Þjóðviljinn - 18.07.1963, Blaðsíða 5
Fimmtudagur 18. júlí 1963
I
HÓDVILIINN
SB>A 5
í Austur-Berlín
Lögin, sem Globke ber ábyrgð á að samin voru, lögðu grundvöllinn að gyðingaofsóknum þýzku
nazistanna og útrýmingarbúðunum.
Dr. Hans Josef María Globkc.
Mánudaqinn 8. júlí hóíust í A-Berlín mála-
íerlin yfir dr. flans Josef Maria Glohke, ráðuneyt-
isstjóra í ráðuneyti kanzlara V-Þýzkalands.
Aðalsaksóknari Austur-Þýzkalands sækir
Globke til saka fyrir að hafa í Berlín og annars-
staðar á tímabilinu frá nóvember 1932 til 1945
unnið að .lögfræðilecrri'' undirstöðu að
Jt myndun einræðis Hitlers
ít ofsóknum og eyðingu Gyðinga
ir aðgerðum, sem miðuðu að því að
gera hertekin svæði germönsk.
Globkemálaferlin
Akæruatriðin eru refsiverð
á grundvelli sjöttu greinar
samþykktar Alþjóðlega her-
réttarins frá Níimberg og
fimmtu greinar stjórnarskrár
DDR.
Um 150 erlendir fréttamenn
og fjölmargir gestir frá gyð-
ingasamtökum, fómarlömbum
ofsókna nazismans, Andspyrnu-
hreyfingum ýmissa landa, lög-
fræðingasamtökum (m.a. Voltsj-
kof, sem var einn hinna 8
dómara í alþjóðlegu réttar-
höldunum í Nurnberg yfir
stríðsglæpamönnum) o.fl. voru
viðstaddir dr. Toeplitz, forseti
hæstaréttar DDR, setti réttar-
höldin á mánudagsmorgun, 8.
júlí.
Hver eru völd
Globkes í dag?
• •• i Dr. Toeplitz tók lögfræðipróf
' '1336, en af kynþáttaástæðum
> var hann rekinn í þvingunar-
vinnu til Frakklands og Hol-
lands á stríðsárunum. Dr. Toe-
plitz tók lögfræðipróf að nýju
1947. Hann var valinn forseti
Hæstaréttar 1960. Hann er
meðlimur þingsins, í stjóm
Þjóðfylkingarinnar, í stjórn
-Kristilega lýðræðisbandalags-
ins (CDU) og andfasísku and-
spyrnuhreyfingarinnar.
Globke er valdamesti em-
bættismaður í V-Þýzkalandi í
dag. Hann er valdameiri en
nokkur vestur-þýzkur ráðherra.
— 1 gegnum hendur hans fer
sérhvert skjal ætlað Adenau-
er og setur Globke sínar at-
hugasemdir við þau.
— Hann ákveður veitingu og
lausn frá öllum hærri embætt-
um í ráðuneytinu í Bonn.
Enginn tekur við embætti án
samþykkis hans. Af 25 ráðu-
neytisstjórum hafa minnst 16
þeirra glæpsamlega fortíð frá
því í Þriðja ríkinu.
— Njósnakerfi V-Þýzkalands,
sem kennt er við einn hers-
höfðingja Hitiers: Gehlen,
heyrir undir Globke. Hann fær
upplýsingar um alla mikilvæga
leynilega hluti og það gerir það
að verkum, að hann er sá mað-
ur innan v-þýzka ríkisins, sem
hefur alltaf beztar upplýsing-
arnar.
v.« i, Globke - hefur “f^’sfnni
vörzlu öll leynileg persónuskil-
ríki helztu stjómmálanna í
V-Þýzkalandi, sem hann getur
ógnað þeim að birta, ef þeir
halda sér ekki á Adenauerslín-
unni.
— Hann hefur í nafni em-
bættis síns mikil áhrif á
pressudeild stjómarinnar og
þar með viss áhrif á það, hvað
birtist opinberlega og hvað
ekki.
— Hann ræður yfir fé ráðu-
neytis kanzlarans, einkum þeim
milljónum, sem tilheyra hinum
leynilega „skriðdýrssjóði"
(mútufé), sem ætlaður er press-
unni og til njósna.
— Globke undirbýr alla
ráðuneytisfundi. Hann semur
dagskrá þeirra og öll ráðuneyti
senda honum tillögur sínar.
— Globke er viðstaddur alla
leynifundi um utanrikismál, og
væri það vanmat á mannin-
um, ef ekki mætti eigna hon-
um mikinn „dugnað“ í kalda
stríðinu.
— Hann undirbýr ræður
Adenauers. 1 þinginu situr
hann ávallt að baki Adenauer
og upplýsir hann um einstök
mál með miðasendingum sín-
um. Hann er venjulega fyrsti
og síðasti maður, sem Aden-
áúér talar við, áður en sá
gamli (Adenauer) fer í sín
tíðu orlof, Þegar Adenauer er
i orlofi er Globke raunveru-
lega æðsti maður V-Þýzkalands
og það sem meira er: starf
hans fer ekki fram undir eft-
irliti þings né stjórnar. Hann
hefur aðeins einn „yfir“-
mann: hinn gamla
Adenauer, sem oft hefur lofað
„trúnað“ Globkes og sagt m.a.:
„Ég þekki engan, sem ég gæti
sett í stað hans“. (Suddeutsche
Zeitung, 31. marz 1956).
Fyrsta ákæruatriði
gegn Globke er, að hann
hafi 1933 unnið að samningi
og skýringu laga, sem urðulög-
fræðileg undirstaða fyrir eyð-
ingu þingræðisforma Weimar-
lýðveldisins og borgaralegs
lýðræðis og myndun fasísks
drottnunarvalds, einkum með
lögum frá 1/6., 8/7. og 17/7.
1933.
1 október 1933 var Globke
svo hækkaður í tign í innan-
ríkisráðuneytinu samkvæmt til-
mælum Görings og skipaður
Oberregierungsrat.
-• t • .i . |. 1
Annað ákæruatriði
Af þeim 4000 skjölum i:DDR,
sem sýna fram á sakargift
Globke, voru um 500 gefin út
í bókarformi fyrir um það bil
3 árum. Flest snúast þau um
ábyrgð hans á samningu laga,
sem miðuðu að ofsóknum og
eyðingu Gyðinga og annarra
kynstofna (t.d. Zígauna). Þar
má glöggt líta frumkvæði hans
á þessu sviði, sambönd hans
við Gestapo, SA og SS, vel-
þóknun Himmlers, Frick, Hitl-
els o.fl. á störfum hans, verð-
launaveitingum honum til
handa fyrir „vel unnin störf“
o.fl.
Þegar á árinu 1932 og það
á Þorláksmessu voru gefin út
lög, sem Globke vann að og
fjalla um nafnbreytingar Gyð-
inga. Þau voru jafnframt fyrstu
lög Þriðja ríkisins, sem —
gagnstætt stjómarskránni —
miðuðu að afnámi jafnréttis
borgara fyrir lögunum. Þannig
máttu Gyðingar þegar á þess-
um tíma eiga yfir höfði sér
lögvarðar ógnaraðgerðir SA.
Eftir 1935 vann Globke sér-
lega að því að merkja sérhvem
Gyðing með gyðinganöfnum.
Hann lagði til að við nafn
1 Gýðingá Bættist nafhiíð ’,l,Salrá"
eða „Israel". Þann 20. desem-
ber 1937 fékk Globke bréf. sem
sagði,' að • „Foringinn og ríkis-
kanzlarinn hefði orðið honum
sammála" og með undirskrift
Hitlers varð tillaga Globkes
að lögum. Þessi lög auðveld-
uðu Gestapo (leynilögreglunni)
mjög starf sitt.
1937 var samþykkt að til-
lögu Globke, að stórt J (Jude=
Gyðingur) skyldi stimplað
framan á alla passa Gyðinga,
svo að þeir ættu verra með
að flýja land.
Þekktastur er þó Globke
fyrir starf sitt að undirbún-
ingi og framkvæmd kynþátta-
löggjafarinnar sem kennd er
við Numberg, frá 15. septem-
ber 1935, en það voru ein þýð-
ingarmestu ofsóknarlög þessa
tíma: (1) „Ríkisborgaralögin",
sem voru skilin frá þegnrétt-
arlögunum og urðu til þess að
hluti þjóðarinnar var rændur
vissum gmndvallarréttindum
og það var sá hluti sem sam-
kvæmt „skilgreiningu" Globk-
es töldust til Gyðinga og (2)
„Lög um vemd þýzks blóðs og
þýzks heiðurs" sem miðuðu að
líffræðilegum skilnaði Gyðinga
frá „Aríum“, einkum þó grein
1, sem kvað á um bann
' hjónabanda „milli Gyðinga Og
Þjóðverja". Hjón voru oft
skilin nauðug á þessum grund-
velli og böm þeirra send í
fjölda- eða útrýmingarbúðir.
Um starf Globkes á þessum
tíma segir í bréfi frá stríðs-
glæpamanninum Frick til
„varamanns Foringjans" (frá
25. apríl 1938): „Oberregier-
Framlhald á 8. síðu
!
i
!
1 Frjálsri þjóð birtist nýlega
grein eftir ritnefndarmann
blaðsins, miðstjórnarmann
Þjóðvarnarflokksins og fram-
bjóðanda flokksins á lista Al-
þýðubandalagsins í síðustu
kosningum. Mætti því ætla,
að skoðanirnar í þessari grein
sem heitir „Þriðja aflið“, ættu
nokkuð skylt við meginstefn-
una í herbúðum Þjóðvarnar.
Niðurstaöa höfundar er
þessi:
„Umbótasinnaðir og rót-
tækir vinstri menn, hemáms-
og efnahagsbandalagsandstæð-
ingar, verða nú að hefjast
handa um myndun nýs flokks
sem laus verði við kommún-
istíska kreddutrú og tak-
mgrkalausa Rússadýrkun for-
ystunnar í Sósíalistaflokkn-
um......“
Hér er berum orðum boðað,
að kljúfa skuli Alþýðubanda-
lagið og Sósíalistaflokkinn. Og
hinn nýi flokkur á eins og
Þjóðvarnarflokkurinn, að lifa
á rógi um sósíalista fyrir
..Rússadýrkun og kreddutrú".
Fyrst skulum við nú líta
á „rökin“ fyrir þessum ásök-
unum á hendur sósíalistum. 1
sfkrifum Frjálsþýðinga (og
fyrirmynda þeirra í aftur-
haldspressunni) um þessi mál
er þess jafnan gætt að til-
greina ékki þá hættulegu
menn, sem eiga að vera i
Alþýðubandalaginu og Sósíal-
istaflokknum, og að sjálf-
sðgðu passa rógberarnir enn
betur að reyna ekki að koma
með sannanir fyrir því. að
PALL BERGÞÓRSSON:
11
Harðduglegir og
mikilhæfir menn,.
sósíalistar setji hag Sovétríkj-
anna ofar heill íslands. Er
þetta ofur eðlilegt því að
jafnvel merðir Frjálsrar þjóðar
vita, að fáir stjómmálamenn
hafa lagt jafn mikið f sölum-
ar fyrir íslenzku þjóðina og
margir forystumenn íslenzkra
sósíalista. Þeir hafa fórnað
lífsþægindum og aðstöðu.
meðan flestir aðrir pólitíkusar
hafa notað stjórnmálaþátttök-
una til þess að krækja sér
í sem flesta bita og sopa.
Hitt er rétt. að íslenzkir
sósíalistar hafa ekki talið það
neitt keppikefli í baráttunni
fyrir sósíalismanum að taka
þátt í þeirri aðför, sem auð-
valdsöfl heimsins gera að öll-
um sósíalískum bjóðlöndum.
með óvönduðum meðulum og
af fullkominni hlutdrægni.
Við höfum að vísu verið
harðorðir um mistök þessara
þjóða. en jafnframt gætt þess
að láta þær njóta sannmælis,
og við höfum tekið tillit til
þess stórkostlega munar, sem
á framkvæmd sósíalismans
hlýtur að vera vegna mis-
munandi erfðavenja. þjóðar-
hags og þjóðarbrags. Hér
skilUr á milli heilbrigðrar af-
stöðu Sósíalistaflokksins og
ómerkilegra múgæsinga-til-
rauna Frjálsrar þjóðar.
Næst skulum við svo skoða
hversu máttugur þessi Rússa-
rógur hefur reynzt sem lífs-
afl stjórnmálaflokks ’á Is-
landi. Hvaða árangur hefur
hinn mjóróma söngur Þjóð-
vamar með öskurkór auð-
valdspressunnar borið? Henni
hefur lukkazt þetta svo ljóm-
andi vel að Þjóðvarnarflokk-
urinn, sem settur var til höf-
uðs Sósialistaflokknum, varð
í seinustu kosningum að leita
á náðir þessa höfuðfjanda síns
til þess að geta boðið fram!
Svona lánaðist þjóðráðið.
sem nú er talið öruggur
grundvöllur undir nýjan flokk
Það er því talsverð kokhreysti.
begar miðstjórnarmaðurinn
segir i lok greinar sinnar: —
„Leiðin hefur verið þyrnum
stráð og erfið, en við erum
þó reynslunni ríkari. Látum
hana því okkur að kenningu
verða“. (!)
Enn er á eitt að líta í þessu
máli. Hvað gengur Þjóðvöm
til með rógi sínum um sós-
íalista, fyrst líklegast er. að
hann sé fluttur gegn betri
vitund? Mér virðist. að skýr-
ingin á því komi skemmtilega
upp í hendumar á manni í
grein miðstjómarmannsins.
Hann segir um þessa „kreddu-
trúarmenn":
„Hér er m.a. um að ræða
ýmsa harðduglega og mik-
ilhæfa menn, sem kunna
ýmsu betur en að sitja auðum
höndum og telja sig rétt
kjörna til þess að ráða og
stjórna og því hægara sagt
en gert að víkja þeim til hlið-
ar og eyða áhrifum þeirra“.
Það skyldi þó aldrei vera,
að forustumenn Þjóðvamar
telji sig munu verða skelfing
lágkúrulega í flokki. þar sem
fyrir eru margir harðduglegir
og mikilhæfir menn? Getur
það skeð, að ásökunin um
Moskvuþjónustu og kreddutrú
sé aðeins hugsuð sem hand-
hægur stimpill. sem á að
merkja með hvern þann sós-
íalista, sem er líklegur til að
verða tekin fram yfir æðstu-
presta Þjóðvarnar til forystu
í lýðræðislegum vinstri flokki?
Verst ér hvað þeir verða
skrambi margir. sem þarf að
merkja til þess að ná svo
stórkostlegum árangri. Hætt
er við, að útrýma byrfti þeim
„harðduglegu" í áföngum,
semja fyrst f bróðerni við þá
næst „mikilhæfustu“, þó að
þeim sé hugsuð þegjandi þörf-
in síðar.
Mönnum þykir kannski
undarlegt. að ég skuli orð-
tengja svo um þessar áætlanir
örfárra Þjóðvamarmanna um
að kliúfa Albýðubandalagið oe
Sósíalistaflokkinn. Vissulega
er það rétt, að flokkur byggð-
ur á sama grundvelli og
Þjóðvörn verður ekki skeinu-
hættur til lengdar, hann ber
í sér dauðann, svo sem
reynslan sýnir. En þess er þó
að gæta, að hann getur uro
stundarsakir valdið allmikl-
um truflunum á bará1>tunni
fyrir því að sameina alla
vinstri menn í einum flokki.
Og hvað sem því Hður, er
þessi áróður sannarlega «5-
svífin tilraun að efna til
sundrungar hjá sósíalistum.
Auk þess má búast við, að í
þessari viðleitni verði ekki
einungis beitt beinum árás-
um, eins og i grein mið-
stjómarmannsins í Frjálsrl
þjóð, sem vissulega ber að
virða að því leyti. Ef að
vanda lætur, verður einnig
beitt lævísum undirróðri.
Gegn þessum árásum á
Sósíalistaflokkinn og Alþýðu-
bandalagið er okkur nauð-
synlegt að gjalda varhug og
fylkja okkur þéttar en nokkru
sinni fyrr um flokk okkar,
flokksfélögin og kosninga-
samtök okkar, Alþýðubanda-
lagið. Piltunum hjá Frjálsrl
þjóð ráðlegg ég að gera á-
ætlun um eitthvað þarfara
en að vega að Sósíalista-
flokknum.
Hvemig væri til dæmis að
hjálpa okkur heldur að sniða
svo sem eina kló af ihalds-
krumlunni?
4
t
1