Þjóðviljinn - 30.06.1963, Blaðsíða 2

2 SÍÐA
ÞJðÐVILJINN
Sunnudagur 30. júni 1963
MEIRA FRÁ STARFSEMI
SKÓLANS Á HVANNEYRI
fram tilraunir með að bera á
Hvanneyrarfitina. Þar hefur
gulstörin ráðið ríkjum frá ó-
munatíð og evo frek hefur hún
verið til fóðunsins, að engtn
önnur grös hafa þrifizt, þó til
væru. Við áburðinn brá svo við,
að gulstörin varð að láta í
minni pokann óg hin gröéin,
sem ríkari eru af steinefmum
náðu yfirhöndinni.
Til frekara fróðleiks er ekki
úr vegi að birta hér skýrslu,
sem Óttar Geirsson hefur samið
um ransóknir sínar á áburðar-
þörf Hvanneyrarengisins:
Frá því á árinu 1956 hefur verið gerð tilraun á Hvanneyri með
að bera áburð á engi. Tilraunin er gerð á Fitinni. Taflan hér á
eftir sýnir yfirlit yfir uppskeru eftir hvem áburðarskammt.
Höldum nú áfram Hvanneyr-
arpistli.
Skallagrímur gaf Grími hin-
um háleygska bústað fyrir
sunnan Borgarfjörð, þar sem
heitir á Hvanneyri. Þar
skammt útfrá skarst inn vík
ein eigi mikil. Fundu þeir þar
andir margar og kölluðu Arnda-
kíl, en Andakílsá, er þar féll
til sjávar. Upp frá á þeirri til
þeirrar ár, er kölluð var Gríms-
á, þar í milli átti Grímur land.
Þannig hljóðar frásögn Eg-
ilssögu af fyrstu ábúðinni á
Hvanneyri. Mörgum myndi nú
finnast Skallagrímur hafa mis-
séð sig á landkostum, þegar
hann settist sjálfur á Borg, en
gaf vandalausum manni búsetu
á Hvanneyri, enda hefur reynd-
in orðið sú, að Hvanneyri hef-
ur blómgazt því meir, sem Borg
hefur drabbazt niður. Að visu
var Grímur þessi hinn ágætasti
maður, sem tók við stjóm á
skipi Kveldúlfs gamla, þegar
hann lézt í hafi á leiðinni til
Islands og á hitt er og að líta
að Skallagrímur var meira mið-
svæðis í landnámi sinu að Borg.
Á því herran/s ári 1963 er
æði staðarlegt heim að líta á
Hvanneyri. Byggingar eru þar
margar og reisulegar, þrátt fyr-
ir að þær séu komnar til ára
sinna. Aðalhúsið var reist árið
1920, en gamla skólahúsið árið
1910, og þá ættu gamlir pólitík-
usar að kannast við Hvanneyr-
arfjósið nafntogaða. Enn reisu-
íegra vérður samt innan nökk-
urra ára, því verið er að byggja
verkfærageymslu á staðnum og
undirbúningur hafinn að bygg-
jngu nýs skólahúss. Næstu daga
Orðsendíng
Verzlunin
DlSAFOSS
er flutt að Grettisgötu 57
þar sem áður var verzlunin
Fell. Simi 17698.
Vöru- .
happdrdPtti
16250 VINNINGAR!
Fjórði hver miði vinnur.að meðaltalil
Hæstu vinningar 1/2 milljón fcrónur.
Lægstu 1000 krónur.
Dregið 5. hvers jnánaðar.
minningarkort
★ Flugbjðrgunarsveittn gefut
út mlnningarkort tll atyrktar
starfsemi sinni og fást þau é
eftirtöldum stöðum: Bóka-
verzlun Braga Brynlólfssonar.
Laugarásvegi 73. sími 34537.
Hæðagerði 54. eími 37391,
Alfheimum 48. sími 37407,
Laugamesvegi 73i siml 82069.
I '?-< ' '

Nú er verkfærageymsla í smíðum að Hvanneyrl. — (Ljósmyndirnar tók Grétar Oddson).
verður auglýst eftir hugmynd-
um og verða veitt þrenn verð-
laun fyrir þær beztu, verkið
verður svo væntanlega boðið út
í haust.
Það er frægt í sögum. að í
mestu harðindaárum varð
Hvanneyringum aldrei grasfátt,
voru jafnvel oftast aflögufærir
með hey. Olli þar mestu um
Hvanneyrarfitin svonefnda, en
hún er rennislétt engi með-
fram Hvíá, mynduð af fram-
burði hennar. Fólkið á harðbal-
anum fyrir vestan kunni betri
skil á Hvanneyrarfitinni, en
sfaðnum sjálfum. Sagan segir
að einhverju sinni hafi maður
komið niður á fitina og hitt
fyrir heimamenn við heyskap.
Varð honum að orði: „Það
gætu ekki aðrir en búfræðing-
ar tapað á að búa hér.“ En
þetta var nú á þeim árum, þeg-
ar því var statt og stöðugt
trúað að menntunin væri undir-
rót alls hins illa í heiminum.
En það er mikil ásókn í að
læra að tapa á búskap, því að
Hvanneyrarskólinn er fullskip-
aður á hverju ári og alltaf verð-
ur að neita einhverjum um
skólavist.
Tilraunareitir þeirra Hvann-
eyrarmanna, þar sem þeir gera
tilraunir sínar, eru yfir að líta
eins og allstórt tún. Hver til-
raunareitur er svolítil skák í
akrinum og merktur af með
hælum. Þeir Óttar Geirsson og
Magnús Óskarsson, sem ráða
þama rikjum, spígspora hinir
vígalegustu um svæðið og hvar
sem Óttar nemur staðar slítur
haran upp strá og stingur upp
í sig.
Reitimir eru æði misjafnir að
sjá, sumstaðar bert flagið. Þeg-
ar spurt er um ástæðuna er
svarið alltaf hið sama: Vallar-
foxgras frá Wales í Englandi.
Sumstaðar eru toppar í flag-
inu, þá er grasið frá Suður-
Noregi, en þar sem Engmo og
Bodin em, þar er kafgras.
Enska grasið hafði ekki staðið
af sér vorkuldana og raunar
ekki heldur það suðumorska. Á
öðrum reitum fara fram til-
raunir með mismunandi áburð
og þar vekur mesta athygli að
reitir, sem eraga fosfórsýru
hafa fengið eru nánast svart
flag, jafnvel þó að nóg hafi
verið borið á af öðrum áburði.
Jarðvegurinn í Hvaraneyrarmýr-
inni virðist því alveg snauður af
fosfórsýru.
Allt frá árinu '1956 hafa farið

Hanna Frímannsdóttir rannsakar kalsíuminnihald.
1956 1957 1958 1959 1960 1961 Meðal- 1962 tal
a. Enginn áburður 43,0 25,4 37,4 29,6 36,5 28,9 24,6 32,2
b. 50 kg N ha. 53,8 43,7 59,6 39,4 53,5 43,6 42,9 48,1
c. 100 kg N á ha. 66,4 58,8 70,1 46,8 61,5 53,7 52,0 58,5
d. 100 N, 70 P205. 66,5 61,6 72,3 47,5 64,8 61,0 55,0 61.2
e. 100 N, 70 P205, 80 K20. 64,4 61,8 73,2 51,8 68,7 80,0 56.3 62.2
Af þessari tilraun má ráða, að mikill uppskeruauki fæst við að
bera köfnunarefni (kjama) á engið og nokkur við að bera fosfór á
það. Hins vegar fæst lítill uppskeruauki með kalíið.
Við notkun áburðarins breytist gróðurfar ábomu reitanna þann-
ig, að meira bar á heilgrösum í þeim en áður. Árin 1959 og 1960
var hlutdeild heilgrasa og hálfgrasa í uppskerunni ákvörðuð á
þann hátt, að sýnishom voru tekin af hverjum reit, þegar slegið
vár, og þau greind í sundur í heilgrös og hálfgrös. Síðan voru
sýnishomin þurrkuð og vegin hvert í sínu lagi. Tölumar hér á eftir
sýna hlutdeild heilgrasa og hálfgrasa í uppskerunni 1959 og 1960.
a. b. c. d. e.
’59 ’60 ’59 '60 '59 ’60 ’59 ’60 ’59 ’60
Heilgrös 22 33 51 36 64 81 62 79 70 77
Hálfgrös 78 67 49 64 36 19 38 21 30 23
Efnaákvarðanir hafa verið gerðar á heyinu úr tilrauninni. Þær
hafa sýnt, að fosfór- og kalí-magn heysins vex eins og eðlilegt ér,
þegar þessi efni hafa verið borin á. Einnig hafa þær sýnt, hvemig
víxlverkanir eru milli hinna einstöku steinefna, en út í þá sálma
verður ekki farið hér.
Hann er ekki vandséður vinra-
ingurinn af áburðamotkuninni.
Við sáum margt fleira, en
margt veldur þvl að við getum
ekki fest það á blað, sem skyldi.
Einkum stendur skilningsskort-
uriran því fyrir þrifum.
Við bvöddum Hvannéyri
margs visari og sannfærðari
um það en áður, a'ð íslenzkur
landbúnaður á þar hauk í homi.
G. O.
bifreiðaleigan HJÓL
Hverfiscðtn 82
Siml 16-370
VONDUÐ
m u H
Sfeurþórjónsson &co
Jiafmntrœti
Magnús Óskarsson tilraunastjóri.
Aðstoðarlæknisstaða.
Staða aðstoðarlæknis við svæfingadeild Landspítalans
er laus tll umsóknar. Laun samkvæmt væntanlegum
kjarasamningum opinberra 6tarfsmanna. Umsóknir með I
upplýsingum um aldur, námsferil og fyrri 6törf, sendist [
til stjómamefndar ríkisspítalanna, Klapparstíg 29, fyrir \
29. júlí n.k.
Reykjavík, 29. júní 1963.
SKRIFSTOFA RÍKISSPÍTALANNA
Málverkasýningunni
og skopmyndasýningunni
í Félagsheimili Kópavogs lýkur kl. 22.00 í kvöld.
Tannlækningastofan
Efstasundi 84 verður lokuð vegna sumarleyfa í mánuð.
Hallur Hallsson.