Þjóðviljinn - 20.08.1963, Blaðsíða 1

Þriðjudagur 20. ágúst 1963 — 28. árgangur — 175. tölublað.
Salfai var í 7500 tunnur
á Seyðisfirði í fyrradag
í fyrradag var mesti söltun-
ardagur sumarsins á Seyðis-
firði og var þá saitað þar í
rösklega 7500 tunnur. Síðustu
sólarhringa hefur verið sæmi-
ieg síldveiði á miðunum fyrir
au9tali, h«ildaraflinn 20—30
þús. tunnur á sólarhring, og hef-
ur síldin mest farið í söltun.
Síldin veiðist nú 110—120 sjó-
mílur suðaustur af Dalatanga
og út af Norðfjarðarhorni og
er allur flotinn þar á miðunum.
Um 50 skip af alls um 240
sem síldveiðar hafa stundað í
sumar eru nú hætt síldveiðum
og eru sum þeirra komin til
síldveiða hér syðra. Eru í hópi
þeirra sem hætt eru veiðum
nyrðra og eystra kunn afla-
skip eins og Höfrungur II.,
Akranesi, Helga, Heykjavík,
Víðir SU, Eldborgin Hafnar-
firði o. fl.
Sæmileg veiðiskilyrði eru nú
á Digranesflaki og víðar á þeim
slóðum og hefur Ægir lóðað
þar á talsverða síld o.g mælt
allmikið magn af rauðátu.
Var beðið eftir
gerðardómnum?
Myndiin hér að ofan er af í-
þróttahöllinni í Laugardal.
Snemma í sumar var byggingu
hennar það langt komið að búið
var að leggja járnin í hvolfþak-
ið mikla, og bjuggust menn al-
menn við því að þá og þegar
yrði hafizt handa um að steypa.
Beyndin varð þó ekkii sú þar
sem borgaryfirvöldin höfðu ekki
lengur í þjónustu sinni neina
verkfræðinga er séð gætu um
framkvæmd þess mikla vanda-
verks að steypa hvolfþakið, Þau
höfðu tregðazt við að ganga til
samninga við verkfræðingana og
afleiðingin varð ekki aðeins
langvarandi töf á þessu eina
verkii heldur margháttaðar tafir
og seinagangur á öðrum fram-
kvæmdum á vegum borgarinnar.
Er það óútreiknað hve mikið
tjón borgaryfirvöldin hafa bak-
að borginni með þessari afstöðu
sínn.i.
Nú er það hins vegar komið
I Ijós eftir hverju borgaryfir-
völdin hafa verið að bíða. Ríkis-
stjórnin er búin að setja bráða-
birgðalög um gerðardóm í verk-
fræðingadeilunni. Skyldi þá
ekki þakið fara að. komast á í-
þróttahöllina? Við skulum ætla
það að minnsta kosti. — (Ljós-
myndari. Þjóðv. G.O.),
Verkfræðingar mótmæla gerðardómnum:
Krefjast að bráðabirgða-
iögin verði úr gildi felld
í gær bárust Þjóöviljanum mótmælasamþykktir frá
Stéttarfélagi verkfræð'inga og Verkfræðingafélagi íslands
gegn bróðabirgðalögunum um skipun gerðardóms í verk-
fræðingadeilunni. Voru samþykktir þessar gerðar á fund-
um er haldnir yoru i stjómum beggja félaganna s.l.
laugardag.
Stjómir beggja félág-
anna mótmæla harðlega
lagasetningu þessari og
krefst stjórn Stéttarfé-
lags verkfræðinga þess
að lögin verði felld úr
gildi þar sem þessi af-
skipti ríkisvaldsins af
Þrír sáttaíundir
1 gærkvöld boðaði sáttasemjari
ríkisins til þriggja sáttafunda.
Tveir fundanna voru í far-
mannadeilunni, þ.e. milíi full-'
trúa útgerðarmanna annarsveg-
ar og fulltrúa Sjómannafélags-
ins og Farmannasamþandsins
hins vegar. Þriðji fundurinn var
í deilu útgerðarmanna og yfir-
manna á togurunum.
Er blaðið átti tal við sátta-
semjara laust fyrir miðnætti
stóðu allir fundimir ennþá og
hafði akkert markverk gerzt.
Bjóst sáttasemjari við að þeir
stæðu eitthvað fram eftir nótt-
inni. Þetta er fyrsti .fundur
sáttasemjara með deiluaðilum og
eru viðræðumar enn skammt á
veg komnar.
Enn hefur ekki verið boðað til
verkfaila í sambandi við deilur
þessar.
deilunni séu tilefnislaus.
Stjórn Verkfræðingafé-
lags íslands mótmælir
og harðlega þeirri árás
á verkfræðingastéttina
að taka samningsréttinn
af stéttarfélagi þeirra og
bendir jafnframt á að
bráðabirgðalögin sýni
algert skilningsleysi
stjórnarvaldanna á
nauðsyn þjóðfélagsins
fyrir tæknilegar fram-
farir.
Mótmælasamþykkt stjómar
Stéttarsambands verkfræðinga er
svohljóðandi:
Stjóm stéttarfélags verkfræð-
inga mótmælir harðlega bráða-
birgðalögum ríkisstjómarinnar
dags. í dag um gerðardóm til
að ákveða kjör verkfræðinga hjá
öðrum en ríkinu og afnámi verk-
fallsréttarinns í yfirstandandi
kjaradeilu verkfræðinga. Hér er
um að ræða harkalegustu árás
á verkfalls- og samningsrétt
stéttarfélaga, sem starfar sam-
kvæmt lögum nr. 80/1938 um
stéttarfélög og vinnudeilur. Þetta
er gert á sama tíma og samn-
ingaiviðræður standa yfir og von
er á árangri af þeim. Stjóm
Stéttarfélags verkfræðinga telur
afskipti ríkisvaldsins /t þessari
deilu tilefnislausa með öllu og
krefst þess, að lög þessi verði
félld úr gildi.
Stjórn Stéttarfélags verkfræðinga.
Mótmælasamþykkt stjórnar
Verkfræðingafélags Islands hljóð-
M Ó T M Æ L I
Stjórn Verkfræðingafélags Is-
lands mótmælir harðlega árás
þeirri á verkfræðingastéttina, er
felst í hinum nýju bráðabirgða-
lögum um svonefnda lausn á
kjaradeilu verkfræðinga. þar sem
almennur samningsréttur er tek-
inn af Stéttarfélagi verkfræðinga
og ráðgjafarverkfræðingar svipt-
ir rétti til að ákveða gjöld fyrir
Framhald á 2. síðu.
Icecan tekinn í
almenna notkun
Samkvæmt fréttatilkynningu sem Þjóöviljanum barst
í gær frá póst- og símamálastjórninni var nýi sæsíminn
um Grænland til Nýfundnalands tekinn í notkun í gær kl.
1 fyrir almenn talsíma- og skeytaviðskipti við’ Ameríku-
Kl. 14.00 í dag (mánudaginn
19. ágúst) verður hinn nýji sæ-
sími ICECAN, sem liggur um
Grænland til Nýfundnalands,
tekinn í notkun fyrir almenn
talsíma- og skeytaviðskipti við
Ameríku.
Bjarni Benediktsson iátar
Bjarni Benediktsson dóms-
málaráðherra staðfestir í
Reykjavíkurbréfi í fyrradag
að Þjóðviljinn haf skýrt
réttilega frá því að í Hval-
fjarðarsamningunum nýju
verði herskipa- og kafbáta-
flota Atlanzhafsbandalagsins
tryggð aðstaða 1 Hvalfirði.
Ráðherrann segir:
,,Skýrt hefur verið frá, að
í athugun sé að bæta af-
greiðsluskilyrði og olíu-
geyma í Hvalfirði, jafnframt
því sem við hendina verði
legufœri fyrir skip, ef á þarf
að halda. Allir vita, að of
seint kann að verða að gera
slíkar ráðstafanir, ef til ó-
friðar kœmi. Allt getur oltið
á því að vera viðbúinn.“
Legufærin og múrningarn-
ar í hafsbotni á fjórum til
fimm stöðum í firðinum eiga
Bjarnl Benediktsson.
að tryggja það að hægt sé
að breyta Hvalfirði í her-
skipa- og kafbátalægi á
svipstundu. Nú er sagt að
sú breyting verði fram-
kvæmd, „ef til ófriðar kem-
ur“, en auðvitað þarf ekki
nema nýja beiðni frá Atl-
anzhafsbandalaginu til þess
að viðbúnaðurinn verði tek-
inn í notkun þegar hers-
höfðingjar Atlanzhafsbanda-
lagsins telja sér henta.
Eins og kunnugt er var þessi
sæsími lagður í lok síðasta árs
og þá farið að nota hann fyrir
öryggisfjarskipti alþjóðaflug-
þjónustunnar, en hann bilaði
stuttu síðar, hvað eftir annað,
meðal annars vegna óvenju stórra
ísjaka við Grænland. Var því
frestað að taka hann í notkun
fyrir almenn símviðskipti þartil
nú, er viðgerðum er lokið. Und-
anfarið hefur símasambandið við
Ameníku því farið fram um
Bretland og að nokkru leyti um
beint radíósamband, þegar um
skeyti var að ræða.
Ráðstafanir hafa verið gerðar
til að tryggja sæsímann í grennd
með löngum borholum í gegnum
fjall þar sem sæsímmn er leidd-
ur í gegnum niður á mikið dýpi,
og frekari framkvæmdir í sama
skyni verða gerðar síðar.
Næsta viðskiptastöðin vestan-
hafs verður í Montreal í Kanada
og er hún rekin af Canadian
Overseas Telecommunication
Corporation, sem ösamt Mikla
Norræna Ritsímafélaginu er eig-
andi að sæsíimanum. Þar verð-
ur samtenging fyrir viðskipti
við aðra staði í Ameríku.
Hver er
forseti
Sameinaðs
þings?
Fær hann tvo þriðju hluta
forsetavalds?
★ Fyrir helgi var gef-
in út tilkynning frá for-
sætisráðuneytinu um utan-
för forseta íslands og áð
við hefðu tekið handhafar
forsetavalds, forsætisráö-
herra, forseti Hæstaréttar
og forseti Sameiuaðs þings.
Forseti Sameinaðs þings
var á síðasta þlngi Frið-
jón Skarphéðinsson, en
liann féll í kosningunum í
sumar og tekur ekki sæti
á þingi í haust nema þá
sem varamaður.
★ Nokkru áður en þessi
tilkynning forsætisráðu-
neytisins var gefin út hafði
utanríkisráðherra lýst yfir
því við stjórnarandstöðu-
flokkana að ríkisstjómin
teldi að utanríkismála-
nefnd Alþingis væri ekki
til. Hefðu umboð hinna
fyrri þingmanna' fallið nið-
ur á kjördegi í sumar og
þar með þingnefnda, enda
hefðu sumir af nefndar-
mönnum ekki verið kjöm-
ir á þing aftur. Ef ríkis-
stjórnin telur þessa reglu
gilda virðist einsætt að
hún gildi á sama hátt um
forseta Sameinaðs þings.
★ Þjóðviljinn ræddi í
gær við Knút Hallsson
stjórnarráðsfulltrúa og
spurðist fyrir um það j
hvernig ætti að skilja til-
kynningu forsætisráðu-
neytisins um handhafa for-
setavalds. Kvað hann hér
um að ræða vandamál,
sem ekki hefði enn verið
ráðið fram úr, hvort Iíta
ætti á Friðjón Skarphéð-
insson sem forseta Sam-
einaðs þings þar til nýr
hefði verið kjörinn, hvort
taka ætti fyrsta varafor-
seta Sigurð Ágústsson þar
sem Friðjón féll, eða ald-
ursforseta Alþingis sem
sjálfkrafa þingforseta i
upphafi þings. Ekki væri
að vita hvort handhafar
forsetavalds þyrftu að taka
nokkrar ákvarðanir . með-
an forseti væri fjarver-
andi, en allavega væri hér
um athyglisvert stjórn-
lagalegt vandamál að ræða.
★ í sambandi við þann
möguleika að aldursfor-
seti alþingis verði talinn
forseti Sameinaðs þings
þar til nýr hefur verið
kjörinn skal á það bent að
Ólafur Thors er nú elztur
þingmanna. Hann er þeg-
ar handhafi forsetavalds
að einum þriðja hluta sem
forsætisráðherra!