Þjóðviljinn - 15.06.1963, Blaðsíða 4

■i
4 SlÐA
títgcfandi: Sameiningarilokkur alþýðu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Ritstjðrar: Ivar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjórar: Jón Bjamason, Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 65 á mánuði.
Gjalilþrotsyfírlýsing
j^jarasamninga verkalýðsfélaganna ber í dag
hæst allra mála í þjóðfélaginu og blasa nú við
stærri vandamál en nokkru sinni fyrr. Undanfar-
in ár hefur sú alvarlega þróun orðið hér á landi,
að vinnudagur verkamanna og annarra launa-
stétta hefur stöðugt verið að lengjast án þess að
lífskjör viðkomandi sfétta bötnuðu raunverulega.
í öðrum menningarlöndum hefur þróunin hins
vegar gengið í þá átt að stytta vinnudaginn jafn-
'framt því sem kaupgjald hefur þokazt upp á við.
Mannsæmandi lífskjör verða ekki miðuð við þá
krónutölu, sem vinnandi fólki fekst að afla árið
um kring með því að leggja nótt við dag, eins og
raunin er hér nú, heldur hve háa krónutölu þarf
til þess að geta séð sér og sínum farborða og til
þess að fá notið nauðsynlegrar og eðlilegrar hvíld-
ar og þátttöku í menningarlífi.
þessa tvo þætti, aukningu kaupmáttarins og
styttingu vinnutímans, leggja launþegar og:
samtök þeirra höfuðáherzlu í þeim samningum, |
sem nú eru hafnir. enda sú þróun, sem stefnt er I
að alls staðar annars staðar. Það er unnt að auka j
kaupmáttinn með ýmsu móti, en þegar aðrar leið- j
ir þrýtur eru launþegasamtökin að sjálfsögðu j
knúin til þess að freista þess að fá þá aukningu
fram með hækkun tímakaupsins. En á það ber að
leggja áherzlu, að launþegar hafa margsinnis lýst
því yfir, að þeir séu reiðubúnir til þess að leita
hverra þeirra úrræða, sem tiltækileg þykja í þessu
skyni og meta til jafns við beinar kauphækkanir.
Þannig hafa verkalýðssamtökin æ ofan í æ farið
þess á leit við stjórnarvöldin að kaupmáttur;
launanna yrði aukinn með því að lækkað yrði
verðlag á helztu nauðsynjavörum almennings; og
ekki hefur sfaðið á launþegasamtökunum að at-
huga mögleika á breyttri vinnutilhögun og vinnu-
hagræðingu í því skyni að auka tekjur laun-
þega.
jpyrir kosningar tóku málgögn stjórnarflokkanna
undir það, að óumflýjanlegt væri að launþeg-
ar fengju nokkrar kjarabætur, enda þegar búið
að 'tilkynna að launahækkanir stæðu fyrir dyrum
hjá opinberum starfsmönnum. Og formaður
Landssambands íslenzkra verzlunarmanna lýsti
því yfir opinberlega, að „ekki yrði lengur unað
við núverandi ástand“ í launamálum þeirrar stétt-
ar. Það þarf því engum að koma á óvart, þótí
launþegar beri nú fram kröfur sínar um bæ'tt
kjör og fráleitt að kalla það „stríð gegn viðreisn-
inni“, eins og blöð stjórnarflokkanna bera nú á
borð fyrir lesendur sína- Sé þar um „stríð“ að
ræða hafa blöð stjórnarflokkanna og frambjóðend-
ur í kosningunum áður lýst sig fylgjandi því
„stríði“, og nú reynir á h'eilindi þeirra yfirlýsinga.
Og snúist stjómarblöðin nú gegn óumflýjanlegum
kjarabótum [til handa launastéttunum. er það op-
inber gjaldþrotsyfirlýsing þess „viðreisnarkerfis“,
sem stjórnarflokkarnir gumuðu hvað mest af að
stæði með blóma og eitt væri fært um að færa al-
menningi raunha:far kjarabætur. — b.
-------- ÞJÓÐVILIINN ------------—-" '■■ ■'- Laugardagur 15. júní 1963
Samþykktir 5.þings Sjálfsbjargar,
landssambands fatlaSra og lamaSra
Eins og frá var skýrt hér í
blaðinu fyrir skömmu, cr 5.
þing Sjáifsbjargar, landssam-
bands fatlaðra og lamaðra,
nýlega afstaðið hér í Reykja-
vík. 1 landssambandinu eru nú
starfandi 10 félagsdeildir og
verður hér sagt frá nokkrum
atriðum í starfi þeirra.
Félagsdeildin í Reykjavík
festi kaup á húsnæði að Marar-
götu 2. einni hæð, sem er um
130 ferm. Hefur það húsnæði
verið notað til föndurvinnu og
fundarhalda, en ætlunin er að
hefja þarna rekstur vinnustofu,
þegar aðstæður leyfa.
Á Isafirði hafa einnig verið
fest kaup á húsnæði fyrir
vinnustofur og aðra starfsemi
og munu vinnustofurnar nú
vera að taka til starfa. Berkla-
vöm á Isafirði stendur einnig
að kaupum og rekstri hússins.
Á Sauðárkróki og Akureyri
er einnig unnið að því að koma
á fót vinnustofum og standa
vonir til þess að þær geti tek-
ið til starfa á þessu ári. Á
Siglufirði starfaði vinnustofa
á vegum félagsins s.l. ár og
voru þar framleiddir vinnu-
vettlingar. Rekstur stofunnar er
enn á þyrjunarstigi, en var þó
hallalaus.
stofur öryrkja eiga í mörgu
tilfelli næsta örðugt uppdrátt-
ar og það verður því að finna
leiðir til þess að þær þurfi
ekki að bera þungar vaxta-
byrgðar af stofnkostnaði fyr-
irtækjanna. Sérstaklega má
benda á að vinnustofur fyrir
öryrkja eru til þess ætlaðar
að veita fólki með skerta
starfsorku möguleika til tekju-
öflunar jafnframt því sem það
skapar þjóðfélagsverðmæti sem
annars færu forgörðum.
Tryggingramál
1. Þar sem hækkanir á ör-
orkubótum hafa undanfarin ár
verið miðaðar við launaupp-
bætur opinberra starfsmanna
leggur 5. þing Sjálfsbjargar til
að svo verði framvegis og verði
þá miðað við meðalhækkanir
sem verða á launum þeirra.
Kosin verði 3ja manna milli-
þinganefnd til þess að kynna
sér erlend lög um endurhæf-
ingu öryrkja og vinna að því
að slík lög, sem ekki stæðu að
baki hinna erlendu laga. verði
sett hérlendis.
3. Lögin um ríkisframfærslu
sjúkra manna og örkumla verði
endurskoðuð og tekjuviðmiðun
verði feld niður.
4. Allir verði slysatryggðir, við
hvað sem þeir vinna, og hvar
sem þeir eru staddir er slys
ber að höndum.
Atvinnumál öryrkja
Lögð verði áherzla á að finna
og skipuleggja rekstrargrund-
völl fyrir vinnustofur i heild
og í því sambandi verði rann-
sakað hvaða framleiðslugrein-
ar mundu bezt henta í tilliti
til framleiðslu og sölu, og verði
lögð áherzla á það að finna
grundvöll fyrir framleiðslu sem
byggist að sem mestu á af-
köstum sjálfvirkra véla, og
geri með því kleyft að skapa
verkefni við frágang fram-
leiðslunnar f. fólk með skertn
starfsgetu og sem hefur til að
bera faglega þekkingu. Einnig
telur nefndin nauðsynlegt að
sambandsstjóm fái hæfan
mann til að kynna sér þessi
mál erlendis og gera tillögur
um skipulag þeirra hér heima.
Farartæki öryrkja
1. Hækkuð verði tala bif-
reiða. sem úthlutað er til ör-
yrkja, úr 50 í 250.
2. Felld verði niður aðflutn-
ingsgjöld af gerfilimum, hjóla-
stólum, allskonar hjálpartaékj-
um (m.a. í bifreiðir) og mótor-
þríhjólum, með einu eða tveim-
ur sætum.
3. Eftirgefin aðflutningsgjöld
hækki úr kr. 40.000,00. í kr.
60.000,00.
öryrkjar hafi frjálst val bif-
reiða, þó ekki stærri en fimm
manna.
5. Úthl. bifreiðanna fari fram
samkvæmt reglugerð þar að
'■'•tnndi.
Frá aðalfundi Iðnaðarbankans
Stóraukin starfsemi sl. ár
Hér fara á eftjr ályktanjr
þingsins í nokkrum hagsmuna.
málum félaganna:
Félagsmál
1. Þingið ítrekar áskorun til
Alþingis um að samþykkt
verði „frumvarp” til laga um
viðauka við lög nr. 42, frá 1.
júní 1957, um húsnæðismála-
stjóm og fl.
2. Þingið skorar á Alþingi
að breyta lögum um Erfða-
fjársjóð þannig að vinnustof-
um öryrkja verði veittur
styrkur, sem nemi 40°/n af
stofnkostnaði og sömuleiðis
verði vextir af lánum úr sjóð-
num ekki hærri en 5—6 %
miðað við núverandi vaxta-
kjör. Verði vextir almennt
færðir niður lækki einnig
vextir af lánum Erfðafjár-
sjóðs i sama hlutfalli. Vinnu-
Aðalfundur Iðnaðarbanka Is-
lands h.f. var haldinn í Þjóðleik-
húskjallaranum laugardaginn 25.
maí.
Formaður bankaráðs Sveinn B.
Valfclls flutti skýrslu um starf-
semi bankans á síðastliðnu ári.
I skýrslu formannsins kom fram
að innlánaaukning bankans hafði
orðið meiri en nokkru sinni áður
eða 40,0 millj. kr. þar af 35,0
millj. kr. aukning á sparisjóðs-
innstæðum. Námu heildarinn-
stæður bankans því 203,0 millj.
ltr. í ársiok. Útlánaaukning bank-
ans á árinu varð 27,6 millj. kr.
Guðmundur Ólafs, bankastjóri,
lagði fram og skýrði reikninga
bankans fyrir árið 1962 og voru
þeir samþykktir einróma,
Þá fór fram kosning banka-
ráðs. í bankaráð voru kjömir
Sveinn B. Valfells, forstjóri,
Sveinn Guðmundsson, forstjóri
Héðins og Vigfús Sigurðsson,
framkvæmdastj. í Dröfn Hfj.. en
af hálfu iðnaðarmálaráðherra
voru þeir Einar Gíslason, málara-
meistari og Magnús Ástmarsson,
prentsmiðjustj. skipaðir í banka-
ráðið samkvæmt nýjum ákvæð-
um í iðnaðarbankalögunum.
Varamenn í bankaráð voru
kjörnir Gunnar J. Friðriksson,
formaður F.l.I. Bragi Ölafsson,
verkfræðingur og Ingólfur Finn-
bogason húsasmíðam. en Sigur-
oddur Magnússon, rifvirkjameist-
ari og Guðmundur Guðmundsson,
forstjóri í Víði, skipaðir af háífu
ráðherra.
Endurskoðendur bankans voru
kjörnir Guðmundur Halldórsson
og Þorvarður Alfonsson.
Aðalfundurinn gerði nokkrar
breytingar á samþykktum og
reglugerð bankans til samræmis
við þær breytingar, sem síðasta
Alþingi gerði á lögum bankans,
en svo sem kunnugt er voru á-
kvæði um hámark hlutafjár
numin úr gildi og hluthafafundi
heimilað að ákveða. hvert hluta-
fé bankans skuli vera á hverj-
um tíma. Ennfremur mæla lög-
in svo fyrir, að ríkissjóður skuli
ávallt skipa tvo bankaráðsmenn
og tvo til vara, burt séð írá því,
hve mikinn hiuta ríkissjóður
kann að eignast í heildarhlutafé
bankans. Þá heimiluðu lögin enn-
fremur bankaráði að ráða tölu
bankastjóra.
Loks samþykkti aðalfundurinn
tillögu bankaráðs um að greiða
hluthöfum 7% arð fyrir árið
1962 og tillögu þess um að auka
hlutafé bankans um allt að fjór-
ar millj. kr.. og verður það 14
millj kr. þegar þeirri aukningu
er lokið.
Á fyrsta fundi bankaráðs var
Sveinn B. Valfells endurkjörinn
formaður þess, og þeir Pétur Sæ-
mundsen og Bragi Hannesson,
sem gegnt höfðu starfi aðstoðar-
bankastjóra, ráðnir bankastjór-
ar við bankann.