Þjóðviljinn - 04.09.1963, Blaðsíða 7
SIÐA J
Miðvikudagur 4. séptember 1963
ÞJðÐVILJINN
HVALFJÖRÐUR
LÁTINN AF HENDI
Maður spyr mann, hvemig
getur slíkt átt sér stað? Nú
þegar stórþjóðirnar eru að
sættast og semja sín á milli
á að herða kverkatakið á okk-
ur þessum smáu. Reyndar
þurfum við ekki að vera smá.
Af okkar fordæmi áður fyrr
hafa stærri þjóðir lært. Við
vorum um nokkur ár fordæmi
um sjálfstæðisvilja og hvers
hann er megnugur. Við gætum
verið stórveldi í sambúðinní
við þjóðir heims.
Maður spyr mann, hvemig
getur slíkt gerzt núna?
Reyndin er sú að við erum
smá, þjóðin hefur verið dreg-
in niður á svo lágt andlegt
stig við hernám og hemáms-
gróða. að það þarf enginn að
spyrja hana, hvort hún játi
því að HvalfjÖrður verði lát-
inn af hendi sem herskipalagi
og kjnrnorkukafbátastöð, eða
neiti því. Það er bara komið
aftan að þjóðinni og herstöðin
sett á laggimar. Natómenn-
irnir vita að íslenzku ráðherr-
arnir spyrja þjóðina aldrei
ráða. Og ef þeir spyrja er það'
ekki á mæltu máli, annað þora
þeir ekki.
Nató er búið að múta Is-
lendingum í mörg ár. Einka-
bílar á hvert nef á landinu er
takmarkið. Peningar Nató
kunna að hasla sér völl þar
sem mest ber á þeim.
Nú er komið að skuldadög-
um. ,,Land af okkar landi"
skal greitt upp í lúxusbíla-
skuldirnar, „þjóðin hefur lifað
um efni fram“ og „allir verða
að fórna“skuldina.
Hvalfjörður látinn af hendi.
Það sem svarið var að aldrei
skyldi af hendi látið, er nú
látið.
Æra okkar. Líf okkar.
Og stjórnarblöðin halda
virðingarsvip sínum. Blaðið
sem sagði að land af okkar
landi skyldi ekki verða gert
að landi af þeirra landi er
sallarólegt.
Það er búið að undirbúa
sölu þessa lengi með áralöng-
um undirróðri og peninga-
austri, allt blásið upp sem er
ómerkilegt og einskisvirði og
það gert að megininntaki llfs-
ins.
um hann ékki aftur. Island er
fallið ríki.
I Staksteinum Morgunblaðs-
ins er þessi nýjasta landsala
kölluð „Hvalfjarðarmálið" og
þykir eins sjálfsögð og að
renna útúr einu kokkteilglasi
1 boði hjá bandaríkjasendi-
herrafrúnni „Land af okkar
landi til að gera að landi af
þeirra landi“, hvar er nú sá
BUr Drífu Viðar
Hinir nýju Mósesar leiða
fólk sitt áfram yfir eyðimörk-
ina beint i þau fyrirheit, að
Island verði afsiðað óbyggilegt
ból.
Tekur það aldrei á þig her-
námssinni að þurfa að berjast
fyrir því vonda? Jú, ég hef
heyrt það til þín, þegar þú
ert einhversstaðar drukkinn,
því þá verða menn svo örlátir
og gleyma pyngjunni og má
þá kanna hug þeirra; þá hef
ég heyrt þig vera á móti hern-
aðarstefnunni. Tekur það
aldrei á þig að þurfa alltaf að
taka þátt í því að selja land
þitt, lið fyrir lið, útnes fyrir
útnes, jörð fyrir jörð?
Ekki ef þú færð að fara til
Parísar fyrir.
Maður spyr mann stöðugt
þar sem tveir hittast þessa
daga, hveimig má þetta vera?
Höfum við ekki réttindi á við
hunda ?
Svarið vita allir. Við erum
búin að fleygja fjöregginu og
það verður aldrei heilt. Við
erum búin að afsala okkur
frumburðarréttinum og við fá-
Samkeppni A.3.
um Ijósmyndir
Samkvæmt írétt frá
Almenna bókafélaginu
hefur félagið nú ákveð-
ið að efna til verðlauna-
samkeppni um beztu
ljósmyndir frá Reykja-
vík. Er samkeppni þessi
einn þáttur í undirbún-
ingi nýrrar myndabókar
um Reykjavík, sem AB
hygast gefa út í náinni
framtíð.
Ætlazt er til, að myndirnar
eýni höfuðborgina og næsta
umhverfi hennar eins og það
er í dag, vöxt borgarinnar og
viðgang og daglegt líf og störf
i henni — með sérstakri á-
herzlu á því, sem talizt getur
einkennandi fyrir borgina.
Veitt verða 4 peningaverð-
laun og sex bókaverðlaun;
fyrir litmyndir verða 1. verð-
laun 10.000.00 krónur og 2.
verðlaun 5.000.00 kr. — og
fyrir svarthvítar myndir verða
1. verðlaun 7.000.00 krónur
og 2'. verðlaun 3 000.00 krón-
ur. Bókavorðlaunin verðu
þrenn i hvorum flokki og get-
ur hver sem þau hreppir, val-
ið úr útgáfubókum Almenir1
bókafélagsins bækur að verð-
mæt’ 1.000.00 krónur, reiknað
á félagsmannaverði.
Við mat á öllum mjmdum,
sem til keppninnar eru sendar,
verður í eenn tekið tillit til
uppbyggingar þeirra og efnis.
Dómnefnd skipa þeir Sigurðui
Magnússon og Guðmundur W.
Vilhjálmsson ásamt einum
fulltrúa Almenna bókafélags-
ins, Hver þátttakandi getur
sent allt að 5 myndir til
keppninnar, en engin þeirra!
má hafa birzt í bók áður.
Jafnt áhugaljósmyndarar sem
atvinnuljósmyndarar geta tek- j
ið þátt i keppninni. Skilafrest-
ur mynda er til 15. o'któber
1963.
Nánari reglur um sam-
keppnina verður að finna í
blaðaauglýsingum og enn-
fremur í næsta hefti af „Fé-
lagsbréfum“ Almenna bókafé-
lagsins, sem út kemur innan
skamms.
Myndabók sú um Reykjavík,
sem ljósmyndasamkeppnin er
undirbúningur að, verður gef-
_in út I eamvinnu við forlag
Hanns Reich í Þýzkalandi, sem
m.a. gaf út myndabókina ís-
land i samvinnu við Almenna
bókafélagið, en sú bók hefur.
nú se’zt í yfir 20 þúsund ein-
tökum, sem mun vera meira
en áður eru dæmi til um slíka
bók, að því er segir í frétt
frá Almenna bókafélaginu.
sam mælti þau orð? Og hvað
segir blaðið hans? „Hvalfjarð-
armálið“ eins og verið sé að
renna niður uppáhaldsrétti
eiginmannsins úr Lesbókinni,
ljúffengu nautakjöti, saignant,
með steinseljusmjöri og rifn-
um osti.
Spari- og frelsissvipur er
svipur Moggans, en bakvið
ekkert nema svik við land og
þjóð, svipur atómmanna sem
þurfa ekki að vega með vopn-
um og ekki þerra blóð af
spjótsoddum, heldur leyfa að
komið sé fyrir dauðasprengj-
um í hjartanu á sinni eigin
þjóð. Vondi Moggi með fína
vestræna sparisvipinn, úlfur-
inn undir sauðargærunni.
Engum datt í hug að láta
landið af hendi þegar Banda-
rikjamenn báðu fyrst um her-
stöð hér og Hvalfjörð til 99
ára.
En eftir að Atlantsbanda-
lagssáttmálinn hafði verið
samþykktur, hafa Bandaríkja-
menn átt allskostaf við okkur.
Sú samþykkt Atlantsbanda-
lagsins sem kennd er við Ott-
awa skipar fyrir að Nato
komi sér upp herskipalagi og
kjarnorkukafbátastöð á Is-
landi og skuli það vera höfuð-
vígi Nato á norðanverðu At-
lantshafi. I fyrrasumar yar
Faxaflói kortlagður og ýmsar
tilfæringar gerðar sem segja
að bú’ð sé að ákveða að þetta
verði gert að öllum fornspurð-
um sem eiga landið.
Sé það satt, og það er satt,
þá bíður Islendinga ekkert
nema dauðinn. Hér er um
voðalegt athæfi að ræða. Og
jafnvel ekki bara verknaður-
inn ejálfur heldur siðferðið á
bak við. Ekki bara í stríði,
heldur einnig á friðartímum.
Þarna allt í ki'ing eru fjöl-
byggðustu sveitir landsins,
Reykjavik, Akranes, Borgar-
fjörður. Mýrar, sveitir um-
hverfis Faxaflóa, Þingvalla-
sveit, sveitir á Suðurlandsund-
irlendi. Biskupstungur, Gríms-
nes, Ölfus, og Flói. Ekki
væri gott að flýja yfir í sum-
arbústaðalandið á Þingvöllum
að sumri til þegar sprengjan
fellur, Hvalfjörður er handan
við Botnssúlur. Þegar Reyk-
vfkingar ganga um götur sín-
ar, sjá þeir þau fjöll sem
varða þennan djúpa og mikla
fjörð, sem mörgum finnst
með fegurstu stöðum landsins.
Um þessar slóðir eru llkindi
til að sé elzta byggð á Islandi.
þarna hafa írskir og suður-
eyskir menn m.a. búið. Pat-
rekur biskup vísaði Örlygi
gamla þar til lands og hefur
eflaust búið þar einhverntíma
sjálfur ásamt öðmm guðs-
mönnum. Þessi byggðarlög
era eldri en sjálf byggð lands-
ins sem telst byrja með Ing-
ólfi.
Það er náttúrlega táknrænt
fyrir val Atlantshafsbanda-
lagsins og undirgefinna manna
þess á Islandi að velja ein-
ínitt þann stað sem á sér
lengsta söguna á þessari
eyju til þess að leggja hann
í eyði og nálægastan stað höf-
uðborginni og næst sem mestu
þéttbýlinu fyrir kjarnorkukaf-
bátana. Ráðamenn Ngtó hljóta
að hafa hugsað mikið um það
hvernig þeir ættu að fara að
uppræta íslenzku þjóðina af
þessum mikilvæga hólma.
(That important military
base).
Ráðherrar okkar Islendinga
þora ekki að horfast í augu
við þjóðina þegar þeir selja
landið undan henni, bút fyrir
bút. Þeir fara í staðinn í bæki-
stöðvar Nató þar sem er eng-
inn talsmaður lltils ríkis sem
telur 180.090 manns, en ein-
tómir stórspekúlantar, sem
telja í milljörðum dollara og
munar ekki um að eyða smá-
þjóð norður við heimskauts-
baug.
' Vilja ráðamenn okkar ekki
mæta okkur I ok'kar landi, aug-
liti til auglits, og lýsa þvi yfir
I heyranda hljóði að Lögbergi
að landið okkar skuli verða
kjarnorkukafbátastöð og her-
skipalægi og aðalbækistöð
Nató á norðanverðu Atlants-
hafi ? Vilja þeir lýsa þessu yfir
undanbragðaiaust og á mæltu
máli og í heyranda hljóði fyr-
ir alþjóð ?
Nei. Þeir kunna sitt mál.
Þeir þegja. óþekkir krakkar
sem hafa verið að gera eitt-
hvað sem þeir máttu ekki.
Þögnin er samþykki þeirra.
Þögn þeirra er sala landsins,
lim fyrir lim; Keflavík, Aðal-
vík, Langanes, Snæfellsnes,
Hornafjörður, Hvalfjörður —
Það tekur hvergi botn. Við
eigum ekkert það. tæki . sem
mælt getur þá dýpt sem þeir
sökkva okkur í.
Okkur þótti Gizur jarl
aldrei þokkapiltur.
Hinsvegar höfum við alltaf
haldið meira upp á Þórð kak-
ala sem sveik landið ekki,
heldur drakk sig í hel áður.
Eða við höfum viljað að svo.
væri. Bezla ráð Islendinga við
vélabrögðum erlendra stjórn-
ara, og það göfugasta, hefur
vei-ið talið að drekka sig í hel.
Eg legg til að ríkisstjórnin
taki upp það ráð. Enda þótt
það sé nú orðið nokkuð seint.
En ríkisstjórnin hefur ekki
manndóm I sér til þess.
Og jafnvel þótt ríkisstjórnin
drykki sig í hel í veizlum
Nató og aðrir tækju við, þá
getum við alltaf treyst því,
meðan við erum í Nató, að
þeir munu svíkja land sitt.
Og nú er svo komið að
næsta skrefið er kjarnorku-
kafbátur sem borið getur Pol-
arisflugskeyti þar sem land-
námsmenn frá Suðureyjum og
Irlandi settust fyrst að sem
útverðir með menningarlif í
háum blóma.
Nú síðast eiga sjóliðar
Nató að ráfa þar um, en sjó-
liðar Nató eru margir hverjir
beint úr fangelsunum, aðrir
fást ekki á herskip og kaf-
báta. Þeir eru losaðir úr fang-
elsunum upp á það að gerast
sjóliðar og taka þann kostinn.
Þar sem bóndi rekur enn fé
sitt á fjall að sumri og sækir
að hausti, verður brátt hin
geigvænlegasta tortímingar-
hætta á Jandi hér. Við getum
sagt það með vissu að það
verður ekkert kvikt við Faxa-
flóa eftir að sprengju er varp-
að á kafbátastöðina. Eða það
spi'ingur kafbátur i sjónum
og eitrar allan flóann, miðin
okkar, lífsviðurværið, atvinnu-
veginn. Eða það fara sjóliðar
rænandi og ruplandi um hér-
uð.
Eða veizla á Olíustöðinni,
konum og bðrnum sérstaklega
boðið.
Leyfa bændur í Hvalfirði
þessa st.öð?
Leyfa Reykvíkingar, Akur-
nesingar, Hafnfirðlngar þessa
stöð?
Leyfa Borgfirðingar þessa
slöð?
Kjalnesingar, Mosfellssveit-
armenn, fólk við Faxaflóa?
Leyfa bændur cg sumarbú-
staðaeigendur í Þingvallasveit
þessa stöð?
Leyfa sjómenn þessa stöð?
Aðal herskipa og kafbáta-
lægi Atlantsbandalagsins á
Norðanverðu Atlantshafi í
Hvalfirði, við nefið k Reyk-
vlkingum og mitt í fjölbyggð-
ustu sveitum landsíns.
Betur að landið væri ljótt
og þjóðin ætti enga sÖgu. Og
þótt hún hefði aldrei átt sér
menningu og enginn þekkti
hana sem þjóðina sem varð-
veitt hafi elztu ljóð, sögur og
sagn'fræði á sína tungu lengur
en nokkur germönsk þjóð
önnur, og jafnvel þótt bóndi
væri hér enginn sem sækti fé
sitt að hausti og þótt við
heyrðum ekki í jeppum og
lúxusbílum, væri það betra en
að eiga sér fallegt land og
gott sem svikið viferi og sögu-
rikt land sem misþyrmt væri
og menningu sem tortímt væri
og bónda sem hrnkinn værl af
jörðinni til að byggja her-
stöð þar sem hann áður hó-
aði.f.épu þg.g\.,,......
Áður fyrr áttum við þó
mann sem hafði heilindi t’l
þess að drekka sig í hel. Það
Þessi mynd — af tveím hátt-
settum kirkjunnar mönnum
— var tekin fyrir skömmu
austur í Moskvu. Þeir sem
sjást á myndinni eru Aleksij,
patríarki í Moskvu, og Fran-
cois Oharriere biskup af
Lausannc á Frakklandi, —
tók okkur 700 ár að koma
okkur upp hóp af mönnum
sem hafft ekki manndóm I sér
til þess.
Eruð þið nú alveg viss um
að þetta sé satt sem sagt er,
að Nató ætli að taka Hval-
fjörð?, spyr maður mann.
Já. Við eram búin að segja
það aftur og aftur. Við eram
búin að vita þetta nærri þvi
jafnlengi og ríkisstjórnin.
Þegar rikisstjórnin sendi
unglinga sína með sprengjur
á göngumenn Hvalfjarðar-
göngu í fyrra, var það sönnun
fyrir því að þá þegar var búið
að semja af okkur Hvalfjörð-
inn.
Það sem ríkisstjórnin þorir
ekki að viðurkenna, lætur hún
unglingana segja með ópí og
öskri fyrir slna hönd, sprengj-
um -og bílaákeyrslum.
Utanríkisráðherra er búinn
að játa að þetta sé satt fyrir.
stjórnara,ndstöðunni. Auk þess
er hann búinn að harðneita
því i Vísi. Og Mogginn er bú-
inn að neita.
En aumingja ráðherrar sem
oruð í Nató. Þið eruð varnar-
lausir alltaðeinu og við sem
byggjum land'ð. Nató á land-
ig og er sezt til höfða. Þið
eruð til fóta og ykkur verður
bráðum sparkað út.
Samt ætla ég að segja:
Leggjum allt kapp á að segja
okkur úr Nató. Strax.
Og hversvegna óska ég eftir
að þeir drekki sig i hel? Er
mér ekki sama um þá?
Það er vegna þeirra sem
kusu þá og trúðu þeim til ein-
hvers góðs.
" Drekk'ð ykkur í hel, ríkis-
stjórn, t*l þess nð kjósendur
ykkar geti eignazt Kakala í
stað þess að eiga bara Gizur.
Charriere blskup fór til
Moslrvu sem sérstakur full-
trúi Páls páfa sjötta í Róm
til að vera viðstaddur há-
tíðahöld þar í tiiefni af því
að liðin voru í sumar 50 ár
síffan Aleksij patríarki gerð-
ist kirkjunnar þjónn.
Patríarki og biskup