Þjóðviljinn - 28.04.1963, Blaðsíða 6

Emb ^ttismaður höfðar mál
Eí kynvilla hættu
leg öryggi USA?
g síða —
Hér gefur að líta tcikningu að sovézku minnismcrki til hcið-
urs geimförum og geimferðum.
Fyrrverandi ráðningarscr-
fræðingur í þjónustu Banda-
ríkjastjórnar hefur höfðað mál
fyrlr dómstóli til þcss að fá úr-
skurð um að kynvilla sé ckki
nægileg ástæða t'il þcss að
koma í veg fyrir að opinbcr
starfsmaður sc hækkaður í t:gn,
Málaferlin fara fram við
héraðsdómstólinn í Washington.
1 stefnuskjalinu segir Bruce C
Scott að atvinnumálaróðu-
neytið bandaríska hafi sífellt
sakað sig um kynvillu og að
Stjórnin haíi neitað aö róða
Sig aftur, eftir að hann hafði
----------------------------<S>
Nemandinn
reyndi aS selja
skélann
Nýlega var 16 ára gamall
brezkur skólanemandi rekinn
fyrir að hafa reynt að selja
skóiann sem hann gekk í. Hinn
verðandi fasteignasali hafði sett
eftirfarandi auglýsingu í dálk
um kaup og sölu á fasteign-
um í blað Sunningsdale fyrir
utan London:
Til sölu: Mjög nýlízkulegar
byggingar með miðstöðvarhitun
um aiit, sundiaug og bókasafni
stóru eldhúsi og tennisvöllum.
Upplýsingar: Rektor Charters .
skólans.
Fjórir ákafir kaupendur
höfðu þegar samband við
rektor.
sjálfviljugur sagt starfi sínu
lausu og gengizt undir ná-
kvæma rannsókn. Hann krefst
þess að hann fái að taka af't-
ur við starfi sínii og keppa um
hærri stöður.
Einkamál
í blaðaviðtali sagði Scott að
hann hafi ekki boðizt til bess
að leggja fram nokkur sönnun-
argögn til að hrjnda ásökun-
um um kynvillu. Hann sagði
að líkt væri farlð með kynlíf
sitt og trúarbrögð, hvort
tveggja væri einkamál. sem
elcki kæmu máli þessu við.
Ríkisstarfsmannanefndin lýsti
því yfir á sínum tíma að Scott
væri ekkí hæfur í embætti
ráðuneytisstjóra vegna „ósið-
legrar hegðunar". Scott telur að
nefnd þessi hafi ekki umboð til
að skera úr um siðsemi og
hæfni þeirra sem sækja um
stöður á vegum stjórnarinnar.
Kynvilla ósiðleg?
1 stefnu sinni véfengir Scott
að „kynvilla í eðli sínu“ hliáíi
að vera ósiðleg. Hann nýtur
fyllsta stuðnings „samtaka til
verndar þegnréttinda í Banda-
ríkjunum“, og lögmaður hans,
David Carliner, hefur lýst bví
vfir að máliö myndi fara fyrir
hæstarétt Bandarík.Vanna ef
nauðsynlegt reyndist.
Scott var ráðinn í atvinnu-
málaráðuneytið árið 1939 og,
starfaði þar til ársins 1956, er
hanm lét af 1—‘■v"“tti af fúsum
viljt.
ÞIÓÐVILTINN
Sunnudagur 28. april 1963
Sovézkir undirbúa feria-
lög langt út í geiminn
I filja ekki
halda fundi
sína á Spáni
Síðastliðinn föstudag var
„dagur geimfaranna“ haldinn
bátiðlcgur í Sovétrikjunum, en
þá voru tvö ár Iiðfin frá því
að Gagarín fór fyrstur manna
út í gciminn og Icnti hcilu
og höldnu. Þessi markvcrði
atburður hefur mjög sett svip
sinn á útvarp og sjónvarp í
Sovétríkjunum undanfarna
daga. Gcimfararnir hafa orðið
að koma fram víðsvcgar um
landið og hafa að öllum lík-
indum notið minnl svcfns en
dagana sem þeir gcystust um
geiminn. Margar bækur um
geimvísindt koma út gelmfara-
daginn, en einna mesta athygli
hefur vakið bók Germans Tit-
offs um geimferðir, og er hún
sögð er rituð af mikilli þekk-
ingu.
Samviinnu manna
og tækja
1 tilefni geimfaradagsins hafa
tveir kunnir geimvísindamenn,
þeir Mihæloff og Grigoréff,
skýrt írá því að sovézkir vís-
indamenn vinni nú að undir-
-------------------------—®
Svertingjar
grýttir í
Chicago
A fimmtudag í fyrri viku
börðust fjölmargir lögreglu-
menn i Ch'icago við mannfjölda
sem hafði óspektir í frammi
vegna orðróms um að negra-
fjölskylda væri í þann veginn
að flytja inn í citt hinna
„hvítu hverfa" í Chicago.
Ólgan hófst er sást hvar
fjórir negrar gengu inn í hús
eitt í South Marsfield Avenue.
Sögusagnir um að negrarnir j
. heföu leigt • aöa keypt húsið
breiddust út eins og eldur í
sinu og eftir skamma stund
höfðu um 1500 hvítir menn j
safnazt saman á staðnum óðir [
af reiði.
Skríllinn öskraði og grýtti
j húslð. Nokkrar gluggarúður
brofnuðu. Eitt hundrað lög-
reglumenn reyndu að skakka
; leikinn og eftir nokkrar
klukkustundir tókst að koma
negrunum á óhultan stað.
Átta ólátaseggir fvoru hand-
teknir. Einn lögregluþjónn og
tveir úr hópi hvítu mannanna
voru fluttir á sjúkrahús vegna
meiðsla. Ekki er vitað með
vissu hvaða erindi negrarnir
áttu í hverfið.
búningi undir lengri geimferðir
en farnar hafa verið til þessa,
þar á meðal ferðir til tungls-
ins og umhverfis það. Þeir
segja að mest ríði á að tryggja
samvinnu tækjanna og mann-
anna til þess að ná mesta
hugsanlega öryggi. Meginverk-
efnið er að ákveða hvernig
verkunum verður heppilegast
skipt milli mannsins og tæki-
anna, og við það fást sérfræð-
ingar, eðiisfræðingar, líffræð-
ir.gar og tæknifræðingar.
93 prósent öryggi
Á það er bent í greininni að
öryggi geimfars sem einungis
er stjórnað af tækjum og sent
er mannlaust til tunglsins og
aftur tji jarðar er aðeins rúm-
lega einn á móti fimm. Ef
maður er til taks og getur tek-
ið stjórn geimfarsins að sér
verður öryggið 75 prósent,
þannig, að þrjár af fjórum
tunglferðum ættu að heppnast.
en ef geimfarinn er fær um að
stilla og gera við viss tæki um
borð verður öryggið 93 prósent.
Sálfræðin mikilsvcrð
Sálfræðin hefur mikið gildi
fyrir geimvísindin. Það verður
að vera ljóst hvernig maður-
inn bregzt við, hvernig hann
slórar, hilcar og gerir mistök
við vissar aðstæður í geimn-
um. Sálfræðin er nauðsynleg
til þess að skipuleggja þjálfun
geimfaranna á jörðu niðri. Það
þarf ekki einungis að þjálfa1
menn líkamlega heldur og and- j
!ega áður en þeir eru sendir
úi í geiminn.
Þegar um langar geimferðir
er að ræða verður lífið um
borð að vera sem líkast því,
sem gerist á jörðu niðri. segja!
greinarhöfundar. Til staðar i
verður að vera vinnustaður, |
hvíldarstaður og staður til
tómstundaiðju. Auk þess verð- j
ur að skapa dægraskipti og
árstíða. Geimfaranum verður j
að finnast líkast því sem hann j
ferðist um holt og heiðar eða j
götur borganna.
Hálft annað tonn
á mann
Ýmis tæknileg vandkvæði eru
á því að viðhalda lífinu um
borð. Til eins ars ferðar þarf
hver geimfari 350 kíló matar,
750 lítra vatns og 370 kíló súr-
efnis, alls er þetta nálægt hálfri
ar.narri smálest. í svo löngum
ferðum verður að vera margra
manna áhöfn. Um tíu tonn þarf
til að viðhalda lífinu. Þar af
ieiðandi þarf gífurlegar eld-
flaugar til þess að bera slík
geimför á braut sína og svo
stórar flaugar eru enn ekki til.
Hlutverk vísindafnannanna er
að tryggja iífræn efnaskipti
um borð piöntum, dýrum og-
mönnum. Sovézkir vísindamenn
eru ó góðri leið með að leysa
það verkefni, segir í grein-
inni.
Dómnefnd hinna alþjóðlegu
bókmenntaverðlauna útgefénda,
Prix des Editcurs, sem einnig
nefnast Formenter-verít.aunin.
mun skipta um fundarstað í ár.
Til þcssa hafa fundirnir farið
fram á Formcntor á Mallorca,
en nú mun nefndin koma sam-
an á grisku cyjunni Ivorfu i
Adriahafi. Breytingin stafar af
yfirgangi Franeos einræðisherra
á spáni gegn einum útgefend-
anna scm stendur að vcrðlaun-
unum, ftalanum Einaudi.
Franco og falangistar hans
eru reiðir Einaudi vegna bókar,
sem hann gaf út á Italíu. Sú
bók er ljóðasafnið „Söngvar
hinnar nýju andspyrnuhreyf-
ingar á Spáni“. Bókin er að
sjálfsögðu bannfærð é Spáni —
og reyndar var hún nýlega
einnig bönnuð á ítalíu. Spænsk
yfirvöld hafa lýst yfir að Ein-
audi og a’lir aðstoðarmenn
hans væru óvelkomnir til
Spánar. Þá sambykktu hinir
útgefendurnir sem standa að
hinum þekktu verðlaunum að
fara hvergi til Mallorca.
Dómnefndin kemur saman '
dag. 1 henni eru einvörðung
bókmenntamenn og kveða be<
upp dóm sinn óháðir þeirn ú
gáfufyrirtækjum sem borr
brúsann. Verðlaunin ner
10.000 dollurum. 1 fyrra hla
þau ungur Þjóðverji, Ur
Johnson, fyrir skáldsögu s"
nefndist „Þriðja bókin j
Achim.“
Geiimfararnir eru komnir til tunglsins og horfa tii jarðar. Skyldu þ’eir hafa heimþrá?
De Gaulle fær misjafnar móttökur
Hengingatal, kvartanir oi
yfirlýsingar um a ndstöðu
Kynsiúkdómar
væddir á fundi
í Stokkhólmi
Kynsjúkdómar eru enn alvar-
legt vandamál í allmörgum
löndum. Einkum er lekandi
meðal æskufólks ískyggilegt
vandamál. Þetta mál verður
rætt á ráðstefnu Alþjóðaheil-
brigðismálastofnunarinnar í i
Stokkhóimi dagana 24.-28. okt. {
n.k. Markmiðið er að leiðbeina
hinum einstöku löndum í bar-
áttunni við þetta fár.
(Frá S. Þ.)
lagtækur maður
óskast til aðstoðarstarfa.
AXEL EYJÓLFSS0N
Skipholti 7.
Símar 18742 og 10117.
De Gaullc forseti hcfur hlotif)
misjafnar móttökur ■ á yfirrcið
sinni um austurhluta Frakk-
lands. Sums staðar hcfur hon-
um verið tekið með kostum og
kynjum, en annars staðar hafa
’ iðstaddir Iátið litla hrifningu
í Ijós.
Meðal annars hefur hann hlot
tð mjög dræmar viðtökur i
Ivonny. Tournes, Rimoge og
Rocroi. Borgarstjórinn í Tourn-
es ságði meðal annars í ræðu
sinni að hann neyddist til að
nengja sig ef ekki yrði séö til
bess að borgin fengi nægilegt
vatn. í Rigmore ias borgarstjór-
inn upp langan kvartanalista.
Af einskærri skyldurækni
Fyrst kastaði tólfunum er
forsetinn kom tii Rocroi. Borg-
arstjórinn þar er kona að
rafni Andree Vienot. í ræðu
sinni lýsti hún yfir að hún og
borgarstjórnin væri eindregið
andsnúin stjórn de Gaulles.
Vienot borgarstjórj sagðjst
enga dul á það draga á þá
staðreynd að hún og meirihhni
borgarstjórnarinnar væru með-
al eindregnustu andstæðinga
Fimmta lýðveldisins. „En“
bætti hún við, „það er skylda
mfn að taka á móti yður hér.
og ég tek á móti yður sem
'.eiðtoga frjólsra Frakka á stríðs-
arunum, en stjórn yðar laut
maður mjnn tjl dauðaó-'r-
Á ferðalagi sínu hefur de
Gaulle mjög rætt um EBE.
Hann hefur lagt áherzlu á að
ckki sc útilokað að Bretar og
flciri þjóðir f V estur-Evröþu
muni á sinum tima ganga í
handalagið, cn fj’rst vcrða þcir
að samþykkja „anda Efnahags-
handalags Evrópu".
„I fyrsta sinn síðaþ Karla-
magnús leið er Evrópa nú viss
'•m að hún getur og á að sam-
•Mnast", sagði de Gaulle ..Sam-
!'iningin hefur þegar farið fram
■ _ efnahagsmálum og ekki niun
b'ða á löngu þar til kemur að
stiórnmáhinurn".