Þjóðviljinn - 21.05.1963, Blaðsíða 1

Þriðjudagur 21. maí 1963 — 28. árgangur — 113. tölublað.
Upplýsingar um kosningaskrif-
stofur, utankjörfundaatkvæða-
greiðslu, kosningasjóð o. fl. er ^
að finna á 10. og 12 síðu.
-100%
-75%
50%
■25%
2 virk-
I gær fórum við í 93%.
Okkur bárust framlög frá
Reykjavík, Akureyri og Vík
í M,ýrdal sem við þökkum
kærlega fyrir. Nú eru að-
eins 2 dagar þar til settu
marki, 500.000,00 kr. á að
vera náð og þá tvo daga
þurfum við að ná inn
35.000.00 kr. Mcð snörpu á-
taki ættum við að hafa
möguleika á því. Hafið
samband við skrifstofuna
Þórsgötu 1, sími 17514, opin
daglega frá kl. 10—12 f.h.
og 1—6 e.h. eða póst- eða
gfmsendið til okkar. Utaná-
skrift er Styrktarmanna-
kerfi Þjóðviljans Þórs-
götu 1.
BREZKA STJ0RNIN NEITAR
ENN AÐ FRAMSEUA SMITH
Með framferði sínu hefur Brezka stjórnin í verki rift landhelgissamningnum frá 1961
Ríkisstjórn Bretlands
hefur neitað að fram-
selja Smith skipstjóra
af Milwood sem reynd-
ist sekur um veiðiþjófn-
að við ísland en var
bjargað undan löggæzl-
unni af brezka herskip-
inu Palliser. Með þess-
um viðbrögðum hefur
brezka stjórnin í verki
neitað að virða land-
helgissamninginn frá
1961. Eðlileg viðbrögð
íslenzku ríkisstjórnar-
innar æt'tu að vera þau
að lýsa samninginn þar
með úr gildi fallinn,
öll undanþágusvæðin
innan 12 mílnanna og
nauðungarákvæðin um
landgrunnið utan 12
mílnanna.
4. maí s.l. sendi rxkisstjóm Is-
lands brezku stjórninni orðsend-
ingu vegna þessa atburðar. Af
einhverjum ástæðum hefur orð-
sendingin ekki verið birt orðrétt
en í fréttatilkynningu frá ríkis-
stjórninni var sagt svo um
kjarna hennar: „enn á ný var
krafizt framsals brezku stjórnar-
innar á Smith skipstjóra á
brezka togaranum Milwood". I
svari brezku stjórnarinnar er
þessari kröfu þverneitað en neit-
unin vafin inn í kurteislegt orða-
lag og ýms furðuleg ummæli.
Svar Bretastjómar er á þessa
leið:
Bretar aulmýkja Bjarna
Brezka ríkisstjómin auð-
mýkir Bjama Benediktsson,
landhelgismálaráðherra, alveg
sérstaklega í svari sínu út
af Millwood-málinu. 1. maí sl.
birti Morgunblaðið viðtal við
Bjama Benediktssonar á for-
síðu með stórum fyrírsögnum:
„Brezka stjómin ber ábyrgð
gagnvart Islandi. Hún hlýtur
að bæta fyrir mistökin m.a.
með viðeigandi ráðstöfunum
gegn brezka skipherranum".
Þetta er einnig kjami um-
mæla ráðherrans; hann segir:
„Hins vegar heppnaðist ekki
að ná skipstjóranum, en þar
virðist vera um augljós mis-
tök skipherrans á brezka her-
skipinu að ræða. Á þeim mis-
tökum hlýtur brezka ríkis-
stjómin að bera ábyrgð gagn-
vart fslandi og bæta fyrir
þau, m.a. með viðeigandi ráð-
stöfunum gegn brezka skip-
herranum sem þau framdi.
í svari sinu ver brezka
ríkisstjórnin Hunt skipherra
og hafnar því algerlega að
gera ráðstafanir gegn honum.
Hún segir: „Brezka rifais-
stjórnin tekur einnig á sig
fulla ábyrgð á athöfnum
H.M.S. Palliser dagana 27.—
28. apríl“, en með þeim um-
mælum samþykkir ríkisstjóm-
in gerðir skipherrans í einu
og öllu.
Landhelgismálaráðherrann.
Þögn sakbitinna manna um
afíeiiingar hernámsins
stöðu ber öllum hemámsand-
stæðingum að hagnýta sér. Her-
námsandstæðingar sem að þessu
sinni kjósa hernámsflokk eru
að taka á sig ábyrgð á þeirri
stefnu sem lýst er í dauðaskýrslu
Ágústs Valfeils til Bjarna Bene-
diktssonar.
Svar Brefa
„Utanríkisráðherra Bretlands
leyfir sér hér með að vitna í
orðsendingu íslenzku ríkisstjórn-
arinnar dags. 4. maí, um atvik
það, er varðar Aberdeen-togar-
ann Milwood og íslenzka varð-
skipið Óðinn.
Eins og herra E. Heath tók
fram í erindi sínu dags. 30. apríl
til íslenzka utanríkisráðherrans,
þótti brezku ríkisstjórninni mjög
miður að frétta að þetta atvik
skyldi hafa átt sér stað. Brezka
stjómin lítur mjög alvarlegum
augum á málið eins og íslenzka
ríkisstjómin. Brezka ríkisstjórnin
metur það, að skipherrann á ís-
lenzka varðskipinu Óðni beitti
ekki valdi til þess að taka tog-
arann fastan. Brezka ríkisstjórn-
in vill samt sem áður beina
athygli íslenzku ríkisstjómarinn-
ar að þeirri staðreynd, að skip-
herrann á H.M.S. Palliser gerði
i Framhald á 2. síðu.
Hernámsblöðin em gersamlega
varnarlaus andspænis trúnaðar-
skýrslu dr. Ágústs Valfells til
Bjama Benediktssonar dóms-
málaráðherra um afleiðingar her-
námsstefnunnar. Hingað til hafa
þessi blöð reynt að lýsa aðild
íslands að Atlanzhafsbandalag-
inu og hernámi landsins sem
„vernd“ fyrir þjóðina. Nú hafa
Ágúst Valfells og séríræðingar
hans sannað á óvefengjanlegasta
hátt að hætturnar era afleiðing
af herstöðvum Bandaríkjanna
hér á Iandi og að hættumar era
þeim mun alvarlegri sem her-
stöðvarnar eru umfangsmeiri.
Sérfræðingarnir telja 75% líkur
fyrir því að Keflavíkurflugvöll-
verði skotmark þegar í upphafi
hugsanlegrar styrjaldar — vegna
þess að þar er bandarísk her-
stöð — og „skotmarksgildi“
Keflavíkurflugvallar gæti leitt
til þess að tveir þriðju hlutar
þjóðarinnar færust. Af þeim sem
eftir lifðu myndu margir búa við
örkuml, auk þess sem geislunin
myndi valda erfðagöllum sem
hefðu i för með sér „aukningu á
vanskapnaðartilfellum í næstu
kynslóðum,“ eins og komizt er
að orði í skýrslunni.
Óttast stað-
reyndir
„Eitt af því fyrsta sem gera
þarf, að áliti höfundar, er að
fræða almenning um hættur
þær, er kynnu að ógna íslend-
ingum ef styrjöld skellur á“,
segir Ágúst Valfells í skýrslu
sinni. En það er einmitt þetta
sem hemámsflokkarnir vilja um-
'nn einn pólitískur
dómur Félagsdóms
í gærkvöld féll dómur í máli
því, sem LÍÚ höfðaði fyrir
Félagsdómi á hendur Verkalýðs-
og sjómannafélagi Miðneshrepps
í Sandgerði vegna verkfalls á
bátum Guðmundar Jónssonar á
Bafnkelsstöðum. Dómurinn var
á þá leið að verkfallið skyldi
ólögmætt, þar sem ekki hefði
verið fyrlr hcndi heimild til
að gera verkfall samkvæmt 1.
málsgrein 17. greinar laga nr.
80/1938, en í þeirri grein scgir
að óheimilt sé að gera verkfall
vegna ágreinings, sem Félags-
dómur á úrskurðarvald um, nema
því aðeins að um sé að ræða
verkfall til að framfylgja úr-
skurði Félagsdóms.
Þá er því haldið fram í for-
sendum dómsjns, að ekki hafi
Framhald á 2. síðu.
fram allt forðast; almenningur
má ekki fá að vlta staðreyndir
um aflciðingar hernámsstefnunn-
ar. Og þegar staðreyndimar
birtast verða viðbrögð hemáms-
flokkanna aðeins aumkvunar-
verð þögn sakbitinna manna.
Ábyrgð Fram-
sóknar
Þögn Tímans mun vekja sér-
staka athygli þeirra mörgu Fram-
sóknarmanna sem árum saman
hafa gert sér vonir um að flokks-
forastan myndi snúast gegn her-
námsstefnunni. En þögnin er af-
leiðing af því að Eysteinn Jóns-
son og aðrir Iciðtogar Fram-
sóknarflokksins bera nákvæm-
lega sömu ábyrgð og Bjarni
Benediktsson og Guðmundur 1.
Guðmundsson. Aðeins örfáum
dögum áður en fyrstu frásagn-
imar um skýrslu Ágústs Valfélls
birtust lýsti Þórarinn Þórarins-
son yfir því undir stóram fyrir-
sögnum á forsíðu Tímans að
Framsóknarflokkurinn væri
„ekki síðri“ hernámsflokkur en
Sjálfstæðisflokkurinn og Alþýðu-
flokkurinn.
Blaðaummæli
Allt of margir hemámsand-
stæðingar hafa kosið Framsókn-
arflokkinn í þeirri trú að forusta
hans myndi breytast. En nú er
kominn tími til skuldaskila. 1 al-
þingiskosningum þeim sem fram-
undan era hefur tekizt víðtæk-
ari samstaða hernámsandstæð-
inga um lista Alþýðubandalags-
ins í öllum kjördæmum en
nokkru sinni fyrr, og þá sam-
Framhald á 2. síðu.
Ásmundur Sveinsson
Borgarráð
samþykkir
að kaupa
„Móður görð"
Á FUNDI borgarráðs f gær var
samþykkt að fara þess á leit
við Ásmund Sveinsson mynd-
höggvara í tilefni af sjötugs-
afmæli hans, að hann gefi
Reykjavíkurborg kost á að
kaupa Iistaverkíð „Móðir jörð“
með það fyrir augum að
steypa það í varanlegt efni og
koma því fyrir á fögrum stað
í borginni í samráði við Iista-
manninn.
IRGARSTJÓRI tllkynnti As-
mundi þessa samþykkt borgar-
ráðs í gær og flutti lionum
heillaóskir og þakkir fyrir
hönd Reykjavíkurborgar.
GerlÓ skíl fyrir happdrættí (L—listaos