Þjóðviljinn - 26.09.1963, Side 1

Fiinmtudagur 25. september 11963 — 28. árgangur — 206. tölublað.
Þrjátíu metra hafnargarður
í Ólafsvík hvarf í hafíð
— Sjá 12. sfðu
ÁHRIF BÚVÖRUHÆKKUNARINNAR Á AFKOMU VÍSITÖLUFJÖLSKYDiUNNASk
AUKIN ARSUTGJOLD 4.500 KR.
Óvœnlega
horfir um
sölu Suðwr-
landssildor
•Ari Samkvæmt því sem
Þjóðviljinn hefur fregnað
mun sjaldan eða aldrei
hafa horft jafn óvænlega
og nú um selu Suðurlands-
sildar og kemur þar margt
til, m.a. óvenjumikil síld-
veiði f Norðursjó í sum-
ar.
ifi Að undanfömu hafa
farið fram samningavið-
ræður um sölu á Suður-
landssild en til þessa hafa
þær lítinn árangur borið.
Stór hluti af Suðurlands-
sildinni hefur á undanförn-
um árum verið seldur til
Austur-Evrópu, en ýmsar
af helztu viðskiiptaþjððum
okkar þar hafa í sumar
afIað sjálfar mikið af síld
í Norðursjó og gerir það
að sjálfsögðu strik í reikn-
inginn.
<Ar' Enn er of snemmt að
segja um hvemig samning-
um um sölu Suðurlands
síldarinnar lyktar, en úr
því fæst væntanlega skorið
í næsta mánuði. Rætist
vonandi betur úr því en
nú horfir, þvi mjög mik-
ið er í húfi fyrir okkur Is-
Iendinga að vel takist um
sölu á þessari mikilsverðu
útflutningsvöru okkar.
■ Óðaverðbólga ríkisstjómarmnar fer nú ráns-f"
höndum um hvert einasta launþegaheimili í land-
inu og gengur nær mönnum en dæmi era um áð-
ur. Samkvæmt grundvelli vísitölunnar, sem lög-
festur var 1959 og er síðan notaður sem opinber
mælikvarði á neyzlu manna og tilkostnað, mun
hækkun sú sem nú kemur til framkvæmda á
landbúnaðarvörum auka útgjöld „vísitölufjöl-
skyldunnar“ um ca. 4.500 krónur á ári. Vísitala
framfærslukostnaðar mun af þeim sökum hækka
um 5—6 stig, en vísitala vöru og þjónustu mun
hækka miklu meira.
Kvöldvaka
íÆFR
skálanum
1 tengslum við sambands-
stjórnarfund Æ.F., sem haldinn
verður um næstu helgi f Skíða-
skála Æ.F.R. gengst skálanefnd
fyrir kvöldvöku í skálanum.
Lagt verður upp frá Tjamargötu
20, kl. 8 e.h. og komið í bæinn
um nóttina. Þátttaka tilkynnist
í skrifstofu Æ.F.R., Tjarnargötu
20. Sími 17513.
Hér skulu tekin dæmi um ein-
staka kostnaðarliði:
Samkvæmt grundvelli vísitöl-
unnar er reiknað með að vísi-
tölufjölskyldan noti 1022 litra
af mjólk á árl. Hækkun á lítra
um kr. 1.15 nemur á ári kr.
1.175,30.
Samkvæmt grundvelli vísitöl-
unnar notar vísitölufjölskyldan
86,79 kíló af súpukjöti, lærum
og hrygg á ári. Þær kjötteg-
undirhækka um kr. 12.05—14,40
kílóið, og nemur þá árshækk-
unin á þessum lið alls kr. 1118,-
05.
Samkvæmt grundvel'li vísitöl-
unnar notar vísitölufjöilskyldan
23,91 kíló af smjöri á ári. Hvert
smjörkiió hækkar nú um kr
22,80, þannig að árshækkunin á
þessum eina lið nemur kr. 545,15.
Þar við bætast aðrar land-
búnaðarvörur, aðrar kjöttegund-
ir, unnar kjötvörur. rjómi ost-
ar, kartöflur o.s.frv., þannig að
heildarhækkunin á ári verður
ekki undir kr. 4. 500 samkvæmt
grundvelli þeim sem stjómar-
flokkamir hafa sjálfir látið lög-
festa sem óskeikulan mæli-
kvarða.
Á fjórðu viku
4.500 kr. útgjaldaaukning á ári
jafngildir tekjum Dagsbrúnar-
verkamanns fyrir 161 klukku-
stund á almennum dagvinnu-
taxta. Verkamaður er þannig á
fjórðu viku að vinna fyrir þess,-
ari hækkun einni saman. Ætlast
ríkisstjómin til þess að verka-
menn bæti á sig þessum vinnu-
tíma ofan á vinnuþrælkun þá
sem þegar viðgengst? Eða er
nú ætlunin að verkamenn fari
að spara við sig og böro sín
mjólk, kjöt og smjör?
Smjörkíló: hálfs
dags vinna!
Óðaverðbólga ríkisstjómarinn-
ar hefur nú skert raunverulegt
kaup verkafólks svo mjög að
það hefur aldrei verið jafn lágt
og nú síðan stríðinu lauík. í
sambandi við búvöruhækkunina
má til að mynda benda á það
dæmi að Dagsbrúnarverkamað-
ur á almennum taxta er sem
næst fjórar klukkustundir —
hálfan eðlilegan vinnudag — að
viinna fyrir cinu kílói af smjöri!
Slíkt hlutfaill milli kaupgjalds
og verðlags mun ekki eiga hlið-
stseðu í nokkm nálægu landi.
Samningar lausir
Samningar verkalýðsfélaganna
eru lausir um miðjan október n.
k. Sá frestur sem verkalýðsfé-
lögin gáfu í vor til efnahags-
rannsóknar í þvi skynd að greiða
fyrir kaupgjaldssamningum, hef-
ur af stjómarvöldunum verið
notaður til þess að magna dýr-
tíðina örar en dæmi eru til um
áður, þannig að verkafólk býr
nú við mun lakari kost en í vor.
Er óhjákvæmilegt að líta á slíka
framkomu sem alger svik af
hálfu stjórnarvaldanna.
Verkalýðshreyfingin hlýtur nú
að gera kröfur til að verkafólk
fái fullnægjandi bætur fyrir
óðaverðbólguna. Jafnframt hljóta
alþýðusamtökin að leggja á það
mcgináherzlu að lögfestar verði
aftur visitölugreiðslur á kaup,
jafnframt því sem tekin verði
upp stjórnarstefna sem tryggi
festu og öryggi í efnahagsmálum
í stað hinnar gjaldþrota við-
reisnar.
Frá hinum fjölmcnna fundi í VR f Iðnó í fyrrakvöld, ■— Ljósm. L. K.).
VR ber fram krðfur um
stórfeldar kjarabætur
Á mjög fjölmennum félagsfundi í Verzl-
unarmannafélagi Reykjavíkur er haldinn var
í Iðnó í fyrrakvöld voru samþykktar einróma
tillögur til breytinga á gildandi kjarasamn-
ingi VR við vinnuveitendur en sá samning-
ur er laus frá 15. október n.k.
Togarasjómenn greiða at-
kvæ&i um uppsðgn samninga
Sjómannafélögin hafa nú hafizt handa um atkvæða-
greiðslu um uppsögn togara-samninganna, en þeir gilda
til 1. desember ef þeim verður sagt upp fyrir 1. október,
framlengjast annars í sex mánuöi. Togarasamningarnir
eru orðnar í miklu ósamræmi við launakjör annarra sjó-
manna og ótrúlegt annað en sjómenn vilji fá leiðréttingu
á þeim eins fljótt og verða má.
Atkvæðagreiðslan hjá togara-
sjómönnum sem eru í Sjómanna-
félagi Reykjavíkur hófst í gær
og stendur í dag og á morgun.
Fer hún fram á togurunum sjálf-
um og í skrifstofu félagsins í Al-
þýðuhúsinu kl. 3—6.
f Sjómannafélagi Hafnarfjarð-
ar mun atkvæðagreiðslan um
uppsögn samninga um það bil að
hefjast. Verið er að greiða at-
kvæði á togara Siglfirðinga, Haf-
liða, og atkvæðagreiðslan fer
fram næstu daga í Sjómannafé-
lagi Akureyrar og á Akureyr-
artogurunum; á Akranestogaran-
um Vikingi og sjómannadeild
Verkalýðsfélagsins þar, og Pat-
reksfjarðartogaranum Gylfa.
Þessar nýju tillögur fela í
sér gerbreytingu á launa-
kerfi verzlunar- og skrif-
stofufólks og hefur við röð-
un í launaflokka og við
kaupkröfumar sjálfar verið
höfð hliðsjón af samningum
ríkis- og borgarstarfsmanna
og niðurstöðum Kjaradóms.
Fela tillögurnar í sér mjög
mikla almenna kauphækkun
verzlunarfólks eða allt upp í
106% hjá einstökum flokk-
um miðað við gildandi samn-
inga, en flest verzlunar- og
skrifstofufólk er nú mjög
mikið yfirborgað.
Þá er í tillögunum farið
fram á 44 stunda vinnuviku
starfsfólks í sölubúðum og
38 stunda vinnuviku starfs-
fólks á skrifstofum.
í fréttatilkynningu sem Þjóð-
viljanum- barst í gær frá VR
um þetta mál segir svo m.a.:
„Tillögur þessar fela i sér
víðtækar breytingar frá núgild-
andi kjarasamningi félagsins, og
eru við það miðaðar að í fram-
tíðinni séu kjarasamningamir
í raunverulegu samræmi við
það sem almennt gerist.
Við samning þessara tillagna
var m.a. höfð hliðsjón af breyt-
ingum hjá ríkis- og borgar-
starfsmönnum, jafnframt því
sem haft var í huga, svo sem
fram kemur í forsendum fyrir
niðurstöðu kjaradóms, en þar
segir svo m.a.:
„Varðandi samræmingu kjara
ríkisstarfsmanna og arinarra
launþega hefur dómurinn einnig
tekið tillit til þess, að atvinnu-
öryggi ríkisstarfsmanna er
meira en launþega í einka-
rekstri, og þeir njóta auk þess
ýmissa réttinda og hlunninda
umfram aðra launþega".
Framhald á 2. síðu.
Þrír fjallvegir ófær-
ir / gærkvöld
Þjóðviljinn hafði samband við
Kristján Guðmundsson hjáVega-
gerð ríkisins í gærkvöld og fékk
upplýsingar um ófærð á fjall-
vegum hér á landi og hvernig
ástandið vær eftir norðanhryðj-
una á dögunum. Þá um kvöldið
voru þrjár leiðir ennþá ófærar,
minni og stærri bílum, sem
teppzt höfðu í snjó.
Þeir fjallvegir, sem enn voru
ófærir vom Þorskafjarðarheiði,
Möðrudalsöræfi og Siglufjarðar-
skarð.
En víða var ennþá snjóvaðall á
vegum bæði á fjöllum og í byggð.
Sumar leiðir voru þó aðeins
færar stórum bílum með keðjum
eins og öxnadalsheiði, Fljóts-
dalsheiði, Lágheiði og Vaðlaheiði.
Allt stendur það þó til bóta.
Þessir fjallvegir hafa teppzt ó-
venju snemma í ár.
Á Siglufirði kyngdi hinsvegar
niður snjó í allan gærdag og
verður Siglufjarðarskarð senni-
lega erfiðast viðfangs að venju.
Dalarútan fékk hjálp yfir Vatns-
fjarðarheiði um morguninn, en
komst hjálparlaust yfir Dynjand-
isheiði.
Unnið verður af kappi á næst-
unni með snjóýtum að gera
þessar leiðir greiðfærar á nýj-
an leik, þar sim því verður við
komið. með góðu móti.

v