-
landi, llalíu, Noregi, Danmörku,
Svíþjóð, IloIIandi, Bclgíu, Aust-
urríki, Grikklandi, Kanada og
Bandaríkjunum.
Hvers vegna gengið er
Einn af íorystumönnum
'brezkra kjarnavopnaandstæð-
inga, þingmaðurihn Anthony
Greenwood, ritar grein i síðasta
tölublað blaðsins Tribune og
skýrði frá því hvers vegna
Bretamir ganga.
— Við mótmælum erlendum
herstöðvum, við viljum minna
fólk á Kúbudeiluna sem sýndi
að enginn raunveruleg vörn er
fólgin í kjamavopnum, enn-
fremur er gengið til að mót-
mæla öllum kjamorkutilraun-
um, hvort sem að þeim standa
Bandaríkin, Sovétríkin eða
Frakkar. Við berjumst einnig
fyrir því að kjarnavopnin verði
takmörkuð við Bandaríkin og
Sovétríkin þannig að Vestur-
Evrópu, Mið-Austurlönd, Af-
ríka, Suður-Ameríka, Ástralía
og mikill hluti Asíu verði
kjamavopnalaus svæði. Við
viljum einnig aðstoða vestur-
þýzka vini okkar til að stöðva
viðleitni afturhaldsstjómarinnar
við að koma upp vestur-þýzk-
um polaris-flota.
Hörð kosningabarátta í Kanáda
Morðhótanir í garð
John Diefenbakers
Á hátíðisdögum byltingarinnar á Kúbu safnast hundruð þúsunda
manna saman í Havana til að hlýða á mál lciðtoga sinna. Myndin
cr tekin þar á fjögurra ára afmæli byltingarinnar 1. janúar sl.
Niðurstaða danskrar athugunar:
Sjóveikitöílurnar
ekki hættulegar
Almennar þingkosningar fara
fram í Kanada á mánudaginn
og hefur kosningabaráttan að
þessu sinni verið óvenju hörð.
eins og sjá má af því að um
síðustu helgi var stöðvuð jám-
brautarlest sú sem Diefenhaker,
forsætisráðherra og leið'ogi í-
haldsmanna var mcð * kosn-
ingaleiðangri, -egna þess að
fréttir höfðu borizt um að ætl-
unin væri að sprengja lestina
í loft upp.
Lestin var stöðvuð við lítinn
stöðvarbæ, St. Anne de la Per-^>
ade. Nokkru áður haíði komið
í ljós að sprengdir höfðu verið
teinamir á brautinni sem lest
Diefenbakers var á, um 35 km
frá St. Anne de la Perade. Ó-
nafngreindir menn hringdu til
iögreglunnar og sögðu henni að
ætlunin væri að sprengja lest-
ina í loft upp. Hópur lögreglu-
manna fór upp í lestina og leit-
aði í krókum og kimum að
sprengjum en fann enga.
Klukkustund síðar hélt lestin
áfram. Lögreglan hefur grun
um að hér hafí verið að verki
öfgaflokkur sem nefnir sig
„Frelsisfylkingu Quibec".
Um sömu helgi sprakk
sprengja í húsi skattinnheimt-
unnar í Montreal, einmitt þegar
lögreglumenn voru í húsinu til
að ganga úr skugga um hvort
nokkur fótur væri fyrir síma-
hringingu um að komið hefði
verið fyrir sprengju í húsinu.
Skömmu sfðar fékk lögreglan
boð um að sprenging væri einn-
ig fyrirhuguö í húsi tollheimt-
unnar í borginni. Hún skundaði !
á vettvang, en fann þó enga
sprengju þar.
1 Ottawa var unnið skemmd-
arverk á styttu af stofnanda
frönsku nýlendunnar í Kanada,
Samuel de Champlain. Lögregl-
an telur að þar hafi verið að
verki menn af enskum uppruna
sem hafi viljað heína fyrir
sams konar skemmdarverk sem
fyrir nokkrum dögum var unn-
ið á styttu af brezka hershöfð-
ingjanum Wolfe, sem féll í or-
ustunni um Quibec 1759, en með
sigri Breta i þeirri orustu lauk
frönskum yíirráðum í Kanada.
I vetur kom upp grunur um
að sjóveikitöflurnar postaffen
gætu verið skaðlegar á sama
hátt og svcfnlyfið thalidomid,
n.c að þær yllu vansUöno’ium
á fóstrum ef mæðurnar neyttu
þeirra í fyrstu manuóum uiei)-
göngutímans. Dönsk atliugun
hefur Icitt í ljós að ckki sé á-
stæða til að ætla að þcssi grun-
ur sé á rökum rcistur.
Það var sænslcur læknir sem
taldi sig hafa ástæðu til að
ætla að postaffen gæti valdið
slíkum vansköpunum. Varð það
til þess, að töflurnar voru sett-
ar á lyfjaskrá á Norðurlönd-
um þannig að þær voru aðeins
seldar gegn lyfseðli, en hér-
lendis mun þær aldrei hafa
fengizt á annan hátt. Rann-
sóknir á meintri skaðsemi lyfs-
ins voru fyrirskipanir i Dan-
mörku og Svíþjóð og eru þeg-
ar fengnar. niðurstöður í Dan-
mörku, en rannsókninni er
haldið áfram í Svíþjóð og verð-
ur lyfið haft á lyfjaskrá. í Dan-
mörku, þar til endanlegar nið-
urstöður eru komnar af henni.
Enginn munur
Rannsókninni í Danmörku
stjórnaði dr. Knud Biering-
Sörensen og var athugað bæði
neyzla postaffens og vansköp-
un á 6000—7000 börnum sem
fæðzt hafa í Kaupmannahöfn
undanfarna mánuði. Læknirinn
segir svo í blaðaviðtali:
— Vansköpunarhlutfallið var
það sama hjá börnum mæðra
sem neytt höfðu postaffens
fyrstu mánuði meðgöngutíma-
ans til að verjast ógleði og
hjá þörnum hinna sem ekki
höfðu neytt lyfsins. Neyzla
lyfsins reyndist vera hlutfalls-
lega sú sama hjá mæðrum van-
skapaðra barna og hinum sem
alið höfðu rétt sköpuð böm.
Sovéfríkin geta smíðað
öll sín olíurör sjálf
Eins og kunnugt er af frétí-
um hefur Bandaríkjastjórn Iagt
mjög fast að öllum bandamönn-
um sínum að hætla sölu á stái-
rörum í olíulciðslur handa Sov-
étríkjunum á þeirri forsendu að
hinar miklu leiðslur sem verið
er að lcggja frá Sovctríkjunum
til landanna í A-Evrópu muni
bæði vcrða atVinnuIífi þessara
landa mikil lyftistöng og bæta
hernaðaraðstöðu þeirra. Nú seg-
ir í frétt frá Moskvu að Sov-
vtríkin séu ckkert upp á það
komin að fá þcssi riir smíðuð
á vesturlöndum.
Fréttaritari bandarísku írétta-
stofunnar í Moskvu segist hafa
það eftir gýðum heimildum að
Sovétríkín geti framleitt eina
milljón lesta af stálrörum á ári,
en það magn nægi í 3.200 kíló-
metra langa olíuleiðslu af þeim
gerð sem Bandaríkjastjóm
stendur hvað mestur stuggar
af og telur hafa mesta hemað-
arþýðingu.
En nú þegar er langt komið
íagningu hinnar 4.000 kílómetra
löngu leiðslu sem ílytja mun
hráolíu frá héruðum við Volgu
lil Póllands, A-Þýzkaland.’
Tékkóslóvakíu og Ungverja-
lands þar sem hún verðui
hreinsuð og fullunnin. Sérfræð-
ingar á vesturlöndum segja að
þessi olíuleiðsla muni marka
límamót fyrir allt atvinnulíf
landanna í A-Evrópu. segir hin
bandaríska fréttastofa.
STEFÁN JÓNSSON:
VsgHrinn
ú
.Vegurinn að brúnni (er) að
mörgu leyti fágætt verk í ís-
lenzkum bókmenntum; það er
ívimælalaust eina alvarlega
•’rósaverkið sem. barst á
markað á liðnu" ári. . . “
Ólafur Jónsson (Tíminn).
Verð ib. kr350.—
Heimskringla
i
/
i