Þjóðviljinn - 19.07.1963, Blaðsíða 3

Fostudagur 19. júlí 1963
H6ÐVIUINN
SÍÐA 3
Uppreisn var bæld
niSur í Sýrlandi
BEIRXJT 18/7 — Enn ein upp-
reisnartilraun var gerð í Sýr-
Iandi í gær ,en uppreisnin var
bæld niður á skömmum tíma.
Talið er að þar hafi verið að
verki sýrlenzkir Nassersinnar,
sem hafa hvað eftir annað reynt
að steypa stjórn landsins af stóli.
Bitar forsætisráðherra tilkynnti
síðdegis í dag að her stjómar-
innar hefði bælt niður uppreisn-
ina. Skothríð heyrðist á götum
Damaskus í dag, en stóð ekki
lengi. Fjölmennt herlið var kvatt
inn í borgina og voru hermenn
hvarvetna á varðbergi.
Forsprakkar uppreisnarinnar
munu hafa verið handteknir.
Nokkrir þeirra voru liðsforingj-
ar í hemum.
Þetta var þriðja uppreisnin i
Sýrlandi síðan í septemþer 1961.
Hér mun vera um að ræða
valdaþaráttu milli fylgismanna
landvamarráðherrans, al Hariry
hershöfðingja, og forystumanna
Baath-flokksins.
Mikii verkföilháð á
Ítalíu og Frakklandi
Takist samningar um bann við kjarnasprengingum
Nýjar ráðstafanir gerðar til að
minnka viðsjár, segir Kennedy
RÓM og PARlS 18/7 — Mikil
verkföll voru á Italíu og Frakk-
landi í dag. Frönsku verkalýðs-
félögin boðuðu til skyndiverk-
falla í mótmælaskyni við laga-
frumvarp stjórnarinnar sem
bannar slík verkföll.
Bardagi í gær
á Krukkusléttu
VIENTIANE 18/7 — 1 dag sló í
bardaga á Krukkusléttu milli
hersveita hlutleygissinna undir
stjóm Kong Le og sveita Pathet
Lao og stóð orustan í þrjár
klukkustundir. Ekki er getið um
mannfall, en Kong Le segir að
árás Pathet Lao hafi verið
hrundið.
Tímarit
Máls og menn-
ingar
2. hefti 1963.
E F N I :
Bertolt Brecht
eftir Þorstein Þorsteinsson.
Ritgerðir, ljóð, sögur
eftir Bertolt Brecht.
Veruleihi og yíirshin
(ii)
eftir Sigfús Daðason.
Mannleg samábyrgð
eftir Halldór Kiljan Laxness.
Svör við spurningum
rúmenshs tímarits
eftir Jóhannes úr Kötlum.
Hugleiðingar um
núiímalist
eftir René Leibowitz.
Umsagnir um bæhur
Árgjald Máls og menningar
1963 er 350 krónur. Fyrir það
fá félagsmenn þrjár bækur
auk tímaritsins.
Meira en milljón verkaménn
i byggingariðnaðinum á Ítalíu
lögðu niður vinnu í dag til að
fylgja eftir kröfum sínum um
hækkað kaup og aðrar kjarabæt-
ur. Verkfallsmenn héldu útifundi
í mörgum borgum landsins.
Ætlunin hafði verið að verka-
menn í olíuhreinsunarstöðvum
legðu einnig niður vinnu í dag,
en því verkfalli var afstýrt á síð-
ustu stundu. Póstmenn í Róm
hafa boðað verkfall á morgun.
Þeir krefjast bæði kauphækkun-
ar og styttingar vinnutímans.
Fulltrúadeild franska þingsins,
þar sem gaullistar eru í meiri-
hluta, samþykkti í dag lagafrum-
varp stjómarinnar sem bannar
öllum ríkisstarfsmönnum að
leggja niður vinnu fyrirvaralaust,
en slík skyndiverkföll hafa verið
mjög mörg í Frakklandi á þessu
ári. Frumvarpið fer nú fyrir
öldungadeildina og er enginn
vafi talinn á að hún muni einn-
ig samþykkja það. Mun bannið
við skyndiverkföllum þá gangá.
í gildi.
Mikið öngþveiti var í umferð-
inni í París í dag, vegna þess að
strætisvagnastjórar og starfs-
menn neðanjarðarbrautarinnar
lögðu niður vinnu í mótmæla-
skyni við verkfallsbannið.
Flugsamgöngur lögðust einnig
að mestu niður í Frakklandi í
dag, þar sem flestir flugumferð-
arstjórar og veðurfræðingar á
flugvöllum gerðu verkfall til að
knýja fram kjarabætur.
Laugavegi 18, sími 15055.
Krústjoff fer
tii JúgóslavÍH
BELGRAD 18/7 — Það er haft
eftir áreiðanlegum heimildum í
Belgrad að Krústjoff forsætisráð-
herra muni koma þangað 20.
ágúst og dveljast í Júgóslavíu í
hálfan mánuð.
Sagt er að hann verði í einka-
erindum, en hann mun engu að
síður ræða við Tító forseta um
þau mál se mefst eru á baugi í
sambúð landanna og á alþjóða-
vettvangi og einnig er búizt við
að hann muni flytja ræðu í jú
góslavneska þinginu.
WASHINGTON - MOSKVU
18/7 — Kennedy forseti gaf
í skyn á fundi sínum með
blaðamönnum í gær, að ef
samkomulag tækist í við-
ræðunum í Moskvu um bann
við kjartnaslprengingum,
myndu fylgja á eftir nýjar
ráðstafanir til að draga úr
viðsjám í heiminum og bæta
sambúð austurs og vesturs,
svo að bundinn yrði endi á
kalda stríðið.
Kennedy sagðist gera sér von-
ir um að viðrasðumar í Moskvu
myndu bera tilætlaðan árangur.
Þær hefðu gengið vel fram að
þessu.
Forsetinn tók fram að samn-
ingamenn Bandaríkjanna og
Bretlands í Moskvu hefðu ekki
rætt um griðasáttmála milli Atl-
anzhafsbandalagsins og Varsjár-
bandalagsins, en hann lét í það
skína að taka mætti upp við-
rasður um þá tillögu sovétstjóm-
arinnar, ef samkomulag yrði um
sprengingabann.
Aðspurður um hvort hann
héldi að slíkt samkomulag gæti
haft í för með sér að stjómar-
leiðtogar stórveldanna kæmu
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■
Bandaríkin
taka gjald-
eyríslán
W ASHINGTON 18/7 —
Kennedy forseti tilkynnti
Bandaríkjaþingi í dag að
stjóm hans ætlaði að taka
500 milljón doUara lán í
erlendum gjaldeyri hjá Al-
þjóðagjaldeyrissjóðnum. Þá
verður einnig lagt eitt pró-
sent gjald á erlent fé sem
notað er til kaupa á gulli
í Bandaríkjunum. Þessar
ráðstafanir eru gerðar
vegna þess hve óhagstæður
greiðslujöfnuður Bandaríkj-
anna við útlönd er. Ætl-
unin er einnig að minnka
hemaðarútgjöld Bandaríkj-
anna erlendis um 300 mUlj-
ónir doUara á ári. Enn
fremur verður lagt að
bandarískum þegnum að
njóta orlofs síns í heima-
landinu. Gert er ráð fyrir
að þessar aðgerðir og aðr-
ar sem þegar höfðu verið
boðaðar muni geta bætt
afkomu Bandaríkjanna
gagnvart öðrum löndum
um 2.000 miUjónir dollara
á næstu átján mánuðum.
saman á fund, sagði hann að það
mál væri ekki tímabært sem
stæði. Hann væri hins vegar
reiðubúinn að fara hvert á land
sem væri ef það gæti orðið til að
auka friðarhorfur í heiminum.
Það er haft fyrir satt í Washing-
ton að Kennedy sé fremur á því
að þeir Krústjoff ættu að hittast
tveir einir.
Viðræðufundurinn í Moskvu í
dag var sá stytzti sem haldinn
hefur verið síðan viðræðumar
hófust á mánudaginn, stóð í hálf-
an annan tíma. Gromiko utan-
ríkisráðherra hafði fengið fund-
inum frestað um klukkustund,
þar sem hann þurfti að ræða við
Lothar Bolz, utanríkisráðherra
Austur-Þýzkalands, sem staddur
er í Moskvu. Sagt var að þeir
hefðu rætt um sprengingabann
og önnur mál sem bæði löndin
varða.
Hailsham lávarður, formaður
brezku samningamannanna, sagði
að loknum fundinum í dag, að
viðræður gengju mjög sæmilega.
Fulltrúar vesturveldanna í við-
ræðunum fara ekki dult með að
þeir telja miklar horfur á að
samkomulag muni takast. Bent
er á að í tilkynningunni eftir
fundinn í gær hafi beinlínis ver-
ið tekið fram að viðræðunum
hefði miðað áleiðis, en eftir
fundinn í íyrradag hafði aðeins
verið sagt að þær færu fram í
„vinsamlegu andrúmslofti".
Enn er sa.na ólgan í sveitum Frakklands og hafa bændur á ýmsan hátt mótmælt stefnu stjórn-
arlnnar í verðlagsmálum Iandbúnaðarins. Þeir eru einkum óánægðir með verðið sem þeir fá fyr-
ir grænmett og ávextL 1 bænum Cavaillon þar sem þessi mynd er tekin stöðvuðu bændur um-
ferð um göturnar með því að hella 30 Iestum af kartöflum á þær.
Peking sakar Sovétríkin um
aó þjóna heimsvaldasinnum
MOSKVU og PEKING 18/7 — Ekkert lát er á gagnkvæm-
um ásökunum blaða og ráðamanna í Moskvu og Peking.
Málgagn sovézka kommúnistafl. „Pravda“ birtir í dag nýja
gagnrýni á þann kínverska og í Peking voru Sovétríkin
í dag sökuð um að halda verndarhendi yfir hinum banda-
rísku heimsvaldasinnum.
Svo virðist sem enginn fundur
hafi verið haldinn í Moskvu í
dag með fulltrúum flokkanna
sem nú reyna að jafna ágrein-
ing þeirra, en í gær sátu þeir
HerliÓ sent til borgarinnar
Charleston í Suður-Karolínu
COLUMBIA, Suður-Karolínu, 18/7 — Russell, fylkisstjór-
inn í Suður-Karolínu í Bandaríkjunum, fyrirskipaði í nótt
sveitum úr fylkishemum að halda til borgarinnar Charl-
eston, þar sem miklar og blóðugar kynþáttaóeirðir hafa
geisað undanfarna daga.
Russell fylkisstjóri sagðist gera
þetta að beiðni borgarstjórans í
Charleston, sem hefði sagt að
lögreglu borgarinnar væri um
megn að halda uppi röð og reglu
í henni.
Óeirðimar í Charleston hafa
verið einhverjar þær blóðugustu
síðan hin miklu átök kynþátt-
anna hófust í suðurríkjunum í
vor. 1 gær urðu árekstrar á göt-
um borgarinnar hvað eftir annað
milli blökkumanna sem fóru í
kröfugöngur til að mótmæli kyn-
þáttamisréttinu og vopnaðra lög-
Framhald á 6. síðu.
á fundi í fjórar klukkustundir.
Allt bendir þó til að viðræðun-
um verði haldið áfram og telja
sumir að þær muni standa lengi
enn. Ekkert hefur verið látið
uppi um hvemig þær ganga, en
haft er fyrir satt að lengi vel
hafi samningamennimir ekki
einu sinni getað komið sér sam-
an um, hvemig viðræðunum
skyldi hagað og á hvaða grund-
velli skyldi rætt.
Ekki vopn heldur vinna
I grein „Pravda“ í dag um á-
greininginn við Kínverja segir
að þeir virðist ekki telja neitt
byltingu nema því fylgi vopna-
viðskipti. Blaðið gerði grein fyr-
ir ólíkum viðhorfum sovézkra
og kínverskra kommúnista til
þjóðfrelsishreyfinganna í ný-
lendunum og öðrum undirokuð-
um löndum.
— Kínverjar telja, sagði blað-
ið, að raunhæfa byltingu sé að-
eins hægt að gera með vopna-
valdi. En á hvem hátt er hægt
að ná markmiðum þjóðfrelsis-
baráttunnar? Er hægt að sigrast
með vopnum á fátækt og fmm-
stæðum efnahag? spyr blaðið og
segir að þjóðir heims leysi sig
ekki undan oki heimsvaldasinna
með vopnum einum, heldur með
þrotlausri vinnu að uppbyggingu
landa sinna.
Þá segir „Pravda“ að það sé
t.d. að þakka samtökum alþýð-
unnar i Bretlandi að þjóðir Ind-
lands, Burma, Ghana, Nígeríu og
annarra landa í hinu gamla
brezka heimsveldi hafi nú feng-
ið frelsi. Þar var alþjóðahyggja
öreyganna í verki og stingur á-
þreifanlega í stúf við orðaglamur
um byltingar.
„Verndarar heimsveldissinna"
1 dag var haldinn fjöldafundur
í Peking til að fagna kínversku
fulltrúunum sem sátu heimsþing
kunnugt er sló í hart milli þeirra
kvenna í Moskvu, en eins og
og annarra fulltrúa á þinginu.
Formaður sendinefndarinnar,
frú Jang Júntú, sagði 10.000
fundarmönnum, að Sovétríkin
héldu vemdarhendi yfir hinni
bandarísku heimsvaldastefnu.
Sovézkar konur hölluðust að
hentistenfu og reki erindi heims-
auðvaldsins.
i
t
>