Þjóðviljinn - 17.05.1963, Blaðsíða 3
Föstudagurinn 17. maí 1963
ÞIÓÐVILIUfN
SÍÐA 3
Cooper majór fór 22 umferðir á 34 tímum
Lengsta, farsælasta geimför
Bandaríkjamanns hingað til
CANAVERALHÖFÐA 16/5 — Geimferð Gordons Coopers
majórs hefur sannað hið fornkveðna að fall sé fararheill.
Eftir öll þau óhöpp sem komið höfðu fyrir áður en hann
lagði í ferðina, hefur hún að öllu leyti gengið að óskum
og jafnvel framar beztu vonum. Ætlunin var að ferðinni
lyki kl. rétt rúmlega 23 í kvöld, en þá hafði Cooper majór
farið tæpar 22 umferðir um jörðina á rúmum 34 klukku-
stundum.
Ferðin hefur heppnazt með á-
gætum alveg frá upphafi og varð
braut geimfarsins „Faith 7“ mun
nær gerðum áætlunum en braut-
ir fyrri bandarísku geimfaranna;
þó munar einni mínútu eða svo
frá áætluðum umferðartíma.
Endurbætt útgáfa
Nær allt hefur gengið eftir
áætlun og ferðin sem heild hef-
ur tekizt jafnvel betur en ætlað
var og tæki geimfarsins unnið
betur en gert hafði verið ráð
fyrir. „Faith 7“ er endurbætt út-
gáfa á hinum fyrri bandarísku
geimförum og var einkum lögð
áherzla á að endurbæta þau tæki
sem stjóma eldneytisforða geim-
farsins, en brögð hafa verið að
því áður að of ört gengi á eld-
neytisforða bandarísku geimfar-
anna, svo að minnstu hefur mun-
að að hann væri til þurrðar
genginn, þegar mest á reyndi —
á leiðinni aftur til jarðar.
Þessar endurbætur hafa orðið
til þess að Cooper hefur haldizt
miklu betur á eldsneytinu en
fyrirrennurum hans og jafnvel
mun betur en vísindamennimir
höfðu gert sér vonir um. Ætti
það að auðvelda honum lending-
una.
Smáóhöpp
Hins vegar mistókst í þetta
sinn sem áður tilraun til að
koma belg út úr geimnum í því
skyni að afla vitneskju um þétt-
leika loftsins 160-265 km frá
jörðu. Ætlunin var að belgurinn
yrði dreginn á eftir geimfarinu
i hálfa aðra umferð, en Cooper
tókst ekki að koma honum út.
Þá kom það fyrir a.m.k. einu
sinni að hin sjálfvirka hitastill-
ing í geimfarinu brást, en Coop-
er gat auðveldlega komið henni
í samt lag.
Svaf vel
Skömmu fyrir klukkan tvö í
fyrrinótt tilkynnti Cooper, sem
þá hafði verið á fótum í sautján
tíma en á lofti 1 þrettán, aðhann
vildi halla sér, ráð var fyrir því
gert að hann fengi átta tíma
svefn. öllum sambandsstöðvum
á jörðu niðri var þá fyrirskipað
að raska ekki ró hans og svaf
hann vært meðan geimfar hans
fór fimm sinnum umhverfis jörð-
ina. Sjálfvirk mælitæki sáu fyrir
því að hægt var frá jörðu að
fylgjast með andadrætti hans og
hjartslætti. Vísindamennimir
sem fylgdust með upplýsingum
þeirra þóttust geta vitað að
hann hefði draumfarir, þegar
hjartsláttur hans jókst skyndi-
lega úr 60 á mínútu í 100 en
fór jafnskyndilega niður í 60.
Þegar Cooper vaknaði af sínum
væra blundi, mundi hann ekki
eftir neinum draumum.
Cooper þakkað
Þegar Cooper vaknaði aftur
tók hann til óspilltra málanna
að rækja öll þau margvíslegu
störf sem honum höfðu verið
falin. Stjómendur geimferðarinn-
ar Ijúka miklu lofsorði á starfs-
getu hans og þakka honum að
verulegu leyti hve vel ferðin hef-
ur heppnazt. Hann þurfti að
sjálfsögðu að fylgjast stöðugt
með öllum hinum mörgu og
margbr. mæli- og stjórntækj-
um geimfarsins, en öllu mikil-
vægari voru skýrslur þær sem
hann talaði inn á segulband við
og við um líðan sína og allan
gang ferðarinnar. Búizt er við
að það muni taka margar vikur
að vinna úr öllum þeim gögnum
sem hann aflaði á þann hátt.
Auk þess tók hann í sífellu
myndir af jörðinni eða skýja-
myndunum ofan hennar og
skiptu þær orðið mörgum þús-
undum þegar kom að leiðariok-
um. Þessar myndir tók hann
ýmist með ljósmyndavél eða
sjónvarpstökuvél og var þeim
síðamefndu sjónvarpað til jarð-
ar. En af honum sjálfum var
einnig oft sjónvarpað myndum
til jarðar og þær myndir aftur
sendar milli heimsálfa um banda-
ríska endurvarpstunglið Telstar.
Lendir i sjónum
Gert var ráð fyrir þvi að
geimför Coopers majórs tæki
enda skömmu eftir klukkan 23
í kvöld, en þá átti „Faith 7“ að
lenda á Kyrrahafi, skammt frá
Midway-eyju, en bandarisk her-
skip voru þar reiðubúin að draga
geimhylkið upp úr sjónum.
Straumurinn liggur til vinstri
Hollenzkir kommúnistar og
sósíalistar juku fylgi sitt
HAAG 16/5 — Kosnmgar fóru fram í gær til fulltrúadeild-
ar hollenzka þingsins. Endanlegar niðurstöðutölur verða
ekki kunrtfir., fyjr qn að þre^nur,_dö.gum liðnum, en bráða-
birgðatölur sem ekki er ástæða til að ætla að breytist
sýna, að kommúnistar og sósíalistar hafa bætt við sig fylgi
á kostnað stjórnarflokksins VVD og sósíaldemókrata.
Stærsti flokkurinn. kaþólskir,
sem hefur stjórnarforystuna í
sínum höndum, hélt velli í kosn-
ingunum og bætti heldur við
sig, fékk einu þingsæti fieira.
50 í stað 49 áður.
Næsthæstj flokkurinn, sósíal-
demókratar, töpuðu hins vegar
allmiklu fylgi og fengu nú að-
elns 43 þingmenn, en höfðu 48
áður.
„Þjóðarflokkur frelsis og lýð-
ræðis“ (WD), einn íhaldsflokk-
anna sem standa að ríkisstjóm,
tapaði einnig og fékk nú 16
þingsæti í stað 19 áður.
Andbyltingarflokkurinn, sem
einnig stendur að stjórninni, tap-
aði einu þingsæti, fékk 13.
40 settir í sóttkví vegna
bólusóttar í Stokkhólmi
STOKKHÓLMI 15/5. — Um það bil 40 Stokk-
hólmsbúar hafa verið settir í sóttkví vegna þess
að bólusótt hefur gert vart við sig í borginni.
Fjórir menn sem talið er að hafi að öllum líkind-
um tekið veikina hafa verið lagðir inn á farsótt-
arsjúkrahúsið. í mánuðinum sem leið dó kona
ein úr bólusótt og hafa tveir ættingjar hennar
verið fluttir á sjúkrahúsið. í dag voru tvær kon-
ur til viðbótar fluttar þangað.
önnur konan sem lagðist inn
á sjúkrahúsið í dag hafði um-
gengizt hina látnu. Eru sjúk-
dómseinkenni hennar talin benda
eindregið til þess að hún þjáist
af bólusótt. Einkenni hinnar eru
hinsvegar mjög ógreinileg.
Yfirmaður sýklarannsókna-
stofnunarinnar í Stokkhólmi,
Holger Lundback prófessor, hefur
skýrt frá því að sá sem sýking-
unni olli sé að öllum líkindum
fundinn. Er það sænskur sjó-
maður sem kom í apríl flugleiðis
fró Indónesíu til Stokkhólms.
Segir prófessorinn að unnt sé að
rekja öll mikilsverðari sjúkdóms-
tilfelli til hans.
Sjómaðurinn heimsótti áttræða
fr.ænku sína. Konan sem lézt úr
veikinni umgekkst þá konu.
Ekki fullvfst
— Við hegðum okkur eins og
um bólusótt væri að ræða, segir
Lundback, en vissir erum við
ekki. Það verðum við ekki fyrr
en við fáum niðurstöður síðustu
rannsókna. Til þessa hefur þró-
unin verið hæg og ekki gefið
ástæðu til verulegs ótta. Aðeins
ef þetta breytist skyndilega mun-
um við fara að íhuga hvort ekki
sé rétt að hefja fjöldabólusetn-
ingu á Stokkhólmssvæðinu. Til
þessa hafa heilbrigðisyfirvöldin
látið sér nægja að bólusetja þá
sem í mestri hættu eru, svo sem
starfsfólk sjúkrahúsa, ennfremur
hafa allir sem fara til útlanda
gegnum Stokkhólm verið hvattir
til að láta bólusetja sig gegn
veikinni.
Sænsk heilbrigðisyfirvöld hafa
skýrt yfirvöldunum á hinum
Norðurlöndunum frá ástandinu.
Það var ekki fyrr en í gær sem
grunur um bólusótt kom upp,
enda þótt dauðsfallið hafi átt sér
stað fyrir þrem vikum. Talið
var í fyrstu að konan hefði
þjáðst af blóðsjúkdómi, en þegar
maður hennar og frændi veikt-
ust síðar vaknaði grunur um að
um bólusótt væri að ræða.
Stjórnarflokkurinn sem kallar
sig Kristnisöguflokkinn bætti
hins vegar við sig einu sæti,
fékk 13.
Kommúnistar juku fylgi sitt
um rúm 20 prósent og fengu
einu þingsæti fleira. Friðarsinn-
aði sósíalistaflokkurinn hátt í
tvöfaldaði fylgi sitt og tvöfaldaði
líka þingmannatöluna.
Bændaflokkurinn fékk nú í
fyrsta sinn fuHtrúa á þing, 3
þingsæti, en Endurbótaflokkur-
inn hélt sínum þremur þing-
mönnum.
Friðarsinnaði sósíalistaflokk-
urinn er tiltölulega ungur flokk-
ur og svipar honum að mör.gu
leyti til Sósíalistíska þjóðar-
flokks Aksels Larsens í Dan-
mörku. Ofarlega á stefnuskrá
hans er baráttan gegn kjarn-
orkuvopnum og aðiid Hollands
að Atlanzhafsbandalaginu.
Atkvæðatölur
Atkvæðatölur þær sem hol-
lenzka fréttastofan ANP reiknar
jafnan út með aðstoð rafeinda-
heila hafa aldrei vikið neitt sem
nokkru nemi frá endanlegum töl-
um. Þessar eru tölur fréttastof-
unnar nú:
Kaþólskir 1.996.865 atkvæði
(áður 1.859.914) 50 þingsæti
(49).
Sósíaldemókratar 1.750.808 —
(1.821.185) 43 (48).
VVD 643.236 (732.658) 16
(19).
Andbyltingarflokkurinn 536.
521 (586.429) 13 (12)’.
Kommúnistar 173.457 (144.542)
4 (3).
Friðarsinnaðir sósíalistar 189.
020 (110.499) 4 (2)'.
Endurbótaflokkurinn 143.533
(129.678) 3 (3).
Bændaflokkurinn 133.094 (30.
423) 3 (0).
Bíll til sölu
Chevrolet 1952 tíl sölu. Ct-
borgun samkomulac. Stmi
18367.
Tilkynning
frá yfirkjörstjórn Vestfjarðakjördaemis.
Við kosningar til Alþingis, sem fram eiga að fara 9.
júní 1963, verða eftirtaldir framboðslistar I kjöri í
Vestfjarðakjördæmi:
#
á
A-listi Alþýðuflokksins:
1. Birgir Finnssoni, alþingismaður, Isafirði
2. Hjörtur Hjálmarsson, skólastjóri, Flateyri
3. Ágúst Pétursson, skrifstofumaður, Patreksfirði
4. Ósk Guðmundsdóttir, frú, Bolungarvík
5. Pétur Sigurðsson, vélstjóri, ísafirði
6. Sigurður Pétursson, framkvæmdastjóri, Reykjavik
7. Guðmundur Andrésson, rafvirki, Þingeyri ,,
8. Jens Hjörleifsson, verkamaður, Hnifsdal
9. Kristján Þórðarson, bóndi, Breiðalæk, Barða-
strandarhreppi
10. Bjarni Friðriksson, vei-kamaður, Suðureyri.
B-listi Framsóknarflokksins:
1. Heraiann Jónasson, alþingismaður, Reykjavik
2. Sigurvin Einarsson, alþingismaður, Saurbæ, Barða-
strandarsýslu
3. Bjami Guðbjömsson, banikaútibússtjóri, Isafirði
4. Halldór Kristjánsson, bóndi, Kihkjubóli, Önundarfirði
5. Bogi Þórðarson, kaupfélagsstjóri, Patreksfirði
6. Gunnlaugur Finnsson, bóndi, Hvilft, önunidarfirði
7. Hafliði Ólafsson, bóndi, Ögri, Ögurhreppi
8. Ólafur E. Ólafsson, kaupfélagsstj., Króksfjarðamesi
9. Torfi Guðbrandsson, skólastjóri, Finnbogast., Ámesi
10. Ragnar Ásgeirsson, héraðslæknir, ísafirði.
D-listi Sjálfstæðisflokksins:
1. Sigurður Bjamason frá Vigur, ritstjóri, Reykjavík
2. Þorvaldur Garðar Kristjánsson, fi-amkvæmdastjóri,
Reykjavík
3. Matthías Bjamason, framkvæmdastjóri, ísafirði
4. Ari Kristinsson, sýslumaður, Patreksfirði
5. Kristján Jónsson, kennari, Hólmavík
6. Einar Guðfinnsson, útgerðarmaður, Bolungarvik
7. Rafn A. Pétursson, framkvæmdastjóri, Flateyri
8. Aðalsteinn Aðalsteinsson, bóndi Hvallátrum
9. Andrés Ólafsson, prófastur, Hólmavík
10. Marselíus Bemharðsson, skipasmíðameistari, Isafirði.
G-listi Alþýðubandalagsins:
1. Hannibal Valdimarsson, forseti Alþýðusambands
Islands, Reykjavík
2. Steinigrímur Pálsson, umdæmisstj., Brú, Hrútafirði
3. Ásgeir Svanbergsson, bóndi, Þúfum, N-lsafjarðars.
4. Ingi S. Jónsson, skrifstofumaður, Þingeyri
5. Játvarður Jökull Júlíusson, bóndi, Miðjanesi,
A-Barðastrandarsýslu
6. Haraldur Guðmundsson, skipstjóri, Isafirði
7. Davíð Davíðsson, bóndi, Sellátrum, V-Barðastr.s.
8. Guðsteinn Þengilsson, héraðslæknir, Suðureyri
9. Páll Sólmundarson, sjómaður, Bolungarvík
10. Skúli Guðjónsson, bóndi, Ljótunnarstöðum, Hrúta.f.
Isafirði, 9. maí 1963.
I yfirkjörstjóm Vestfjarðakjördæmis
Högni Þórðarson Ólafur Guðjónsson
Sigurður Kristjánsson Jónatan Einarsson.
Eftirtaldar stöður við
Borgarsjúkrahúsið í Fossvogi
eru lausar til umsóknar:
Staða yfirlæknis handlæknisdeildar,
— yfirlæknis röntgendeildar,
— forstöðukonu,
— matráðskonu.
Síðar verður ákveðið, frá hvaða tíma stöð-
urnar verða veittar. Umsóknir sendist
Sjúkrahúsnefnd Reykjavíkur fyrir 1. sept.
næstkomandi.
Reykjavík, 15. maí 1963.
Sjúkrahúsnefnd Reykjavíkur,
Heilsuverndarstöðinni.