Þjóðviljinn - 07.07.1963, Blaðsíða 6

g SfÐA
ÞJÓÐVILIINN
Sunnudagur 7.
júlí 1963
Síðast þegar við heyrðum um
bandaríska skipið Savannah
var það fyrsta kjarnorkuknúna
flutningia- og farþegaskip í
heiminum sem boðaði nýjan
tíma í alþjóðlegum sjóferðum.
Við höfðum fregnir af því er
það var sett á sjó með blakt-
andi fánum og gjailandi lúðra-
blæstri, með pomp og prakt, í
Camden í New Jersey. Skip-
stjórinn, Caston R. de Groothe
sagði: „furðuskip".
Nú er „furðuskipið” þekkt
undir nafninu „hneykslið
Savannah“.
Þjóðarskömm
„Skipið er þjóðarskömm",
sagði þingmaðurinn Herbert C.
Bonner, sem er formaður í
þeirri nefnd þingsins sem fjall-
ar um málefni verzlunar- og
fiskveiðiflota Bandaríkjamanna,
Og aðrir þingmenn hafa held-
ur ekki látið hjá líða að böl-
sótast yfir ,.furðuskipinu“.
Allar upphaflegar áætlanir
um skipið hafa farið út um
þúfur. Ætlunin var að skipið
færi í heimsókn til Evrópu en
nú hefur hinum ýmsu löndum
Á sunnudaginn var létu sjö
lögreglumenn lifið í Palermo á
Sikiley í sprengingu sem að
öllum líkindum var fram-
kvæmd af glæpafélaginu fræga
sem Mafía nefnist.
Lögreglumennirnir sjö tætt-
ust í sundur þcgar sprenging
varð í yfirgefnum bíl sem þeir
voru að rannsaka. Lögregluyf-
irvöldin í Palermo fullyrða, að
lögreglumennirnir hafi augljós-
Iega verið tældir í gildruna af
manni sem hringdi til lögrcgl-
unnar án þess að segja til
nafns og skýrði frá yfirgcfna
bílnum.
Fjöldamorð þetta er talið
hið alvarlegasta sem átt hef-
ur sér stað frá þvi á fyrstu
árunum eftir stríð, er glæpa-
mannaforinginn Salvatore Gilu-
iiano réði raunverulega yfir
stórum hluta Sikileyjar og
sparaði hvorki manndráp né
ofbeldisverk.
verið gert viðvart um að af
þeirri neimsókn verði ekki.
3.600 milljarðar
Hið áferðarfallega 22.000
tonna N/S (Nuclear Ship)
Savannah liggur sem sé enn
njörvað niður við hafnargarð-
inn í Galvestone í Texas. Skip-
ið sem átti að vera stolt tákn
um bandaríska tækni er nú
orðið martröð sem kostað hefur
meira en 3.G00 milljarði króna.
Þeir sem unnu að smíði skips-
ins ásaka hver annan og eng-
inn veit, hverjum raunverulega
er um að kenna. Hitt vita all-
ir að fjórum árum eftir sjó-
setninguna hefur Savannah að-
eins farið eina ferð, frá aust-
ur- til vesturstrandar Banda-
ríkianna og aftur heim til
Galvestone.
Sykursýki og magasár
Um borð í skipinu geysa
harðar deilur en allir eru sam-
mála um að skipið sé mis-
heppnað í fyllsta máta. Blaða-
menn sem ræddu við áhöfnina
telja að þessi umsögn sé í
Kröftug sprenging
Lögreglan hefur skýrt frá því
að hinn ókunni maður hafi
hringt á sunnudagsmorguninn
og sagt frá grunsamlegum bíl
sem staösettur var í Ciaculli.
Lögreglumenn voru þegar send-
ir á vettvang og komu að bíln-
um þar sem hann stóð með
opnar dyr. Sáu þeir, að inni í
honum var flaska með fljótandi
gasi og hékk við hana hálf-
brenndur kveikiþráður.
Sprengingasérfræðingar voru
kvaddir til, og fjarlægðu þeir
útbúnað þennan. Töldu menn þá,
að engin hætta væri lengur á
ferðum og hófu að rannsaka
bifreiðina hátt og lágt.
Þegar minnst varði sprakk |
sprengjan. Kraftur hennar var j
slíkur að brak og sundurtætt
iík þeyttust allt að því 200
metra frá þeim stað þar sem
bíllinn hafði verið.
hvað beztu samræmj við sam-
leikann: „Savannah er eins
og sólbrúnn og brosandi piltur.
Hann lítur út fyrir að vera
hraustur og sterkur. En athafn-
ir hans bera vott um að hann
þjáist af sykursýki, of háum ,
bióðþrýstingi og magasári.
Þannig er skipið okkar. Fallegt 1
að sjá að utan, en innvortis i
fullt af lélegum tækjum sem
bila hvað eftir annað. . . .“
Hug/mynd Eisenhowers
25. apríl 1955 kom Dwight D.
Eisenhower fram með hug-
myndina um að smíða kjam-
orkuknúið flutninga- og far-
þegaskip í ræðu sem hann hélt
í New York. Hann hafði þá
haft fregnir af áætlun Sov-
ríkjanna um að smíða kjam-
orkuknúinn ísbrjót. Sá ísbrjót-
ur nefnist Lenín. Hann var
fuilgerður fyrir nokkrum árum
og hefur reynzt prýðilega í
alla staði, meðal annars kom
hann að góðum notum í síð-
astliðnum frostavetri.
Bandaríska þingið samþykkti
tiliögu Eisenhowers í júlí 1955.
Haustið 1961 yfirgaf Savannah
skipasmíðastöðina í Camden.
Verkefni þess var að ryðja
nýju tímabili brautina, líkt og
raun varð á með Savannah
hinn fyrri, sem hélt frá Sa-
vannah í Georgíu til Liverpool
árið 1819 sem fyrsta gufuskip-
ið í förum yfir Atlanzhaf.
Bandarískur Hæringur
Frá upphafi var ijóst að
Savannah gæti aldrei borið sig.
Ætlunin var að gefa tilraun
sem sannaði að unnt væri að
nota kjarnorku til að knýja
verzlunarskip. Mestum hiuta
fyrstu fjárveitinganna var var-
ið til kjarnaofnsins og var þvi
lítið eftir til kaupa á öðrum
nauðsynlegum tækjum. Afleið-
ingin var sú að útbúnaður
skipsins var á margan hátt lé-
legur. Meöal annars hafði ver-
ið ætlunin að símakerfið um
borð yrði nútímalegt í bezta
lagi en þó urðu menn að
sætta sig við ódýrari tegund
sem reyndist vera ónothæf svo
að koma varð nýju upp fyrir
ógrynni fjár.
Ekki er enn útséð um það
hvort Savannah á nokkurn
tíma eftir að kljúfa öldur út-
hafsins. Eins og málum er nú
háttað lítur helzt út fyrir að
það muni framvegis liggja í
hægum sjó í Galveston sem
nokkurs konar Hæringur þeirra
Bandaríkjamanna.
Mafían lét myrða
sjð lögreglumenn
FurSabifreið í Sovétríkjunum
Þessi bifrciðategund er framlehld i Sovétríkjunu m. Hún getur borið 15 tonn. Vélin er staðsett
undir húsinu, en því er unnt að halla til og frá til þess að auðvelt sé að nálgast vélina.
Tématastríi í Frakklandi
Bændur í Suður-Frakklandi eru nú mjög reiði r vegna hins lága vcrðlags á landbúnaðarvörum
sem stjórnarvöldin skammta þcim, Nýlcga héldu bændur hundruöum saman inn í borgina Perp-
ignau og höfðu mcð sér mikið magn af tómötum, en vcrð þeirra er það lágt að varla borgar
sig að selja þá. Bændurnir hvolfdu tómötunum í hauga á göturnar og beittu þeim í átökum við
lögrcgluna cins og myndin sýmlr.
Fegurðardísin vann sér inn
um 20.000 kr.á kvöldi
Þcssa dagana birta bandarisk
blöð æsiiegar frásagnir um hóp
gleðikvenna sem lagt hafa net
sín í aðalstöðvum Samcinuðu
þjóðanna í New York. Segja
þau að dómsmálaráðuneytið
hafi látið handtaka og yfir-
heyra fjöldann allan af konum
þessum til þcss að ganga úr
skugga «on hvort þær hafl á
einhvcrn hátt stuðlað að njósn-
um í þágu Sovétríkjanna.
Stúlkurnar hafa cinnig margar
hverjar umgengizt náið kvik-
mynda- og leikhúsfólk, en tal-
ið er að það hafi einungis
verið í auðgunarskyni.
20.000 á kvöldi
Eftir því sem blöðin segja
hafa margar stúlkurnar haft
talsvert upp úr krafsinu. Með-
al annars er greint frá feg-
urðardís einni sem vann sér
daglega inn um 20.000 krón-
ur með starfsemi sinni meðal
diplómatanna við Sameinuðu
þjóðimar.
Blöðin segja að yfirvöldin
hafi sérstakan áhuga á máli
stúlku einnar sem á að hafa
tekið upp á segulband samræður
sínar við diplómata einn og
smyglað því síðan til Ungverja-
lands. Segja blaðamennimir
að ekkert sé hættulegt á band-
inu en hins vegar sé ógnvæn-
legt til þess að vita að svo
auðvelt sé að smygla gögnum
frá Bandaríkjunum til Austur-
Evrópu.
Ú Þant neitar
Einn af nánustu samstarfs-
mönnum O Þants framkvæmda-
stjóra Sameinuðu þjóðanna hef-
Mikill fjöldi búddatrúar-
manna í Suður-Víetnam hefur
að nndanfömu farið pílagríms-
ferðir til Xa Loi-hofsins I Sai- |
;on, til að tilbiðja hjarta búdda-
staprestsins scm fyrir skömmu
•renndi sjálfan sig til bana
'1 þess að mótmæla trúarof-
íknum cinræðisstjórnarinnar.
Forystumaöur búddatrúar-
lannanna segir að hjarta
restsins Tich Quang Duc hafi
'yrir kraftaverk bjargazt svo
il óskeanmt úr báiinu. Hjartað
er nú igeymt í glerskríni á alt-
arinu í Xa Loi, en það er
stærsta guðshúsið í Saigon.
ur skýrt frá þvi að fram-
kvæmdastjórinn hafi látið
rannsaka orðróminn um starf-
semi gleðikvenna innan stofn-
unarinnar og hvort slíkt hefði
við nokkur rök að styðjast. Ú
Þant h'efur nú fengið skýrslu
um rannsóknir þessar og er þar
slegið föstu að sögusagnirnar
séu úr lausu lofti gripnar hvað
áhrærir starfsmenn Sameinuðu
þjóðanna, en hinsvegar er
ekkert ákveðið sagt um sendi-
menn einstakra landa sem í
höfuðstöðvunum dveljast.
Dæmd fyrir vændi
I vikunni sem leið var stúlka
úr gleðikvennahópnum dregin
fyrir rctt. Hún cr 33 ára að
aldri og heútir Svelyn Davis.
Kvennadómstóll í New York
úrskurðaði hana seka um ó-
sæmilega lifnaðarhætti og
vændi.
Fyrir fáeinum dögum kom
fyrir rétt í Hagerstown, Mary-
landfylki í Bandríkjunum, 24
ára gamalll plantekrucigandi.
William Devereaux Zantzinger
að nafni. Hann hafði barið til
bana þcldökka framlciðslu-
stúlku vegna þcss að hún hafði
að hans dómi ckki verið nógu
fljót að færa honum drykk.
Rétturinn úrskurðaði hann sek-
an um manndráp.
Hinn ákærði áfrýjaði þegar
úrskurðinum og verður því
ekki dómur kveðinn upp í máli
hans fyrr en búið er að fjalla
um áfrýjunina.
Verjandi Zantzingers tók það
fram fyrir réttinum að skjól-
stæðingur sinn væri „heiðar-
legur óðalsbóndi og góður
Bandaríkjamaður" sem slegið
hcfði „bara að gamni sínu
— einskonar prakkarastrik"
Ekki vildi kviðdómurinn fall-
ast á þessar röksemdir, enda
Hún hefur i mörg ár verið
fastagestur í höfuðstöðvum
Sameinuðu þjóðanna. Hún út-
vegaði sér aðgang að salar-
kynnum stofnunarinnar með
blaðamannaskírteini þar sem
greint er frá því að hún sé
fréttaritari tímaritsins Filipino
American. Hún gerði mikið af
því að sitja í hófum með sendi-
mönnum af ýmsu þjóðerni og
tók gjarnan vinkonur sínar
með. Urðu þær brátt vinsælar
meðal diplómatanna.
I-Iandtöku ungfrú Davis bar
að á haria sögulegan hátt.
Leynilögreglumaður einn var
sendur til „skrifstofu" hennar
í hóteli einu á East Side. Hann
rétti henni 20 dollara og fór
ungfrúin þegar að fækka föt-
um. Þótti þá lögreglumannin-
um ekki seinna vænna að
handtaka hana og kæra fyrir
vændi.
þótt Zantzinger sé afsprengi
einnar virðulegustu ættarinnar
þar um slóðir.
11 barna móðir
Framleiðslustúlkan sem
plantekrueigandinn barði í hel
var 51 árs að aldri og 11
bama móðir. Rétturinn taldi
fulisannað að frú Hattie Carr-
olls hefði látið lífið undan bar-
smíðinni eða vegna afleiðinga
hennar.
Jane Zantzinger, eiginkona
morðingjans, sat í stúku á-
kærðra við hlið manns síns.
Hún var dregin fyrir réttinn
sökuð um árás á lögreglubjón.
Frúin gerði sér nefnilega lítið
fyrir þegar maður hennar var
handtekinn, stökk upp á bak-
ið á einum lögreglub.iónanna,
kióraði hann. beit og sló og
-kammaðist ákaflega vfir því
að lögregli>m"r,r>'ÚT)ir skyldu
dirfast að 1eí>"<" ’—-i-ir á hinn
virðulega mann sinn.
Drap negrakonu
fyrír seinlæti