Þjóðviljinn - 21.08.1963, Blaðsíða 3

Midvifcuda-gur 21. ágúst 1963
MðBVDJlKH
SÍÐA
Atkvæði sósíalista ríða baggamuninn
Líkur eru taldar á að stjórn
Gerhardsens í Noregi falli
OSLÓ 20/8 — Víst má nú telja að norska Stórþingið muni
samþykkja vantraust á stjórn Einars Gerhardsens vegna
afskipta hennar af hinu svonefnda Kings Bay-máli og
vanrækslusynda hennar í sambandi við það. Þetta varð
ljóst eftir að formaður Sósíalistíska alþýðuflokksins, Finn
Gustavsen, sagði á þingi í kvöld að ríkisstjórnin yrði
að fara frá-
í fyrra varð spremging í
kolanámunni við Kings Bay á
Svalbarða og fórst þá 21 mað-
ur. Þetta var í fjórða sinn eft-
ir stríðið sem slys varð í nám-
unni og heldur stjórnarandstað-
an því fram að ríkisstjórmin eða
þeir ráðherrar henhar sem
þarna eiga hlut að máli, iðn-
armálaráðherrann Skogly, eigi
armálaráðherrann Ckogly, eigi
sök á því að ekki var fram-
fylgt settum öryggisreglum í
námunni. Komið hefur í ljós
að vikið hefur verið frá ýms-
um mikilvægum reglum sem
settar voru til að koma í veg
fyrir slys í mámunni og van-
rækt að gera varúðarráðstafan-
ir sem sérfræðingar höfðu mælt
með eftir fyrri slysin.
Vantraust
Öll önnur pólitísk mál hafa
Réttarhöld
hafín í máfí
Helanders
STOKKHÓLMI 20/8 — Réttar-.
höld f máli Dick Helanders
biskups, sem fyrir tíu árum var
iænidur frá embætti fyrir að
'iafa skrifað níðbréf um keppi-
nauta sína í biskupskjörinu,
bófust aftur í dag fyrir Svea
Hovrátt, sem árið 1954 hafði
einróma staðfest dóm undir-
réttar.
Málið hefur fengizt tekið upp
að nýju vegna þess að á liðo-
um árum hefur verið aflað ým-
issa nýrra gagna sem eru til
bess fallin að veikja forsend-
ar dómsins. Verjandi Heland-
i'rs og hinn opinberi saksóknari
röktu báðir þau tíu atriði sem
dómurimn var byggður á og hélt
verjandinn því fram, að hin
nýju gögn sem hanm myndi
leggja fram í réttinum myndu
sanna sakleysi skjólstæðings
hans.
horfið í skugga þessa máls í
Noregi undanfarna mánuði og
í dag hófst í Stórþinginu um-
ræða um vaintrauststillö-gu sem
borin er fram af borgaraflokk-
unum.
Ríða baggamuninn
Þingsæti skiptast þannig í
Stórbinginu að Verkamanna-
Emar Gerhardsen
flokkuriinn hefur 74, borgara-
flokkarnir fjórir hafa eimnig
74, og því er það að tveir þing-
menn Sósíalistíska alþýðuflokks-
ins ríða baggamuninn.
í»ess hafði því verið beðið
með mikilli eftirvæntin-gu hvaða
afstöðu sósíalistar myndu taka
í málinu, en skrif málgagns
flokksins „Orientering“ um mál-
ið að undanfömu hafa þótt
benda til þess - að þingmenm
hans myndu greiða atkvæði með
vantrausti á stjómina.
Ekki borgarstjóra
Þetta reyndist rétt vera, því
að Gustavsen, leiðtogi flokks-
ins, sagði í þingræðu sinni í
kvöld, að stjórn Gerhardsens
ætti að segja af sér. Hér væri
ekki um að ræða flokkspóli-
tískt mál. en framkoma stjóm-
arinnar hefði verið með þeim
hætti, að ekki væri verjandi
að hún sæti áfram. Hún hefði
algerlega neitað að viðurkenna
þá réttmætu gagnrýni sem bor-
in hefði verið á hana fyrir af-
skipti hennar af þessu máli
og því yrði hún að víkja.
Á hinn bóginn væri flokkur
lians ekki á því að mynduð yrði
stjórn borgaraflokkanna, enda
væru þeir í minnihluta á þing-
inu. Mátti helzt skilja á Gust-
avsen að Sósíalistíski alþýðu-
rlokkurinn myndi greiða at-
kvæði með Verkamannaflokkn-
um gegm slíkri stjórn, sem ef
mynduð yrði myndi verða
undir forystu Lyng, formanns
þlngflokks íhaldsmarina.
Tító þakkaói Krústjoff
starf 1 þágu fríðarins
BELGRAD 20/8 — Krústjoff, for-
sætisráðherra Sovétríkjanna, kom
með þotu til Belgrad í dag á-
samt föruneyti sínu. Fjórat júgó-
slavneskar orustuþotur af nýrri
sovézkri gerð fylgdu flugvél
Krústjoffs síðasta spölinn. I för
með honum er kona hans, sonur
og dóttir og nokkrir starfsmenn
sovézka kommúnistaflokksins.
Tító forseti tók á móti Krú-
stjoff á flugvellinum og heilsuð-
ust þeir innilega .föðmuðust og
kysstust. Erlendir sendimenn
voru einnig staddir á flugvellin-
um, en kínverski sendifulltrúinn
sendi einn af undirmönnum sín-
um.
Tító bauð Krústjoff velkominn
og þakkaði honum í stuttri ræðu
hið mikla starf hans í þágu frið-
ar og friðsamlegrar sambúðar
þjóða. Koma Krústjoffs myndi
enn. verða til að treysta vináttu
Júgóslavíu og Sovétríkjanna.
1 þakkarávarpi sínu óskaði
Krústjoff Júgóslövum góðs ár-
angurs af sósíalistísku uppbygg-
ingarstarfi sínu. Hann minntist
fyrri heimsóknar sinnar til
Júgóslavíu fyrir sjö árum og
sagði að nú myndi aftur tekinn
upp þráðurinn úr þeim viðræð-
um sem hann átti þá við júgó-
slavneska leiðtoga.
Mikill mannfjöldi fagnaði þeim
Tító þegar þeir óku frá flug-
vellinum til borgarinnar og
köstuðu böm blómum á veg
þeirra.

Eftir langa mæðu og mikið málþóf hefur loks tekizt sam-
komulag milli stjórna ríkjanna í Suðaustur-Asíu, Malaja,
•dónesíu og Filipseyja, um stofnun hins nýja ríkis, Malasíu, en það nær yfir Malaja, Singapore
:g fyrri nýlendur Breta á Norður-Borneo. Myndin er tckin þegar leiðtogar þessara ríkja undir-
rituðu nýlega sáttmála þar sem stofnun hiins nýja ríkis er viðurkennd og ern þeir frá vinstri:
iúkarao Indónesíuforseti, Macapacal, forseti Filipscyja og Raham, forsætisráðherra Malaja.
Andúðin á stjórnarfari einvaldsherrans Ngo Dinh Diems, sem situr að völdum í Suður-Vietnam
fyrir tilstyrk Bandaríkjapna, magnast stöðugt í Iandinu. Mikill hluti þjóðarinnar á um sárt að
bínda vegna kúgunar og ofbeldisaðgerða Diems, og það eru ekki aðeins búddatrúarmenn sem
orðið hafa fyrir barðinu á þeim. Framferði hermanna Diems, sem lúta bandarískum foringjum,
í sveitum landsins einkennist af slikri villimennsku að orð hefur jafnvel verið haft á þvi í bamda-
rískum blöðum. Heil þorp hafa verið lögð í eyði vegna þess að þorpsbúar hafa verið grunaðir
— sjálfsagt ekki að ástæðulausu — um stuðnin g við skærulliða úr þjóðfrelsishreyfingunni. —
Myndin sýnir vietnamska bóndakonu réyna að bjarga fátæklegum munum sírnun úr ránshöndum
' herman na Diems.
!«■■■■■■■■■■■■■
| Strandhögg
| gert á Kábu
\ HAVANA 20/8 — Hópur
5 andbyltingarmanna gekk á
| land við Santa Lucia á
norðurströnd Kúbu á
: mánudag og reyndu þeir,
{ sem voru vopnaðir vél-
j byssum og sprengjuvörp-
| um, að sprengja brenni-
I steinsverksmiðju í loft
{ upp. Þeir komu á tveim-
I ur bátum, en flúðu í öðr-
■ um þelrra þegar kúbansk-
: ir hermenn komu á vett-
: vang.
Konniaistar í
Sýrlandi styðja
Sovétríkin
MOSKVU 20/8 — Málgagn
sovézka kommÚTiistaflokksins,
„Pravda“, birti í dag yfirlýsingu
frá miðstjóm Kommúnistaflokks
Sýrlands. þar sem lýst er yfir
fullum stuðningi við sovézka
flokkinn í deilum hans við kín-
verska kommúnista. Kínversku
leiðtogamir em sakaðir um að
reyna að einangra þjóðir Asíu,
Afríku og rómönsku Ameríku og
slíta tengsl þeirra við sósíalist-
ísku ríkin, einkum Sovétrfkin.
Teller eindregið á
móti sprengibanninu
BOMBAY 20/8 — Milljón verka-
menn í Bombay hófu verkfall
í dag til að mótmæla dýrtíð
WASHINGTON 20/8 — Dr.
Edward Teller, sem stundum er
nefndur ,Jaðir vetnissprengjunn-
ar“, lagðist eindregið gegn því
að bandaríska öldungadeildin
fullgilti Moskvusáttmálann um
bann við kjamasprengingum.
Utanrfkismálanefnd deildarinn-
hafði kallað Teller fyrir slg til
að fá álit hans á sáttmálanum.
Hann var ómyrkur í máli, sagði
að Bandarikjastjórn hefði gerzt
sek um mjög hættuleg afglöp
þegar hún undirritaði sáttmál-
ann og sama myndi eiga við
öldungadeildina ef hún fullgilti
hann. Hún myndi stofna öryggi
landsins í mikla hættu og stór-
auka líkur á stríði, sagði Tétler.
Hann rökstuddi mál sitt með
því að Sovétríkin hefðu þegar
gert þær tiiraunir sem þeim
hefðu verið nauðsynlegar til að
koma sér upp vamakerfi gegn
Qugskeytum. Sáttmálinn myndi
ekki stöðva vígbúnaðarkeppnina,
en aðeins koma í veg fyrir að
Bandaríkin kæmust yfir vit-
neskju, sem Sovéfríkin hefðu
þegar aflað sér.
Hann sagði það skoðun sína
að Bandaríkin yrðu að halda á-
fram sprengingum í andrúms-
loftinu og á þann hátt myndu
þau geta komið sér upp vama-
kerfi gegn sovézkum flugskeyt-
um, að vísu ekki óbrigðulu, en
þó nægilegu til þess að Banda-
ríkin myndu geta svarað kjam-
orlcuárás með flugskeytum. Sátt-
máilirin myndi draga stórum úr
vamagetu Bandaríkjanna og það
gæti leitt af sér alvarlega sundr-
ungu í röðum vesturveldanna.
Dr. Edward Teller.
Ef öldungadeildin hafnaði
sáttmálanum kvaðst hann vona
að Bandaríkin hæfu sem allra
fyrst sprengingar í andrúms-
loftinu og héldu þeim áfram
þar til þau hefðu aflað sér þeirr-
ar vitneskju sem þau hefðu þörf
fyrir. Það gæti tekið mörg ár,
sagði dr. Teller. ,
WASHINGTON 20/8 — Kennedy
sagði á blaðamannáfundi í dag
að ósennilegt væri að þeir Krú-
stjoff myndu hittast á þingi SÞ
í New York í haust.
Mikil verölækkun
d sumarfatna&i
Seljum í dag með miklum afslætti sumarkápur úr ull og rayon, einnig
svampfóðraðar. — Poplín kápur — Dragtir — Apaskinnsjakkar
— Stretchbuxur.
Glæsilegt úrval - Mikil! afsláttur
FELDUR
Austurstræti 10
1