Þjóðviljinn - 16.08.1963, Blaðsíða 8
3 SlÐA
datt í hug. — Það hlýtur að
yerða spennandi.
Jói sagði: — Öjá.
Albert leit fyrst á móður sína,
sfðan á eldri bróður sinn og
gekk í áttina að eldhúsinu.
— Haldið þið að 'pað verði ein-
hver slagsmál?
— Nei, sagði Karlotta. — Það
verða engin slagsmál, Albert
Farðu í náttfötin. Það er hátta-
timi.
— Klukkan hálfniu?
— Farðu í náttfötin!
— Mig langar fyrst í brauð.
— Nú. jæja, jæja. heyrði Jói
sjálfan sig æpa. — Fáðu þér
þetta fjandans brauð og þegiðu
svo. Hann fann blóðið streyma
til höfuðsins.
— Tja, sagði Albert. — Það
verða víst slagsmál. Síðan hvarf
hann fram í eldhúsið.
Rowan frændi hnykJaði brýnn-
ar.
Það var þögn. Karlotta sagði
með hægð: — Jói, ég held við
ættum að tala dálítið saman.
Viltu það ekki?
Jói kærði sig ekki um að tala,
hann var hræddur .um að hann
myndi segja of mikið. En hann
kinkaði kolli. — Allt i lagi,
mamma.
— Við höfum talað um þetta
áður, en þú hefur áhyggjur, það
sé ég, og það spillir ekki að
næða málið Hún þagnaði og leit-
aði að orðum. Hún var grann-
vaxin, unglegri að sjá en fjöru-
tíu og níu ára, en hún hafði
hægar hreyfingar og talaði hægt.
— Pabbi þinn ætti að vera við-
staddur, en hann kemur ekki
heim fyrr en klukkan ellefu, og
ég býsf Varia við, að þú getit’
haldið þér uppi þangað til, sagði
hún.
1 — Það er allt í lagi með mig,
ég var búinn að segja þér það,
sagði Jói.
— Nei, sagði móðir hans.
— Það er nú það sem er. Þú
ert kvfðinn.
— Kvfðinn? Jói reyndi eftir
mætti að halda stillingu sinni, en
herbergið var orðið loftlaust, og
bitinn var að kæfa hann. Hann
hafði reynt með öllu móti að
láta foreldra sína ekki vita um
Hárereiðslu og
snyrtistofa STFTNC og DÓDO
Laugaveen 18 ITI h (lyfta)
Sími 24616
P E R M A Garðsenda 21.
símj 33968 Hárgreiðslu os
snyrtistofa
Dómur nárgreiðsla við
a.Pra hæfi
TTARNARSTOFAN
Tiarnargötn 10 Vonarstrætis
megin — Sími 14662
HARGREIÐSl.lJSTOFA
ADSTCRBÆ3AR
(Maria Guðmundsdóttir)
Langavegj 13 - simi 146S6
— Nuddstofa á sama stað -
skoðanir sínar, svo að þeir héldu
að hann hugsaði eins og þau, en
nú, í kvöld, var honum það um
megn.
— Kvíðinn? í guðs bænum —
Orðin komu upp i hálsinn á
honum; hann fann þau koma
bitur og illyrmisleg; hann barð-
ist gegn beim. En hvers vegna?
Hún yrði fyrir vonbrigðum hvort
sem var. Hví ekki að byrja
núna?
— Mamma —
Það var barið að dyrum,
snöggt og valdsmannslega.
Hann andaði frá sér, sneri sér
við, fór til dyra.
Hávaxinn sterklegur maður i
svörtum fötum stóð í dyrunum.
Hann minnti dálítið á myndir
af hinum þekkta boxara Jack
Johnson; en svipur hans var þó
ekkert úfinn.
— Sæll, faðir.
Jói steig til baka og benti
manninum að koma innfyrir.
— Nei, sagði maðurinn. Hann
bandaði með hattinum f áttina
til Karlottu Green. — Karlotta,
hefurðu nokkuð á móti því að
við Jói göngum dálítið út.
— Þú ert velkominn hingað
inn.
— Ég veit það. En kvöldið er
svo heitt og .mig langar til að
ræða eins konar. einkamál. Hef-
ur þú nokkuð á móti því Jói?
Jói hristi höfuðið.
— Komdu samt tímanlega, svo
að þá fáir einhvem svefn, sagði
móðir hans.
Hann gekk niður tröppumar
með svartklædda manninum, út
á rykuga götuna. Það var næst-
•um aldimmt; kráin var búin að
'TðKar'- tjo f
Þeir gengu í nokkrar mínútur,
síðan sagði stóri maðurinn:
— jéi!’' fig helá "j>lr1 iiggí ’ ýmis-*
legt á hjarta. Ýmislegt sem þarf
að fá útrás. Kannski get ég orð-
ið að liði.
Jói átti erfitt með að ljúga.
Hann hafði þekkt Finley Mead
síðan hann var bam, hann
hafði hlustað á ræður mannsins
— stundum friðsælar og skáld-
lega upphafnar; stundum þrum-
andi — og hann bar virðingu
fyrir honum. Og það sem meira
var: honum fannst hann vera
andlega skyldur honum. Finley
Mead var einn hinna fáu
blökkumanna í Símonarhlíð, sem
Jói gat talað við eins og honum
bjó í brjósti. Kannski var hann
prédikari, en hann var skýr.
— Þú veizt það, faðir, sagði
hann. — Er það ekki?
— Ég held það, sagði maður-
inn. — Nú geturðu heyrt hvort
ég hef getið mér rétt til. Þú
vilt ekki fara í hvíta skólann á
morgun. Þú trúir þvf ekki að
þessi samskólaganga þjóni já-
kvæðum tilgangi. Og þú ert
hræddur við að láta skoðanir
þínar í Ijós.
Jói andvarpaði. Það bætti
strax úr skák að létta ögn á sér.
— Þetta er erfitt fyrir þig,
hélt presturinn áfram. — Sér-
lega erfitt. Þú ert tuttugu ára
gamall. Þú varðst að hætta í
skóla til að létta undir með fjöl-
skyldunni. Og nú er öllu um-
snúið fyrir þér, ef svo mætti
segja. Eftir ár í viðbót í Farra-
HÖÐVIUINB
1 gut skólanum hefðirðu getað tek-
| ið próf og farið í háskólann.
Fyrir austan.
— Já.
— Ég skil þetta, Jói, Og þér
finnst það ósanngjamt að taka
þig úr góðum skóla og senda
þig beint inn í hugsanlegt uppi-
stand.
Jói þredfaði eftir sígarettu, lét
svo höndina falla í skyndi. — Ef
ég hefði trú á þessu, þá væri
öðru máli að gegna. En þetta
blessast aldred.
— Hvemig veiztu að það gerir
það ekki?
— Þú hefur lesið eins mikið
og ég. Hugsaðu um hvemig
þessu er háttað, í alvöru, á ég
við, ekki eins og mamma vill að
það sé.
— Heldurðu að það bæti nokk-
uð úr skák, að þú svíkist undan
merkjum?
— Ég held það breyti engu,
sagði Jói. — Ekki núna. Fólk er
nú einu sinni fólk.
Aftur varð þögn. Nóttin var
þrungin skordýrahljóðum, en
önnur hljóð heyrðust ekki.
Strætin í Símonarhlfð voru
mannauð. Húsin voru hljóð.
— Jói, sagði presturinn.
— Okkur hefur alltaf komið
býsna vel saman, þér og mér.
Er það ekki rétt?
— Jú, sagði Jói.
— Þú lítur á mig sem vin?
— Já.
Stórvaxni maðurinn stakk
höndunum í vasana. Hann var
eins og stór, svartur skuggi sem
gnæfði yfir Jóa; gamall og sterk-
ur. Mjög sterkur.
— Þú ert ekkert bam lengur;
þú ert næstum fullorðinn, sagði
hann. — Og ég ætla því að tala
við þig sem fullorðinn mann.
Jói settist á moldarbarð.
— Fyrst langar mig til að
segja þér að ég veit hvemig þér
er innanbrjósts og hvers vegna.
Þegar þetta kom fyrst á dag-
skrá hugsaði ég á svipaðan hátt.
Ég var dálítið hræddur við það.
Áhyggjufullur.
Allt gekk snurðulaust, enginn
lenti í ' vandræðum, hugsaði ég
— af hverju þarf að fara að róta
í þessu? Og ég skal trúa þér fyr-
ir leyndarmáli: ég bað mömmu
þína að draga sig til baka. Sem
ég er lifandi. Hann brosti. — Af
hverju færðu þér ekki að reykja?
Ég heíd að Drottinn fyrirgefi þér
í þetta eina skipti.
Jói kinkaði kolli með þakk-
látum svip, kveikti sér í sígar-
ettu og sogaði að sér reykinn.
— Jæja, hélt presturinn áfram.
— Hún sagðist ekki ætla að
draga sig til baka og hún sagði
mér hvers vegna. Ég býst ekki
við að ég gleymi nokkum tíma
kvöldinu þvi: Karlotta talaðd í
tvo tíma, minnir mig Hún sagði
mér frá ástæðum sínum. Og, Jói
— ég gat ekki hrakið þær. Ég
gat ekki hrakið þessar röksemd-
ir hennar, vegna þess að þær
voru góðar, þær vom réttar;
móðir þín talaði af viti. Hún er
skýr kona.
— Það veit ég, faðir.
— Ég veit þú veizt það. En
það er ekki nóg að vera skyn-
samur. Hún hefur meira til að
bera: hún hefur bein í nefinu,
Jói. Og það fer ekki ævinlega
saman skal ég segja þér. Sjáðu
til, mér leið þá ágætlega. Leið
vel eins og öllum öðmm. F.yrir
löngu hafði ég sagt hið sama og
þú sagðir rétt áðan — Fólk er
fólk, það er ekki hægt að breyta
fólki — og ég gafst upp. Það var
barátta við ofurefli, hugsaði ég
— og ég hætti að hugsa um það.
Dokaði hugsunina úti. Og
gleymdi öllu saman. En þótt þú
bætir gat og gleymir því, þá er
ekká þar með sagt að gatið sé
ekki lengur tiL Það er þama
enn; það er þama og hún móðir
þín, hún sýndi mér bótina. Og nú
sé ég ekkert annað .... Svona
er þetta nú einu sinni með sann-
leikann. Þegar hann er nú einu
sinni kominn í dagsljósið. þá
verður honum ekki breytt. Mað-
ur getur haldið alla ævi að hann
sé hvítur — þangað til hann
litur í spegil og sér að hann er
svartur. Finley Mead þagnaði.
— En nú er ég farinn að prédika
yfir þér, Jód, það var ekki ætl-
un mín.
Jói sló ösku af sígarettunni.
— Það gerir ekkert til, sagði
hann. — En ég skal segja þér
faðir, ég leit í þennan spegil fyr-
ir löngu, og ég veit hvemig ég
er á litinn.
— En þú hefur aldrei verið —
ánægður — er það, Jói?
— Nei. faðir.
— Heppinn? Faðir, heppinn?
Hlustaðu nú á, hvað er svo eft-
irsóknarvert við þennan sann-
leika? Fólkið í Hlíðinni er ánægt
eins og er. Það er blökkufólk
og það getur ekki farið í kvik-
myndahúsið í borginni og það
getur ekki farið í veitingahúsin
í borginni og það getur ekki
fengið vinnu í borginni. Það er
fáfrótt og fljótt og fátækt — en
faðir, hlustaðu á mig, það er á-
nægt. Er það ekki einhvers
virði? Ég vildi óska að ég væri
þannig gerður. Líttu á mína eig-
in bræður! Heldurðu að þeir
hafi áhyggjur af því að þurfa
að eiga heima í þessu viðbjóðs-
lega umhverfi? Heldurðu að Al-
bert hafi áhyggjur af því?
— Léttu á þér, Jói.
— Albert er ánægðasti drengur
sem ég þekki. Hann leikur sér í
fótbolta allan daginn. Jói fleygði
frá sér sígarettunni. — Jæja,
sagði hann. — Er það ekki þetta
sem máli skiptir? Ég á við þetta:
nú leiðum við Albert í allan
sannleika. Við segjum honum að
hann hafi nákvæmlega sama rétt
og hvítir menn. Hann sé jafn-
góður og þeir. Auðvitað trúir
hann því ekki fyrst i stað — þvi
að hann hefur fordóma — ég
þekki ekkert fólk eins fordóma-
fullt og fólkið hér í nágrenninu.
Það veit að það er niggarar og
þeir em óæðri kynþáttur. Þann-
Réttvísiní
Bretlandi
Framhald af 4. síðu.
skýrði fyrst lögreglunni frá
því að Ward hefði fengið sig
til að stunda vændi í íbúð
sinni. Er hún kom síðar fyrir
réttinn sagði hún að þetta
væri uppspuni frá rótum. í
sjónvarpsviðtali sagði hún með
grátstafinn í kverkunum að
lögreglan hefði fengið hana
til að ljúga með því að hóta
henni að taka frá henni barn
hennar og senda 15 ára syst-
ur hennar á betrunarhæli.
AÐFARIR LÖGREGLCNNAR
Framkvæmdastjóri Þegnrétt-
indaráðsins brezka. M. Ennans
er ekki myrkur í máli um að-
farir iögreglunnar: Hann full-
yrðir, að hvað eftir annað
hafi óeinkennisklæddir lög-
reglumenn ginnt fólk til að
fremja lögbrot — til þess að
handtaka það á eftir.
— Þetta á sér einkum stað
á f jöldafundum sem haldnir
eru í mótmælaskyni. Slíkt
gerðist fjórui« eða fimm sinn-
um meðan stóð á heimsókn
Frederiku Grikklandsdrottn-
ingar.
Ennfremur sakar Ennans
lögreglumennina um rudda-
skap sem hann kveður aldrei
hafa verið magnaðri en nú.
Föstudagur 16. ágúst 19<j3
m
SKOTTA
Ég get ekki hitt þig í kvödd Jói, á þriðjudögum er ég nefnilfejga
á föstumeð Stebba. -,r
Iðnskólinn í Reykjavik
Innritun fyrir skólaárið 1963—1964 fer fram
í skrifstofu skólans dagana 20. til 27. ágúst
kl. 10—12, og 14—19, nema laugardagimn 24-
ágúst kl. 10—12. ■!.
■ ■ ; 't'■ •■•vr'i 'X'K
Við innritun skal greiða skólagjald kr.' 400,00. ð
Nýir umsækjendur um skólavist skulu einnig
leggja fram prófvottorð frá fyrri skóla og náms-
samning. ■;
S K Ó LASTJÓRI*
Skrifstofustú/kur
ÓSKAST TIL STARFA.
~ + «-r-
• í?' -.
Í}i.
Kjör samkvæmt laimakerfi opinberra starfs-
manna. Umsóknir með upplýsingum um mermt- ~
un og fyrri störf sendist Raforkumálaskrif- f
stofunni sem fyrst. V ' ?:, S
RAFORKUMÁLASKRIFSTOFAN.
Laugavegi 116.
ÚTBOÐ
Tilboð óskast í að byggja tvær h'ælisb’ygg-
ingar, vistmannahús, við Kópavogshælið.
lítboðsgögn eru afhent á skrifstofu ríkis- !
spítalanna, Klapparstíg 29, Reykjav., gegn
2.0.00.00 króna skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð á sama stað kl. 111
f.h. föstudaginn 30. ágúst n.k.
Kópavogi, 15. ágúst 1963.
Byggingarnefnd Kópavogshælis.
...
'J.;'©
:»)!■
... >
RÚMÁR ALLA
FJÖLSKYLDUNA
KYNNIÐ YÐUR
MODEL 1963
_ Sími 24204!
<S**í*^bjöRNSSON & CO. p.O, BOX 1344 - REYKJAVlK j