Þjóðviljinn - 24.07.1963, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 24. júlí 1963
MÓÐVILJINN
SlÐA 3
Efnahagsmál og deilan við Kínverja á dagskrs
Mikilvægur fundur leiðtoga
kommúnistaf lokka A-Evrópu
MOSKVU 23/7 — Stjórnarlei'ðtogar og flokksforingjar í
aðildarríkjum efnahagsbandalags sósíalistísku landanna
(Comecon) eru komnir til Moskvu og munu sitja þar á
fundi næstu daga. Helztu mál á dagskrá munu vera
efnahagssamvinna landanna og deilur kommúnistaflokk-
anna í Bvrópu og kínverskra kommúnista.
1 dag komu til Moskvu full-
trúar frá Póllandi, Tékkóslóva-
kiu og Búlgaríu, sem sitja munu
fundinn ásamt fulltrúum Sovét-
ríkjanna, Austur-Þýzkalands,
Rúmeníu, Ungverjalands og |
Mongólíu, en Mongólía gerðist
aðili að bandalaginu í fyrra.
bal, forsastisráðherra Mongólíu
og Gheorghiu-Dej, forsætisráð-
herra Rúmeníu.
Æðstu menn
Allir æðstu leiðtogar þessara
landa munu sitja fundinn. Þeir
eru Krústjoff, forsætisráðherra
Sovétríkjanna, Ulbricht, forseti
Austur-Þýzkalands, Kadar, for-
sætisráðherra Ungverjalands,
Sjivkoff, forsætisráðherra Búlg-
aríu, Novotny, forseti Tékkó-
slóvakíu, Gomulka, fram-
kvæmdastjóri Sameinaða verka- I
mannaflokksins pólska, Tseden-
Gheorghe Gheorghiu-Dej
Sprengingabann
Framhald af 1. síðu.
verður lagður fyrir öldungadeild-
ina til fullgildingar.
Undirrita æðstu menn?
Síðar var sagt að Kennedy
forseti myndi enn ekki hafa á-
kveðið hvort senda ætti Rusk til
Moskvu eða hvort sá háttur
skyldi hafður á að sáttmálinn
yrði sendur milli höfuðborga
stórveldanna þriggja og þar und-
irritaður af stjómarleiðtoga hvers
þeirra. Þetta bendir til þess að
Bandaríkjaforseti telji sáttmála
þennan svo mikilvægan og skipta
svo miklu máli fyrir þróun
heimsmálanna, að eðlilegast væri
að æðstu menn stórveldanna
staðfestu hann með undirskrift
sinni.
Þáttaskil í samskiptum
Þetta sjónarmið kemur heim
við þá skoðun dómbærra manna
að síitmplí-nn um 5*níivun kiarnn-
sinnum. Keppni þeirra í vopna-
smiði hefur upp á síðkastið eink-
um beinzt að fullkomnun vam-
arvopna, hinna svonefndu „and-
flugskeyta“ (,,anti-missiles“), en
aðeins er hægt að reyna þau, ef
leyfðar eru sprengingar í and-
rúmsloftinu. 1 Bandaríkjunum
hefur verið haldið fram að Sov-
étríkin stæðu Bandaríkjunum
framar í smíði slíkra vopna og
gáfu síðustu kjamatilraunir Sov-
étríkjanna yfir Novaja Semlja
það reyndar til kynna. Engu að
síður vifðist Bandaríkjastjóm nú
hafa ákveðið að hætta keppninni
á þessu sviði og vekur það vonir
um að hægt verði að stöðva víg-
búnaðarkeppnina.
Hvað gera Frakkar?
En allur vandinn er ekki leyst-
ur, þó að stórveldin þrjú hafi
komið sér saman um sprenginga-
bann. Fjórða ríkið sem eign-
azt hefur kjarnasprengjur. Frakk-
Ekki Júgóslavar
Júgóslavía á að þessu sinni
ekki áheyrnarfulltrúa á fundi
Comecon, eins og venjan hefur
verið á þeim flestum síðan 1958.
Enginn fulltrúi mætir heldur
frá Albaníu, en Albanir stóðu
að stofnun bandalagsins ásamt
hinum sósíalistísku ríkjunum í
Austur-Evrópu.
Ágreiningur
Enda þótt víst sé talið að við-
1 ræður þessara æðstu manna sós-
j íalistísku ríkja Evrópu muni að
verulegu leyti fjalla um deiluna
við Kínverja, munu efnahags-
málin þó vafalaust verða mjög
ofarlega á dagskrá.
Ágreiningur hefur orðið milli
landanna út af framkvæmd
þeirrar verkaskiptingar í efna-
hagsmálum sem þau höfðu kom-
ið sér saman um í fyrrasumar.
Það munu einkum vera Rúmen-
ar sem eru óánægðir með þann
hlut sem þeim var þá ætlaður
í sameiginlegri efnahagsþróun
landanna. Gert mun hafa verið
ráð fyrir að hægar yrði farið í
iðnvæðinguna í Rúmeníu en ver-
ið hefur fram að þessu, en Rúm-
enar telja sig hafa allar að-
stæður til að halda áfram hinni
mjög öru iðnþróun sem þar
hefur orðið síðasta áratuginn,
en hlutfallsaukning iðnaðarfram-
leiðslu þeirra hefur undanfarin
ár verið meiri en í flestum öðr-
um löndum.
Deilan vlið Kínverja
Deilan við Kínverja er ekki
einungis um fræðikenningar,
heldur hefur hún haft mjög mik-
il áhrif á efnahagsþróunina í
sumum sósíalistísku landanna.
Þannig stafa efnahagsörðugleikar
Tékkóslóvakíu að verulegu leyti
af því, hve mjög hefur dregið úr
viðskiptunum við Kína síðustu
árin.
Aldrci íramar? — Bandarísk vetnissprenging
sprenginga sé þrátt fyrir takmörk
sín (hann tekur ekki til spreng-
inga neðanjarðar) svo mikilvæg-
ur, að ástæða sé til að ætla að
hann muni marka tímamót í al-
þjóðamálum.
Það styður líka þessa skoðun
að í Moskvu hefur einnig verið
rætt um önnur mál sem stórveld-
in varða og þykir alveg víst að
áframhald verði á þeim við-
ræðum. Búizt er við banda-
ríska samningamanninum Averell
Harriman til Washington ein-
hvern næstu daga og mun hann
þá þegar gefa Kennedy forseta
skýrslu um viðræðumar.
Vígbúnaðarkeppnin stöðvuð?
Það sem gerir þennan sátt-
mála svo mikilvægan er að með
honum vakna vonir um að tak-
ast megi að binda enda á víg-
búnaðarkeppni stórveldanna. Nú
er svo komið að Bandaríkin og
Sovétríkin hafa komið sér upp
svo tröllauknum vígbúnaði og
svo miklum birgðum kjama-
vopna að þau peta lagt hvort
annað í eyði — og það mörgum
land, er ekki aðili að sáttmálan-
um og stjóm de Gaulle hefur
aldrei verið til viðræðu um slík-
an samning. Frakkar halda á-
fram undirbúningi að kjama-
sprengingum yfir Kyrrahafi, og
hefur verið búizt við að þeir
myndu gera þar eina eða tvær
tilraunir í andrúmsloftinu á
þessu ári. í fréttum frá París í
dag er þó staðhæft að þeir muni
ekki geta gert tilraunir þar á
þessu ári.
Auk þess er vitað að aðrar
þjóðir hafa aðstöðu til að fram-
leiða kjamasprengjur og hefur
þannig verið talið líklegt að Kín-
verjar myndu geta gert fyrstu
tilraun sína með slíka sprengju
innan skamms.
Sáttmáli stórveldanna getur
ekki bundið hendur annarra, en
erfitt er að trúa því að þau
muni láta öðrum haldast uppi
það sem þau neita sjálfum sér
um. öðru máli gegnir hins vegar
hvemig þau geta komið i veg
fyrir að önnur ríki fari sínu
fram, eins og ástandið er nú á
alþjóðavettvangi.
40 sjómílna
landhelgi
viB S-Kóreu
SEUL 23/7 — Stjóm Suður-
Kóreu hefur kunngert að
fiskveiðilögsagan skuli ná
40 sjómílur frá ströndum
landsins. Þessu er einkum
beint gegn japönskum fiski-
skipum sem mikið stunda
veiðar á miðum undan
strönd Suður-Kóreu og hef-
ur Japansstjóm mótmælt
útvíkkun fiskveiðilögsög-
unpar og segir að óheimilt
sé að hafa hana stærri en
tólf mílur.
Myndin er tekin þegar allt lék í Iyndi fyrir Stephen Ward og vinkonum hans. Það er Christine
Keeler sem situr við hlið hans.
Réttarhöldin yfir ”dr.„ Stephen Ward
Röðin komin að Mandy Rice-
Davies að segja sína sögu
LONDON 23/7 — í dag var röðin komin að Marilyn
(,,Mandy“) Rice-Davis og þremur öðrum vinkonum „dr“
Stephen Wards að bera vitni í réttarhöldunum yfir hon-
um sem standa yfir í Old Bailey fyrir kynferðisafbrot og
vændismiðlun.
Mandy gaf eins og Christine
Keeler í gær skilmerkilega lýs-
ingu á æviferli sínum síðan hún
kom til London fyrir rúmum
tveimur ámm, þá á sextánda ári,
skýrði ófeimin frá ástamálum
sínum og taldi upp sina mörgu
rekkjunauta.
Hún lét sér hvergi bregða þótt
bæði verjandi og sækjandi væm
æði nærgöngulir í spumingum sín
um, heldur svaraði þeim stilli-
lega en ákveðið og brosti blíðlega
til þeirra.
Tveggja stunda yfirheyrsla
Hún var yfirheyrð nær jafn-
lengi og Christine Keeler daginn
áður, eða í um tvær klukku-
stundir, og kunni frá mörgu að
segja.
Bretar afsali sér
öllum kjarnavopnum
LONDON 23/7 — Fyrir árs-
þingi brezka Vcrkamannaflokks-
ins sem kemur saman í októ-
ber munu liffgja fjölmargar til-
Iögur frá einstökum flokks-
dejldum þar sem krafizt verður
að Bretar afsali sér upp á sitt
eindæmi öllum kjarnavopnum
og banni Bandaríkjamönnum
allar herstöðvar í landi sínu.
Þingið verður haldið í Scar-
borough 30. september til 4.
október og er búizt við hörð-
um átökum milli fylgismanna
kjarnorkuvígbúnaðar og þeirra
sem honum eru andvígir. Engu
er spáð um málalyktir, en þeg-
ar hafa yfir tuttugu flokks-
deildir lagt fram ályktunartil-
lögur um kjamorkuafvopnun og
afnám herstöðva. f öllum til-
lögunum er auk þess lagzt gegn
fyrirætlun Bandaríkjanna um
hinn svonefnda ,,marghliða“
kjarnorkuherafla Nato.
Hún lýsti sambandi sínu við
Astor lávarð, bandaríska kvik-
myndaleikarann Douglas Fair-
banks yngri, sem nú hefur lengi
verið búsettur í Englandi, og Pet-
er Rachman („Pólska Pétur“) og
dró ekkert undan.
Astor lávarður hafði oft notið
blíðu hennar og í þakklætisskyni
greitt fyrir hana húsaleiguna,
þegar illa stóð á fyrir henni.
Fairbanks hefði hins vegar
aðeins sængað hjá henni einu
sinni, en hún og „Pólski Pétur“
hefðu búið lengi saman „eins og
hjón“. Hún viðurkenndi að hún
hefði haft mök i**ð fjölmarga
karlmenn og þegið if þeim gjaf-
ir, einnig í reiðufé.
Vændiskonur eða ekki?
Þessar löngu yfirheyrslur yfir
ungfrúnum tveimur hafa þann
tilgang að fá staðfest að þær
hljóti að teljast vændiskonur. því
að ekki fer milli mála að Ward
hefur þegið af þeim fé þegar
hann var í kröggum.
Ungfrú X og unfrú R
Auk ákærunnar á Ward fyrir
að hafa þegið fé af vændiskon-
um er hann kærður fyrir að hafa
haft kynmök við ófullveðja stúlk-
ur, eða yngri en 21 árs að brezk-
um lögum.
Tvær þeirra báru einnig vitni
í dag og voru þær nefndar ung-
frú R og ungfrú X. Þær báru að
Christine Keeler hefði komið
þeim í kynni við Ward og önn-
ur þeirra játaði að hafa sængað
hjá honum áður en hún var orð-
in 21 árs gömul. Hin bar að
hann hefði reynt að fá sig til að
leggjast með karlmönnum í
svefnherbergi hans, svo að gest-
ir hans gætu fylgzt með því sem
þar fór fram gegnum hinn gegn-
sæja spegil sem var í veggnum.
Fjórða vitnið var Margaret
Ricardo og var hún sú eina
sem viðurkenndi að hún væri
vændiskona og hefði hlotið dóm
fyrir vændislifnað. Hún kvaðst
oftar en einu sinni hafa gengið
í eina sæng með gestum Wards
í sumarbústað hans við Cliveden-
hölL
Felfe hlaut
14 ára dóm
fyrir njósnir
KARLSRUHE 23/7 — í dag voru
kveðnir upp dómar í vítækasta
njósnamálinu sem komið hefur
upp í Vestur-Þýzkalandi eftir
stríðið. Tveir háttsettSr starfs-
menn vesturþýzku leyniþjónust-
unnar, sem m.a. störfuðu að
gagnnjósnum, voru sekir fundn-
ir um njósnir í þágu Sovétríkj-
anna og dæmdir ásamt aðstoðar-
manni þeirra.
Höfuðpaurinn, Heinz Felfe,
var dæmdur í fjórtán ára fang-
elsi og er það lengsti njósna-
dómur sem kveðlnn hefur verið
upp í Vestur-Þýzkalandi. Sam-
starfsmaður hans í leyniþjón-
ustunni, Hans Clemens. h’aut
tíu ára fangelsi og Erwin Tic-
bel, sem hafði verið sendiboði
þeirra, fékk þriggja ára fang-
elsi.
Þeir Felfe og Clemens játuðu
að þeir hefðu sfundað njósnir
fyrir Sovétríkin í heilan ára-
tug.
i