Þjóðviljinn - 15.08.1963, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 15. ágúst 1963
HÓÐVILJINN
FISKIMÁL - Effir Jóhann J. E. Kúld
Síldarrannsóknirnar í sumar
fyrir Norður- og Austurlandi
1 blaöinu Fiskaren málgagni
norskra fiskveiða er mjög nt-
hyglisvert samtal 10. júlí s.l.
við haffrœðinginn Ole östtvedt.
sem stjómaði síldarleit Norð-
manna á rannsóknarskipinu Jo-
han Hjort í sumar í samvinnu
við Islendinga og Rússa. Haf-
fræðingurinn segir að ieitar-
svæðinu hafi verið þannig
skipt á milli þessara þriggja
þjóða: Islendingar leituðu á
síldarmiðunum undan vestur og
norðurlandi. Norðmenn undan
norðaustur og austurlandi. en
Rússar á svæðinu frá Jan Main
til Svalbarða. Tilgang þessara
skipulegu síldarleitar segir haf-
fræðingurinn m.a. vera þann að
kortleggja síldarsvæðin svo
auðveldara sé að gera sér grein
fyrir síldargöngunum. Það kom
á daginn við rannsóknimar
segir haffræðingurinn. að hita-
stig sjávarins fyrir norðurlandi
var 1 hitastigi lægra í vor en
venja er til, og það telur hann
ástæðuna til þess, að síld gekk
seinna að norðurlandinu í ár
heldur en 1 fyrrasumar. Haf-
fræðingurinn segir, þegar við-
talið fór fram, að ennþá sé það
gömul síld árgangurinn frá
1950 sem sé mest áberandi í
veiðinni. Hann segir að á vest-
ursvæðinu við Horn og á
Strandagrunni á hinum gömlu
síldarmiðum, þar sem vorgots-
sildin hafi áður verið ráðandi,
þar hafi lítillar síldar orðið
vart í vor. en í júní í fyrra var
talsverð síld á þessu svæði seg-
ir hann. Haffræðingurinn segir
að ljósi púnkturinn í útliti ís-
lenzka sunnansíldveiða í ár sé
sá, að fundizt hafi mikil síld-
argengd í hafinu norðaustur og
austur af Islandi og þar sé um
unga árganga að ræða. Ham
segir að Rússarnir hafi orðið
varir þessarar síldar allt norð-
ur á 71. breiddargráðu. östtvedt
telur ekki útilokað að frá þessu
svæði hafi komið sú síld sem
veiddist á Senja-miðunum við
Noreg í byrjun júlí, en tekur
það fram, að það mál sé alls
órannsakað. En einmitt þegar
viðtalið fór fram þá var fiski-
fræðingurinn Finn Devold ný-
lagður af stað á rannsóknar-
skipinu John Hjort til að rann-
saka síldargöngumar við norð-
ur Noreg. östtvedt haffræðing-
ur segir að rússnesku fiskifræð-
ingarnir hafi gert ráð fyrir því,
að síldart/orfur austan úr hafi
gengju uppundir Austfirðina í
sumar, fyrir þessu telur þó haf-
fræðingurinn enga vissu. þó
líkur séu fyrir því. Það gæti
t.d. skeð, að þessi síld gengi
upp að norður Noregi. Yngri
síldarárgangamir við AUstfirði
í fyrra sumar segir östtvedt að
hafi verið norsk síld. aðallega
árgangurinn frá 1959.
Haffræðingurinn segir að í
byrjun júlí mánaðar hafi síld
verið veidd í snurpunót hér á
Austursvæðinu, norðar en menn
viti til áður, eða allt norður
á 69. gráðu norðlægrar breidd-
ar. Nyrztu veiði hér áður í
snurpunót telur hann hafa ver-
ið á breiddargráðu 68.30 norð-
ur.
Þá telur haffræðingurinn að
svo lengi sem hin gamla sild
frá 1950 sé mest áberandi í
veiðinni, þá geri það sjálfar
veiðamar mikið erfiðari sökum
þess hve stygg hún sé og vör
um sig. Eins segir Kann það
hafa valdið erfiðieikum við
veiðarnar, að skil kalda og
heita sjávarins séu í ár mikið
ógleggri en í fyrra, en einmitt
hin glöggu skil geta hjálpað
til að þjappa sildinni saman
í torfur samkvæmt fyrri
reynslu. Að síðustu segir haf-
fræðingurinn: Islenzka sumar-
gotssildin, sem hrygnir undan
Suður-lslandi mun koma á
Austfjarðasvæðinu í ágústmán-
uði. Talsvert af síld af þessum
stofni var á Austfjarðamiðun-
um í fyrrasumar.
Um sfldina sem Norðmenn
hafa veitt á miðunum við
Hjaltland í júnímánuði í ár
segir östtvedt að það sé vor-
gotssfld af íslenzkum eða
norskum stofni. eða meira Uk
þeim heldur en Norðursjávar-
sfld. hinsvegar sé það mál ekki
nægilega rannsakað.
Hverjir fengu síðast
lóðir hjá lóðanefnd?
Á fundi borgarráös þriðjudaginn 23. júlí s.l. voru sam-
þykktar tillögur um lóðaúthlutun, sem lóðanefnd hafði
lagt fram fyrir borgarráð.
Hér fer á eftir skrá yfir lóðir þær sem úthlutað var og
hverjir fengu lóðir að þessu
I. Einbýlislóðir:
Háaleitisbraut 19: Þorvaldur
Daníelsson, Kleppsvegi 4. Háa-
leitisbraut 21: Ágúst Halldór
Elíasson, Ljósheimum 4. Háa-
leitisbraut 23: Ásgeir Ölafsson,
Tjamarbraut 15, Hf. Háaleitis-
braut 77: Helgi Hallgrímsson,
Sigtúni 37. Háaleitisbraut 83:
Ölafur Guðmundsson, Grenimel
30. Háaleitisbraut 85: Sigurbjörn
Kristinsson, Stigahlíð 26, og
Magnús Bl. Jóhannesson, Ný-
lendugötu 24. Ægisíða 115: Hörð-
ur Felixson, Birkimel 10. Ægi-
síða 117: Franz Pálsson, Hring-
braut 43. Ægisíða 119: Kjartan
Kristjánsson, Amargötu 15.
TJthlutunin er bundin því skil-
yrði, að samkomulag náist um
endurkaup á Björnshúsi og af-
hendingu lands vegna gatna.
Ægisíða 121: Gísli Jóhannes-
son, Granaskjóli 28. Granaskjól
1: Karl Jónsson, Austurvöllum
v.Kaplaskjól.
Úthlutunin er háð skilirði um
brottnám hússins Austurvalla
við Kaplaskjólsveg.
Kaplaskjólsvegur 52: Her-
mann Hallgrímsson, Auðbrekku
25. Einimelur 17: Jón Bjarni
Kristinsson, Sörlaskjóli 8. Stiga-
hlíð 53: Gunnlaugur Pétursson,
Barmahlíð 28. Stigahlíð 73: Þór
Vilhjálmsson, Álfheimum 42.
Njörvasund 15: Halldór Ingi
Hallgrímsson, Þinghólab"aut 20.
Njörvasund 15 A: Geir Gíslason,
sinni:
Gnoðarvogi 42. Drekavogur 13:
Kjartan Kjartansson, Álfaskeiði
10, Hf.
Gatnagerð.argjald er áskilið kr.
52.00 pr. rúmmetra í byggingum,
sem á lóðunum verða reistar.
II. Tvíbýlislóðir:
Ægisíða 125: Eiríkur Guðnason,
Sogavegi 156, Ragnar Kristjáns-
son, Seljavegi 21. Ægisíða 127:
Þorkell Pálsson, Bræðraborgar-
stíg 25, Sigurður Pálsson, Bræðra-
borgarstíg 25.
Gatnagerðargjald kr. 27.50 pr.
rúmmetra í byggingu á lóð-
unum.
III. Raðhúsalóðiir:
Háaleitisbraut 29 — 35:
Nr. 29: Sigurður Richardsson,
Hallveigarstíg 10. Nr. 31: Steinn
Guðmundsson, Laugavegi 141.
Nr. 33: Georg Jónsson, Hvassa-
leiti 12. Nr. 35: Þorsteinn Þor-
steinsson, Hvanneyri.
Háaleitisbraut 25 — 27:
Nr. 25: Kristján Arnór Krist-
jánsson, Sporðagrunni 5. Nr. 27:
Björn Halldórsson, Laugateigi
38.
Háaleitisbraut 53 — 59:
Nr. 53: Ölafur Egilsson,
Gnoðavogi 18. Nr. 55: Jón
Tryggvason, Stóragerði 12. Háa-
leitisbraut Nr. 57: Ragnar Han-
sen, Bólstaðarhlíð 31. Háaleitis-
braut nr. 59: Jóhann Krist-
mundsson, Skógargerði 1.
Háaleitisbraut 61 — 67:
Nr. 61 og 63: Siggeir Helgason,
Sjónarhóli (v/töku Sogamýrar IV
úr erfðafestu, enda náist sam-
komulag um endurkaup og af-
hendingu lands og mannvirkja á
því). Gatnagerðargjald af nr. 63:
kr. 34.00 pr. rúmmetra.
Nr. 65: Leó Sveinsson, Leir-
vogstungu, Mosfellssveit (v.töku
Sogamýrar III úr erfðafestu.
Uthlutunin er háð samkomulagi
um endurkaup erfðafestulauds-
ins).
Nr. 67: Gunnar Bergmann Sig-
urðsson, Rauðalæk 45.
Háaléitisbraut 69 — 75:
Nr. 69: Rannver Hans Narfi
Wium, Skaftahlíð 12. Nr. 71: Ás-
mundur Matthíasson, Skaftahlíð
31. Nr. 73: Guðjón Heiðar Jóns-
son, Hamrahlíð 11. Nr. 75: Öl-
afur Jóhannsson, Rauðalæk 6.
Háaleitisbraut 79—81:
Nr. 79: Finnur Kristinsson,
Skólavörðustfg 29. Nr. 81: Gunn-
ar Kristinsson, Tómasarhaga 53.
Háaleitisbraut 141 — 145:
Nr. 141: Einar B. Waage,
Hvassaleiti 8. Nr. 143: Haraldur
Ágústsson, Rauðalæk 41. Nr. 145:
Aðalsteinn Guðjohnsen, Nesvegi
14.
Háaleitisbraut 147 — 149:
Nr. 147: Sigmundur Halldórs-
son, Víðimel 41. Nr. 149: Ás-
mundur Ölafsson, Drápuhlíð 23.
Gatnagerðargjald áskilið kr.
34.00 pr. rúmmetra í byggingum,
sem reistar verða á lóðunum.
Þá var hlutafélaginu Haga-
felli úthlutað lóð á horni Hofs-
vallagötu og Nesvegar (Nesvegi
16) til byggingar húss fyrir
skrifstofur og þjónustustarfsemi.
Úthlutunin er háð nánari skil-
málum, sem borgarverkfræðing-
ur setur. Gatnagerðargjald kr.
52.00 pr. fermetra í byggingunni.
Japanskar fréttir
Japanir auka stöðugt fisk-
veiöar sínar og fiskiðnað með
hverju ári sem líður. Á síðast-
liðnu ári settu þeir á stofn
fiskipylsu-verksmiðju í Suður-
Ameríku, og eftir því sem ég
bezt veit, þá eru Japanir eina
þjóðin sem framleiðir margs-
konar pylsur úr fiski. Nýjustu
fréttir frá þessari miklu fisk-
iðnaðarþjóð eru þær, að nú
undirbúa beir smíði mikillar
fiskimjölsverksmiðju í Perú í
samvinnu við heimamenn þar.
Afköst þessarar verksmiðju eru
áætluð 30 þús. smálestir á ári
af mjöli og 600 smálestir af
fiskiolíu. Hlutaféð er 150 þús-
und bandarískir dollarar, eða
sem svarar 64 milljónum og
500 þús. íslenzkum kr. Verk-
smiðjan á að vera tekin til
starfa fyrir lok yfirstandandi
árs.
Japanskar sklpasmíðar
Þá hafa japanskar skipa-
smíðastöðvar gert samning við
Sovétríkin um smíði átta 10
þús. smálesta verksmiðjuskipa
sem eiga að afhendast 1965—
1966. I staðinn skuldbinda Sov-
étríkin sig til að láta Japönum
í té margskonar útbúnaö til
skipa.
Á sama tíma hafa Japanir
gert samning við Afríkuríkið
Ghana um að smíða fyrir það
10 togveiðiskip. og kenna þeim
togveiðar. Þá smíða þeir einn-
ig fyrir Ghanamenn 8 stór
fiskiskip, sem ekki eru ætluð
til togveiða, ásamt tveimur
flutningaskipum. Þá hafa Jap-
anir tekið að sér byggingu á
netaverksmiðju í Ghana.
Ný japönsk uppfinning
Nýiega hefur japanskur mað-
ur fundið upp nýja áður ó-
þekkta aðferð við framleiðslu
á eggjahvítuefni úr fiski, til
manneldis. Þetta nýja efni er
í púlverformi gulleitt á lit og
er ságt innihalda 80% hreint
eggjahvítuefni, en auk bess
auðugt af B-bætiefni og sölt-
um. Nafn Japanans er dr.
Hideo Higashi og vinnur hann
við þekkta fiskirannsóknarstofn-
un í Tókíó.
Matvælasérfræðingur á veg-
um F.A.O. ásamt bandarískum
vísindamönnum hafa streymt
til Japans að undanförnu, til
þess að eiga samræður við upp-
finningamanninn um hið nýja
eggjahvítuefni hans, enda er
þessi uppfinning talin mjög
verðmæt á sviði matvælafram-
leiðslunnar. Hið nýja eggja-
hvítuefni er sagt algjörlega
laust við fiskibragð eða fiski-
lykt. og má því bæta þvi í
annan óskyldan mat til að
auka gildi hans.
Frá Israel
Samkvæmt opinberum skýrsl-
um óx fiskafli ísraelsmanna
um ca 10% á árinu 1962 þrátt
fyrir óhagstæð veðurskilyrði
við úthafsveiðamar. Á sama
tíma er talið, að fiskneyzla
hafi aukizt um 3% og er nú
komin upp í 6.8 kg á mann á
ári. Til samanburðar má geta
þess, að fiskneyzla í flestum
Miðjarðarhafslöndum er taiin
kringum 8 kg á mann á ári.
Alls nam fiskafli ísraelsmanna
16 þús. og 300 tonnum árið
1962.
Mestur hluti þessa afla eða
11.300 tonn er veiddur í vötn-
um og ám, eða ræktaður í eld-
istjörnum, en fiskeldi fer þar
mjög vaxandi. Aðeins 5000
tonn komu frá úthafsveiðunum.
Fiskvcrð í Noregi
I blaðinu Fiskaren frá 17.
júli s.l. er sagt frá fiskverði í
Álasundi, einum af stærri fisk-
veiðibæjum Noregs. Þar er nú
greitt fyrir nýja löngu slægða
og hausaða n. kr. 1.51 sem
verður í íslenzkum krónum
9.06 fyrir kg. Á sama tíma er
verð á nýrri keilu slægðri og
hausaðri n. kr. 0.95 í ísJ. kr.
5.70 fyrir kg. Þá er einnig get-
Framhald á 8. síðu.
______________________SlÐA 7
Glöggt er gestsaugað
Framhald af 5. síðu.
sumar á síldarplani á Siglu-
firði.
Það er hjá Skapta á Nöf.
Þessi geðugi piltur virðist
ekki vera af þessu sauðahúsi
og vinnur hörðum höndum fyr-
ir lífsviðurværi sínu.
Hann hefur dvalizt samtals
átta mánuði hér á landi og
unnið fyrir sér á togurum og
bátum í Vestmannaeyjum og
Suðurnesjum.
Hann heitir Max Uwe Brandt
og er frá V-Berlín.
I æsku las hann Jack London
og fékk þar með náttúru flakk-
arans. Hann hefur dvalizt í 11
þjóðlöndum og fer héðan til
Alaska. Þaðan er förinni heitið
til Japan.
Max Uwe Brandt ætlar að
gerast ferðabókarithöfundur og
hefur þegar viðað að sér mik-
illi lífsreynslu um alla Evrópu.
Hann heldur dagbók og hefur
augun allsstaðar opin.
Samanburðarvald á þjóðlönd-
um hefur hann þegar öðlazt.
Hann er þó aðeins tuttugu
og eins árs.
1 vetur var hann á Erlingi
IV. og sökk skipið skyndilega
undir honum og félögum hans
við Vestmannaeyjar.
Þeir náðu naumlega gúmmí-
fleka og var bjargað um borð
í annað skip nokkrum klukku-
stundum á eftir.
— Við drukkum í heila viku á
eftir, sagði Max.
— Ég var næstum búinn að
vera vegna drykkjunnar
Yngri kynslóðin á íslandi er
að drekka sig í hel.
Hvergi hef ég séð svona ó-
hóflega áfengisdrykkju i Evr-
ópu.
I verstöðvunum drekka bæði
piltar og stúlkur og drekka illa.
— Það þarf mikið lífsmagn
til þess að komast yfir þessa
holskeflu. Þessi mikla brenni-
vínsdrykkja er óhuggulega al-
menn og enginn er góður félagi
nema hann svolgri brennivín
af stút.
— Fimmtán ára stúlkuböm
eru stundum heldrukkin.
— íslenzkir sjómenn eru lík-
lega vöskustu piltar í Evrópu.
Þetta er harðleikið líf og þeir
eru oft búnir að vera 25 ára
gamlir.
— Miklar vökur og ströng
vinna með lífið hangandi á
þræði.
— Og brennivínið flæðir 1
tómstundum.
— Mér líður bezt við brunn
upprunaleikans og unga fólkið
í verstöðvunum er heil náma af
slíkum tilfinningum til orðs og
æðis.
— íslenzkur sjómaður er
góður og hefll félagi í raun.
— Það er oft skammt milli
hnefans og jcossins.
— Maður er knúskysstur af
veðurbörðum sjómanni.
— Rotaður í næsta andartaki.
— Snöggar og sterkar skap-
breytingar og maður er kannski
óvart kominn yfir í annan heim
sem elsku vinur.
— En þetta fólk er óham-
ingjusamt, og því líður oft illa.
Það virðist ekki hafa höndl-
að tón lífshamingjunnar og
lifir sterkt og lífskveikurinn
brennur of sterkum loga.
— Þetta eru gamlir menn um
þrítugt.
g. m.
0PNUM AFTUR
16. ágúst
Þvottahúsii ÆGIR
1. til 8. septcmbcr 1963
KAUPSTEFNAN í LEIPZSG
Heimsfræg neyzluvörusýning.
6500 firmu frá 50 löndum sýna í 30
meginflokkum.
Aðalmarkaður viðskipta austurs og: vestursr.
Stofnandi og: meÖHmur
Sambands Alþjóðlegra Kaupstefna.
Upplýsingar og kaupstefnuskírteini:
KAUPSTEFNAN, REYKJAVÍK,
Lækjargötu. 6 A og Pósthússtræti 13.
Skirteini má clnnig fá á landamærum Þýzka
Alþýðulýðveldislns.
t
i,