Þjóðviljinn - 25.08.1963, Blaðsíða 1
Sunnudagur 25. ágúst 1963
argangur
180. tölublaö.
**w- ;I B
Tooarar seidir úr
landi en bifreiðar
fluttar til landsins
Samkvæmt öruggum heimildum sem Þjóðvilj-
inn hefur aflað sér standa nú yfir saningar um
sölu á togaranum Frey úr landi en hann ér sem
kunnugt er einn nýjasti og stærsti togari okkar
íslendinga. Þannig er nú unnið að því að selja
framleiðslutæki eins og togarana úr landi á sama
tíma og fluttir eru inn bílar fyrir hundruð millj-
óna króna. 1
Togarinn Freyr hefur að und-
anfömu verið að veiðum fyxir
erlendan markað og seldi hann
afla sinn í Þýzkalandi í síðustu
viku fyrstur íslenzkra togara á
þessu hausti. Eigandi hans er
Ingvar Vilhjálmsson útgerðar-
maður. Innti Þjóðviljinn hann
frétta af sölu togarans í gær og
viðurkenndi hann að samningar
stæðu yfir um sölu togams en
vildi annars ekkert um málið
segja og óskaði eftir að þvi yrði
ekki hreyft í blöðum að sinni en
þar sem fréttin um sölu togarans
er þegar umtöluð orðin í bænum
telur Þjóðviljinn ekki ástæðu til
að þegja yfir henni.
Freyr er eitt stærsta og full-
komnasta fiskiskip okkar Islend-
inga og er vissulega eftirsjá að
Framhald á 2. síðu.
Samið í toparadeilunni
farmannadeilan óleyst
Um hádegd í fyrradag tókust
samningar millii togaraútgerðar-
manna annars vegar og félaga
yfirmanna á togurum hins
vegar um kaup og kjör hinna
síðarnefndu.
Höfðu fulltrúar þessara aðila
þá setið á samningafundi frá
því kvöldið áður. Var samkomu-
lagið undirritað með fyrirvara
um samþykki viðkomandi félaga.
Átti að leggja samkomulagið fyr-
ir fundi í félögunum í gærdag.
Samkomulagið nær til skipstjóra,
stýrimanna, vélstjóra og loft-
i skeytamanna á togurum
Samkvæmt upplýsingum sátta-
semjara ríkisins í gær stóð sátta-
fundur með áðilum að farmanna-
deilunni frá því á föstudagskvöld
og þar til klukkan var að verða
hálf níu í gærmorgun án þess
að samkomulag næðist. Var boð-
að til annars fundar með deilu-
aðilum í gærkvöldi.
Edinborgarhátíðin
Á 6. síðu blaðsins í dag
birtist grein um Edinborg-
arhátíðinna er Bryndís Sch-
ram hefur ritað fyrir Þjóð-
viljann. Segir hún þar m.a.
ffá helztu atriðum hátíðar-
innar í ár er hófst s.l.
sunnudagskvöld.
■ -
MYNDIN HÉR að ofan er af tog-
aranum Þorsteini þorskabít,
sem nýlega er kominn til
landsins frá Bretlandi þar
sem hann var gerður upp og
endumýjaður allur.
TOGARINN hét upphaflega Jör-
undur og var ágætt aflaskip.
Átti Guðmundur Jörundsson
útgerðarmaður á Akureyri skip-
ið, en seldi það síðan til Stykk-
ishólms og var þá breytt um
nafn á því.
tJTGERÐ togarans frá Stykkis-
hólmi cndaði sem kunnugt er
VERÐUR HANN GERÐUR
ÚT TIL
með þvi að skipið Iá Icngi
„innifrosið" £ Bretlandi vegna
skulda og varð ríkið að hlaupa
undir bagga og er nú eigandi
skipsáns.
1 RÁÐI ER að togarinn verði
gerður út á næstunni í fiski-
rannsóknaleiðangur en það
mun þó ekki fullráðið enn.
Má í því sambandi minna á
að á það var bent hér í blað-
inu á sínum tíma, að nær hefði
verið að breyta togaranum Ól-
afi Jóhannessynii í rannsókna-
skip í stað þess að selja hann
til Noregs fyrir smánarvcrð.
Kúasmalinn
■Je Hann heitir Jóhann
Gunnar Sigurðsson, £ ára
Reykvíkingur, og er kúa-
smali í sveitinni, nánar til-
tekið að Einarsstöðum í
Reykjadal. Á 6. síðu blaðs-
ins í dag eru myndir og frá-
sögn af lífi kúasmalans.
r cll kvöld-
sala lögð niður?
Félag matvörukaupmanna í Reykjavík he’fur
nú tekið þá afstöðu í deilunni um kvöld-
söluleyfi, að leggja til, að öll kvöldsöluleyfi
verði afnumin og eftir venjulegan lokunartíma
sölubúða megi engin vörusala fara fram nema í
biðskýlum strætisvagna og þá einungis á takmörk-
uðum vörufjölda. Mun þessi afstaða matvörukaup-
manna áreiðanlega vekja megna óánægju almenn-
ings enda hafa t.d. Neytendasamtökin beitf sér
fyrir hinu gagnstæða, þ.e. að frjálsræði til kvöld-
sölu eigi að vera sem mest.
1 fréttatilkyningu sem Þjóð-
viljanum hefur barizt frá Pé-
lagi matvörukaupmanna í
Reykjavík um þessi mál segir
svo:
,, Allsherjaratkvæðagreiðsla
fór fram í Félagi matvörukaup-
manna um iokunartímamálin
svonefndu, dagana 20., 21. og
22. ágúst, í framhaldi af al-
mennum félagsfundi er haldinn
var í Þjóðleikhúskjallaranum
13. þ.m.
Fyrir lágu þrjár tillögur og
fór kosning þannig:
Tillaga um afnám allra
kvöldsöluleyfa, þ. e. að eftir
venjul. lokunartíma sölubúða
megi engin vörusala fram fara
nema í biðskýlum strætisvagna
og þá takmarkaður vöru-
fjöldi, fékk lang flest atkvæði
og var því samþykkt sem vilja-
yfirlýsing matvörukaupmanna.
Tillaga fulltrúa þeirra mat-
vörukaupmanna, sem leyfi hafa
til kvöldsölu um söluop, um að
frestað verði afturköllun kvöld-
söluleyfa í 15 mánuði eða um
óákveðinn tíma, en öllum níat-
vörukaupmönnum, er þess óska,
verði veitt slík kvöldsöluleyfi
um söluop, fékk næst flest at-
kvæði.
Tillaga um tafarlausa lausn
niálsins á grundvelli þeirra til-
lagna er rnú liggja fyrir borgar-
ráði og borgarstjórn, er fela
m. a. í sér takmörkun vöruteg-
unda þéirra, er kvöldsölustaðir
mega selja, aðskilnað kvöldsölu-
staða frá öðrum verzlunum, en
heimild til hverfaopnunar að
fengnum tillögum stjómar K.I.
og Ko.R.O.N., fékk fæst átkvæði.
Eins og kunnugt er hafa að
undanförnu staðið miklar deil-
ur um kvöldsöluleyfin og sitt
sýnst hvorum og hafði Félag
matvörukaupmaima áður lýst
Framhald á 12. síðu.
\
H6JA UM HVAIFJARBARSAMÞYKKT
\
i
I
Hvoruqt stjórnarblaðanna, Al-
þýðublaðið og Morgunblaðið,
minnist í gær einu orði á hina
rökföstu og ýtarlegu mótmæla-
samþykkt Samtaka hernámsand-
stæðinga, sem blöðunum var
send í fyrradag. Enda er þar
með skýrum rökum svipt burt
þeim blekkingum, sem stjórn-
arblöðin reyna nú sem ákafast
að halda að lesendum sínum, að
einungis sé á ferðinni smáveg-
is endurnýjum á olíugeymum
fyrir Atlanzhafsbandalagið.
Með hinum nýju Hvalfjaröar-
samningum hyggjast herforingjar
Atlanzhafsbandalagsins ná marki
sem þeir hafa lengi stefnt að, og
Bandaríkjastjórn hefur. allt frá
stríðslokum lagt hið mesta kapp á.
En allt til þessa hefur kröfum
Bandaríkjanna og NATO um her-
skipalægi í Hvalfirði verið neitað.
Herforingjar NATO virðast þó hafa
gengð að því sem vísu, að þeim
tækist fyrr eða síðar að knýja ís-
lenzku ríkisstjórnina til að láta
undan þessum kröfum, a.m.k. nú-
verandi stjómarflokka.
Til dæmis um það má minna á,
að norski hershöfðinginn Holter-
mann, sem samdi á sínum tfma
ýtarlega álitsgerð fyrir ríkisstjórn-
ina um undirbúning svokallaðra al-
mannavama, ræddi þar um brott-
flutning fólks „frá svæðinu úm-
hverfis Hvalfjörö, sem e.t-v. yrði
notaður af Atlanzhafsbandalaginu
sem flotahöfn”. Það álit Holter-
manns, að flytja burt allt fólk af
svæðinu umhverfis Hvalfjörð, sýn-
ir glögglega, að hann reiknar með
Hvalfjarðarsvæðinu sem einu fyrsta
hugsanlega skotmarki í styrjöld, ef
Atlanzhafsbandalagið kemur sér
þar upp flotastöð, eins og nú er
fyrirhugað. Hið sama kom einnig
fram í trúnaðarskýrsiu dr. Ágústs
Valfells til dómsmálaráðherra s. 1.
vor um afleiðingar kjamorkustyrj-
aldar fyrir fsland; „skotmarksgildi”
viðkomandi lands fer fyrst og
fremst eftir þeim hernaðarmann-
virkjum, sem þar eru fyrir hendi
á hverjum tíma. Kafbátahöfn og
herskipalægi í Hvalfirði setur ís-
land í fremstu víglínu ef styrjöld
kynni að brjótast út.
Þessa/r staðreyndir hljóta að
blasa við allra augum, og samtök
hernámsandstæðinga eiga þakkir
skilið fyrir að gera þjóðinni grein
fyrir þeirri hættu, sem yfir henni
vofir. En það er fleira en þögn
hinna „lýðræðissinnuðu” stjómar-
blaða um samþykktina sem vekur
athygli. Tímnn birtr aðeins ör-
stuttan útdrátt úr samþykktinni
og reynir að gera hana sem minnst
áberandi, og hefur þó flokksstjóm
Framsóknarflokksins samþykkt á-
þekk mótmæli gegn Hvalfjarðar-
samningnum.
Menn hljófa að spyrja, hvað
valdi þessum viðbrögðum Tím-
ans. — Og lohs er ástæða til
þess að varpa fram þeirri spurn-
ingu, hvort félagskapurinn
„Varðberg" ætli ehki að hynna
þjóðinni shoðanir sínar á hinum
fyrirhuguðu hernámsfram-
kvæmdum í Hvalfirði með á-
lyktum um þetta mikilsverða
mál á sama hátt og Samtök her-
námsandsiæðinga.
1
\
4