Þjóðviljinn - 08.09.1963, Blaðsíða 7
Sunnudagur 8. september .1963
HðÐVIUBai
SfÐA f
Til vinstri sjáum við Ragnar í Smára,
Stein Steinarr og Jóhannes Kjarval ásamt
einni af hinum nýrri myndum Nínu
Tryggvadóttur. Til hægri er Erlendur
í Unuhúsi á sjúkrabeði, og mynd Nínu
af Hafnarfirði.
ÞAÐ ER
GOTT AÐ
MÁLAÁ
fSLANDI
— segir
Nína Tryggvadóttir
Um þessar mundir stendur
yfir í Listamannaskálanum
yfirlitssýning á málverkum
Nínu Tryggvadóttur. Sýn-
ingin stendur til 15. þ.m. og
er haldin í boði Félags ísl.
myndlistarmanna. Sjálf valdi
Nína myndirnar í samráði
við sýningarnefnd félagsins.
Hefur sýninð þessi vakið
verðskuldaða athygli mynd-
listarunnenda, enda merk-
ur viðburður í fábreyttu
menningarlífi höfuðborgar-
innar. Nína Tryggvadóttir er
heimsborgari fremur öðrum
íslenzkum listamönnum og
víða kunn.
Nína Tryggvadóttir hefur
þegar unnið sér alþjóðafrægð.
Er til marks um það álit sem
hún nýtur, að hún hefur verið
ráðin einn af ritstjórum nýs
tímarits, sem gefið er út í Jan-
an og verður nokkurskonar
tengiliður milli vestrænnar
menningar og austUrlenzkrar.
Ritstjórinn heitir Morita. hann
gaf áður út tímaritið Bókúoi,
sem var um myndlist. Þetta
nýja tímarils' hefur væntanlega
göngu sína í haust, og hefur
Nína verið ráðin ritstjóri fyrir
Skandinavíu, en auk hennar
standa ýmsir frægir listamenn
að ritinu.
Nína Tryggvadóttir er fædd
16. marz 1913 á Seyðisfirði, en
fluttist sjö ára gömul til Rvíkur.
Hún stundaði nám við Konung-
lega listháskólann í Kaup-
mannahöfn og í New York hjá
Ferdinand Leger. Einkasýningar
hennar og samsýningar eru
fleiri en upp verði taldar hér.
opinberar byggingar hefur hún
skreytt bæði hér og erlendis og
málverk hennar gefur að líta
í málverkasöfnum víða um
heim. Nina er gift bandarískum
vísindamanni, Alfred Copley;
hann er læknir að menntun og
sérfræðingur í blóðrannsóknum,
en fæst auk þess við að mála.
Ég hitti Nínu snöggvast að
máli niðri í Listamannaskála,
við settumst á bekk og virtum
fyrir okkur myndirnar. Hafnar-
fjörður blasti við.
— Þetta þykir fólki nú ekki
neití sérlega natúralistískt, seg-
ir Nína. Samt fór ég einar tíu
ferðir suður í hraun til þess að
fá skuggana sem nákvæmasta.
Ég get annars ekki sagt að það
séu neinar stökkbreytingar i
minni list, það er miklu fremar
um hæfara þróun að ræða.
Þetta eru manns eigin hug-
myndir sem koma fram á lér-
eftið, maður málar eins og
maður bezt getur, og svo koma
listfræðingamir á eftir og gefa
þessu nafn.
Beint á móti okkur á veggn-
um hangir Halldór Kiljan Lax-
ness, og horfir eins og eilítið
spotzkur út í salinn. Ég spyr,
hvenær sú mynd sé máluð.
— 1940 eða þar um bil, segir
Nína og notar tækifærið til að
gefa mér sýningarskrá, svo iiún
sleppi við ártalaspurningar. Ég
var þá nýkomin frá París,
heldur hún áfram. og kom í
Unuhús til Erlends. Þar sátu
skáld og listamenn, þetta voru
allt ungir menn í þá daga. Ég
kynntist Steini Steinarr fyrst
í Unuhúsi. Ég var einu sinni að
tala um hve erfitt væri að fá
fólk til þess að sitja fyrir, eng-
inn hefði tíma til þess. Þá segir
Erlendur og bendir á Stexn:
Þarna er maður, sem hefur
ekkert að gera. Þetta var nú
meira sagt í gríni, enda vann
Steinn alltaf á nóttunni. Fólk
hefur áhuga á Steini nú. en í
þá daga var hann miklu minna
þekktur. En Steinn kom og sat
fyrir, og eins Þorvaldur og
Kjarval. Erlendur sagði við
Hafnarfjörður
Kjarval: Nú puntar þú þig og
lætur mála þig. Hann gerði það.
en það hefur verið töluverð
fyrirhöfn, því vanalega gekk
hann í peysum.
— Og svo tepptist allt í stríð-
inu, heldur Nína áfram. En
1943 fékk ég ferðastyrk, og þá
var ekki hægt að ferðast neitt
nema til Bandaríkjanna. Þar
hef ég verið með annan fótinn
síðan, við hjónin bjuggum fyrst
í París og síðan í London. en
nú í New York. Annars hef ég
alltaf komið heim til Islands
á sumrum til að mála. Það er
sérstaklega gott að mála á ís-
lándi, eitthvað svo tært og
inspírerandi í litunum hér. Og
svo þessi mikla birta,
Við göngum um salinn, Nína
bendir mér á glermynd, sem
hún hefur gert. Hún kveðst
hafa gaman af að vinna úr
slíku efni. til marks um þá á-
nægju eru þrjár myndir í Þjóð-
minjasafninu. Sú fyrsta 'sýnir
landnám, önnur baðstofulíf en
sú þriðja kristnitökuna. Gjarn-
ar^kveðst hún vilja gera meira
af slíkum myndum. Nú eru
þegar um það bil fimmtán
myndir seldar á sýningunni. —
Einkennilegt þykir mér það.
segir Nína, að skáldamyndirn-
ar skuli óseldar enn. Mér hefði
fundizt eðlilegt, að bókasöfnin,
t.d. Landsbókasafnið, keyptu
þær, og hélzt vil ég vita þær
þar. Annars er þetta anzi dýrt,
ég neyðist til að halda sama
verði hér og erlendis.
Við skoðum fleirl manna-
myndir Nínu. Á einum veggn-
um gefur að lita Ragnar í
Smára. hann er engilbjartur, en
þó strákslegur á svip. Hann var
að -sögn Nínu orðinn atkvæða-
maður hinn mesti þegar mynd-
in var gerð. Selma listfræðing-
ur horfir hér yfir salinn og
fitjar srhávegis upp á nefið eins
og í mótmælaskyni við gátt-
læti Ragngrs. — Þessi mynd er
nú meir húmoristísk, segir
Nína. Mér hafa alltaf fundizt
mannamyndir skelfing leiðin-
legar, ef ekkert er sett í bær
annað en svipurinn.
Ég spyr um framtíðaráætlan-
ir Nínu, hvort ekki sé von á
málverkabók eftir hana. eins
og nú er mjög í tízku. Hún
kveður svo ekki vera. — Allt
svona lagað tekur tíma. Fyrst
þurfa þeir að gera sinum
mönnum skil. útlendingar koma
síðar. Það er reynslan allsstað-
ar. að það er ekki svo auðvelt
að vera útlendingur. Allir vilja
hlúa að sínum eigin gróðri, og
er enda ekki nema eðlilegt.
— Annars hef ég lítið getað
málað í sumar, segir Nína að
lokum. Ég hef verið önnum
kafin við þessa sýningu, það
er mikið verk að velja myndir
í svona yfirlit og ganga frá
myndunum. Sumar af þessum
myndum fara til Þýzkalands
næst, þar held ég sýningu í
borg í Rínardalnum. sem heitir
Wupperthal. En svo held ég
vestur aftur. Til þess að mála.
J. Th. H.
I
!
*