Þjóðviljinn - 16.08.1963, Blaðsíða 4

4 StÐA
------------MÓÐVILJINN
Eftirköst málaferlanng
Föstudagur 16. ágúst 1963
Útgeíandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósialistaflokk-
urinn —
Ritstjórar: tvar H Jónsson. Magnús Kjartansson (áb.).
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjórar: Jón Bjarnason. Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar. prentsmiðja: Skólavörðust 19.
Sími 17-500 (5 linur). Áskriftarverð kr 65 á mánuði.
„Mikill og auð-
fenginn gróði"
JJvað kemur til að ríkisstjórnin ætlar að semja
um stórauknar og mjög alvarlegar hernáms-
framkvæmdir á íslandi á sama tíma og samskipti
kjarnorkuveldanna eru friðsamlegri en þau hafa
nokkru sinni verið síðan kalda stríðið hófst og
talið er að þau leiti í alvöru að leiðum til að draga
úr vígbúnaðarkapphlaupinu ? Þannig spyr fólk
að vonum eftir að ljóst er orðið að ríkisstjórn
íslands ætlar einmitt nú að semja við Atlanzhafs-
bandalagið um nýja og stórfellda olíubirgðastöð
í Hvalfirði, hafnarmannvirki og aðstöðu til þess
að herskip, þar á meðal kjarnorkukafbátar, geti
haft lægi þar. Þessar spurningar eru eðlileg af-
leiðing af því að fólk hefur tekið trúanlegar fyrri
yfirlýsingar stjórnmálamanna um að hernáminu
væri ætlað að „vernda“ íslendinga, að það væri
„ill nauðsyn“ sem aflétt skyldi þegar er friðsam-
legar horfði í heiminum.
jgn hafi hernámsmenn nokkru sinni trúað þess-
um málflutningi sínum er sú trú 'fyrir loingu
kulnuð. Þegar þeir taka ákvarðanir sínar um
hernám landsins eru þeir ekki að hugsa um á-
sfandið í alþjóðamálum, hættur á styrjöld eða frið-
arhorfur, ekki um örlög hernuminnar þjóðar sinn-
ar umhverfis augljós skotmörk; hvatir þeirra eru
miklu nærtækari og áþreifanlegri: hemámið er
gróðalind. Hermangarar þriggja flokka hafa í
meira en áratug hirt tugi og hundruð milljóna í
arð af hernámsstefnunni, og þær tekjur eru fljót-
teknari og öruggari en nokkrar aðrar á íslandi.
Það er engin tilviljun að Alþýðublaðið, málgagn
utanríkisráðherra, segir í frásögn sinni um Hval-
fjarðarsamningana í gær: „Framkvæmdir þessar
verða gerðar fyrir fé frá Atlanzhafsbandalaginu,
með sama hætti og framkvæmdir varnarliðsins
á íslandi, það er að segja að íslenzkir verktakar
annast verkið. Ekki er búið að semja um verk
þetta eða ákveða nánar atriði varðandi það. Má þó
telja víst, að íslenzkir aðilar muni stjórna stöðinni,
en óráðið er hverjir það kunna að verða“. Og í
framhaldi af þessu hlakkar í Alþýðublaðinu yfir
því að með framkvæmdunum í Hvalfirði kunni
hermangarar stjórnarflokkanna að taka spón úr
aski kollega sinna í Framsóknrflokknum, enda
óttist þeir síðarnefndu „að þeir kunni að missa
.... leiguviðskipti við Ameríkumenn og þar með
hinn mikla og auðfengna gróða“.
„jyjikill og auðfenginn gróði“ er lykillinn að her-
námsstefnunni. Hvað stoðar að tala um sæmd
og örlög íslenzku þjóðarinnar við menn sem hafa
dollara í sjáöldrunum eða benda þeim á augljós-
ar staðreyndir um alþjóðamál? Hernámið mun
halda áfram að magnast meðan hægt er að græða
á því, og meðan þjóðin lætur gróðamönnunum
haldast uppi
skækju. — m.
að leigja út ættjörðina eins og
Þungar ásakanir á hendur
réttvísinni í Bretlandi
En það féll ekki f hlut
brezkrar réttvísi að dæma
Ward og refsa honum. Hann
tók inn mikið magn svefn-
lyfja og lézt skömmu síðar á
sjúkrahúsi Síðastliðinn föstu-
dag var hann jarðsettur. Út-
fararstofnuninni sem sá um
jarðarförina barst mikill
blómakrans til minningar um
hinn látna og var á hann letr- (
að: „Til Wards — fórnarlambs |
brezkrar hræsni“. í kransinum j
Atök milli bænda
og lögreglumanna
MONS 30/7. 1 gærkveldi kom
til átaka milli lögreglu og um
það bil 5000 bænda í Mons í suð-
urhluta Belgíu eftír að bænd-
umir höfðu mölvað allar rúður
í byggingu héraðsstjórnarinnar.
Bændurnir gerðu þetta til að !
mótmæla hækkun á eignaskatti.
Lögreglan beitti táragasi og
slökkvidælum gegn bændum og
munu nokkrir þeirra hafa hlot-
ið áverka.
Málaíerli þau sem að undanförnu hafa verið á
döfinni í Bretlandi hafa orðið til þess að brezk
réttvísi hefur sætt harðri gagnrýni bæði heima
fyrir og erlendis. Munu brezkir ráðamenn vera
all-áhyggjufullir af þessum sökum og herma
fregnir að Macmillan ætli sér að leggja fram til-
lögur til úrbóta þegar skýrslan um Profumo-málið
hefur verið birt — ef hún verður birt
Spunakonan Tersjkova, sem varð fyrst kvenna til að fcirðast út í geiminn, er tíður gestur í spuna-
verksmiðjunni Jarosiavl þar sem hún vann áður en hún gerðist goimfari. Hér getur að Iíta hana við
vélina sem hún vann við og lítur ekki út fyrir annað en hún gæti hennar með sömu kostgæfni
•**n fyrr.
Þessi mynd var tekin íyrii sKominu al dr. Stephen Waru sem
staddur var á brezkum búgarði ásamt vinkonu sánni Julie
Culliver, sem er 28 ára að aldri. Hún hefur sagt að þeir
séu margir sem vilja forðast að nöfn þeirra verði dregin
fram í dagsljósið eftir dauða Wards en hún muni sjá til
þess að þeir menn verði dæmdir.
Blómakrans frá listamönnum:
Ward—fórnardýr
brezkrar hræsni
Eins og kunnugt er framdi
brezki tízkulæknirinn Step-
hen Ward sjálfsmorð eftir að
kviðdómur hafði úrskurðað
hann sekan í máli sem höfð-
að var gegn honum eftir að
uppvíst varð að ýmsir heldri
menn í Bretlandi — ráðherrar
og lávarðar — hörðu átt sam-
neyti við léttúðardrósir. For-
seti réttarins gat þó ekki orða
bundizt og bað kviðdómendur
að taka ekki of mikið mark á
framburði vitnanna þar sem <s>
augljóst væri að hann væri
ekki fyllilega sannleikanum
samkvæmur. Lét hann liggja
að þvi að sumum stúlknanna
hefði verið mútað. Sjálfur
fullyrti Ward að mörg vitn-
anna Iygju
voru 600 hvítar rósir og
sendendur voru ýmsir þekktir
rithöfundar og listamenn í
Bretlandi, 21 að tölu. Meðal
þeirra sem þannig létu i ijós
skoðun sína gagnvart málatil-
búnaðinum á hendur Ward
lækni eru Doris Lesing, Joan
Littlewood, John Osborne,
Allan Sillitoe, Arnold Wesker
og Angus Wilson. Útfarar-
stofnunin neitaði að taka við
kransinum.
Macmillan hefur ákveðið að
ræða málið við leiðtoga
stjónnarandstöðunnar, Harold
Wilson, þegar skýrslan liggur
Fyrir og óttast margir að þeir
Iveir muni semja um að birta
aðeins glefsur úr skýrslunni
->g rökstyðja þá málsmeðferð
neð því að slíkt sé nauðsyn-
>gt vegna öryggis ríkisins.
Ásakanirnar á hendur
irezkri réttvísi beinast eink-
im að starfsaðferðum lögregl-
ínnar, framkvæmd dómsmála
og embættum rikissaksóknar-
ans og yfirmanns ákæruvalds-
ins.
Sú skoðun mun verti ríkj-
andi í Bretlandi að embætti
ríkissaksóknarans sé í hæsta
máta ábótavant eins og nú
standa sakir Er Vassal-málið
var á döfinni kom greinilega
í Ijós að þar stönguðust á
skyldur hans sem lögmanns og
meðlims í ríkisstjórninni.
Enginn dómsmála-
ráðherra
Maemillan-stjórnin mun vera
lítt hrifin af þeirri hugmynd
að stofnsetja embætti dóms-
málaráðherra eins og gert hef-
ur verið í flestum ríkjum Evr-
ópu — ráðherra sem væri á-
byrgur fyrir allt réttarkerfið
og yrði að svara fyrirspurn-
um í þinginu.
Harold Wilson, foringi Verka-
mannaflokksins, mun hinsveg-
ar vera fylgjandi slíkri breyt-
ingu og er búizt við þvi að
hann muni ráðast harkalega
gegn stjóminni, vegna fram-
kvæmdar dómsmála. er bing
kemur saman í haust.
Tiæmdur — sýknaður
/Foringi frjálslyndra, Joe
Grimond, hefur látið í Ijós þá
skoðun sína að full ástæða sé
til þess að taka fyrir að nýju
mál iLucky Gordons — manns-
ins sem dæmdur var í þriggja
ára fangelsi fyrir að ráðast
á Christine Keeler en sýknað-
ur skömmu síðar.
Blaðið Sunday Mirror, sem
gefið er út í sex milljóna ein-
taka upplagi, birti fyrir
skömrnu grein um ásakanir
þær sem bornar hafa verið á
brezka réttvísi vegna Gordon-
málsins og Spánarferðar
Christine Keelers er hún átti
að vitna gegn John Edgecomb.
en hann hafði ógnað henni
með skammbyssu sem hann
fullyrti að hann hefði fengið
hjá henni. Edgecomb var
dæmdur í sjö ára fangelsi en
Christine gert að greiða 40
punda sekt fyrir að hafa
svikizt um að mæta fyrir rétt-
inum.
Ástæðulaus handtaka
Þar að auki var hin kunna
Msndy Rice-Davies handtek-
in á flugvellinum án þess að
vera grunuð um nokkurt af-
brot. Átti hún að bera vitni
í málinu gegn Stephen Ward
sem þá hafði ekki verið hand-
tekin. Lögreglan kvaðst hand-
taka Mandy vegna þess að
hún hefði ekki greitt sjón-
varpstæki, sem kostaði 30
pund. Hún var siðar leyst úr
haldi gegn 1000 punda trygg-
ingu.
Henry Brook innanríkisráð-
herra varð að viðurkenna að
ekki hefðu legið fyrir nokkr-
ar ákærur á hendur henni
og að bún hefði ekki verið
mikilvægt vitni gegn Ward.
Þröngwað til að Ijúga
Ein þeirra stúlkna, sem vitni
báru í málaferlunum gegn
Ward lækni, Ronna Ricardo,
Framhald á 8. síðu.
Ceimfarínn við vinrn ma