Þjóðviljinn - 06.06.1963, Blaðsíða 3
Fimmtuctegur 6. júní
ÞlðDVlUINN
Profumo hafði logið að þinginu
Enn einn ráðherra hrökklast
úr brezku ríkisstiórninni
LONDON 5/6 — Stjórn Macmillans hlýtur nú hvert áfall-
ið öðru þyngra. Síðasta hneykslismálið hefur orðið til
þess, að hermálaráðherrann, John Profumo, hefur hröklazt
úr ríkisstjórninni, en þar hefur hann verið síðan 1960.
Valda þessu margslungin kvennamól. Vinkona náðherr-
ans var kölluð fyrir rétt í morðmáli, en mætti ekki, og
var Profumo borið á brýn að hafa komið henni undan.
Forsaga þessa imáls er sú, að
rauðhaerð fegurðardís og ljós-
myndafyrirsæta. Chrjstme Keel-
er að nafni, verður viðriðin
sakamál. Var það Vestur-Indíu-
maður, er gert hafði morðtil-
raun, skotið sjö skotum gegnum
dyr í því skyni að drepa með-
bjðil um hylli ungfrú Keeler.
Ungfrú Keeler var að sjálf-
sögðu eitt aðalvitnið í málinu.
Bn þegar til réttarhaldanna
kom fannst frökenin hvergi.
Kom það síðar í ljós, að hún
hafði stungið af til Madrjd á-
samt vini sínum.
Brátt tók að ganga í Lund-
únaborg þrálátur orðrómur þess
efnis að háttsettur maðurr ráð-
herra í stjóm Macmillans væri
við málið riðinn og hefði að-
stoðað ungfrú Keeler til þess
að flýja land. Gekk þetta svo
langt, að í marz síðastliðnum
neyddjst Profumo ráðherra til
þess að standa upp í enska
þinginu og lýsa því yfir, að
hann væri sá embættjsmaður,
sem við væri átt. Hins vegar
þvertók hann fyrir það að
nokkuð „ósæmilegt“ hefði farið
þejm Crjstine Keeler á milli,
hvað þá að hann hefði hjálpað
henni til að flýja land.
Nú hefur John Profumo skrif-
að yfirboðara sínum í brauð-
rænu striti, Macmillan, bréf og
beðizt lausnar. Viðurkennir
hann að hafa farið með rangt
mál í fyrri yfirlýsingu sinni, og
ber væntanlega að skilja það
svo. að þeim ungfrú Keeler hafi
eitthvað „ósæmilegt" flarið á
milli þrátt fyrir allt. Kveðst
Profumo hafa gefið yfirlýsingu
á þinginu til þess að vemda
konu sína og börn. Hann held-
ur ennþá fast við það, að land-
flótti Christine Keeler sé sér
óviðkomandi.
f fyrri yfirlýsingu sinni við-
urkenndi Profumo, að hafa hitt
ungfrú Keeler í samkvæmi, þó
án þess að nokkuð meira færi
þeim á milli. Efvtir að hann
hafði gefið þá yfirlýsingu kom
til skjalanna tízkulæknir að
nafni Stephen Ward. Ward
þessi, sem meðal annars er einn
af læknum Winston Churchills,
skrifaði utanríkisráðherranum
og lét þess getið, að yfirlýsing
Profumos væri röng „í vissum
atriðum::. Játaði þá ráðherr-
ann „brot“ sitt fyrir samherj-
um sínum í flokknum.
í svarbréfi sínu tekur Mac-
millan lausnarbeiðni ráðherrans
Júgoslavar vilja
stríðsskaðabætur
Bonn 5/6 — Nýir samningar
munu hefjast í Bonn þann 10.
júní milli Júgóslavíu og Vestur-
Þýzkalands. Verður fjallað um
skaðabótakröfu Júgóslava vegna
óspekta Þjóðverja þann tíma er
þeir sátu í landinu og rexuðu
þar og regeruðu. Júgóslavar
krefjast 400 milljóna marka.
Það er Vestur-Þýzka utanríkis-
ráðuneytið, sem þetta tilkynnir.
Framtíðarstarf
Skriístofa ríkisspítalanna óskar eftir að ráða
bókara til starfa í launabókhaldi hið fyrsta. Góð
reiknings- og nokkur vélritunarkunnátta nauð-
synleg. Umsóknir með upplýsingum um menntun,
fyrri störf og aldur sendist til Skrifstofu ríkis-
spítalanna, Klapparstíg 29, fyrir 15. júní n.k.
Reykjarvík, 5. júní 1963.
SKRIFSTOFA RÍKISSPÍTALANNA
til greina, og er jafnframt svo
elskulegur að láta þess getið,
að þetta sé „mikill harmleikur“
fyrir John Profumo og fjöl-
skyldu hans.
Maður að nafni James Ramsd-
en mun gegna embætti Profum-
os unz nýr hermálaráðherra
hefur verið útnefndur.
l>ess má að lokum geta, að
haft er eftir Macmillan þegar
málið kom fyrst til tals: „Guði
sé lof að það er þó kvenmað-
ur“ Lýtur það að því, að Mac-
millan hefur haldizt illa á ráð-
herrum, og m.a. hafa tveir
þeirra hrökklazt úr stjóminni
vegna þess að kynvilla hefur
verið borin þeim á brýn.
Geimfarar
valdir
Washington 5/6 — Yfirstjóm
bandarískra geimrannsókna
skýrði frá því í gær, að í sum-
ar verði valdir 10—15 banda-
rískir borgarar til þess að und-
irgangast erfiða þjálfun. Þjálfun-
in stendur í sambandi við hina
svonefndu Gemini — áætlun,
sem stefnir að þvi, að senda
á loft geimfar mannað tveim
mönnum.
1 hinum upprunalega hópi
bandarískra geimfara eru sjö
menn. Einum þeirra — Donald
Slayton að nafni — hefur ver-
ið tilkynnt, að hjarta hans þoli
ekki hina miklu áreynslu, sem
geimferðum er samfara. og hafa
það vafalaust orðið hin sárustu
vonbrigði.
Hermenn og óbreyttir borgar-
ar geta tilkynnt þátttöku sína
í Gemini — áætluninni. Um-
sækjendur mega ekki vera eldri
en 34 ára, og ekki meir en sex
fet á hæð (1,83). Er það sökum
hins takmarkaða rúms í Gemini
og Appollo geimförunum. Gem-
ini — áætlunina er fyrirhugað
að framkvæma síðari hluta árs
1964. Apollo áætlunina, sem ger-
ir ráð fyrir þriggja manna á-
höfn, hyggjast Bandarikjamenn
framkvæma um það bil ári síðar.
Jafntefli við
Þjóðveria
Vestur-þýzka atvinnuliðið Hol-
stein-Kiel háði í gærkvöld annan
leik sinn á Laugardalsvellinum
við Islandsmeistarana Fram.
Jafntefli varð 2 mörk gegn 2.
I fyrri hálfleik skoruðu Þjóðverj-
arnir 2 mörk, Framarar eitt. en
R ’iarði Jónssyni tókst að jafna
í síðari hálfleik.
Hér á myndinni sjást þau skötuhjúin John Pn> fumo, hermálaráðherra, og ljósmyndafyrirsætan
Christine Keeler. „Angur og mein fyrir auðarrein, oft hafa skatnar þegið“ getur ráðherrann sagt
með sanní. Eins og af myndinni sést er konan hin föngulegasta, og er ráðherranum nokkur vork-
unn þótt hann henti það, sem Guðbrandur Hólabiskup kallaði „að grípa til stelpu“.
Frá páfagarði:
Eftirmaður páfa
valinn 19. júní
Samkoma sú, sem velja skal
eftirmann Jóhannesar páfa, kem-
ur saman 19. júní næstkomandi.
Xalsmaður páfastóls sagði hins-
vegar, að ekkert væri enn ákveð-
ið, hvenær kjörþingið kæmi sam-
an, og engin opinber tilkynning
hefur verið gefin út um þetta
efni.
1 fréttastofufregnum segir, að
kardínálamir hafi tekið þessa á-
kvörðun á miðvikud.morgun, en
þá komu þeir saman til fundar
í fyrsta sinn eftir dauða páfa
Erfðavenjan er sú, að kjörþing-
ið komi saman 18 eða 19 dögum
eftir dauða páfa. 18. dagurinn
eftir dauða Jóhannesar er hinn
18. júní, en af ýmsum orsökum
getur kjörþingið ekki komið
saman fyrr en að morgni hins
19.
1 dag mun mikill mannfjöldi
streyma gegnum stærstu kirkju
heims, St. Péturskirkjuna í Róm
en þar liggur Jóhannes páfi á
líkbörum. Páfi hvílir á nærri
tveggja metra háum palli, hann
er íklæddur rauðri embættis-
skykkju sinni og tekur þannig
við hinum hinzta virðingarvotti
landa sinna og trúbræðra. Há-
tíðleg prósessía klerka bar lík
páfa í gærkvöld í kirkju, og voru
blys borin fyrir göngunni. Það
var í þessari sömu kirkju, St
Péturskirkjunni, sem Jóhannes
XXIII. kom fyrst fram eftir að
hann hafði verið kjörinn páfi árið
1958.
82 kardínálar alls eiga rétt á
að sitja kjörþingið, en alls er ó-
víst hve margir þeirra geta kom-
ið. Talið er sennilegast, að
kjörinn verði nú sem endranær
Itali, þótt það þurfi þó hvergi
nærri að vera víst. Ýmsum get-
um er leitt að því, hver verða
muni eftirmaður Jóhannesar.
Telja má fullvíst, að valið verði
erfitt eins og svo oft áður, og
enginn sjálfsagður. Kardínálinn
Giovanni Battistu Montini er þó
af mörgum talinn einna líkleg-
astur. Er hann erkibiskup í Mil-
ano og studdur af hinum frjáls-
lyndari armi kaþólsku kirkjunn-
ar.
Italskir kardínálar verða í
þetta sinn í minnihluta á kjör-
þingi, og hefur það m.a. orðið
mönnum tilefni bollalegginga um
það, að Itali nái ekki kosningu
að þessu sinni. Þykir slíkt þó ó-
sennilegt. Af þeim útlendingum,
sem til greina kynnu að koma,
eru þeir helztir Belgíumaðurinn
Leo-Joseph Suenes, Armeníu-
maðurinn Gregory Peter Agaga-
gianian og Kanadamaðurinn
Paul Emil Leger.
PllYTEX •
PLASTMÁLNINGIN SEM ER
SÉRLEGA ÁFERÐARFALLEG
AUÐVELD í NOTKUN, ÞEKUR
MJÖG VEL OG FÆST í MIKLU
ÚRVALI FALLEGRA LITA
POLYTEX
PLASTMÁLNINGIN
SKER SIG ÚR
ÞVÍ LITIRNIR
HAFA ÓVENJU
MILDAN
OG DJÚPAN BLÆ
Gerið heimilið hlýlegra og vistlegra með Polytex
Vinnutlmi
Framhald af 1. síðu.
blöðin virðast geta vaðið í þær
að eigin geðþótta. En samkvæmt
upplýsingum stjórnarblaðanna
voru meðaltekjur þessara 107
Dagsbrúnarverkamanna kr. 84.400
á árinu 1961, og eru þá meðtald-
ar fjölskyldubætur og aðrar bæt-
ur almannatrygginganna. Hlið-
stæðar tekjur námu á árinu 1962
kr. 103.700; verkamenn höfðu
aukið árstckjur sínar að meðal
tali um kr. 19.300 með því að
Ieggja á sig aukavinnu sem jafn-
gilti heilum mánuði.
Verðbólgan étur
kaupið
Þetta er 22.8% hækkun að
krónutölu, og Morgunblaðið set-
ur þá prósentu upp í fimm
dálka fyrirsögn, til þess að
sanna velmegun og bætt kjör
verkamanna. En krónutalan seg-
ir aðeins brot af sögunni. Frá
því í ársbyrjun 1961 til ársloka
1962 hækkaði vísitala vöru og
þjónustu úr 117 stigum í 143 stig,
eða um 22.2%. Það er svo til al-
veg sama hundraðshækkun og
krónutala kaupsins; verðhækkan-
irnar hafa með öðrum orðum
alveg étið upp kauphækk-
unina; aukavinna í heilan mán-
uð varð til þess eins að halda
í horfinu með rannverulegar árs-
tekjur.
Sama útkoma hvernig
sem reiknað er
Dæmi það sem Alþýðublaðið
og Morgunblaðið státa af í gær
er þannig ákjósanleg sönnun um
áhrif viðreisnarinnar á lífskjör-
in, stórfellda lengingu á vinnu-
tíma án þess að raunverulegt
árskaup hækki.
Enda hljóta slík dæmi ævin-
lega að gefa áþekka útkomu
hvemig svo sem reynt er að
reikna. Þjóðviljinn hefur sann-
að það, og stjómarblöðin hafa
ekki borið við að véfengja þá
sönnun, að kaupmáttur tíma-
kaups hefur Iækkað mjög stór-
lega af völdum viðreisnarinnar.
Menn bera þannig minna úr
býtum fyrir hverja einstaka
vinnustund en áður, og það heit-
ir á mæltu máli kjaraskerðing.
Þá skerðingu reyna menn að
vega upp með því að leggja á
sig lengri vinnutíma. eins og
verkamennimir sem bættu við
sig mánuði í fyrra en menn
verða að Ieggja á sig ákaflega
mikla aukavinnu ef raunveru-
legar árstekjur eiga að hækka.
Þetta er alvarlegt öfugstreymi
í þjóðfélaginu, jafnframt því sem
vinnutími er styttur í löndunum
allt umhverfis okkur. Allir laun-
þegar verða að taka höndum
saman í stjómmálabaráttunni til
þess að gerbreyta þessu ástandi.
t